장음표시 사용
121쪽
omni parte dentium , tortuosam venir serrulam , qua illud potuisse ita circumsecari videretur. Ne multa perquiritur coactoribus invenitur ea serrula ad Stratonem pervenisse. Hoc initio suspicionis orto, aperi insimulato Stratone, puer ille conscius pertimuit rem omnem dominae indicavit : homines in piscinari venti sunt Strato in vincula conlectus est atque etiam in taberna eius nummi
nequaquam Omnes , reperiuntur.
et 8 i. Constituitur quaestio de fiarto : nam
quid quisquam suspicari aliud potest i Ath
hoc dicitis , armario expilato , pecunia ablata, non omni recuperata, occisis hominibus , inmutam elis quaestionem de
morte Oppianici cui probatio quid est ,
quod minus verisimile proferre potuistis Deinde ut omittam cetera , triennio post mortem Oppianici de ejus morte quaer baturi Atque etiam incensa odio pristiano, Nicostratum eumdem illum tum sine causa in quaestionem postulavit Oppianicus prim recusavit posteaquam illa a ducturam se filiam, mutaturam esse testamentum minaretur mulieri crudelissimae servum fidelissimum, non in quaestionem
tulit, sed plane ad supplicium dedit. LXV. Post triennium igitur agitata denique quaestio de viri morte habebatur zec de quibus servis habebatur Z Nova,
122쪽
credo , res objecta, novi quidam honiis ne in suspicionem vocati sintra de Str tone , demicostrato. Quid λ Rom. quaesitum de istis hominibus non erat lItane tandem mulier jam non morbo, sed scelere furiosa, quum quaestionem habuisset Romae , quum de T. Annii L. Rutilii P. Saturii, ceterorum honestissimorum virorum sententia constitutum esset, satis quaesitum Videri, eadem de re triennio b , iisdem de hominibus, nullo adhibito, non dicam viro, ne colonum sori adfuisse dicatis , sed hono iro , in filii caput quaestionem habere conata est.
83. An hoc dicitis λ mihi enim venit
in mentem, quid dici possit, tametsi adhuc non esset dictum quum haberetur de furto quaestio , Stratonem aliquid de ueneno esse confessum' Hoc uno modo, Iudices , saepe muliorum improbitate depressa veritas emergit, cinnocentia detensio interclusa respirat quod aut ii, qui ad fraudem callidi sunt, non tantum audent , quantum excogitant aut illi, quorum eminet audacia , atque projecta est, a consiliis malitiae deseruntur : ubdsi aut confidens astutia, aut callida esset audacia , vix ullo obsisti modo posset.
Utrum furtum factum non est is nihil clarius Larini fui ad Stratonem sus
123쪽
Pao A. CLUENTIO. II 3Prcio non pertinuit At is is serrula
insimulatus, is puero coiistio est indicatus. An id actum non est in quaerendo Quae sui alia igitur causa quaerendi 8 An id quod dicendum vobis eth, Z quod tum Sassia dictitabat , quum de furto quaerere tur, tum Strato iisdem in tormentis disit de veneno t184. En hoc illud est, quod ante dixi:
mulier abundat audacia; consilio latione deficitur : nam tabellae quaestionis plures Proseruntur , quae recitatae, vobisque editae sunt, illae ipsae, quas tum obsignatas esse dixit in quibus tabellis de furto littera nulla invenitur. Non venit in mentem, Primam rationem Stratonis conscribere de furto ;pb aliquid adjungere dictum de veneno,qllo non percunctatione quaesitum , sed dolore expresum videretur.
83. Quaestio de furio eae veneni jam suspicione , superiore quaestione , sublata;
quod ipsum haec eadem mulier indicarat et quae ut Romae de amicorum sententia statuerat satis esse quaesitum , postea per triennium maxime ex omnibus servis Stratonem illum dilexerat , in honore habuerat, commodis omnibus affecerat. Quun agitur de surto quaereretur in eo furto , quod ille sine controversia fecerat : tum ille de eo , quod quaerebatur, verbum mal
lum secies de veneno statim dixi du
124쪽
iurio , si non eo loco , quo debuit . ne in extrema quidem, aut media , aut In es, qua denique parte quaestionis , Verhum se .cit ullum LXVI. Iam videtis , illam nefariam tmulierem, Iudices , eadem manu , qua, si detur potestas, interficere filium cupiat, hanc fictam quaestionem conscripsisse Aseque istam ipsam quaestionem dicise , quis obsignavit λ unum aliquem nominate: neminem reperietis , nisi fori eiusmodi hominem , quem ego proferri malim,
186. Quid ais, T. Attid tu periculum
capitis, tu indicium sceleris, tu fortunas alterius litteris conscriptas in iudicium asseras ; neque earum auctorem litterarum, neque obsignatorem , neque testem ii, tum nominabis i , quam tu pestem imnocentissimo filio ex matris sinu deprompseris , hanc hi tales viri comprobanum
LI , in tabellis nihil est auctoritatis r iis ipsa quaessio , judicibus quid 'amicis hospitibusque Oppianici, quos adhibuerat antea : qui huic tandem ipsi tempori, cur non reservata esta quid istis hominibus factum est, Stratone , micostrat, 187. Quaero abs te , Oppianice , servo tuo Nicostrato aut iam esse dicas :quem tu, quum hunc brevi tempore accusaturus esses, Romam deducere, dare
125쪽
PRO A CLNEAE Tro. Isiotestatem indicandi, incolumem denique
ervare quaestioni , servare his iudicibus, servare huic tempori debuisti. Nam Stratonem quidem, Iudices, in crucem actum esse exlecta scitote lingua od nemo est Larinatium, qui nesciat. Timuit mulier amens non suam conscientiam, non odium municipum , non famam omnium ;sed , quasi non omnes eius sceleris testes essent naturi, sic metuit, ne condemnaretur extrema servuli voce morientis.
et 88. Quod hoc portentum , di immortale. quod tantum monstrum in ullis locis quod tam infestum scelus cimmane , aut unde natum esse dicamus lIam enim videtis profectb Iudices , non sine necessariis me, ac maximis causis,
principio orationis meae de matre dixisset nihil est enim mali, nihil sceleris, quod illa non ab initio filio voluerit, optin rit , cogitaverit , effecerit. Mitto illam primam'ibidinis iniuriam mitto nefarias generi nuptias mitto cupiditate matris expulsam ex matrimonio filiam ; quae nomdum ad hujusce vitae periculum, sed ad commune familiae dedecus pertinebant nihil de alieris Oppianici nuptiis queror quarum illa quum obsides filios ab e mortuo accepisset, tum denique in tam Iliae hictum , atque in privignorum fumast nupsit. Iraetereo , quod Aurium Melis
126쪽
num , cujus illa quondam socrus , pauibant uxor fuisset , quum Oppianici esse opera proscriptum occisumque cognosceret, eam sibi domum sedemque conaugii de. legit, in qua quqtidie superioris viri mortis indicia, spolia fortunarum Videret. 189. Illud primum queror, de illo scelere , quod nunc denique patefamim est, Fabriciani veneni quod jam tum recens, suspiciosum ceteris , huic incredibile
nunc ver apertum jam omnibus, ac manifestum videtur. Non est profect de Ll veneno celata mater nihil est ab op. pianico sine consilio mulieris cogitatum:
quod nisi esset, cert postea deprehensa re , non illa ut ab improbo viro discessisset, sed ut a crudelissimo hoste sisegisset, domumque illam , in Perpetuum, scelere omni assiuentem, reliquisset Noamod id non fecit , sed ab illo tempore
nullum locum praetermisit, in quo non instrueret insidias aliquas , ac dies omnes ac noctes tota mente mater de pernicie
filii cogitaret. Quae primum, ut istum com firmaret Oppianicum accusatorem filio suo , donis, muneribus, collocatione Gliae spe hereditatis obstrinxit. LXVII. Itaque apud ceteros , novis inter propinquos susceptis inimicitiis , saepe seri divortia, atque amnitatum discidia Ddemus haec mulier satis firmum accusat
127쪽
rem filio si fore neminem putavit, nisi qui in matrimonium sororem ejus anthra xisset ceteri novis assinitatibus adducti veteres immicitias saepe deponunt illa si-hi ad confirmandas inimicitias assinitatis confunctionem pignori fore putavit. I9I. Neque in eo sollim diligens sitit, ut accusatorem filio suo compararet; sed
etiam cogitavit, quibus eum rebus armaret hinc enim illae sollicitationes servorum 6 minis promissis hinc illa infinitae crudelissimaeque de morte Oppianici quaestiones ; quibus finem aliquando
non muliebris modus, sed amicorum auctoritas fecit. Ab eodem scelere illae triennio bst habitae Larini quaestione : Huodem amentiae falsae conscriptiones quaestimnum ex eodem furore etiam illa conscelerata exsemo lingua totius denique huius ab illa estin inventa , adornata comparatio criminis. I92. Atque his rebus quum instructum accusatorem filio suo Romam ipsa misi set, paulisper, conquirendorum, conducendorum testium causa , Larini est commorata postea autem, quum appr pinquare hujus judicium ei nuntiatum est. contestim huc advolavit , ne aut em 'toribus diligentia , aut pecunia testibus deesset aut ne forte mater hoc sibi ortatissimum spectaculum hujus sordium
128쪽
atque luctus, tanti squaloris amitteret.
LXVIII. Iam ver quod iter Romam eius mulieris fuisse existimatici quod ego,
propter vicinitatem Aquinatium Sc en frorum , ex multis audivi, comperi Quos concursus in his oppidis quantos cc virorum, mulierum gemitus esse actos mulierem quamdam Larino , atque illam usque a mari supero Romam proficisci, cum magno comitatu , c cunia , qu facilius circumvenire iudicio capitis , atque opprimere filium posset. I93. Nemo erat illorum, pene dicam quin expiandum illum locum esse arbitraretur , quacumque illa iter fecisset mo , Guin terram ipsam violari, quae, ter u omnium , vestigiis consceleratae matris putaret. Itaque nullo in oppido consistendi potestas ei fuit nemo ex tot hospitibus inventus est , qui non om
gionem adspem fugeret nosti se potitis ac solitudini, quam ulli aut turba , hospiti committebat. 194. unc ver quid agat , qui mo liatur , quid denique quotidie cogitet ,
quem ignorare nostrum putat i quo arpellarit , quibus pecuniam promiserit , quorum fidem pretio labefactare conata SIt, tenemus : quin etiam noctumaciae ficia, quae putat occultiora esse , scelemitasque ejus preces , Wnetaria vota coin
129쪽
iovimus ciuibus illa etiam deos mortales deciuo scelere testatur , neque
telligit, pietate, religione , ωjustis
ecibus, deorum mente , non contamita superstitione, neque ad scelus perfi-mdum caesis hostiis posse placari cuius serorem atque crudelitatem deos im-ortales a suis aris atque templis aspersos esse confido. LXIX. Vos , Iudices , quos huic Cluentio quosdam alios deos ad omnetae tempus fortuna esse voluit , hujusiportunitatem matris a filii capite de-- illite : multi saepe in iudicando peccata γersim, parentum misericordiae concessent : Vos, ne huius honestissim actam
tam intris crudelitati condonetis , imus praesertim quum ex altera parte tum municipium videre possitis.
dis scitote Iudices incredibile dictu est, a me verissiam dicitur homnes Lanates, qui valuerunt, venisse Romam, hunc studio frequentiaque sua , qua m possent, in tanto ejus periculo subi irent. Pueris illud 4oc tempore , .ulieribus , oppidum scitote esse trada,im , idque in praesentia, in communi Iae Pace , domesticis copiis tauos tamen ipsos aequi, in raesentes videtis, Maus eas
130쪽
196. on illi vos de unius municipis sortunis arbitrantur, sed de totius municipii statu , dignitate , commodisque inninus sententias esse laturos et summa est enim Iudices , hominis in communem municipii rem diligentia, in singulos nicipes benignitas, in omnes homines sustitia , fides praeterea nobilitatem illam inter suos , locumque a maioribus
traditum sic tuetur , ut majorum gravitatem, constantiam , gratiam, liberalitatem assequatur. Itaque iis eum verbis public laudant, ut non solum testimonium suum, iudiciumque significent, Verlim etiam γram animi, ac dolorem quae dum lauda. tio recitatur, Vos quaeso , qui eam detulistis , assurgite. LAUDATIO CLUENTII, ex decurionum Larinatium decreto. I97 Ex lacrymis horum , Iudices, existimare potestis , omnes haec decuri ne decrevisse lacrymantes. Age verb, vicinorum quantum studium , quam incididibilis benevolentia , quanta cura est non illi in libellis laudationum decreta miserunt , sed homines honestissimos,
quos nossemus omnes , huc frequentes adesse, 6 hunc praesentes laudare volae. runt. Adsunt Frentani, homines nobilissimi Maurucini item pari dignitate Tea n Apulo, atque Luceria equites Romanos , honestissimos homines , laudatores videtis: