장음표시 사용
11쪽
In quibus Catilina, nobili loco natus, multis libidinuria illecebris captus, multa otiam
industria o labore excellens, rei militaris gnarus, in onanibus rebu versatus, quibus, quos vellet, sibi nucos redderet, de ex tun contrariis di Versisqri nasurpe studiis eupiditatibusque conflatus, ut i simile monStrum unquant suisse putares, vel princeps fuit civitatis pestis η). Iam vero, doleSeens ulli secerni Stupra, qua , quum parcius hac do re nobis scripta restent, nisi ea n IIustius ' in m pro serto stirmiasset, ix ossent credenda. Licet Vero, Catilinam iam luxuri Rm Vitam gere, nominem sugerot, is nihilominus ob generis nobilitatem et magnam, quam n bebat, honestatis simulationem maximos civitatis honores appetens ian 686 u. c. ex praetura Africam obtinuit provinciam 50), unde alter jam anno vergente Ilomam troporRVitis consulatum polendum. Sed quum serius Venisset, quam ut intra illud tri nundinum δ nomon piositeri Ossot, prariereaque eum repetundarum accusi tum iri pro Drt haberetur, a petiatione prohibitus est. Irn vero commotus et seditiosus, ut Prat, cum Cn. I sone liisque, postquam L. Aurelius Cotta et L. Manlius orquatus, in locum P. Cornoli Sull:Det . Autronii Paeti post designationem conSulatus in nnum S u. c. umbitu condemnatorum substituit, inter lacti essent, Cal. Ianuar. consulat uni Suli; et Autronio restituere volentibus conjurn it, ita tamen, ut, cum Sullam hoc non curn ni Pin id ret, ipso et Autronius in intorsectorum congulum locum substituerentur 2 . Suetonius da autem, eundem describens Onjurationem, a Sal Isti Ialdo dissentit. Cetesarem enim et Crassum dicit conjurasse curii P. ulla et Autronio, IOS de Signationum consulatus
3 Cf. Cic. or in Cat. 3, c. s et D II, c. 4 et 5 et alibi pro CoeI. c. 5 et si pro ii r. c. 21;Sall. C. 5, 4, 5, tela Nd. l. c. p. 53 - 58. - C. 5. Qiro ad illius virginis nobilisaniorem pertinet, nomen ejus, 1 aud dubie e publice notaretur, ad os non per eriit. Qua in re Plutare lius Cic. it. c. O Catilinam etiarii fratrem necasse falso narrat, Hiam iam , t T stillam eo liberius in matrimoniim duceret, fili nni suum sustulisse constet. f. Pliat. Sullae Vi t. c. 32 et Cic. orat in Og cando Illa Vestae sacerdos Ortasse fuit Fabia, Terentiae, Ciceronis uxo-xis , soror secundum ros. l. IV, . . Quod i Cero orat ii Cat. III. c. 4 in et Briat C. G do
virginum judicio et absolutione dicit, brevitis est, quam ut certi ali tui inde colligi possit. Quae illa Aurelia restit Ia Catilinae uxor, citius siliam Oct. Sal I. c. 35. Cornificius adolescens sibi despondit, cf. Cic. ad fam l. VIII p. 7. fuciit, non consilit liuius gratia vero Catilin ransilium suum verterio secundum VaI Max. l. IX. c. I, 9. sustulisse Sallustio C. I verbis: Pro certo creditur. et Appiano his t. om. l. II. . . verbis: O ας Ποτε re υἱονώνευδε .)dubitanter refere litibus, Cicero orator eum praeter filium etiam priorem Norem necasse dicit. 5 Cic. pro Coel. c. 4. - so Hac voce intelligunt ii legitimi dies coris utatus petendi. Cf. interpp. ad Cic. ad fam. I. XVI, p. 2, et ad Liv. l. III, c. 35. Ernestius exic Cic. Rei Zitis libro: sorterungen uber omis e silerihumer i 7so, p. 260, uech lingius ad Sall. c. 8, et Meyerus libro Nbmit G Xlierib. 806. Ol. P. Iu spatium id dic aut esse I dierum alii, ut idem die Ferus vol. II p. 6 et interpretes Sall. c. 8 Lange, uti L. Muel. IT I dierum. Is Sall. c. g. - frax Qui Caes. Vii. c. s.
ambitus condomnatis, ut Principio anni senatium adorirentur et trucidatis, quos placi- . . tiam esset, dictaturam CrasSu in Underet, Caesar ab eo magistor equitum diceretur, constitii laque R Rrbitrium republica, Sullae et Autronio consulatus restitueretur; sed Crnssum id anusius adjicit, poenitentia vel motu diem caedi destinatum non obiisse, o idcirco ne Caesarein quidem signum ut togam de humero dejiceret, dedisse. Tempus non asserens etiam cum Cn. Pisone, cui postea ob conjurationis suspicionem ΙΙispania ultro extra ordi nona data sit provincia, conjurasse cribit Caesarem. Ned quam parum Suetonius ipse his crodiderit, vel verba: , venit in suspicionem probniat, nec anusii, qui Ciceronis fuit aequalis ot amicus, de cujus annalibus Se nec ba haec sucit Verba: , Annulos anusii sci quam non decori sint et qui Vocentur, , agni facienda est auctoritas. Quare quum Sallustius harum rerum aequalis fuerit, ipse que de hac conjuratione quam orissime se dicturum Sse nnirmet, OnSe tiente potissimum cum eo Cicorono, qui bis οβ Pisonem et Catilinam et semel id Catililiam Sollim principem conjuratorum nominet Suetonio durus conjurRtiones faciente nulliusque Catilinam participem momorante, Sallustius haud dubie rectius pro una habet conjuratione, idemque et de teinporum ratione o do iis, quae tum acta aut
facienda erant, verissima exhibo 57). Ita otiam Cicero pro SulI. l. c. cum Sallustio
consentit, Catilinam cum Autronio consulatum invadero voluisse, contra Suetonium et Dionem βε), restitutionem consulatus Sullae o Autronio propositam suisse amrInantes. Utrum vero Caesar et Crassus hujus conjurationis conscii fuerint necne, quum Su tonius Olus sit auctor, nec fuerit, cur celaret Sallustius, qui jam post utriusque mortem hiStoriam scripsit, umquo quam verissimo so scripturum esse prositetur Dio auten , qui alias magnis viris maculam tam libenter inurere solet, tantum isonem et Catilinam cum Sulla et Autronio, consulum caede consulatum sibi recuperare Studentibu S, conjurRSSe referat: Vix quidem suspiceris Cicerone ceterum pridie Cal. Ian. id
S 4 Epist. 3 sin cf. Plut Caes. it. c. 22. - Pro Muren C. 38. Verbis: Omnia, quae per hoc trierauium agitata sunt jam ab eo tempore, quo a L. Catilina et Cn. Pisone initiam consilium senatus interficiendi scitis esse, in hoc tempus erumpunt ό et pro ui I. c. 24 dicens: Scilicet is stim, qui existimem, Cn. Pisonem et Catilinam et Vargunteium et Autronium nihil scelerate, nihil audacter ipsos per sese sine P. Sulla facere potuisse. si in Cat. I, c. 6: Potestne tibi haec lux, Catilina, aut hujus coeli spiritus esse jucundus, quum Seias, horum esse Hemineri , qui Nesciat, te pridie Cal. Ian. Lepido et Tun conss. stetisse in comitio cum teIOImanum Constitiim et principum civitatis inter ciendorum caussa paravisseῖ Cf. Bai-gartem Crustus ad Suet. Iul. Caes. Vii. c. s: De tota hac coniti ratione haud dubie accuratius exin Ponit ali Cat. c. 18, qui Cal. Ian. prius, postea Non. Febr. caedi destinatas fuisse dicit, sed a 'tilinam, ducem facinoris, ante frequentem coniuratorum conventum signum pro curia sociis dare maturasse. f. Cic. Pro Sull. c. 4. - i. 36, 3. 27. -
12쪽
Iactum sesso narrante do verius SassustiiI Cal. Ian. factum osse roseri, quum jam ab anno O n. e. u. Fulvi et . Annio coiisulibus Calendae Iun. ossent dies solonnis inagistratibus a Moribus ineundis ceterum Cicero ipse manum cotisti hin et principum ei vitatis interficiemiorum nussa eos Iara Vis Se aliorem, me quasi corrigere I latur.
unum vero nec Calendis Ian. nec Nonis Febris quo die conjurati jam non consulibus modo, sed Horisque senatoribus pernicioni me hinobantur quod Catilina pro curia signum 'ocii det re maturn erat, DS ederet ox arbitrio. Senatus, me semel amo res Prospere cederet, metusns Pisonem e principem conjuratorum, ut Procul isset a reis
Publiea, Iro praetor' quaestorem misit in citrii orem Hispaniam οἷ) ubi paullo post haud dii hic in Ipsa Provincia intersectus est 62 Varias opilii Onss, in quo, triret latus ait, ciam Sal histius perpendens rem in medio relinquit, inde ejus religio conspicii
potest, dum im . . eum ab incolis ob injurias quasdam illis ullata vita privatu in
Catilina vero, qui consulatum n cnjus petition ob causgas supra a dictas pro . hibitus erat, ne conjuratione quidem ista sibi parare potuit, reps tundarum jum accusntum 4 etiam hoc ann 688 v c petitionis spem millam vidit ο), mulio minu A, quum caussa diluta esset in 'quentem unum. οὶ quo, dico Cicero modo eum haud
Verbis et Sallustii Cat. c. 2 Esse in IIispania citeriore Pisonem, valet, et Cicero uis in exν act. I, lib. 4 e. 25 Is unum esset in ΙΙispania praetor, qua in pro viticia occisus est,
non iter faciens ita provinciam, ut nonnuli volnnt aliis in Pro inciam δε in id em esse die - λbus , quod utra provinciana, uetae rus et litterariim censo Sallustii a Gerlachio editi. cf. Sahrb. h. hit vota Sal n. a 329. X, P, p. o di. Tecte in provincia legunt. - I f. p. to ' Cas. Pro sint . . . - Sant, qui quater, quatitor quidem amris se eaecipientibiis 687 88, o, O, ir consulatus petitioni repulsam tulisse putent; alii t ea et quidem aut annis 68S,εs, sol ut 87 8s, Or alii deletique bis 89 et O , iidemque soli vere Nam eae provincia Asticare Versus consulatum qNidem petere voluit, Ἀω, ut jam dictuna est, in petitione prohibitus repul-
δm ser/ e aiori potuit sequenti vero anno Ax eum repetu radarum accusatum caussam diceTe Oa-
ς tum iu Isse Ciceronis probati verba pro El. c. Africam praetor Catilina Obtinebat Secutus τετ minus caussam de pecuniis repetundis dixit deinceps fuit annus, quo ego consulatum petivi Petebat Catilina mecum. Ea vero caussa dilata est in sequentem annum sit Od Cicero arguit ςP, d te. I. II, 2, aes et Fig. consuli his 689 scripta et Ho tempore Catilinam, competitorem I O- traim, defende e cogitamus; spero, si absolutus erit, conjunctiorem nobis rore in ratione petiti O-
et pro Coel. e. 6 Me ipsum quondam paene ille decepit, cum et civis mihi bonus et optimis udusque cupidus et firmus amicus ac fidelis videretur cujus ego facinora culis prius, quam
'ubio damnntum iri dixisset 7 , modo ipso tum eum de sensi Irus essDt 8), necusatore p. Clodio pocunia corrupto 'λ, Torquato defensus D , an dona absolutus est l), nee non statim consulatum petiit. Quein immoderata ductus inperii cupiditate, ut Ertiusucci perset, socio Sibi unm plurimos, quorum nuxilio inlidem consul crearetur, amant pa uncunque ratione conciliar studuit; quod in tam corrupta civitato factu ne Ι- limum orat Iuventutem igitur multis modis sibi conciliavit; praeterea multos cives aere alieno pressos et , qui nihil, misi spem multo Speriorem e X Spectabant, plerosque Sullanos milites, qui, largius suo usi rapinarum et victoriae Veteris memores civilo bellum quam Inaxime X Optabant, quin otiam multos sonatores et equites sibi facile adjunxit a), cujus ociorum praestantissimos Sallustius memoriae reliquit i). Erant praeterea plures nobiles hujus consilii occultius Participes, ut CraSSus, quem Pluta
opinione, manibus ante, quam suspicion deprestendi. Dicta iam caussa, tina cum Cicerone eistii consulatum anno 89 ut Cicero pro C Ll. c. Coelio adolescente Scitis con Sulatum meis cum letisse Catilinam ἱ pro 'Mur. c. r Etetiim mihi ipsi accidit, ut cum duobus latriciis, altero improbissimo atque audacissinio, altero modestissimo atque optim Vivo peterem. Supera Vitam eii dignitate Catilinam, gratia Galbam: et Sara ustius i. I Antonium sibi collegari lare consulatus speravit i testantur: sed repulsam tulit, ut Cicero pro diu I. c. refert et Sall. c. 23 et 24. GiCerone et Antonio consulibus 90 u. c. iterum petiit; cf. Cic. pro cel. c. V 4, Tot igitur arinos Versatus in toro sine suspicione ritu duit Catilinae iter j petenti et Sall. c. 26: His rebus comparatis Catilina nihilominus in proxumum annum consulatum et ibat Bis igitur a uintum consulatum vere Ietens iis repulsam inlit it Livius epit. I med. D , L. Catilina bis repulsam tu petitione consulatus passus est ' dicit II ac de re legas Cortium ad Sall. c. 8, COT-1 dum de quaestur p. 22s et Osium ad Cic. p. ad Att. I, si f. adnot. 5. - ετ Ad Att. d. I, p. I init. 688 . c. scrip t.) , Catilina, si judicatum erit, meridie Ori Iucere, mertus erit competitor. Ct Wieland ad hunc locum vol. I p. 24 sq. - Ad Att. I, ra. t. adnot. 5. - sis Cic. Orat de lariasp. res p. c. 2Or se Catilina Pecuniam accepit, ut turpissime Praevaricaretur. Cic. pro uti. c. 20 4, Adsuerunt Catilinae una tum patebat conjuratio defendebant amicum, aderant supplici, vitae ejus turpitudinem in summis ejus periculis noriiri sequebaritur Quin etiam parens tuus, Torquate, consul re de pecuniis repetundis Catilinae Titit
advocatus improborato milii, at supplici Cui quum a8stiit post delatam ad eum primam illam OH-jurationem. iudicavit, se audisse aliquid, non credidisse. t Cic. in is c. 39: At bis Catilina absolutus; quod idem dicit L Att. Is, ubi an ut ius eum ter abstatutum esse docet rde incestu . de Tepetundis inter sicarios. AEL Cicero in Cat. I, c. IS , Iibi uni multorum civium Heces tibi ,exatio direptioque sociorum impunita fuit ac libera Asconius ad or ita tog. cand Catilinam absolutum esse dicit infamia judicum cf. M a toti ad Cic. in Cat. I 8. - Cf. Sali Cat. c. I et Cic. de offic. I. II, c. 24 Nunquam Vehementius acturi est, quam me
consule, ne Solveretur Nunquam nec majus aes alienum fuit, nec melius, nec facilius dissolutum
13쪽
- 4 ehns 5 Iuleras, quibus eum, ut Sarspicionem tolleret, extemplo nil Gedronem consuIem Proporn verit, Catilina aecepisse Seribit; quin etiam fuit L. Tarquinius quidam, qui ad Catilinam proficiscena ex itinero retractus ad enatumqti ductus intur alios M. Crassiani conjurniis AEdnumeravit, quod ob potenti an et nobilitatem viri nemo credidit si). Minus etiam liber A suspicione conjurationis societati sui I. Caesar, qui quid sim Sallustio toste 77 , ut per Allobroges ut lium indicem salso nominaretur, quia nQ. Catulus cf. adnot. 75 et C. Piso Meque Natia, neqlae Precibus, neque prelio Ci-eeronem Impetu pro possent, ipsi Singulniim circumeund atque mentiendo. quae so ex Volturcio aut Allabrogibus audisse dicerent, magnam illi conflaverunt invidiam, sodSuetonius τε orocidit, inquit, fiesar usus in discriurem aliud, inter socios Catiliatae Dominutus, et apud Novium Nigrum quaeStorem a L. Vettio et in senatu a Q. Curio. Quod Caesar nullo modo tolerandum existimans, cum . implorato Ciceronis testimonio quaedam so do conauratione ultro ad eum detulisse docui Sset, me Curio praemia duro n-tur esse eit. - Quod ceterum ii dicendis sentcntiis. de conjuralis solus seres morio muIctandos ossct vetuit. Ipso hanc Suspicionem ran Xit 7s Aec Antoni iis . qui tum una sunt Ciceron sui consul, Istius conjurationis sui inscius, ut Catilina gloria inee Plutarchus refert se); sed quum Cicero postea e Macedoniam dare pro inciam nil ministrandam i . incerta certis Post BOSirit, nec, conjurntione delecta, Cice1oni defuit an en Opprimenda, med exercitum duxit in Catilinam 2 . Postquam ita Catilina satis ii Ito sibi conjuncti SSim OS, Dorumque, quae OIuit, 'naros cognovit, post Cal. Iun. 689. . e. εῖ , haud dubie in I Laeca se toris domuit 21 . . .' Cxς V x qua e re os nihil sere colligi pote M AEnii etiam Cati illum illum
Petre Io legato exercitum permisisse narratur L ii vero I. 37, c. G suspicatur. Antonium Luna morbum simulasse, ne Catilina Probris incesseret, quem socium coniurationis aliquando habuisset
- lx -- eonvoeaios oratio no ui similem a Sallustius memoriae iniquit M). habita. 'nam in aximo potuit, inflammare studuit Qui eum, quid inde haberent eommodi. tum p slularent, Catilina aliis alia pollicitus 7), ut pignus quasi haberet fidei, humani orporis sanguinem Vino permixtum in pateria circumtesi e et Post exincrationem omnibuadogustandum dedisse d), tum cohorinius eos, ut petitionem Suam uiae haberent, dimiasisse dicitur 9 Iterum η hic Sallustii haec dubitanter narrantis religio eo gno ei Giosa, dum Florus si et lutarchus a id negligenter, ut solent, pro certo p unt in
tuo Dionem 3 puerum a conjuratis mactatum nuperqum rium viseem jusjurandum conceptum esse, et Lactantium sa), plenum humani sanguinis poeulum circumlatum est ab omnibus contra salutet patriae degustatum esse, non fugit. Mane conjurationem Fulvia quaedam οβ dolose ab amatore Q. Curio so conjurato elicuit . quam civitati pro perieulosior habens, quam ut Occultam habere posset, Sublato auctore, compluribus narravit. Cujus rei rumor occultus mox per urbem ParSua homine timor ineerto perculsos quam maxime inflammavit ad consulatum mandandum Ciceroni γ), quem,lieet ex habuisset competitores β), habitis comitiis, universus popuIus romanus post multos annos primum hominem ovum prima petitione et legitinio anno una voea eo
Ct Meiss n. et Tun h. ad Sall. e. m. - ζε C. o. Nonnullis eandena orationem euam Cieeronem pro MuT. c. 25 respicere dicentibus, Brou klausius OIus recte rem aliter se habere coriis tendit nam 1 ri 1ceronis verba orationi, quam Catilina primam habuerit, sint similia, tamen ex xIOribus et sequerit1bus, orationem Cicerone consalu habitam, de qua p. I7. sermo erit: intelligi, facile cognosces. - Sall. e. II. - as Sall. e. 22. - I9 Sall. c. ar s οἱ L. p. aru IV, c. I, si et Additum est pignus coniuxationis, sanguis humanus, quem circumlatum Ate11s 1bere summum negas, nisi amplius esset, propter quod biberunt. - sax sit. Cic'
και καταθυσαντες ανθρωπον. ἐγευσαντο τῶν αρα- s3x i. a p. s. - s4, Ad Statii Theb. l. V V. 5 sq. - rior appellatur l. IV, c. I. vilissimum scortum, sed parricidia innocens Iutarcho Cic. it. e. I init. γυνὴ χων Ἀπιτα Pint' ab Appian belle iv. l. II, e. 3. γυν MO ον ἀφανές et Sallustius c. 23. Erat inquit, Curi cum Fulvia, muliere
nobMI, stupII vetus consuetudo; ceterum nota non est. - Cf. interpletes ad Sall. c. 7 maxima
Meissn et Lang. - SalI. c. 23. - Duos patricios, P. Sulpicium Galbam, L. Scigium Catilinam. do qu1bus 1ceronem lege or pro Coel. c. 4 et pro dux . . scr. p. 2 adnot. I et quatuor PlebeJos, eosdemque duos nobiles C. Antonium et L. Cassium Longinum eo duos. qui tantum non primi ex familias suis magistratum adepti erant, M. Coxnii totum et C. Licinium Sacerdotem In te quos plurimum poterant Catilina et Antonius Coierant enim ambo, ut Ciceronem consulata dejicerent. Quare Cicero, quod, quum in dies licetitia ambitus augeretur Pr
Pte utriusqtre audaciam, censuerat senatus, ut lex ambitus aucta etiam ira pinna sex retur, in se.
Datu Paucos ante comitia dies tu utrumque habuit orationem in toga candida . cuius Asconii ax-gumstutum, quod vide, et Iragmentum exstat, Haec omisit Sallustius.
14쪽
siilom declaravit os in annIII 690 u. α; AEIter consul actus est C. Antonius Io . Qualmis vero Catilinam, quod ut repulSam serret praeter exspectationem neci derat, non parvus concussisset horror, Multum tamen abfuit, ut ab honore, quem l ties jam sibi ireptum viderat, cujusquo assequendi ne spes quidem supererat, bSiasteret, ut plurium etiam amicorum foetorumqua sibi adjunctorum audi illo prodi imis comitiis haud dubiae se consulem creatum iri putaret; immo, Si tum quoque spes sumsalleret, trucidat, inter ipsa comitia Cicerone, designatis consulibus iisque quos pia enisset, civitatis pro arbitrio constituendae cepit consilium. Qua de missa tiam armRper Italiam locis opportunis Par Vit, copiasque exstruxit, quibus Manlius quidam ), eastris propo Faesulas. urbem Etruriae ad Apennini radices sitam, positis, praefuit ad IIum o erendunt )- Cicero autem, quem, quae tempestas consulatu Suo in Penderet
nota fugitq), jam principio consulatu multa pollicendo per Fulliam Dosse cit Cu-xius oh omnia Catilinae consilia sibi statim proderot Interea Catilina plurimis sociis
amicisque laetus consulatum iterum petiit poque tempore eum videbant Iacrem ut quo laetum, stipatum choro juventutis, vallatum indicibus tque sicariis, Insulum tum spo miIitum, tum collegae Ciceronis, quemadmodum dicebat ipse promissis circum-lluentem colonorum arratinorum et Faesulanorum exercitu Vultu ernt psius plenussuroris, oculi sceleris, sermo arrogantiae, sic ut eiciam e lora us e domi conditus con-hnlatus videretur s) Quum voro Ciesro alpurniae de ambitu legi λη acerbiorem addidisset prenam. ixsiIium decem annorum ). CatAina, Se hoc pertinere scion et frustra se comitiis consularibus consululum petiturum esse intelligens, irae lonus Cice-rsnem et competitores suos ipso comitiorum die ax trucidare con8tituit Qualia re in
Cicero, per Fulviam a Curioue de ea certior tactus, ad senatum retulit a. d. XIII
''x Iall. c. 24, qui tamen iusto brevius hanc rem absolvit L Plut Cic. Vis e. Iri App. b. HV. I. II. c. I Cic. r. in is c. I et 2 or da Ieg. agri contra Rutium II, c. et L pro Uric
e. 26. 1cero vero, Inries sua diligentia et cura totam istam eonjurationem detectam et oppressam esse EIorians, nil ibiqiterarii ius alvi e faciens mentionem, non recte sec1t. Legas VelIm, quae
NOV. . frequenti senatu Catilinam excitavit atque eun de his rebus, AEuete ad ses allatae essent, jussit, si quid vellet, dicero Atque ille, ut Semper fuit apertisgimus, non sopurgavit, sed indicavit at pie induit tum eui in diXit duo corpora esse reipublicae, unum debile, Infirmo capite, alterum firmum, sine capite huic, urin ita de se meritum osset, caput se vivo non defuturum Quod lutarcho narranti 5 sed Catilinam illi obili corpori firmum fuisso caput dixisse exhibenti minus credas quod Cicerotii in adsuit. Plutarchi toro nota est mutandarum rerum in aliis Sumtarum cupiditas. Quare non est, quod cum Wielando ob inopiam illam, nae in Catilina insit responso Cicerones servato, rusticitatem aut Plutarcho fid em habendam esse dicas, aut Catilinam firmo quidem capite dixisse. Ciceronem autem infirmo intellexisso censeas ο). Haud dubio oodem dies etiam illud sonatusconsultum laetum est: DRrent operam consules, o quid respublica detrimini elapsaeot; ut Sallustio 7), post illam noctem. quae consecuta est posterum diem onarum Novcmb. cf. Cic. pro ut L c. I S.), qua apud La cam convenerant conjurati post comitia habita Cicerone referente id malusoonsuI-
tum actum osse leonti, minus fidei habeas, quam Ciceroni, qui or I in Cat. VI ante Id. ovemb. . habita. hoe respiciens, se habemus, inquit, Senatu Sconsultum in to,
Catilina, vehemens et grave non deest reipublicae consilium P OS, OS, dic aperte, o ullas desumus di os vicesimum jam diem Patimur habescere ciem horum aucto
13 Mecum consentiant, at thiteus iii argumento Cic. r. I in Cat. Praeposito 3 eis ins ad Sall. c. 26, p. 86, A Bri e cci I ii mi uis ali praef. p. IV De Lam dira . . P. O. Quis modo Vero Cice O , or Promur. c. 25, orationis in concione domestica VIII Id. NOV. M. in Cat. I, . . itabitae argumento allato, pergere potuerit , Tum igitur, his auditis, meministis
fieri Senatus oris ultum, referente me, ne postero die comitia haberenturῆ Plane non intelligo ;multo minus vero ea Tatio esse potest priore anno habita, ut satis ostendisse mihi Videor adnot. 8G. Praeter has duas autem nulla oratio a Catilina ad socios habita tota est, uellerus ea, iam Sallustius c. 29 narrat, XII Cal. Noub factum esse recte dicens, ad hunc locum conferre jubet Ciceronem T. PTO Mur. c. 25, quae verba pertineant ad orationem a Catilina in Oricione domestica paullo ante habitam, quam Sallustius praeterierit. Supra dicta veTe misit Sallusti's. -
P. I. Quum Nim Catilina certo satis clara voce locutus sit, nec Ciceronem non eue audientibus Msuri e Se auribia constet, quin tali conjectura sententiam sanam in Plutarcii gratiam emendaturus i , m gnopere dubito. Quod vero Sallustius nec de senarias conventu, Nec de illa Catilinae responsione coram Senatu data ne verbum quidem facit, solas insidias cousuli in campo Structas memo-zans . G, fortasse excusari potest, quod Cicero hanc rem iam tam copiose narraVerat Sed bboc nullo modo jam ei licuit rei minime omittendae nullam facere mentionem. - C. 29. -
15쪽
ritatis cis . Qua re Iutarchus δ' illud SenatusconsuItum, quum Crassus, Mareol Ius et Metollus, comitiis jam habitis, litteras a Catilina sibi missus ad Ciceronem tulissent, factum esse reserens errat. Eodem denique die XII Cal. Nov. Cicero 20 C. Manlium I Cal. Nov. in armis sors, nec res, nec dies eum se sollit l), Catilinamquo eaedem optimatum contulisso in uni diem V Cal. ov. in senatu dixit, quam ob rem
multi principes civitatis Roma profugerunt.
Comitiis consularibus V Cal. Nov. habitis a), quibus Cicero, quod homines jam
tum conjuratos cum gladiis in campum deduci a Catilina sciret a), multorum amicorum praesidio tectus o cum Iata Iorie adsuit ne Cutilina consilium suum perficero posset, D. Iunius Silanus et L. Licinius Murena consuIes sunt designati 25 . Ob quam repulsam iterum Iatam si Catilina, magnopere iratus, bellum gerer et extrema nisi a experiri constituit. Quare Manlio T), qui, ut in comitiis eum in consulatus petitione Mistentaret, Romam venerat, Faesulas disrma capienda dimisso, Septimio in agrum Picenum, C. Iulio in Apuliam, aliisque alio, ipse Romae multa moliebatur, dies Octosque festinabat, vigilabat, neque insomniis neque Iaboro saligni, a tur 28 - Quum vero
haud dubio die post comitia habita as de vi ot armatis hominibus logo Plotia accusatus esset 30 , quod a Lepido Cicerone et Metello repudiatus est, M. Marcello in liborameustodiam so tradidisse Videtur Τ). Calendis vero ipsis Novembribus Praenesto, Latii oppidum oecupaturiis erat, Sed id Ciceronis praesidiis et custodiis munitum invenit 32);eni rei similem degas Ciceronem de Capua narrantem a) Quum jam multa agitanti
Is Cic. r. I in Cat. c. I sin et C. 2 init. Ad haec Ciceronis verba Asconitis ad or in Pis. c. . revera non Vicesimum itidem, sed duodevicesimum filis se diem dicita ita I Iuretus, Mabius et Matthiae ad Cic. r. in Cat. locum. Eo vero die XII Cal. Nov. illud senatu seonsulatini factum. esse assirmant III eis snerus ad Sall. C. 26 p. si a Lange et uel Ierus ad Sall. c. 2 ; uecti in lingius ad ali praef. p. 4 et Vielandus I. c. p. 72. - Cic. Vii. c. 5. - Q r. iii Cat. I, c. 3. - Cum Cicerone consentit Sall. c. 30. - a Miro quodam modo viri docti in coismitiorum die secum non consentiunt. Buech lingius I. c. p. 'in et Lange ad Sall. c. 26 II Cal. Nov. die I. Oct. et Moebius ad Cic. or. in Cat. I, c. DUICal. Nov. 27. Oct. Muretus ad eundem locum et atthiae argum. r. I in Cat. praeposito et Muel Ierus ad Sall. c. 2 V Cal. Nov. 28. O t. coinnaitia illa habita esse dicunt, iique recte secundum Ciceronem id clare dicentem . . Sallustius vero IIIeis sneriis, Wielandus et unitardius diem plane non constituunt. - 3 Ct. p. I fin. - f. Cic. r. in Cat. I, c. 3, S, pro Mur. G s pro SulI. c. 8 3 Plut Cic. it. C. a. - liit Cic. c. I rin. - Ct adnot. 65. - 7 Cf. adnot. O2. - Sal I. C. 27. - s Consentit ange ad Sall. c. 2 adnot. 3 et ad . I adnot. I. Alii diem omnino non constituunt. - ο Sal I. c. 3 med ibique interpp. et inestius lex Cie voce Plotia. - Cic. r. in Cat. Ι, c. et Dio Cass. l. 37, c. 2. De tali libera custodia lege Vasse ad Sali Cat. c. 8 et Lipsi iam ad Tacit ann. VI, 3. 3 a Cic. r. in Cat. I. c. a sin Sallustius, ut
Plura, hoc quoque omisit. CL Meissn ad Sall. c. 2 sin a et Lange ad Sall. c. 27 adnot. I. a 3 Or pro Sext. c. I.
- IJ nihil pro cossisset, VIII a Id. ov. nocte principibus conjurationis apud Laecam eonv catis, millium de ignavia eorum questus omnia ad bellum gerendum dixit esse parnia, aeque, modo Cicero Sit oppressus, ad Manlium esse iturum 4 . adem nocte cf. Cie. Or pro SulI. c. 8. etiam aliae partes aliis sunt disti ibutae es. . . , quae consilia a rius Persicienda erant βλ, contra quae Cicero Optimis institutis vigilavit. Qui illi CL
ceronem mane specie quidem salutaturi 6 , re vera autem in lecto interfecturi fuerint,
quod spectat et ad nomen et ad Ordinem, auctores id referentes magnopere dissentiunt. Plutarchus 7 Marcium t Cothogum huic reicio obstrinxisse refert, Appianus . -Vero ontulum o Cethegum, urbanos illius anni praetores belI. civ. ΙΙ, . , hoc niunus post Catilinae quidem Roma egressum sibi poposcisse scribit; quem utrumque saepe erraro constat s). Quare Sallustio adenda est fides, C. Cornelium equitem et L. Vargunt ejum senatorem huic rei operam pollicitos esse exhibent 10), nulla addita suspicione, quam semper, si dissensio et discrepantia aliqua jam tum erat, aperte asseri λ). Cicero quidem duos equites ad hoc repertos esse dicit, quo Ioc ei duos nobiles Romanos ad tantum facinus operam suam pollicitos esse indicar sussecit, quare ne nomina quidem attulit 2 sed C. Cornelium unum eorum fuisse bis dicit 3). Quos, conventu isto vi dimisso per Fulviam hac de re certior factus, quum horae, quae inter eos convenerat, salutatum vonissent, domo prohibuit 44 . Quod tempus rebus
a Sallusti cap. 30 narratis, ut illis portentis ot prodigiis β), praemio de conjuratione aliquid indicanti dando do reliquisque constituondum sit, haud scio. V Id. XoV. Cicero, quum senatui in aedem Iovis Statoris convocato 47 illius noctis consilia patefacturus praeter XSPectationem Catilinam praesentem conspexisset, seu timens, me no VRS i
3 Sall. c. 27 Cic. I in Cat. c. 4 pro ui I. c. 8. SaII. c. 43 ibiqne utilia Idri et ange Cic. in Cat. III, c. 4 in Plut Cic. c. s. De hoc more lege Cic. ad Att. Icep. 8 sam VII, 28 IX, 2 et utili ad Sall. c. 28. - azy. Cic. it. c. G. - Beli. civ. l. II, . . - '' Quod Cethegum unum eorum nominant, ex secundi in Ciceronis iani iam
faciendi impetus, quem Sal I. c. 3, memorat, confusione error ortus esse Videtur. - AQ Cat. C. 28. - Hoc fecit C. Iu et c. 22. f. p. 2 et 5. - a Ο1 in Cat. I, c. cfin. - AI Dr. pro uti. c. s. Fenieba ad me utroli1us supplex, ut se defendorem Quibus ego Tebus ita flectebar animo atque frangebar, ut jam immissum esse ab eo C. Cornelinna, qui me in sedibus meis, in conspectu XOris meae ac liberorum meorum trucidaret, Obliviscerer Et ibidem c. 8 notitus pater, Corneli, illam sibi officiosam provinciam depoposcit, it cum Iima luce consulem salutatum veniret, intromissus meo more et jure amicitiae, Me in me lectulo trucidaret f. o.
16쪽
-m Ridia sibi trueturus Veniisset, seu ira Ommotus primam habuit', quae dieitur in Cati linam orationem ε), qua ei, quis omni ejus consilia detecta lucequo clarior vidoror,nt in IIanliana casu cum ninibus socii Profectus bellum jam dudum reipublicae adi inm inciperet, suasit. Λ Cntilina vel defendere se aiisus consulem do maledictis pupugit, o parricida et hostis civitatis appellatus furibundus verbis: Quoniam quidem Hrcumvontus ab inimicis Praeceps agor, incendium meum ruina rastin uam V caeda domum se Proripuit s).. usdem diei nocte, quod ii ilum neeptum prospere cedere vidit, praetereaqueis vom ab incendio vigiliis munitam esse mellaxit η, ut Xarcitum suum nugeret Roma relicta, o propediem sum d gno ea eruit ad urbem necessurum Ss amrmans, cum pandis in Manliana prosectus Si caSim J , ad quae nidam ipsa, paucos dies comm ratus apud C. Iaminium Flammam in agro Arretino, dum vicinitatem, antea jam so ticitatam, rmis exornat, cum fascibus ut quo aliis imper i insignibus contendit ). Catilina vero vix egresso, Socii Romae multum sparserunt rumorem, eum vehemontiore eonsulis oratione conuito tum MasSiliam petiisse exulem a cujus sius rumoris rem - Sall. o. 1 Flor. I. IV, c. I sis. Cic. ad Att. I. Π, ep. Is Septima, na Catilinam
emisi. - 'h Ita hanc rem narrat Sallustius o. 3I et 2 init. quocum consentiunt Florus I. IV, o I verbIs is Tum consul l abit serratu, tu praesentena reum Cicero peroravit; sed non amplius profectnm, quam ut 1 ostis Vaderet, seqite, palam tofesso, incendium suum restincturum rurata minaretur 3 et a Ie r. a x. I. IX, c. M , D is L. Vero Catilina, in senatu M. Cicerone incenis
d1um ab ipso excitatum dicente, Gentio. inquit, et quidem illud 4 aqua non potuero, ruina exstinguam; praeterea Ru e clarii gi ura praef. Sall. edit. p. 8 et ni elandus Cic. epit t. vol. p. 7 o 7 7 Moebius arpum II Cic. r. in Cat. praepos init L m xtti Lae argum I Cic. r. in Cat. in. Nobbe argum I r. in Cat. edit Cic. operum uno Vol. Compreh. - Cicero veroor pro Mur. c. 25 Catilinam in senatu paucis diebus ante comitia consularia Catoni iudicium minitanti denuneianti si quod esset in suas fortunas incendium excitatum, id se non aqua. sed ruina restincturaim, res polidisse refert ima Cicerone congruunt meis sn in Sall. o. arin.: Lange ad Sall. c. I in L iun hardi a Sall. c. 32 init. Mure tris praef. ad I or in Cat et Ducherus ad Flori locum. Morte vero et asse ad Sall. IOc. idem, sed Doricii,dem quidem orbis. Catilinam bis dixisse triant, quum , it ex CiC. r. pro Iaco C. 38 Pate t. h. Potaliaque vulgo actasse videantur coniuratotum Mincipes Nihil saltem Catilinam, parricidam Palam in senatu vocatum, respondentem ex aede se proripuisse, Verisimile non est so Sall. e. O Gn. F. 32 Cic. r. in Cat. I, I Sall. c. 32 L Gie. r. in Cat. II e. O si ιε. II. Plutarchus Cic. it. c. I; Catilinam cum trecentis egressum esse scribit Paveo a vero eum sectam eduxisse mitti Ciceronis loci prohant, qui or in Cat. II, Illud etiam. inquit moleste fero, quod e urbe partim conaitatus exierit. Cf. c. et . II, or pio Mur. c. 7 dicit: Intus . intus, inquam, est eques Troianus. f. e. 3 Iin. - say Iall. c.
vendi angsa Cicero anto populam habere orationem utile foro ratus, optimam sibi sinuit oblatam osse vidit occasionem, qua totius conjurationis, omnibus bonis totique urbi vo periculosissimae, eum certiorem laceret, e magis, quum Permultos VPInobius adhuc esse sciret, qui rem pro magnitudine non crederenti Quar secun dam i), quani dicunt, in Catilinam V Idus Novem. ββ habuit ora1io nona. Re vero cogni in istum in nullan Vero De Contariisse castra, sonatus, Catilina et Manlio hostibus judientis, Autonium eum exercitu Catilinasia persequi, Cicero neu vero urbi praesid o esse jussit - . Interea Romae Lentulus, unu Principum Conjuratorum, quod inter eos On Venerat, Parare OVOSque Socios Sollicitare quam maxime studuit T), ut, cum Allobrogum legati, magistratus repotundarum uecusaturi, sorte Romae sKent, Ortim ad suas purio tractorum auXilio Galliae quoque arbonenia conjurationi aluia rendae operam quam maximam daret β). Sed illi, diu quidem animo incerti, quod caperent consilium, tamen Q. Fabio Sangae, patrono ci Vitatis suae, rem totam de nunciare utilissimum habuerunt. Quibus uti Cicero, per Sangam hac de B certior factus, ut, simulata amicitia, a conjuratorum priucipibu postularent jusjurandum, quod signatum ad cive perferrent, praecepisset, s pnruorunt, et adgressi quos debebant, lacilo postulata acceperunt et praeiere T. Volturcium quendant, qui eos fidei confirmandae caussa, priu quam donaum irent, ad Catilinam duceret 60). Huic comiti Lentulus ad Catilinam dodit littorax, quamina Xemplum nobis Sallustius et Cicero sorVarunt M). Constituta iam no et inter IV o II Non. Decemb., qua ad Catilinam irent, Cicero, per Iegatos hae do ro sertior lactus, IV Non. Dcc. a L. Valerium Flaccum t C. Ponitinum praetores cum lecti R dolescentibus, quum ad VeSperasceret, Occulto ad pontem Mulvium, quem transgressuri erantAllobroges, misit, ut eos et Volturcium captos ad se ducerent.
' Quae exstat sed sunt viri docti, qui eam nori amicevone prosectam esse dicant. Cf. Cludius de authentia Idae orationis in Catilinam. 1820. cf. Aahrb. ber his. ab ab vo Sahn, 1827. V I, p. II et Neve Erepita ut vhil. u. db vo Seebobe. 1829. I. p. d. - CL Cic. r. in Cat. II, et ad Atti . . II, p. I , Habui rationem ad populum postaeidie, quam Catilina profugit. Sallustius vero ec hanc, nec reliquas Orationes a Cicerone in Catilinam Iiabitasne memorat quidem. - st Sall. c. 36. - Sall. c. a fin. - Sall. c. 40 Plui. Cic. Vii. c. g. - Sall. c. I. - ' Sall. c. 44 3 Cic. r. in Cat. III, Plui. Cic. Vii. c. I Appiari. . civ. I. II, C. 43 Ior. I. I L c. I sis. - si a Sall. c. 44 Cic. or in Cat. III, I 2, quae Variis sunt scriptae verbis. Haud dubie e contra Moebium ad Cic. Iocum Sallustii exemplum verisimillimum est. Cf. Lange ad Sali locum. Nam ut Cicero habitis
tot orationibus optimam abnerit memoriam, ut tam brevem epistolam Iectam memoriter ad Verbum eddere potuisset inde nondum sequitur, ut etiam hanc ad verbum memoria retinuerit
praeterea oratori sufficit ummam iudicasse, hiatorici vero est talea res referre ad veIbum Cic. r. in Cat. III, c. 2 4 5. -
17쪽
Quod ita saetiim est 3 umim jam dilucesceret III Non. Dec. ii quo cum litioris ad
consulem deducerentur vocatos statim ad se Lentuliani. Cothogum. Statilium, Gabi. nium et Caeparium, quod tanta in re sine senatu nihil suscipere voluit, in aedem Concordiae secuin tulit ad senatum convocatum 4 Deinde C. Sulpicium praetorem misit, qui ex aedibus Cethegi, si quid telorum esset, esserret; nec frustra erat missus ningnan enim sicarum et gladiorum extulit copiam d. rum Iolturcium in Gallis introduxit, qui, data ei jussu senatus fide publica, omnin quae civit, confessus est 66 Eadem dixerunt Allobrogum degati et Lentulum dissimulanteni praeter litteras m, ipso datas Sermonibus convicctrunt, quos Saepe jactaverat: Tribus Corneliis ex Sibullinis Iibris sum inuit Iloiuae impetium destinatum esse, quod quum Cinna et Sulla jam habuerint, ipsum esse tertium 7) Quum vero omnes et signa et litteras cognovissent ε) et
conjuratio hae ratione contra omnium exspectationem patefacta esset ipsorum principum consessione oram enatu facta, senatu Ciceroni. quid fieri placeret, consulenti
primum, quod ejus providentia et diligentia civitas a maximis liberata esset periculis, gratias egit amplissimas s), itemque Iacco et Ponit in praetoribus et collegae Antonio; tum decreVit, ut Lentulus, quum se praetura abdicasset. l. Lentulo Spintheri aedili, Cethegus Q. Cornificio, Statilius C. Caesari, Gabinius M. Crasso, Caeparius Cn. Terentio senatori, ceterique aliis in liberam custodiam zo traderentur l) Postremo Ciceronis nomines diis pro singulari torum merito supplicatio aest decreta his quidem verbis, , , quod urbem incendiis, caede ei es, Italiam bello liberasset 72 Quibus orae iis Cicero eodem die. III Non. Decemb. 73λ, quum jam advesperascere 74 , iterum ad Qui rites ante aedem Concordiae collectos orationem, quam dicunt tertiam in Catilinam, habuit, qua, quae modo in Senatu gesta erant, proposuit quRIn quo animo accepe-
3 Sall. c. 45 Cic. r. in Cat. IlI, e. 2 et acinit. Ptiit Cic. it. c. I sin. - Sall. e. 45 Cie. l. c. c. 3 Pliat. I. c. c. s. - Cic. e. et . Io Plut C. s. alliistius Ito omisit. - σε Cic. c. 44 8 Sall. e. 4 int. - στὶ L. Sall. c. 7 ibique unii et Larig. 3Cic. c. 4 Iis c. I I I in Cat. c. I 2 PIut. c. 7 Appiari. . civ. I. II, c. 4 Lin. IOP. I. IV, c. I te laud. I. c. p. 73. - 68 Sall. c. 7 Cic. III, c. 5. - y Cic. III, e si pro Sull. c. o. SalIastius hac de re nihil refert. - praeter adnot. 3 interpretes ad Sall. c. 7. - SalI. c. τοῦ Cie. II in Cat. c. si Appianus vero I. II, c. I init et Pluintarchus Cic. Vii. c. Is eos negligeritius praetoribus in custodiam traditos esse naYrant. - Cie. Ill, , , I 5 o. 0 IV, c. 3 c. Io I 20 Gu. pro Sul I. c. o in Pison. c. 3 Phil. li, C. AXIV, e. 8 ad fam XV, p. 4, 20. Dio Cassius haud dubie errat, qui I. 37, c. 3s Ost coniuratO
Tum animadversionem earia rapplicatio item, quod in tali re antea tactum tauquam sit, decretam
esse scribit. Sallustius tacet. - 7 3 CL Cic. III in Cat. e. s et IV, Non. Decemb. habita, c. I IO et ad Attic. u. p. I Nona in contione, quo die Allobroges involgarunt. - - Cie. III, C. cfin.: Quoniam iam nox est, et Iut. l. c. c. I med. D idy ὁ ἐσπiρας Ουσης. CL Meissar ad Sall. e. 49 En et teland l. c. P. 87. -
- 23 - rint, Sallustius, o Catilinae consilia e Seeratos esse Ciceronem vero ad etaum sustu-- liis narrans, clare Stendit ο) Sequenti die, pridie Non. Decemb. Allobrogum ega tis et Volturcio senatus amplissima decrevit praemia 77). suum oro Cicor Lontuli et Costogi iborios et servos vi domino liberRndo assidue curare animadvertisset 78, iraesidiis dispositis, senatum Noni Decemb. D convocatum interrogavit sententias quid do iis seri placoret, qui in custodiam tradii essent.
Quod ad sententia de his dic in SpectRt, quo Sunt eas reserent PS quotquo reserentium interpretes, tot sere etiam mirariundam ntione inveniuntur varie intes et qui u quin ordines locuti sint, quae dixerint; quod igitur omnium perpendere sententias Iongum est quae quibusque rationibus Verissima videantur, troponere sussciet f.
Silanum primum sententiam rogatum, ut ConSulem designBtaim l), supplici ulli de iis sumendum esse censuisse, omne consentiunt 2 . Hunc sequontium multi ei adsensorunt usque ii Tib. Xeronem, qui se non statim morte mulctandos, o donee Catilina victo tota res ori qui sit pernosceretur, in cuStodia SerVnndos esse H consuit, L
Xullus jam si cons iii et scriptor, nulla sero his dictis siles osso habenda; sed allustio idem reserente i maxima accessit auctoritas, qui, licet et de ordino loquen- si viii et de iis, quae consuerint, brevior sit, tamen, Neronem post Silanum et anto
Caesarem dixiss sententium, Inr Rpparet. Cur ero praeter hunc utrumque Neroni sententiae nemo fecerit montionem, omnesque tantum Silano usque ad Caesare ni
multos adsensisse dicant tib , , ad hane quaestionem non nisi conjectura resPondere Pos-
e. 8 Appian it, Dio Cass. I. 37, c. 35. - ' PIut. c. 2 sequenti die sententias de illo- Tum virorum animadversione datas esse narrat, et Appianus adeo l. II, c. 5 traditis illis in custodiam Ciceronem dicit mox reversiam de iis rogasse sententias ue orto vero ingenti tumulata alite curiam per Lentuli et Cethegi servos libertosque, dominos vi liberare conantes, eum procitaris See uita, dispositisque praesidiis reversum sententias ursisse. Ex Cieeronis vero verbis IV, e S IO): , Is et nudius tertius in custodiam cives romanos dedit et supplicationen milii decrevit
et iudices hesterno die maximis praenilis affecit, quibus diebus quid factum sit, clare apparet. Cf. IV, c. 3. - Ciceronis jam tempore fuisse discrepantiam, ex Cic. ad Attic. I. XII, p. 2 videas omnino conseias ualdi animadς XXX in Phitarchum, tibi diversi varioram scriptorum loci, ad totam hanc senatus deliberatio iem de Catilinae sociis pertinentes, uberius expenduntur, qui liber mihi nota fuit ad manus. - I De ordine sententiarum iu senatu fere 48arum couierantur GeII. Oct. Attic. I. IV, c. Is XIV, c. 7 Appian. b. civ. l. II, c. 5 Lips ad Tac annal. I. III, c. 23 et Muret in Cic. orat tom. II, Paxt. I, p. 98. - a SaII. o. O Cic. or in Cat. IV, c. 4 Plut Cic. Vii. c. 20 med et Cat. min. c. 22 med Appian l. c. I. II, C. I. Lm.
33 Appian. I. - 6 C. O. - Cic. in Cat. IV, c. 4 et 5 3 Suet. Iul. Caes. c. I , Plut Iul. Caes. c. 7 Cic. c. 204 Cat. min. c. 224 Flor. l. IV, Io. -
18쪽
mina bonis, ipsos per munici Ilia, quae maxime opibus valerent, in vinculis ab ondos esse censuit ea quid in conditione, ne quis de iis posten d seMRtum esstri et, neve cuni populo geret; ari a ter fecisset, hune intor hostes esse nbendum. T Quintamen sententi varie mutat. Iegi Hir D. Ita quod Phitarchus Cleomni permissum suis soςcribit, issas Italiae eligore urbes, haud dubie, quum talis electio in penes consulem, Sed Penes Senatum esses, PS adjecit, quem tum Appi rimis descripsit D . Caesarem vero sempiterna censuisse vine i Ia, et Salhasti Di Dionis et Cleolonis s0 probant orba, ut Phita relitis et Appiantis, tu usu eos ad Catilinam inutum ovicium custodiendos esse diXisse, quire Neronis fuit sententia, seribentos erronet. Ibin C;Psarisgontontiam multi, et jus polentia et vi orationis commoti, probaverunt. Tum te pro habuit orationem, quam quartati dicunt in Catilinum inti tam arti liciose com Positata,
8S Qtiaraim equidcm diras Π at tirus sum I 11mtim quod C. esar, qltippe qui aiulo os u. c. tribi in militHm mi Here functus sit, 3 qiuestor, 87 aedilis curulis, 39 OaIlife maxinlias, strapite tor fuerit, VelaemeNtiore oratione sua ni defendit sententiam, Nero autem Platae ignotus fuisso videtur tum quod Neroiis eos, utra Catilina Victo res melius cognosceretur, in custodia haben
dos esse dice ute, quum, eo tum multo et aluus e mortis anis 'adveΓsione VASU Fos esse, ito Ors
tantum disseretur, liaecque se ut mitia quodani ariodo cum Silarii dictis Consentiret, quisque vide. xet, Caesar sempiterna, ut videtur, de lio paullo post erit sermo, Suadens incutit, vere primus aliter in de re dixit. - 7 Ita Sall. c. I sin Dio Cass. l. 27 C. 36 et Cic. iu fit. IV, C. et 5. Suetonius Iul. Caes. c. M , , Senatu universo in socios facinoris Itimam Statuerit post Nam, Caesar solus municipatim dividendos cu totiendosqrae publicatis honis ceu fuit. revius urit.
yre λοτου - δικης ἐξειργασμένος. Iunc enim fuisse morem Appiani ut Iutarcii iveiba describeret, Casa ubouus docuit ad Suet. Iul. Caes. c. Id et ursus ad fragmenta Polybii πSuida collecta p. Os sita. - Ox in Cat. IU, Q. I . Vincula veto, et ea sempiterna. Certe ad singularem preti an nefarii sceleris inventa sunt. Ita o Itaque homo mitissimus atque lenissimus non dubitat, P. Lentulum aeternis tenebris inculisque mandare. si Cic. ad Attic. l. II, p. I Deci Ria in senatu Nonia Decemb. Tamen sunt docti, qui eam Ciceronis non esse dicant. Cf. leue tirchio fur hil unb Eb. don Seebobe. 829. o. 5. Pag. Is siri. Celeium mirum est, quod praeter Plutarchum Cic. c. I Remo, Ciceronem quoque habuisse Ora
ut, dum utrique, Silano et Caesari, gravissimis verbis saVere videtur, tamen no is eum Silano consonti ro sa) Nihilominus vero multi in Caesaris sententiam censuerunt. quinoi iam mihi nus in Neronis se iturum esse dixit D. Appiano aut om et iolando M)Cicero noui post Catonem demum locutum esse scribentibus, Maxime id obstat. quod, oum. duas Se dhuc videre Sententias, unam Silani, cujus primam ubi quo recenso alio rari Caesaris, dicentem, nec Catonis Sententiam, nec Silani mutationem no verbo quidem memoravisse . credendum non est aliis jam alii id sentientibus, Caesarista mon vicisset sentcntia, nisi ille Cato, Uticensis postea nominatus, quem Velirius a hominem vocat virtuti simillimum, et per omnia ingenio diis quam hominibus propiorem,
paene inter ultinios interrogatus sententiam, tanta vi animi atque ingenii invectus esset in conjurationem, . ut Rrdore oris ratione omnium lenitatem suadentium plane exinstincta, universus fere senatu Secundum ejus sententiam in conjuratos animadvertendunx esse censeret Quod omnes auetores, hac io redoquentes, testantur ο) Caesari vero, quod immoderatius persevoravit, quod quo Cato multam suspicionem in eum movit 7 ,
nonnulli equites, qui aut poriculi magnitudine, aut animi nobilitate impulsi Ciceronem
circumstabant armati, egredienti x sonatu gladiis minati sunt 3 . Postquam igitur senatus de conjuratis in custodiam traditis supplicium sumendunt esse censuit, Cicero, ne instanto octo Lontuli Cethegique servis et libertis consilium dominorum e custodia liberandorum vere ex sententia procederet, timens ipse, praesi-
nrian Obstitisso dicens Catulum Lutatium, eum Catonem, quod etiam, sed inverso ordine. Caes. c. 8 efori, Non iam errat, quum secundum Sallustium c. 52 init ante Catonem alius alii adsent,retur, ut Catulus iam eandem posset dixisse sententiam, Cato vero solus nominaretur. Cf. un-he di ad Sall. c. I in De Catonis oratione lege Ciceronem Pro SeXt. c. 28 et uni, ad Sall. c. 5 init. - CL Iut Cat. min. c. 23 et Vellei. l. e. Ita rem narrat Plut Caes. c. st Cic. e. 2 contra Suetonium Iul. Caes. c. I 4, idem Caesari, quod immoderatius perseverave- τλt a Cc1disse reserentem, sed in senatu adhuc sedenti, quem tina proximi deseruerint, vix pauci compleXu togaque obiecta protexerint, et contra Sallustium c d sin . egredienti quidem e senatu, sed ut seriteritias de coniuratis puniendis latas ex iuvidia, quam Catulus et is Caesari conssa Ver nis Nonnullos equites, praesidii loco cum telis aedem Concordiae circumstantes, gladio minitatos esse dicentem, L. Meis sn ad Sall. I. c.
19쪽
diis dispositis, Lentii tirm in nrcerem deda it, quod cetoris actum os Por praeloros sp).Ηo iii carcere, troil ullianum p pel Inbntur, Supplicium uilitum est 200 de Lentulo, Cothogo. Sintilio, Gabinio et cepario ). In novem quidem coniuratos suppnc tinxerat decret uni a P Sed, riuun quatuor e prehendi non POSSent. de quiuque tantun,
est Sumtum r). Ciceroni Voro potissanram, quam is per Fulviam edocii, cur et diligonfia uri innaliberatum osse ab incendio, caede Dives gari non potest ut . quod mutarchus Cetc. it. U. 22 Rrrat, medibile Sit Cicer liena domum, rimim vitato supplici jam ad vespertam reNerteretur, im Silenti CivMUn RSSecutum Me Sed medio plausu patriae nervatorem nominantiun P qui et tam seminas 'um VI Surn prodiisse ) Quae sunt illis Noniae saepe memoratae Ne nilaum, quod Cicerone ipso testo I Q. Catulli eum si o-smentissimo senatu parentem patriae nominavit itemqu Cato anto populum
jus honorificae appellatronis multi meminerunt seriptores, ut Plinius it 1 orbis L Salvo Primus omnium parens patriae RPPellate, Prinius in toga uiumphum lingulaequo auream exite Iuvenalis IM: Roma par Entem, Roma patrem Putriae Ciceronem libera dixit M)Deniquo L. Gellius, si censorius . in senatu Ciceronem corona ei vica donariss Pliniarchus neglIgentius Ciceronem ipsum omnes In carcerem deductos olei disse Te It Ic. e. 22 Παρεοι κε τον μεντλον πω ημια και προςέταξεν ανελεῖν ei ἐξῆς ταν ε Θηγον και υτ τῶν αλλων ε καστον καταγαγὼν με κτεινε r. - ad O Sall. e. 55 1cit Laqueo illam fregeres lor. IV, c. I si 10 In cavstere pari icid ae strangulantur. - Sall. e. 55 Appian. l. II, C. s. - Cic. in Cat. III, e. 4 5 Atque ea lenitate senatus est usus, Qui Tires, ii e tanta coniuratione an laque vi ac multitudine domesticorum hostium novem II Oinimum perditissimoruria poena Tepuistilica Conservata, reliqi orum mearies sanari posse arbitraretur. Cf. Sall. e. in Cic. pro Sul I. c. ra dicit: eis consiliis meis laboribus meis capitis peYiCulis, sine tumultu, sine deIectu, sine aemis, Sirie Xercitu, quinqua hominibu compreliei in is atque gonfossis incerisione urbem, internecione cives, vastitate Italiam, interitu rempublicam liberaViue ego vitam omnium civium quinque hominum amentium ac Perdit ornm poetia redemi. - - Conferae Vellei. I. II,
c. I aliosque. - Cf. etiam Appian. I. II, c. 7. - Cicero pro laeto c. 40 sin dieit: mons illae Decembres, quae me consula fuistis quem ego diem vere natalem Mus trabis, aut certe Salutarem appellare OS sum, L F. Post Ped in sen. c. I ad lam l. I, p. si ad Att. I. X, p. I. - r. in is c. 3 Verbis, me P. Catritus, prineeps hujus ordinis, frequentissimo Senatu Parentem patriae nominavit pro Sext. e. 57 PM Q Catulas multique alii saepe in senatu Pataeem Patria, nominarunt. - Appian. I. II, c. 7 dicens: AάTωνος δ' αὐ-
republiea eensuit 'a Capuaque eum patronum ibi elogii I naurat a quo statua donavit Pin quorum omnium Sallustiu injuste nullam fecit mentionem. Dum haec Romae in untur, Catilina nuntium exspectans, omnia sua decreta Roma jam esse perseet reserentem, omni modo Antoni cujuS Xercitus, Cicerono toste qcopiis a Sextio ductis actu erat, occasionem Pugnandi non dare studuit 15 allato vero nuntio de tristi conjurationis pririci Pumi mal relictorum sort2, quum magna pars ea iun dilaberetur, Q. Metellus Celer, qui cum tribus legionibus in agro Piceno prae- si dotat, Catilinam in Galliam fugex non pateretur, Antonius Vor Dum persequeretur; necessitate coactu sub ipsis A ppeninnorum radicibus ii consedit et adhortatus suos. belli sortimum tentaturus, tu Antonio quam Primum confligero statuit 7) Antonius vero ut ore pedilvis aeger ε), ut morbum intubins, me Catilina probris in sum in-Veheretur quem socium coniuratiori S alrquando habuisset Is). M. Petroa Ioo afo 20)oxercitnm permisit, qui mortatus Siros, ut meminerint, in irantra fatrones inermes pro Patria, pro liberis, pro aris atque focis suis pug re I), superior discessit. Quot hostes ceciderint, quum Sallustius Catilinam duas Iegiones instituisse numeroquo hominam explevisse igitur plus octo millia, quorum tamen circiter quarta pars mi statibns armis instruci ueri Appianus 3 ad viginti hominum millia, Dio Cassius 21 vero tria millia circa se habuisse dicant, Jam constitna non Potest. Ex omni vero Catili uae exercitu neque in Praelio, neque in fuga quemquam civem ingenuum castum esse,
'o probat Cicero or in ris. e. 3 verb s vili vir clarissimiis, L. Gellius, his senatoribus ausi entibus, ex Vaeam so Tonam Heberi e republiea dixit. Idem narrat Gellius noct. Attio. . , , . - 'ν Lege 1c. v. in is c. MD Me inaurata ista tua donaranes Capuae eλVes me astronum unum adsciVerant a me se habere vitam , fortunas, liberos arbitrabantur. - 'λ Or pro seX t. o. Setatius cirm id sit exercita summa celeritate est Antoniamcmis contris sau. e. 56. - Appiam is pugnam, ut tum commissa est. Dis sub Alpium rada :1bus su 1sse dic 1 I. II, e. 7 contra S;,llustium, Cic ronem a Dionem. - a , Sall. c. 7 et η-- ὴλ fall. o. 59. - 'sy Hoc suspicatur Dio Cass. I. 37 c. 36. Cicero hoc eum
II more fec1sse IcI PF Sext., c. 5 verbis: Hic ego quid praedic2m, quibus hic Sextius y rebus Consulem Aaito uitam ad em gerendam excitarit quodi stimusos admo erit homini studioso fortass1s Ictoxue, Sed ramen uinuum communem Martem hellique eas um metuenti Sim Petreii Iron Xeellens amore reipublicae, Ion praestans in republica Virturi non summa auctoritas apud mi- lates, non 1ri sic HS Sris in re militari exstitisset, neque adiator ei P. SeXtini ad excitant iam Anton1um, Olim tandum, impellendum fuisset datus illo in heIIo esset hiemi Iocus, ateque unquam Catarina , 'triam e Pria1ria pennisa atque e nivibus illis emersisset, atque aestatem integi arra nactus, taliae calle et pastorum stabula priae dari coepisset, sinae multo sanguit ne ac sine totius Itali mVa St1tate m1Serrima oracidisset. - Q Sall. c. 59. - Sall. l. c. - a ah Sall. c. 5: --
20쪽
Sallustius se Appianus et Florat lo stantii ad . At Catilina, qui memor generis alqire pristinae sua dignitatis in consertissimos hostes incurrerat si , longo ante suos interii ostiumendavera repertus St, Rullulum timi spirans ferociamque unimi, quam habuerat vivus, in illiu retinens m). Sic bellum sinitum est te terrimum, o paucorum ortum eo Mumtione, quod non X sententia cessit otiim unius potissimum cura et diligentia. Quid vero in re tanta tariiqii dissicilis argumenti, in qua ne doctissimi qui domviri, qui eidem operam Suam dedero, inter se consentiant, PraeStiterim, Sit pone Viros aequo eruditos Re equos, qui, etsi non ubique suo iudiei satis lactum esse cognoverint, primo tamen hujusmodi pericillo paullulum indulgeant. dali. c. I Appiarius I. Π, c. 7: O usi o γε Κατιλίνας, Ουδ αλλος ουδεὶς τῶν συνοντων m fm'ων, τυγειν ἡξio ψεν QT ςδραμοντες ἐς τους πολutiori ἀπωλoris.
Florus l. IV, c. I in Quam atrociter pugnatum sit, exitus dorant. Nemo liostium bello superfuit; quem quis in pugnaud ceperat locum, eum amissa anima corpore tegebat. - si Sall. c. sonin. - 7 Ita rem narrant SalIustius c. Velleius I. II, c. 25 verbis: At Catilina non segnius vota obiit, quam se eleris conandi consiti inierat, quippe soletissime dimicans, quem spiritum supplicio debuerat, proelio reddidit, et Florus i. o. M Catilina Ionge a suis inter hostium cada. Vexa reperius er zi Pulcherrima morte, si pro Patria sic concidisset.