Decisiones sacramentales, theologicæ, canonicæ, & legales, in quibus tota materia sacramentorum, theologiæ moralis, juris canonici ... explicantur, ... Auctore Joanne Clericato ... Opus episcopis, vicariis ... In libris novem distinctum; quorum tenor

12쪽

PRAEFATIO

Studiosis Iuvenibus, ac benignis

LECTORIBUS.

Titim VIA LACTEA sit in Firmamento

nemo. etsi idiota. ignorare praesiimitur, tum quia de ea Astronomi, & Philosophi antiqui, oc moderni copiose scribunt; tum quia propriis oculis, dum nox serenat, ipsam Omnes conspiciunt; & est circulus ille magnus, & latus, adinstar Fasciae coruscans, qui Pςr transversum Coelum discurrit, comprehenditque intra se, in plaga Boreali, constellationes Cassiopeae, Cygni, Aquilae volantis, Persei, Andromedae, & partem ophiuci, ac Geminorum : In Λustrali vero Scorpionem , di Sagittarium , Centaurum , Argonavim . ac Aram ; prout etiam conspicitur in Nappis . Et quoniam ipsa Fascia tota nitida est , es ejus albedo

sparsi lactis praesesert speciem; ex hac Nomen VIAE LACTE Erumpsit: & apud Graecos nuncupatur GALLAXIΛ , quod vocabulum orbem Lacteum significat; ut eam appellavit etiam Cicero is somnio Scipionis. Tota dissicultas est cognoscere, quid vese sit λ Siquidem comissis Poetarum sabulis de Phetonte, ac Lacte Iunonis, de quibus

Calvus in Proprinom. Hyl. Verb. Gallaria θ variae sunt Philoloph rum opiniones; & eorum Princeps Aristoteles opinatus est, illam esse aggregationem eXhalationum accensarum, in suprema Λει ris parte consistentium ; quae tamen opinio ab omnibus explodi. tur ; quippe si vera esset, aut tandem consumptae sorent; aut non semper a quacunque orbis terrae parte conspicerentur, & firmam distantiam a Polis , & ab AEquatore non servarent; ut suse di serit doctissimus Mastrius in Tract. de Caelo, o Meteor. alis. Σ. mm. 7 S seqq. Quapropter nostro aevo , communi omnium assertione , receptum est , UIAM LACTEAM esse congeriem infinitarum propemodum Stellularum , simul collucentium , quae veluti ma is quaedam candicantis cujusdam materiae, se se oculis nostris praebent; pulchritudinem Coeli demonstrant, & itinerantibus im

dicant Viam.

13쪽

SIONESIuris Canonici coelesti illi Gallaxiae assimilehtur &

VIA LACTEA snt vocatae- γ. Prima, & principalis est E imi ἰ omni tentia, scilicet, Abtissimi Creatoris DEI; quia sicut ab ipsa Stellulae ili,

VIAM LACTEAΜ conficiunt . pro unt, qidando

muti creavit, teste Regio Psalte dicente: suomam υMilo Coeloiiii one. ω , D ' a s S, quae Ius dasii. Sic omnia Iuris Canonici Decreta a Davιna Procedunt Potestate, per conceLsionem Clavium Regni Coelorum factam Petro Christi vicario,& Pontificibus Romanis eIus Successoribus: iisdena enim data est facultas ligandi, atque solvendi ιn utroque Foro: & in uuacunoue materia concernente Animarum salutem; ad quam consequendam

Secunda Causa est Materiatis, quae consistit in numerositate eo. rundem Canonum, re Canonicarum Constitutionum . Sicut enim numerus Stellarum , quae VIAM LACTEAM conficiunt, innuis merabilis est: ita Iuris sanonica Decreta , & Constitutiones non videntur polle numerari, Ob illarum cumulum existentium tum in prima, & secunda Parte Decreti; tum in Libris quinque Decretalium, in Sexto, in Clementinis, S in Extra vagantibus; tum editam in Tonus Septem Bullarii Romani: Et nihilominus hae omnes

collectae setani' RNIBUS, Mia; in quibus tanquam

in Falcia V IAE LACTEAE, & doctrinaliter quo ad materias recompendiose quoad Praecepta continentur. Tertia Causa, quae Formatis est, sumitur a claritate, nitore, &albedine GALLAXIAE; ad cujus imitationem praesentes INSTI. Tu TIONES non obscurae, non dissiciles, non abstrusae , sed clarae in stylo , lucidae in explicatione , & perspicuae in doctrina re periuntur: itaut de eis in veritate, & absque jactantia veri ficetur, quod de Nivis eandore Salomon scripsit: Pulcbritudinem candoris ejus

63-m, admirabitur oculas.

Q I; V delicet insipientia mea in his

INSTITUTIONIBUS conscribendis; quae tamen Correlativa est ad illam VIAE LACTEAE ; scilicet ad Divinam Clementiam, quae, ut testatur Ecclesia , infirma Muncii eligis, ut fania quaeque confundat. Cum sinceritate cordis fateor, me nihil scire; itaut in v PDI . ritate dicam coram Deo , Deus tu scis insipientiam meam; & coram 68.6. hominibus id, quod dicebat de se egregius ille Scriba, & Doctor: Ego autem mistens. Λ bonitate Divina processerunt benedictiones, quas consequutae sunt Decisiones meae de Sacramentis , ac Miscellaneae, Erotemata, ac Discordiae Forenses; necnon Sacrae Gene-1eos explicatio; eX quibus omnibus tam Ecclesiastici, quam Laici profitentur magnam hausisse utilitatem; S de quibus Divinae Cle

14쪽

mentiae humilisas ego gratias ago: hoc ipsem sperans de his Imeis. Canonici INSTITUTIONIBUS .icturus jugiter, Benedicam

misum, qui dedit mibi istellectum. Quinta tandem Causa est Finalis, ob quam UIAE, LACTE Sassimilantur pia sentes luris Canonici INSTIT LITIONES. nem. pe utilitas illarum, qui earum itudio vacabunt. Scribit -Joannes a Sancto Geminiano in Tract. de Exempl. S similitud. libr. I. cap. 34. Ures Tertia gratia; quod GALLAXIΛ propter suam claritatem , & splendorem dirigit Navigantes, &itinerantes de nocte; & in ore omnium , tanquam proverbium est , quod VIA LACTEA est VIA ROΜAE . Sicut ergo ex attenta inspectione VIAE L Α-CTEM navigantes per oceanum securi perveniunt ad Portum,& qui iter agunt per terram laeti intrant Almam urbem , re C intollum ascendunt; ita Studiosi INSTITuTIO NuM harum ad Portum Laureae Doctoralis certo , ac suavi itinere pervenient patque Dignitates, Praelaturas , Canonicatus, & Beneficia, quae eruditis in Iure Canonico iugiter dispensantur, felicIter obtin hunt ; quandoquidem Ecclesia indiget viris Litteratis pro bono

Animarum regimine. cv. Super specula. Netaeris. Mi δε n. eap. Cum ex eo . ubi Dci de Ela I. in 6. & praecipuὸ habentibus persectam Sacrorum Canonum Cognitionem. cap. de Pejona. II. q. I. cap. Nulli Sacerdotum. avi. 38. Canones enim sunt medulla Legum, & Thein logiae Moralis sundamentum ς nec aptIrant regere Ecclesias, Pinpulosque eis subjectos in spiritualibus instruere, qui Sacros Cano. nes ignorant, ut inquit Baldus in eap. Cum causam. col. 2. de Pr

Igitur Studiosi Iuvenes, ac alit Nobiles Viri ad Ecclesiasticas Praelaturas adspirantes , laeto animo his INSTITUTIONIBUS

dignentur incumbere; pereas, tanquam per UIAM LΑ ΕΛΜ, celeriter, ac tacite ad intelligentiam Sacrorum Canonum perventvri ; re ex illa amplissimas utilitates consequuturi, quas iisdem sincero corde auguror, spondeo, atque Polliceor. Valete ia

I. Ia

15쪽

NOI REFORMATORI

Dello Studio di Padova.

T TA vendo vedulo per Ia sede di revisio-x ne, & approbatione det P. F. Tomm Maria Gennari Inquisitore net Libro intitolato: Via Lactea , AG Institutiones uris

Canonici, Auctore Poanne Clericato, non v'eLser cosa alcuna contro Ia Santa ride Cata

tolica; & pari mente per Attestato det Segretario Nostro, niente contro Prencipi, e buoni costumi, concedemo Licenaa ad Andrea Poletti Stampatore, che possi eGser stampato, Osservando gi' ordini in ma

16쪽

INDEX TITULORUM

LIBRI PRIMI.

tutionibus.

De Iure Personam . Ici it. V.

De Episcopis, et Summo Ponti e .

II it. VI. De Electione.

Τit. VII. De iis, qui eligere, ellive possint. Is Tit. VIII.

ait. XI. De Receptione. O' A noritate Palii.

Tit. XIII.

De officio Archidiacom T

Tit. XIX.

De Renunciation is

Tit. XXIII. De iis, . um in minoribus ordinibus constituti. 3 3Τit. XXIV.

De his, fiunt eommunia ram mavorum , quam minorum Ordinum.

Τit. XXV. De iis, qui promoveri non pol unt.' 3sTit. XXVI. De Praebendis, ct aliis Beneficiis. 38Tie XXVII. De Coliationibus . . - 39Tit.XXVIIL De In tutionibus, ct Drepatronatas. ' Tit. XXIX. De Clericis non rodentibus 47Tit. XXX. De Regularibus -Monachis. 63

17쪽

1 N D EX TITULORUM

LIBRI SECUNDI.

Tit. XII. Titi XIII. Tit. XIV. Tit. XV. DE Rerum dissemne..

De Sacramentis ..

De Baptismo, ct ejus essectu.

De Sacramento Chrismatis De Poenitentiis, ct Remissionibus iam Eucharistia .. De Extrema Unctione. De Sacramento ordinis. De Sacramento Matrimonii De Sponsalibus. De Nuptiis . 66De his, quae Matrimonium ἰmpediunt. 6r De Triplici Cominione. σ

Tit. XVI. Tit. XVII. De Resus Sanctis, Sacris, EMPgiosis. 8 Tit. XVIII. De Construendis, consecrandis, ta reparandis. H sus, ct Altaribus .. 8o, Tit. XIX. De Unionibus Mnesarum. 84 Tit. XX. De Immunitate Ecclesiarum, oe Subsectione. 86 Tt. XXI. De Crestas, minionibus S, Procurationibus 89 Tit. XXII. mit. XXIII.

De Capellis Monactorum. De Religi s Domὰ 1. . . . 8 92M Sepulturis .. 93 De Canonica Portione. 9sDe Decimis . . RIDe Rebus Ecclesie alienandis, is non . LOIDe xuia, Clericorum , residiis, Successem r

eorum.

18쪽

INDEX TITULORUM

LIBRI T E R T II.

Tit. I. E Iudiriis, o illorum disi e . pag. ros Tit. II. De Procuratoribus . in

Tit. III. De Pactis, ct Transactionibu . , EI Tit. IV. De Arbitris. rasTit. V. De In jus vocando. 121

Titi VI. De Doto , ct contumacia , b is possession omissone. IasTit. VII. De Libelli conceptione, ct oblati P. I 27 Tit. VIII. De Exceptionibus, ct ReplicationibuI. I 29 Tit. IX. De Mutuis petitionibus. 136Τit. X. De Resiturione Spoliatorum. II It. XI. De Liris contestatione. it. XII. De , mento calumniae. 14ν Tit. XIII. Ut Lire pendente UMI lamve r. I4 'Tit. XIV. De Probationibus. I44Tit. XU. De Sententiis Re judicata. Is 1 Tit. XVI. De Exaeratione rei judica . Iso Tit. XUII. De Appellationabus. IssTit. XVIII. Resitutione in integrum. Isr

19쪽

INDEX TITULORUM

LIBRI QUARTI .

Titi XIII.

De Excommunicatione contra violantes Clausuram Montalium, of Negularium.

De Ecclesiastico Interdicto.

20쪽

VIA LACTEA

SIVE

INSTITUTIONES

IURIS CANONICI

LIBER PRIMUS.

N quacunque scientia, ad ejus cognitionem acquirendam , principia i psius oportet in. velligare : sic accedentibus ad studium luris Canonici convenit scire ejusdem Juris principia . Quapropter in ptunis bre. Viter explicandum est 1 Qiid fiι Pus Canonicum e 2 Oi is Iuris Can τι fuerit primus Audior δg Quando initium babaerit Pus Cais

4 Cuius ejus sit finis rs Eae ovibus Praeceptis emanais rit pQuo ad Primum. Sciendum est Ius Canonicum ; prout etiam lex Canonica pluies habere etymoloegias; nam dicitur Pus a Iubendo; quia jubet , & piaecipit, quae sunt

facienda; ves quae veniunt evitan

da . Item vocatus Ius a justitia ;nam mandat, di ordinat fieri . quae justa, S recta sunt ; atque prohibet quae injulla, & iniqua

censentur': & ideo dicitur Cun vicum a verbo Graeco Conon , quod significat latine Aedium , ct Regis tam . Pari modo appellatur Lex anonica, quia, Dr docet S. Thom. T. Σ. qu. 9O. GN. I Lex dicitur vel 1 Iigando, quia obbgat, & ligat homines ad ejus obiervantiam : vel juxta M. Tullium a. de Legib. a te genuo , & deligendo; quia praevia multa lectione est componenda ς vel secundum D. Ilidor. lib. χ α m. cap. IO. debet dari in scriptis, ut 1 subditis, qui eam servare debent, legatur & tanquam recta Regula pro bene Operando, Cinrundem oculis inspicienda detur . His stantibus definitur Jus Canonicum , ut sit Regula redia . quae Christianorum a tiones ad finem aeIemnae beatituesinis dirigis p ex Scripturis Sacris, Summortim Pontificum De-ereris , o Sanctorum Parrum seriis piis de Lia . Dicitur Cisistianoramantiores , qui a Jus Canonicum principaliter institutum est pro Populi Christiani bono regimine . non Λ autem Diqitigod by Corale