장음표시 사용
41쪽
Ri cc. Fortasse , dum uicit Artot. περ οσων αἱ
-ν ntelligipossunt,quacumque pertinent ad et Elionem, c,' fugam in adtionibus humanis, siue mi aciliones contemplandi, siue morales, ct qua, rum latam sectio est,ilummodo eligenda uelsu giendaesint. Tamesi cnim ii ησις inter se aliquo modo distinguuntur,ut prima pertineat ad contemplationem sapientia, alte ad actionem prudentiae, tertia ad seditionem artis opero μ. tamen ii πραος quandoque accipitur in Aniuersum pro qualibet actione humana , aut D-pientia,aut prudentiae,aut artis opero . Itaque in principio Ethicorum nominantur actiones pro effemoribus, ubi legitur, ων δ ἀ- τέλη ινα παρὰ
γειων τα εργα. 9 in definitione felicitatis poniturs πριόρις generatim, quae pertinet tum ad contem' plantam,tum ad agentiara, qt eadmodum in Rhe
commemorat primum consed rationem, cognitio nemque rerum cesesis , earum,quas a uatur
occultas, latentes indagare ratiosores: deinde Meramp. administrationem, aut administrandi, sciendique prudentem, temperantem fortem rusiam rationem,reliquasique uiristes, ct actiones turtutibus conginuentes,quae uno uerbo honesta dia'
42쪽
elegeneratim intelligendae sunt n quibus omniabus posite uersari sententia uidetur, dummodo alia quid exprimatur,quod eligendum,aut fugiendumst. Nam, tametsi de rebus uniuersalibus,quarum non es electio,uel fugasenon suntsententiae,ut Re ctum curuo contrarium esse, tamen, se dicatur at quid, quod pertineat ad electionem,uel fugam, nosolum de uirtutibus moralibus, ut de fortitudine, Fortes fortuna adiuuat, sied etiam de uirtuti tis intelligendi, ut de sapientia, Nequaquam oportet, quicumque natura uir prudons facius ent, eum lios suos eximie sapientes instruere, Nam praeter aliam ignauiam, quam habent, invidiam ciuium aperiunt infestam; ct de artibus, ut de arte Mediaca, Aegri quia non omnes conualescunt,non iccirco nulla medicina eΩ; ane militari, Mars belli communis; ct de arte sutorum, Ne sutor ultra crepidam; ct de alijs similiter; haec omnia uidentu sententia appellari posse. Sic. Ego solis moralibus sententiae nomen tribuo. diluamobrem neque superiora Theoremata Antisthenis, ali
rum philosopborum 2 te prolata eiusmodi sente tiae junt , quia de P sicis ferme, non de Ethicis
derivata sunt: neque. borismi Hippocratis e dem modo, quia e media medicina petiti sunt.
β ιare medicinam non esse recentibus morbis a
hibendam,cum ex Aphorismis ductum si proprie sententiae huiusmodi nomine decorari non potes. R Icc, Ne ego quidem dixi illa superiora Theο-
43쪽
m UlaIOSUS micrremata esse sententias: Ied tantum id agebam, uostenderem, aliqua ess e aliquo modo probabilia , qua nihilominus ratione egerent, contra quam tu enuncianti. Neque illud de medicina recentibus morbis non adhibenda, ex Aphori mis Hippocratis ductum esse tibi assensus sum,quod fassiissmum esse demonstraui. Neque fortasse, s ductum esset, nomine sententia priuarem , cum sit ex tu, quae
ad electionem,uel fugam uidentur pertinere.Sed, ut tibi dem ,sententiae nomen alto' trabι non posesciquὰm ad mores: non tamen dabo ullam sententiam , quemadmodum in principio Consolationis prolata est,non esse moralem . Mihi enim moralis uidetur, nec de eo dubito: quia, licet utatur pertranslationem E Medicina petitis uocibus, ut etiailla Ouidii: Sero medicina paratur, ctc. tamen oehae ct illa est E Philosophia morali, quae profit
tur eadem remedium amoris, consolationem doloris , cum amor , ct dolor sent perturbationes,quas aut lenire, aut tollere pertinet ad mor lem. Nam videmus etiam Ciceronem in Tusculinis facere medicinam ct amori, dolori: is liaber sine dubio moralis est. S i c. Euemadmodum huiusmodi propositionem non esse sententiam exiis Rimose illam e se censeo , qua tota moralis es :Principiis ob .cuius Cicero esse compos nequi-Mit, cum eam cuderit non antiquus medicus, sed Ouidius Poeta, minor multo nam , quam Cicero .
R i cc. uasi uero hac sententia non sit ita naturaliter
44쪽
raliter in mente omnium impressa, ut inter illa, quae Arist. appellat noη-ιευμένα , censeri non possit, non etiam cogno hi potuerit sub aliis uerois ante tempus Ouidij ex praeceptis medicorum, ut ex Aphorisenis Hippocratis,quorum undeuix simus in libro secundo es ; In principiis morborum,siquid mouendum uidetur,moue, quem ius cunda quoque disceptatione mea citauia Sed expecto,quid tibi uelis. Sic. Hoc mihi uolo has propositiones aut non eiusdem generis esse: auissent, inter se non nisi in speciem discreparcitauo consi tuto esscitur,ut una alteram haud redigat controuersam: ct propterea prior illa ne hac quidem de caussa fuerit aliqua ratione conroboranda . R i cc. Euattuor conclusione tua complexus es, qua haud quaquam,ut uerum fatear,mihi probantur.Primum huiusmodi propositiones non em eiusdem generis,cum illa non moralis,haec moralis si quas ego censeo eiusdem generis, morales: inde,si sent, inter se nonnis in steri discrepare,
quas ego re verra dijcrepare existimo, cum vna ustet, altera requirat in principi s morborum rem dias terea unam non reddere alteram controuersam,quod ego fieri puto, cum altera alteri aduers tur epostremo priorem illam non fuisse aliqua ratione corroboranda quam ego iudico non minus, immo uero etiam magis muniri ratione debuisse .
quam posteriorab Ouidis munita fuerit in huc modum: Principiis obsa ero medicina paratur,
45쪽
minata per longas conualuere moras.
Si G. Sentias, quidquid uelis: quoniam suo euique iudicio eLi utendum. Mira us quoque sum ualde, quod oe in primo iudicio scripseris, in secundo repetiueris,Ciceroneni in quarta Tuscinonnullam ch sippea sententia rationem significasse, ita ditentem; diuod uetat G sippus, ad recetes quas
tumores animi remedium adhibere, id nos feciamus , naturaeque vim attulimus . Caue tamen ita existimes: neque enim hoc, tu uim attulimus, est ratio,sed declaratio eius,quod dixit: Id nos cimus , nempe natura uim asserendo, ut magnitudini medicinae doloris magnitudo concederet . Ric C. Scripsi, repetiui Ciceronem non attulisse,sed segnifica se, innuisse, non simpliciter rationem, sed nonnullam rationem Chrysippeae sen- 'tentiae. Verba primi mei iudicij sunt; Cicero no nullam rationem Chrysippeae sententiae significavit, dicens, se natura uim attulisse, atque innuens id Chrasippum uetui , quia natura id refugeret. Verba secundi; Notaui melius fecisse Ciceronem is q. scu. qui nonnullam Cholpeae sententia rationem significauit . Nonne satis caute locutus sum e Cur autem non poten uideri nonnulla ratio Isippeae sententiae,ut intelligatur,recetes quas tumores animi non esse remediis instigandos, quia matura eam insigationem refugia etiam si requiarere aliquara delinitionem uideatur e S io. Tu i'. se consedera; uix enim ego pyssum sentire,quod tu sentis.
46쪽
seditis. IS 3od attinet ad Hippocratem, Platone, quos testants es melius segestisse,cum rationem a tulerint sentesttiarum suarum , quam se gesserit his ausior,quissententiam suam non confirmauit syrationem Hippocratis reddidit, oscio Do functus est, nempe medici, quidem cum de mediciam piraeciperet. Ra CC. Quasino non etiam soriptor Consolationis debeat reddere rationem earum rerum, quas scribit. SIG. Ne me interpelles. . R I CC. Perge,utiubet. S I E. A: orator,qui propositionem illam per similitudinem adhibet, quo
niam accepit ut probatam, propterea non tenetur eius subiicere ration ,ut Medicus. R I CC. Ne queo satis intelligere,quid sentias. Nam,ut etiam notaui in quarta disceptatione mea,modo putas au
ctorem Consolationis fuisse philas bum, sa
pientem,modo oratorem. Nempe Philosophum mtuo commentario fragmentorum, sapientem iuprima tua oratione, ubi legitur; Vt sapiens rem dium 2 philosophia petiuit, ac co tradiis in unum omnium,qui de lue tu minuendo scripserant, comma mentariis, Consolationem confeciti Oratorem uem non solum in secunda oratione tua, ubi dicis eum in Consolatione tamquam oratorem in foro caus-, sum cum insigni aliqua orationis amplitudine egis sed uerum etiam in hoc loco secundae tua accuse- tionis. Secut fuerit quoque orator, cur non debebat malo enim sic dicere, quam tenebatur elat yntentiae subjcere rationem,qua esset tam contro
47쪽
Dialogus inter uersa ρ non enim spectare debet orator , quid mἰ probetur, sed quid probari aliis possit : propterea
rum es igitur, scripsi, melius fecisse Hippocratem . Se quid de Platone dicis ρSic. Si Plato rationem aliquam tibi uisus est attulisse,pro asebitrio , ct dilputationis suae commodo fecit. R icc. Egregie. S i c. Neque enim ille sapientu, ut hic,nomen ,audioritatemq. praeterit. R Ic C. Ergo nomen sapientum non praetendit, si ut philos phus se consolatus en ut sapiens remedium apbilosophia petiuit S i o . Ne attendas id, quod alibi dixi,sed quod hic. IJ ιid plurae Si ille rationem protulit,tanto illam probabiliorem effecit, ut huic pon satis fuerit dicere, Verant sapientes; quemadmodum eum in primo de Diuinatione dixit: A natura deorum , ut doctissimis , sapientiis mi q. placuit, haustos animos, ct delibatos habemus. R i c C . Satis probaui alias, non esse ea dem sententiam Platonis, ct auctoris Consolati
nis, oe, si esset, non tamen putarem , quia ille sua ratione illum probabiliorem reddidisiet, iccirco licuisse eam sine subiectione rationis proferre, quas omnibus notum esset,quidquid ipse Plato scripsis set , uel confugiendum esset ad Platonem , se quis sententia rationem requireret: sed extimarem. capiendum esse exemplum ex ipso Platone, ut eius udistise insueret, q*icumque uti huiusmodi sententia
48쪽
tentia uellet, non nis cum additione rationis uteretur. Illa autem sententia libri primi de Di hinatione per se credibilior erat,quam haec Consolationis. S i c. Considerasti quoque Plutarchi, Senecae locum. Sed hi nulla parte te adiuuant. m ille, ut hic, peritissimos medicos nominauit; Seneca uero, auisquis es alius, s modo rationemulum eius significauit , iure quodammodo fecit, sapientum testimonio abstinuit. R I CC. Musolum Plutarctus peritissimos medicos nominarit :sed etiam in sua ent mematica sententia r tionem inclus ut alibi monstraui.Seneca uero, curationem sententia sua segnificauerit, fecit id, una cum Plutarcho,quod tu factum fuisse negasti in secunda oratione tua ad hunc modum I Nequerlutarchus,neque Seneca in consolationibus Juis
hanc culpam exhorruerunt, uerum ambo in eis
diu eandem sententiam nulla ratione fultam adhibuerunt. S I G. Procedamus longius, s haec mianora relinquamus. id est,quaeso , quod dicas, bancpropositionem neque probabilem esie, neque ueram, reque Hippocratis, neque Platonis, neque
Cholpi satis auctoritate firmatam is paullo aute dixisti, Non negaui hanc propositim probabilem esse ἰ R i cc. Meminisse debes,duas esse refellendi rationes,quar non solumHermogenes id etiam Ammonius in Categorias Aristotelis com
memorat,alteram per ἀντιπαραs ασιtiquam non-
nulli appellant obsesentiam, cum, quod objc F,
49쪽
admittentes onendimus id nobis non osceres alteram per D is, quam vocant innantiam, cum aduersario nihil cuncedimus,sed totum subuertimus. Primum usus sum obsinentia, ut non ne tirem ea
propositionem esse probabilem,quod tu aiebas sed dixerim mperfectam esse, stum no habebar
adiunctam rationem: deinde instantia, ut proba, Dem ipsam nec probabilem,nec veram esse, nec illa lorum quidem,qui a te citati Jun satis auctoritate firmatam. S I c. Euod ais, tres e se Medicinae partes, quarum prima uictus ratione , altera ma- , tertia pharmacis medetur, itaque falsium esse illa ut generatim dicatur, recentibus morbis medicinam non esse adhibendamδι non tertiam, aut1ecundam, at saltem primam; haec scilicet medicus curat: orator Aero de exacta ueritate huius propositionis non laborat, neque , quemadmodum intelligenda sit,quaerit; satisq. habet scire t a sapientib.
placui Je. Itaque non erat,qu)d tu propterea consuleres medicos: neque enim hoc dixit, Euaquam recentibus morbis medicina no es adhibenda, sed, diuamquam uetant sapientes recentibus morbis medicinam adbibere.AMomodo uero intelligendas sequis scire avebit, medicos ipsos, ut te quoque uideo fecisse, adibit. Ri Cc. Rursus auctore Consplationis nomina oratorem, quem alibiphilosophum nominasti; qui se non quaerat, quomodo id , quod dicit ntelligendum si non ne stultus exi μ
50쪽
digo mocre icco o. ΑΙ 'sapientibus placuisse. R i c C. Guibus sapientib. cum id non nisi inspientibus placere potueriij ra
nexo,qui profiteris te noui si Ware,ut dicis ni geni, mei ubertatem,ac eximiamscientia copiami nae male existimas de ingenio,ac scietia mea,cum s de re tam nota me putes medicos adluisse μ. nou. semel mihi exprobres. 'uis enim est,qui, cum alii quantister litteras degustauerit, ignoret id, quod uel Ambrosius Calepinus litteris consignauit, tres
esse Medicinae partes ἐ quis non intelligit semper
earum aliquam in principiis morborum conueniare λ Cur tibi licuit citare Hippocratem, O non mihi λ Cur egomet intelligere non potui ct Hippocratem,s Platonem,s alios scriptores abs te citatos non prohibuisse simpliciter medicinam , in principiis morborum sed tantum pharmacelitica equid negorij erat intelligere illam sententia Consolationis absurdam ese Haeccine erat tanta di ficultas,ut consulendi esse medici uideretur e Sed, quod me fecisse quodammodo ostio uertis, si te facere dignum iudicasses,fortasse te tam facile per suasurum se non putasses, illam inanemsente . tiam ipsius Hippocratis, Platonis, ct aliorum a , ctoritate firmari. Fortasse igitur tu magis, quam, ego, auxilio medicorum indigebas. Quod si, ue. objcis,medicos consuluissem, o adluissem,non 'nei feci em ii quod ars docet nostra, ut d peritis disce, rem,quod esse proprium artis nostrae minime uide-'i muri Reuoca quaeso in memoriam , qua Cicero