Ad virum clarissimum Samuelem Formejum, Regiae Scientiarum ac Literarum Academiae Borussicae secretarium perpetuum, epistola

3쪽

A VIRUM CLARISSIMUM

SAMUELEM FORMEIUM

EGI SCIENTIARUM AC LITERARUM ACADEMIAE BOR UsSICA SECRETARIUM PERPETUUM

5쪽

SAMUELI FORME IO

R EGI SCIENTIARUM, AC LITERARUM ACADEMIAE O Rus SICAE SECRETARI PERPETUO

A M. CARD QUIRINUS . . R. E. Bibliothecurius, ae Episc Brixisu

Iterae tuae superiora mense Bero- lino exaratae animum meum

varie affecerunt , delectarunt siquidem primo loco cujus dam erga me admodum ossiciosi propositi testificatione, pupugerunt deinde pugnae inter nos instaurandae denuntiato haud obscure consilio, ac conturbarunt tandem allato tristissimo nuncio. Quid enim ossiciosius ut tria ista ex o dine explicem' notitia ad me tuis illis literis perlata nimirum Commentariorum meorum opus adeo humane a Te exceptum fuisse, ut eo perlecto illico statueris Gallici idiomatis gratia ipsum exornare conficiendo nempe libellum, cui titulum apponeres, ecdotes iteruires de la S e cte. Exhibuerant sese antea utique comes adversus meum illud opus, quantumvis tenue, Ottingens Lycei Pro-

6쪽

IV. sessores, capta de illo recudendo deliberatione, uti propalam fecit in Epistola ante binas hebdomadas a me vulgata, doctissimi, celeberrimique Matthiae

Gesneri testimonium ; paremque comitatem ex una adhuc ra altera Germania Academia praestolari me posse amicorum literae aliquot mihi significarunt. At tua, Forme Clarissime , deliberatio illustriorem adhuc honorem mihi impertietur , unde me ibi summopere devinctum profiteor.

Quod spectat ad pugnam, quam visus es indixisse hisce verbis,y'o eu dans I Epitre edicatoire de la

glien, qui me paroit ait for a tu legere, o doni ilseroit is de ui uire senti la olbosse, commes en trouverat eu etrei occason adeo illam, inquam, pugnam non formido, ut in eandem ruere paratus omnino sim, quin castra aciemque vel in mea Epistola ista movere decrevi. Demum nun-

eius , quem tristissimum dixi, ille est, quem mihi hisce verbis prodidisti, Le butiment de l''Me Ca ibolique est apeupris su pendu , faut de secoura pecuniatres a ce que Don retendJe ne dout pus,que le rete, I la oburit des Cutialiques ne levent bien toties obsaeos. Hisce lectis vehementissimo inde dolore perculsum me sensi; una simul tamen ingens cupiditas me incessit publicum aliquod documentum

7쪽

proferendi, unde omnes intelligant, fidem, quam publice dedi de mille aureis nummis ad augendum Templi illius decorem erogandis, a me valde religiose praestari. are consilium cepi,instrumentum, quo pacta fuit conventio operis,cui summam illam pecunia sacratam volui, literis hisce subjungendi, ei conjungendi etiam ejusdem operis ectypon. Utinam pia haec flamma,quam toto ego pectore per

cepi, postquam BENEDICTUs XIV. P. O. M. eadem incendi enixe contendit Catholicos quosvis praecipue vero Purpuratos Romanae Ecclesiae Patres,ad quos de Berotinensi Templo juvando Allocutionem habuit prorsus Apostolicam , utinam , inquam in eorundem cordibus perseveret, donec fructus sanctissimae ejus Pontificis menti consentaneus exoriatur Templum scilicet illud undique perfectum conspiciatur.

Venio nunc ad certamen, Teque etiam, atque etiam exoro, ne ullo modo e memoria tua excidat, quidnam fuerit quod in Epistola mea, ad Te

ipsum Brixia die xxx.Dec. an. MDCCXLVIII. data,tuam

quandam parenthesim refutaturus, probandum susceperim. Hoc unice fuit, Romanae Ecclesiae Proceres Conta renum , Polum, Sadoletum, aliosque horum Collegas, quorum prudentissimis , sanctissio misque consiliis Paulus III innixus quo ipso tempore adversus Apostolicam Sedem saeviret horrendum minax mmiger innis, haeresiis nempe Christianam Rem p. administravit eos, inquam, Proceres Biblicorum studiorum amore ita flagrasse, ut 3 ea

8쪽

ea ipsorum delicias, S uoluptatem fuisse luce meri diana clarius inriotescat. Id ego demonstravi indubiis documentis in medium allatis . Quoniam vero de hujuscemodi documentis nullum prorsus in tua nupera Epistola die XX. Apr. typis impressa,Verbum fecisti sinas, quaeso, ut hic, eorundem documentorum summam breviter comprelaendam,quo altius ipsa in animum tuum penetrent Te itaque oro, atque obtestor , ut fidem Tuam consulas, ac

sincere dicas, num quidpiam amplius ab Optimatibus illis desiderari potuerit, unde de eorundem erga studia illa cupiditate certo certius constaret. Advocandus ne iisdem fuerat ex longinquis regionibus qui Hebraicae lingua peritia excelleret Ad

vocarunt utique Lovanio celeberrimum Profesta rem Joan. Campensem Curandumne iis erat, ut

istum familiarem sibi redderent dia reddiderant, ut invicem velut certaverint pro ipso singuli in

contubernium suum adsciscendo . Praesicine illum ipsum oportebat Academico alicui coetui, Ut, eo Magistro , Biblico nectare plurimorum animus aleretur Id egregie praestitum in Gibertina Academia ; nam de ea Hieronymus Fracas horius haec habet ad M. Antonium Flaminium, d Galeatium Flori montium , Sodales suos,

Dum vos futidicos Vates, arcanaque sensa VolCitis , atque animum coeles nectare lentes,

Alloquiis magnoque Dei consuescitis ori, Felices, duce Giberto, Campense magi stro e

9쪽

VII.

Fueratne impendendum patrocinium Biblicis lucubrationibus, ut in publicam lucem prodirent Nonii Proceres tantum, sed vel ipse Alexander Farnesius , Pontificiae Aulae princeps ac arbiter , suasores Mimpulsores M. Antonio Flaminio se praebuerunt, ut Davidicis Psalmis interpretandis totum se dederet, utque eorundem explanationes publica reta, has Vero tanti fecerunt, ut de se ipso haec fasiasus fuerit idem Farnes1us, ad eundem Flamini una

scribens, De Psalmis ero , Deum ipsum attesor unde auso spiritu te eos cecinisse ambigi non potes nibi me adbue egisse, quod majorem ibi voluptatem, aut admirationem attulerit Ineunda ne videbatur consuetudo cum egregiis divinarum iteraruna

cultoribus, quotquot degerent in Coenobiis Hosce Proceres illi seu lateri suo jugiter haerere peroptarunt,seu domicilium in iis ipsis Coenobiis idem coeperunt. Decebatne tandem ea ipsa studia ab iis dem Proceribus excoli vel inter gravissimas occupationes, quibus distringebantur, atque inter Chri ilianae Reip.turbamenta, quibus sedandis in mani festum discrimen vitam suam adducebant Polus,

dum in Belgio degeret in Angliam trajecturus, etsi undique Henrici Angliae Regis insidiis appeteretur,

divinis vel eo tempore literis adeo vacabat, ut de eo ita scriptum reliquerit Aloysius Priolus Venetus Patritius ejusdem Achates, III orio Legatos ba tandem lasciuio exorare di oggerci 'Epistole di S. Puolo laternis diebus, edia cominciato dulla prima a Timo-

10쪽

VIII. rex, eon fomma soddisfaetione de Vescotri Giberti Episcopi Veronensis e di tuiti mi. O quanto des dero e Vol Cardinalem Contare num intelligit

il-Ur dabbenissimo Vescοί di an, Cosmum Gherium designat a questa fantissima se one, da

ques sunt sim Vom con tanta riSereneti, edimiLta , e con tanto iudietio letta, ob'io noni rei certo desiderare eglio , ne credo chei amorem inganni questa olta . Idem Polus ingenti tristitia affectus ex improspero Hispanicae Legationis successu animum suum Psalmorum lectione una cum Sodali bus oblectabat, quare ad Conta renum CarpentOracti ita scribit, Per nosra consolatione mutua a ve-mo cominciato a conferi insieme Ii Salmi di uel grani feta c.

Iaec omnia indubiis testimoniis adstructa in Epistola illa mea, iterum Te deprecor, Ormei, Ut, repetita ejusdem lectione, diligentius etiam quam antea , recognoscas, ac deinde ingenue fatearis, num juste a Sectariis instaurari laodie posim acerbissima convicia , quae eorundem Ante signani, S Magistri adversus Catholicos evomere in singulis ferme lucubrationibus suis consueverunt, perinde ac si nil nostris magis collibuisi et,quam posthabitis sacrae Scripturae purissimis fontibus unice consectari inanes fallacias, profanas vocum novitateS, inepta in anilia commenta . Ad evincendam putidisia simam istam calumniam , etsi testimonia illa non suppeterent, satis nonne forent Procerum ipsorum

Scrip