Physiologica quaedam de movendi facultate : telae cellularis contractilis, elasticae, erectilis ac muscularis : dissertatio inauguralis medica ...

3쪽

IO VENDI FACULTATE

IN ALGURALIS MEDICA ,

QUAM

ONSENSU ET AUCTORITATE

ALMA LITTERARUM UNIVERSITATE R I D E R I C A GUILEL MA

UT SUMMI

MEDICINA xi CIIIRURGIA IIONORES

RITE SIBI CONCEDANTUR

DIE XI. M. DECEMBRIS A. MDCCCXLIII.

II. L. P. S. PUBLICE DEFENDET

AUCTOR

BONNENSIS.

OPPONENTIBUS:

TYPIS NIE T ACEIANIS.

5쪽

VIRO

CLARISSIMO, DOCTISSIMO, RUMANISSIMO

EDICINAE ET CIIIRURGIAE DOCTORI, PRIVATIM DO- NTI IN LITT. UNIVERSITATE BIIENANA, SOCIETATUM LITT. COMPLUR. SODALI

6쪽

D. D. D.

AUCTO

7쪽

INTRODUCTIOVIS ITALIS. TURGOR VITALIS.

individuis, quae vivunt, ' organicis omneS materiae, minitationeS alias, quam in natura an organica, Seqlluntur es. Quum in mutationibus his, quae fiunt in natura Irganica, omnia, quae attinent ad dynamicam parteria iis quibusdam viribus adscriberentur, in organicis quo-

3 individuis propriae illae materiae organicae qualitates certam quandam vim, cui nomen datum est vis vita, relatae Suni. Jam quaeritur, quae sit vis illa vita- quique ejus esseCtHS . -

quiete gaudet vis illa in se absoluta in omni ovo, eonServando germine Solo SeSe jam praesentem effica-nque praebens, et lai et alia, qua Sese explicare poteSt, eetio, formas parte, que evolvendi, quae adest ianium inpoSitione, minus jam evoluia. Rebus externiS OpUS eSt, g. coitu seu aqua et aere, ut vis illius directio, formas luens hactenus latens atque ex Somno nondum tur- a, ad agendum excitetur. Essicit illa jam seriem con-uam sorinationum, quae ab illis sormis, uti inveniuntur ud mineralia in crystallos mutata, maxime di Serepantie big). Variae vitae actiones si conSiderantur tanquam ieetus vis illius singularis, legibus certis, quae erui POS, ut, subjecta vis illa eSSe debet, legibus, quae cum ge-

8쪽

neralibus resistentiae ac motus legibus congruunt et coisentiunt. - Vis vitalis in parte quadam corporis vi adauctionem efficit massae, atque illis viribus externit quae mutare Student formam, conditionem ac compositionem partium corporiS, quod regit, quam maxime Se OIponit. Est vis motus, formae ac Structurae in Ulanda quae Sio se oStendit, ut ad agendum excitet vires chemita Iatentes, quibus partes rerum nutrientium, jam corpo adductarum continentur, easque pugnet atque vinea Tollit enim eadem compositionem rerum illarum, qua nutriendae corporis parti, quam regit illa, inserviunt, ivi in vincit adtractoriam, quae inter nutrimenti partes icontinua est actione, atque ita regit vires chemicaS, i

partes rerum nutrientium aliter sese componant ac ordinent, Ut novas ineant conjunctiones easque corpori aut Smiles aut dissimiles. Illas corpori similes conjunctione eadem viA vitalis cogit, ut partes fiant corporis, quod drectioni ipsius creditum est; conjunctiones contra parcorpori S, quam regit, dissimiles ex illa detrudit, aliisqt partibus sub forma secretionum adducit, in quibus Seri similium mutationum et his Servata eSt. In omnibus vivis corporibus vis vitalis est etiam vresistendi, ita ut corporis elementis dot facultatem retilotandi turbationibus et mutationibus structurae ac com

positionis rebus externis provocatis, quae quidem lacultatis tamquam conjunctionibus chemicis non inest. qumagis aut minus fortis in corporis partibus vis vita inest, eo major aut minor est facultas earum non solui crescendi et devincendi vires inimicas, Sed etiam Sese os ponendi mutationi formae ac Structurae, causiS externi Productae.

9쪽

Actiones virium vitalium autem pendent a formaladam corporum et structura substantiae corporis vi. Facultas crescendi adesse non potest, nisi corpori ducantur Substantiae, quae ad decompositionem aptaeni, Seu quarum elementa transmutari possunt in partes oris elementarias. Non minus poscit actio erescendi,

omnino vis vitalis sit fortior illa vi, quam opponit ei

mposilio chemica nutrimentorum. Praeterea actiones s vitalis pendent a colore, nec in plantis nec in anialibus vita ostendere Se potest, calore Certo quodamodo minuto. Nec non magni sunt momenti in vitaetiones, nutrimenta, quae Si detrahuntur, omnibus viStalis actionibus sinis imponitur. In animalium organismo unus tantum cognoSei pot-t fons motus, isque idem est, ex quo parteS corporiSuae crescendi copiam hauriunt, idem qui viribus exier-s resistendi facultatem dat illis: est vis vitalis. Quae-uet vis materiae in duabus apparet directionibus: prium enim viribus externis Sese opponit, quae locum, soram vel structuram materiae. mutare Student; tum etiam illis rebus imp sitientibus materiam movet, Seu Si adSuntipedimenta, Saepius ea vincit, Saepius etiam his vin-

tur,

Vis una eademque et efficit motum, et impedit, illud,

apedimenta Si non adsunt, hoc, si ipsa motum rebus ternis provocatum tollit seu praepedit. Quies est militio quae exstat, Si una motus causa altera tollitur, virium aequilibritas adest. -- Vim vitalem eSSe vim Grumentem ex eo elucet, quod illa vires chemicas devini, quae in partes alimentorum agunt eorumque cohae-

10쪽

Sionem ac assinitatem efficiunt, et quia vires illas eo se vincit vis vitalis, quod situm vel locum partium elemetiariarum mutat. Non minus autem vis vitalis est vis ui utus efficiendi, quum assinitatem chemicam partium ali meritorum vincat, quumque ip Sa cauSa Sit, quae partes illa lut alium in modum rurSus se jungant, cogat (L i e bige videmus igitur tam magnam esse inter vires Orgenicas atque an ganicas ditarentiam, ut haud Sine pretii Sit, prosundius penetrare in disserentiam istam . Ubi autet

accuratius omnia vitae organicae phaenomena con Sideri

mus, invenimus, duplicem illi esse naturam variam. Primiam enim constat, omnino aliam esse materiet organica: et an organicae naturam, i. e. Compositionem elementariani

Tum organismos altiori ordine positos facultate praediici esse Sentiendi, varia3que Sensationum assectiones motibUVariis corrigendi, quam vim, Secundum consilium quod laxcorpus regendi hisce, animalibuS Scilicet, peculiarem, propriam, suis tantum legibia, perScrutandam agnoscere dei hemias. - In organi Sinis vero vegetabilibus nullam aliari nisi quae ex materie et sorma quadam certis finibus circumscripta oritur, invenimus disserentiam. Ouaeque enii

materieS Secundum naturam Suam et compositionem virquandam eXercet, atque Ut in corporibus an organicis vis illi Separari nequeat a materiali, ut ita dicam, substrato, ita iorganicis quoque corporibus via illa materiet organica non potest separari a materie ipSa. Non est igitur, quivis vitalis organica a viribus an organicis Sejungatur, nisnatura materiei et Singularis forma, qua instructi Sur organi Sini, quaque proceSSUS et chemici et phJsicales secundum ordinem quendam accurate circumscriptum progrediuntur. Praeter arcii SSimum illum inter sormam ma