장음표시 사용
71쪽
Sed lexhibet wIETENI Us eodem in loco quartum exemplum febrium 'picarum. - , Sequebatur, tertianam, per calidissima remedia, in febrem ac , tissimam mutatam , anomala febris intermittens, si quae pluribus paroXISmi Mirginem 23 annos na- , tam affigebat exhibitis nonnullis Corticis, Pertiviani ossibus, observabantur inter alia nois si mala symptomata, quotidie alterutrius cruris tre, mor, calor dein, tandem sudor, dum reliquo, in corpore simile quid non deprehenderetur. Addamus denique casum penultimo analogiam, a SA IMVAGSIRO , tanquam motum febrilem topicum memoratum, in No sologia sua methodica , Tom. I. p. 3Sy.LI U. - Frigebat aeger quidam toto brachio sin- , gulis diebus per festem septimanarum spatium,
, hora quidem septima vespertina . - Superveniebat, hora octava huic rigori, manUs ac digitorum tre, mor, succedebat post tritiorium calor urens, si quo brachium vexabatur reliquo tamen corpore asi sanitate non alienatori eo uice Xcepto, quod, nempe vomitus in accessioni initio aderat, cum, hypochondrii ejusdem lateris mamruae do.
Ex his itaque omnibus, quae enarravimus sicco
72쪽
sare videatur de febrium topicarum veritate, non imis probanda forte erit sententia eorum, qui existimant febres larvatas intermittentes , quemcumque typum observantes, nihil esse nisi febres topicas, hanc illamve partem obsidentes .in illis excitantes similia symptomata, ac si ab alia causa morbosa, in illas Irimario agente, fuissent excitata quapropter ab iis symptomatibus, illis praesertim quae vehementia, vel
atrocitate eminentis nomen accipiunt, .sub eorum larva delitescere dicuntur. .No tamen, licet febres topica lubenter agnoscamuS, eaSque nonnumquam variis in partibus tamquam motus febrile ad.
modum periculosos accipiamus, nihilominus ab illis, qui febres ita dictas larvatas pro toficis admittunt, debemus dissentire, quum aliam hac de re amplexi sumus sententiam, quae nobis veritati, rationi magis congrua videtur. Si enim ad ea respiciamus , quae de omnium febrium identitate, in initio hujus eapitis jam monuimus, Willud inprimis attendamus, quod tamquam Characterem primarium, inpraecipuum assectionis ali-eu ius febrilis ibi posuimus, incitatum scilicet a causa nervea, sanguinis motum, perspicere tunc facile erit, eorum sententiam, qui asseetiones morbosas sub
73쪽
usinacis alicujus symptomatis larva latentes, tamquam febres tοpica admittunt, magnis premi dubiis, inquidem eam praesertim ob causam, quod in multis: exquisitarum febrium larvatarum TempliS, quae TORMae aliique, tamquam larvata febre est emice grassa testa descripserunt, nulla aut certe admodum exiis
gua tantum systematis circulatorii incitatio in parte assecta fuit observata quodque in istarum febrium
ingressu, nequaquam ab aegrotantibus percipiatur topicus frigoris sensus, ad constituendam omnem se-brem intermittentem, semper concurrens. -- Quod ubi constiterit, ure statuere licet, assectiones hasce praeternaturales , quae larvatae dici, o nonnullis tamquam febres topicae accipi solent, minime iis semper requisitis instructas esse , quae febrem omni in casu constituunt quum ad febrem e siciendam, non solum primario, ac praeter naturam asseclum requiratur systema nerveum , sed .ut per consensum, a nimia incitatione, mota turba in sanguinis cireulattane, secundario hunc in finem coi
Systematis itaque functionum vitalium, ut illud
veibo repetamus incitatam actionem, nequaquam, ut ita dicam exclusive ad producendas assectiones
74쪽
rere larvatas requiri, non tantum, uti modo iam diximus, per varia nonnullorum Auctorum observata confirmatur, verum etiam, concursum turbati sanguinis motus, ad conficiendam topicam febrem larvatam, locum non habere, sano ratiocinio nititur, ae abunde eo probatur. Sussiciet forte unum tantum adjecisse argumentum, ut majorem nostrae opinioni lucem affundamus.
Quod si enita verum sit, admitti posse affectionem sic dictam larvatam in motu quodam librili topico, tuncaeque verum erit, excessum motus circulatorii huic
Iarvatae assectioni etiam adscribi debere quo in casu febres ita dictas topicas oriri videbimus, quas tamen
juxta nostram sententiam, ab omni statu illo praete naturali, quem febrem exquisite larvatam nuncupamurri omnino separandas esse , antea iam monuimus. At etiamsi hunc motus circulatorii exces.sum, ideoque febrem topicam revera adesse in assectione larrata poneremus, quid inde in praesente febreyere larvata fietys inprimis, quando talis febris sub diarrboeae , Cardia tae , aut .sub assectionis Cephalasticae larva, occurrit Quum supra fusius iam vidimus, aegrotantes febre intermittente sub larva asseetionis cardia laae labo
75쪽
Tante S, Vehementer adeo ac atrociter veXari, nemo
certe negabit, si si nempe verum sit, assectionem illam periculosissimam, horrendosque illos cruciatua oriri ab ilicst ione quadam febrili, ideoque ab insigni aliquo circulationis excessu, in ventriculi vasis, jure posse statui, gravem ab haec adeo eminenter auctaeirculatione ea in parte, me dubio inflammationem debere nascita aequabiliter , totum illud viscus, aut tantum aliquam ipsius partem occupantem , tali modo , periculosum gigni statum illum morbosum, quem nomine Gaiyridialis adeo pertimescemus. Idem
dicendum erit de febre larvata exquisita cephalalgida, de diarrhoetea, dum ab hac Enteritis, ab illa
vero Phrehitis necessario produci debebit, quum constat, Omnem qualemcumque inflammationem, excessui motus circulatorii debere tribui, eo nempe sensu, quod talis circulatorii motus XcessuS, a pra gressa quadam irritatione cujuscumque demum natum rae , quae systema circulatorium incitat, intendit, sit oriunduS.
Omne extra dubium ergo positum videtur, quod si scilicet memoratae assectiones morbosae sub larva alicujus symptomatis occurrentes, in febre quadam topica consitant, atque ideo in vehementi circula-
76쪽
tionis sanguinis excessu, - inde tune per se quasi aenaturalem per sequelam, gravem oriri debere in aliqua corporis parte inflammationem. - Quod vero non ita fieri, sed e contrario vel nullam, vel exiguam inflammationem in febre sic dicta cordiastica veri noriminis larvata, aut cohalastica vel marrhoetea alinve locum habere, ipsa docet experientia tacuratio his in casibus instituenda, ac sanandis febribus iis larvatis, unice
inper excellentiam accommodata adeo equidem manifeste sententia nostra Practicorum observationibus consu matur, ut nulla ulteriori explicatione ad illustrandam ce Probandam , quam nos de absente in his casibus instam, matione, amplectimur opinionem, opus esse videatur.
Quum autem in assectionibus morbosis sub larva periculos cujusdam symptomatis latentibus, ideoque in ita dictis febribus ere larvatis, omnem qualemcumque conditionem , motumque topicum febrilem, nequaquam admittendam esse censeamus, easque ideo non tantum tamquam febres topica rejiciamuS, verum etiam febris nomen illis praeternaturalibus affectionibus negandum esse opinemur, - nostrum demum erit verbo sententiam exponere, quam de peculiari ac probabili ita dictarum febrium exquisite larvatarum indole amplecti debere, videmur.
77쪽
Ut ergo recte nostram sententiam hac de re Xponamus, praemittere nobiS liceat , - quum supra omnem qualemcumque affectionem febrilem derivavimus a morbos affecto systemate nerveo, OX per consen sum systema circulatorium in motus nimios ducente minime tamen nos tunc in animo habuisse rationem investigare, cur in multi morbosis functionum animalium assectionibus, si iam non exigua functionum vitam lium perturbatio, certe tamen nulla febris observetur
Multis non tantum, sed .magni momenti dissicultatibus premitur illa investigatio ma liquidum
demonstrari huc usque potuisse non videtur, nisi causam, cur non Omnes qualescumque nerve systematis perturbationeS, . . si conrui ues, , O smi, altare' omni in casu producer valeant motum febrilem, in modificatione quadam propria, ac particum lati stimulorum, qui febrem X citare valent, quaerendam esse, ponamus. - At licet lubenter concedamus perdissicile esse, hanc rem rite determinare,
certum tamen est, sine illa explicatione superstitem manere insignem ambiguitatem, sic ut nobis undique res ipsa semper lateret, nec sine illa quam proposuimus h pothesi, probabilis ulla ratio, hoc in casu admodum obscuro unquam reddi poterit. Huin
78쪽
Hujus ergo ob ambiguitatis causam, insignis superes
eum obseuritate dissicultas, veram larνatarum f. fectionum, se quatenus larvatarum nomen merentur,'
indolem determinandi, quum nostra hujus rei expl eatio suis dubiis dispicillime solvendis prematur, quae Wideo sunt majora, quoniam sana ratio Illustrimimorum Auctorum observationibus suffulta,
nos cogit, ut febrem topicam adesse negemus, ubi ita dictae affectiones praeternaturales sub atrocis alicujus valde periculos symptomatis lari a delitescant. Nuibus omnibus rite perpensiIS, non temere amsi firmari posse putamus, exquisitas ita dictas febres, Iarratas unice consistere in affectione quadam pecu-- liari systematis nervet, quae tamquam praeternatuis, ratis quaedam conditio, modo non facile determi- , nando, corpus ae Uabiliter, Vel unam tantum alteis, ramve ipsius partem asscit quidem ea ratione, ut, non solum illa morbosa assectio sub minacis cujusdam, periculosio atrocis symptomatis arva lateat, verum, etiam, ut post intervalla plane ab illa conditione praeis, ternaturali libera, redeat accessus, qui regulariter, perfecta cum apyreXia intermittens, pro typi quem ri observat varietate, tamquam quotidianus, - aut b, terilanus, - vel quartanus, aliusve erit habendus.
79쪽
. Illae dein morbosiae functionum animalium condia, tiones,, minime topicarum febrium nomine salu- , tandae, quum potius affecitione praeternaturales,
si equidem ita dictae larratae, dici mereantur H singularem omnino habent indolem, ponendam si probabiliter in systematis nervosi constitutione, certa morbosa , quae huc usque non Xplieata, si magno vitae discrimine aegrotantes Corripit. si Plerumque a causa quadam materiali , Ovarias eor, poris partes, qua aggreditur, erudeliter vexante
si nascuntur illae affectiones talicet tamen saepissimo, adeo subtilis .exigua sit materialis illa causa, ut si nihil de ipsius praesentia in intervallis testetur, a
si que ejusmodi tunc videatur esse naturae, Ut a Corvi, lice Peruviano perfecte vinci, ipsiusque usu insensi sibiliter possit expelli sanantur enim plene ac si essicaciter illae affectiones erro De Drνatae unico, Cortice Peruviano, qui do tantum generalem illi, lam in corpore praesentem dispositionem tollit, si sine qua nullus orietur unquam assectu nervosus, se larvati nomine dignus, sed .etiam causam ilico, aufert, quae Vi sua nocente morbosum illum sib, tum produxerat. '
80쪽
tis sententia, eo sensu est accipienda, quo nempe ibiarum ortum statui cuidam erroso tribuendum ephvelimus, qui tanquam variorum symptomatum systematis functionum animalium compleXUS, Omne qU Iescumque febres, inprimis intermittentes, nunc obscurius, nunc autem manifestiu ea ratione concomitatur, ut si invadente ipso paroxysmo febrili praeter modum intendatur status ille nervosus , Xinde tune varia nascantur symptomata, quae de systemate nervoso vel aequabiliter vel pro parte tantum vehementer affecto, testantur. - Docuit enim omnis aevi experientia, nervosum illum statum febrilem, aut ratonisco, aut conrudiro effectu, ita se monstrare ut si e g. systema nerveum durante ipsa febre postea quadam actione, vel totum corpus, vel tantum unam alteramve ipsius partem, ventriculum e. c. assciat, illis tunc in cassibus aut universalis quidam orietur motu convulsivus, aut pastica ventriculi contractio, magis minusve gravis, vomituritioni ansam praebens. - Sin autem febriliti ille status nervosus atoniam Morpori inducat, tunc, si aequabiliter adsit talis nervet systematis assectio, - nasci videbimus dincopen, primario sive protopathice a debilitate vera nervea productam. Illo vero in casu, in quo tantum aliam aliamve cor-