-
Cui " Vae "? Cui " Eheu "? Cui rixae? Cui querela? Cui sine causa vulnera? Cui suffusio oculorum?
- 누가 비탄에 젖어 있느냐? 누가 애통해하느냐? 누가 싸움질하였느냐? 누가 원망하느냐? 누가 까닭 없이 상처를 입었느냐? 누가 슬픔에 잠긴 눈을 하고 있느냐? (불가타 성경, 잠언, 23장29)
-
Causam tuam tracta cum amico tuo et secretum extranei ne reveles,
- 이웃과 다툴 일이 있으면 다투되 남의 비밀은 들추지 마라. (불가타 성경, 잠언, 25장9)
-
Novit iustus causam pauperum, impius ignorat scientiam.
- 의인은 가난한 이들의 권리를 알지만 악인은 그러한 것을 이해하지 못한다. (불가타 성경, 잠언, 29장7)
-
ne forte bibant et obliviscantur iudiciorum et mutent causam omnium filiorum pauperis.
- 술을 마시면 법을 잊어버리고 고통 받는 모든 이의 권리를 해치게 된다. (불가타 성경, 잠언, 31장5)
-
Aperi os tuum pro muto et causis omnium filiorum, qui pereunt;
- 너는 벙어리들을 위하여, 버림받은 모든 이들의 권리를 위하여 입을 열어라. (불가타 성경, 잠언, 31장8)
-
Ne dicas: "Quid, putas, causae est quod priora tempora meliora fuere quam nunc sunt? ". Non enim ex sapientia interrogas de hoc.
- “어째서 옛날이 지금보다 좋았는가?” 묻지 마라. 그런 질문을 하는 것은 지혜롭지 못하다. (불가타 성경, 코헬렛, 7장10)
-
Audite ergo, reges, et intellegite; discite, iudices finium terrae.
- 임금들아, 들어라. 그리고 깨달아라. 세상 끝까지 통치하는 자들아, 배워라. (불가타 성경, 지혜서, 6장1)
-
Tu elegisti me regem populo tuo et iudicem filiorum tuorum et filiarum;
- 당신께서는 저를 당신 백성의 임금으로, 당신 아들딸들의 재판관으로 뽑으셨습니다. (불가타 성경, 지혜서, 9장7)
-
Infandorum enim idolorum cultura omnis mali initium et causa est et finis.
- 이름조차 붙일 수 없는 우상들을 숭배하는 것이 모든 악의 시작이고 원인이며 끝이다. (불가타 성경, 지혜서, 14장27)
-
Sed et figulus, mollem terram premens laboriose, fingit ad usus nostros unumquodque vas; et de eodem luto fingit, quae mundis operibus in usum sunt, vasa, et quae his sunt contraria, omnia similiter; horum autem singulorum vasorum quis utriusque sit usus, iudex est figulus.
- 옹기장이가 부드러운 흙을 열심히 개어 우리에게 쓸모 있는 갖가지 그릇을 빚습니다. 같은 진흙을 가지고 깨끗한 일에 쓰일 기물도 반대되는 일에 쓰일 것도 다 같은 방식으로 빚어냅니다. 그러나 어느 것이 어디에 쓰일지는 도공이 결정합니다. (불가타 성경, 지혜서, 15장7)
-
et, dum ab intus minor est exspectatio, maiorem computat inscientiam eius causae, quae tormentum praestat.
- 두려움은 이성의 도움을 포기하는 것일 따름입니다. (불가타 성경, 지혜서, 17장12)
-
et alius alibi proiectus semivivus, propter quam moriebatur causam, demonstrabat.
- 저들은 반죽음 상태로 여기저기 쓰러진 채 왜 그렇게 죽어 가는지 알게 되었습니다. (불가타 성경, 지혜서, 18장18)
-
Noli quaerere fieri iudex, nisi valeas virtute irrumpere iniquitates; ne forte extimescas faciem potentis et ponas scandalum in aequitate tua.
- 불의를 뿌리 뽑을 능력이 없으면 판관이 되려고 애쓰지 마라. 그러지 않으면 네가 권력가의 편을 들고 네 정직함에 손상을 입게 되리라. (불가타 성경, 집회서, 7장6)
-
Non litiges contra iudicem, quoniam secundum placitum suum iudicat.
- 미련한 자와 상의하지 마라. 그는 비밀을 지킬 줄 모른다. (불가타 성경, 집회서, 8장17)
-
Iudex sapiens instituet populum suum, et principatus sensati stabilis erit.
- 지혜로운 판관은 자신의 백성을 가르치고 지각 있는 자의 통치는 질서 있게 이루어진다. (불가타 성경, 집회서, 10장1)