장음표시 사용
61쪽
fuisse. Sed tempus postea docuit, eandem ad agriculturam ' nimis esse aquosam , licet ad pascendUm pecus apprime faceret. Quare ob eam causam Salisburgenses, quamuis multas iam casas quatuorque domus ibi aedificauerant, postquam nouus illis condendae urbis locus desi1- gnatus erat, facit copia relictis Veteribus sedibus, in quibus per duorum annorum spatium habitauerant, nouam condidere Urbem , quam, ut a vetere dis inguerent, uam benener adpellauerunt. Cuius nouae urbis dum fundamenta iaciebantur susticiens illis ager, isque fertilissimus dis ribuebatur, in quem colendum omnem pos ea curam operamque contulerant Salisburgenses. Quo factum est, ut non alimenta
solum ex fundis ceperint, sed relictum etiam fuerit, quod aliis eu-
Id quod eo magis mirandum, cum inter colendum agrum publiea quoque aedificia Xstruere non cesssauerint. Primum intercisa erat orphanotropheum, in quod Viduae, Orphani aliique pauperes Salisburgensium recipiebantur. Hoc deinde aedificio per longum temporis spatium si pro templo sunt. Statim ab initio , hominum plusquam viginti in illo alebantur aucto Vero qUotannis numero , ut adides facerent ampliores, necesse fuit. Templa deinde, alterum in urbe, in rure alterum aedificauere , ac priori ab Hierosolymis, posteriori a monte ion nomen dederunt Molas porro construxerunt ad diuersos vis , duas quidem ad molendum in iis frumentum, orygam contundendam : quarum Vna tuntur, cum berior adest a. quae copia, altera, cum eius est penuria Praeter has duas, tertiam quoque ondiderunt, in quibus arbores in asJeres laminasque scinduntatum, cum ad aedificandum , tum ad Vendendum. Ne dicam de pontibus exstructio de viis publicis munitii de aggeribus in littore rapi ditati fluminis agminibusque fluctuum obiectis Vel aliis in publicum usum exstruetis aedificiis. Accedit eo, quod nusquisque pater familias proprium sibi & in Urbe, in agris exstruXerit domici
62쪽
Quae omnia duodecim annorum spatio condita esse, omni materia ab ipsis demum incolis adportata atque praeparata, si quis animo rite perpenderit non potest non incrementa rerum Salisburgensium in America vehementer mirari, auxiliumque diuinum ipsis praesentissimum agnoscere. multo autem illa maiora fuissent futura , nisi remora nonnunquam fuisset iniecta. Irima fuit urbis situs in terra palustri, ubi arua colonorum Votis non respondebant. mam cum duobus post annis nouam condere urbem inceperant, cultis novalibus desertis: prius temporis spatium omne, omnisque opera superior frustra fuit insumta ceciditque incassum rimis quoque annis plerique omnes Salisburgenses de suis negotiis diu lentis sunt febriculis detenti Praeterea cum nouam condere Urbem coeperant multum temporis praeter-
lapsum est, donec ager iis diuideretur Tum etiam inexpertos saepe spes sementis, intempestiuo tempore factae , frustrata est. Postea cum non esset, qui illis commonstrare , quomodo seri cum parari, Vitesque seri debeant & coli: omnia tentando docilis tandem solertia vicit, Minposterum vincet Quae ipsa ratio est, quam ob rem nonnullis iam rebus, prae ceteris Georgianis, abundent Salisburgenses. Cumprimis autem Diuino muneri plurimorumque liberalitati en factorum acceptum id quoque referendum est, quod e compluribus regnis , praecipue ero ex Germania innumera fere beneficia in Salisburgenses collata fuerint. E eo enim tempore, quo in Georgia consederunt, illis forenorum multa millia trans mare missa sunt ibsidio. Incredibilis enim ardor benefaciendique studium in plerisque benefactoribus iterum iterumque dando adeo non restinguebatur, ut quavis potius oblata Occasione magis magisque inflammaretur Dona iam larga manu conferebant ad eXstruendum Orphanotropheum , alendosque in eo homines iam ad templum in oppido alterum, alterum eX-tra illud exaedificandum; iam ad construendas molam iam Vero etiam ad quaevis alia opera cum publica tum priuata. Quam quidem munificentiam atque incredibile in se studium studio Salisburgenses sempiterno memorique .grato aeque in De uim ac benefactores animo e lunt, horumque in se meritorum tantam esse magnitudinem ingenue fatentur libenterque, Xaequari Ut nulla grata animi significatione possit etsi illi quidem tam publice quam priuatim eo pro be
63쪽
' 49 nefactoribus supplicent suis, quibus quotidie fausta quaeque precantur. Praeter ea vero inter singularia diuinae prouidentiae, pro salute 1ecuritate rerum Salisburgensium perpetuo Xcubantis vigilantis, documenta praecipuum habetur Millud ipsum , quod per multos iam annos' terra i mari flagrante Anglos inter&Mispanos bello, compluribusque anglicam nauibus ab hostibus captis, sit ne ulla quidem ab his intercerpta, quae cistas muneribus onustas in Georgiam supportabat Salisburgensibus : cum quidem na vel complures donis refertae, suique necessitatibus Salisburgensum subuenientes, quouis fere anno eo mittantur. Et cum nondum adeo lautae sim res Salisburgensium ut non aliorum ope indigeant & beneficiis iraetereaque, ad quam erigimur spem mercaturae , Vnde victum Mamictum aliaque necessaria si1-bi comparare possint, illa longe adhuc abssit nuperrime etiam fortuna eos grauiter concusserit, quod quidam veterator, amplissima spe facta quaestuosissimae mercaturae, de asseribus ad Iamaicenses, Barbado enses faciendae , iis in mola iam sectis, clam se subduxit unde haud leue damnum res fecere Salisburgensium spes nostra omnis reposita in Deo est , qui eam benefactoribus mentem iniicere velit ut hanc Salisburgensim calamitatem sua iterum euent munificentia , cerit persuasi, se quae in eos conferunt beneficia, eadem a Deo recepturos, aut maiora id quod in votis habemus optatisque quam
diuulgandum , haud parum confert. Initio statim, cum Angli hanc co-
cni, cum quit OGLETHORPIO in Angliam profectus petiit viciose
b qVi hoc negotium plurimis implicitum est dissicubtatibus. ramum inter eas locum tenet singulare sermonis genuS
quod non nisi dissicissime ' potest addisei. 4ζterea tamen seli ei
64쪽
Georgiae semper noua consilia ' ineunt, animos eorum doctrina christiana imbuendi. Etsi etiam euentus non ubique par est consiliis men, quae Dei est gratia , non omnis est irritus conatus,' spes felicioris aliquando successus haud tenuis Ostenditur, praesertim cum ubsum antea Indis christianorum nomen, spectata morum, quibus multi colonorum , in his praecipue Salisburgenses , illis praehicent, probitas phirimum commendet. In noua Anglia Indorum ad christianam relisionem conuersio haud infrequens est, quamuis matio conduae Omniae perexigua illius spes fuerit. Nec vi coacti, sed Vltro supplices venere rogatum, ut christianae religionis instruerentur praeceptis. Pari ratione sparsum quoque in Georgia semen christiana religionis etsi nondum in segetem efforescit in diuina tamen ope spem propositam habeo foecundissimi euentus.
Ouod ad reliquum statum Georgiae ecclesiasticum adtinet huius etiam intuitu nulli certe coloniae cedit Georgia. Huius enim RAE
FECTI SOCIETASQUE DE PROMOUENDA COGNITIONE CHRISTI, CUIUS Ope
ra hac in re non satis laudari potest, omnem curam adhibuerunt, ut datis praeconibus verbi diuini, cum a caelesti doctrina egregiumstructis tum vitae se timonia singulari conspicUis, animarum recte consuleretur saliati id rio factum, adhuc fit quotidie festantur dipsum Salisburgensium frequentes in Europam missae litterne, in quibus quas possunt, maximas Deo gratias agUnt, quod ipsis terpretes verbi diuini pios sapientesque, quibus cum ammarum primis salus, tum vero etiam res ciuiles curae sim cordique, largitus fuerit. Ouae cura sicit, ut iam Salisburgenses documenta dent sietatis sin-stularis, aliique Gonnulli coetus christiani inspicerem mores 1llorum possint, tanquam in speculum. Disciplina ecclesiastica in hoc coetu quam maXime viget quippe eXecratores , gurgites atque helluones 'quotquot Vino se obruunt, Vel quocunque ali modo apertum committunt flagitium, aut sua peruersitate Ostensionem praebent, publice redarguuntur, qu imo etiam pro re nata a sacra O .n arcentur, neque
65쪽
prius illis, quam ad meliorem frugem redierint, sacrissimus pabulinterum sus conceditur. Ceterum sacri eorum oratores quotidie ad eos
raba de rebus diuinis vel publice vel priuatim facere nunquam ter Ottunt Unde ut in hae litudine Salisburgenses multo se felicioreS aegeent duam si iti patria deliciis adfluerent omnibus, praecones ueto more singulari prosequantur; quem etiam post obitum alter us, isRAEL HR1sΤ1ANU GRONA dissi, qui anno DCCXXXXV. ex hac vita ad sempiternam lucem excessit, ita testatum fecere, ut accepto de
his mori nuntio nemo est et, qui in questus se flebiles non profunderet Illius in locum suffectus est HERMANNU HENRICUS LEMΚENIVS, uui probitate, virtute ac religione demortuo non secundus, IOANNI MARTIN BOLZIo, intelligentia sacrarum litterarum lapientia praedito
utari, ollega'datus est Hic cum adhuc in Germana commoraretur saepius imbecillitate corporis tentabatur. Iam vero negotiorum mole ob titu quippe sacrorum antistitis simul' magistratus munere aeclare fungitur valetudine utitur integra ex quo singu/ar in Dei prouidentiam , quae vitae ipsius consulit, licet cognoscere. Huic enim, a summis colonte PRAEFE is si discesseris fere ni debetur, quod ex sexcentis dissicultatibus & molestiis, qvibus consuctabatur, eluctatus diuinoque fretus auxmo res maxime arduas, de quabus vix altor nisi desperabundus cogitauissset, pro salutes commodo Salisburgensum suscepit, & perfecit Quare istud Vere in eum accidit, quod de ole-pho in sacris litteris dicitur: Omne quod incor, me se rerν cessu.
Nenue silentio illa praeteriri debet cura, quam pro salute, Germ norum in urbe rederica illustris Eques' praefectus gessit AcoBvs OG ΤΗΟRPIVs. Idem enim ille, cui Georgiae etiam salus maxime cordi est quique pro eius commodo nullum laborem periculumque m bellas, cum Hispanis felicissimo eventu in Georgia gestis, subterfugit, propriis impensis oraculorum diuinorum interpretem, cui nomen fuit DRIES RO, GermanisFredericae habentibus &instauratae a Luthero religioni addictis aluit.Qui postquam nihil in hoc munere facro obeundo ossicit,nihil diligen- a tiae
66쪽
tiae desiderari passus est sub finem superioris anni rebus humanis ereptus ad Deum excessit.
Praeter ea illud quoque orphanotropheum a praecone quodam verbi diuini, WHITEFΙΕL dicto, in Georgia conditum memoratu est dignissimum. Ille enim, conspecta liberorum in Georgia, Vel parentibus orborum,Vel eorum ope destitutorum, multitudine,stipe corrogata,Orph, notropheum 'condidit, in quod eiusmodi liberos recepit, quibus nonnullos Indorum adiunxit. Neque parum hucusque incrementi hoc orphanotropheum cepit: eoque bene opitulante, cum eius honos' pauperum salus in eo Vertatur, plura etiam postero tempore
Sed satis iam, quantum per ingenii mei seri potuit imbecillitatem a me dictum est de praestantia Georgiae. Nil superest, praeter quam ut pro perpetuo huius coloniae increment omnium colonorum, praecipue Salisburgensium, sempiterna salute, & pro diuulgatione euangelii
inter Indos, inprimis autem pro summa felicitate GENERosissIMORUM ET PRAECLARIssIMORUM huic coloniae RAEFECTORVΜ, uniuersaeque SOCIETATIS, A PROMOVENDA CHRISTI COGNITION dicta , nostra nunc vota Deo nuncupemus. Eueniat his singulis uniuersisque diuina praedictio, quae Xtat Deut Cap. XXVIII. V. 3, 4, S, IO, II, 12, I Felices eritis in Urbe felices ruri, felices erunt esstrorum Uterorum, soli, pe- secoris ructus, tum armentorum tum gregum balantum foetura Felicia, canisi ra' actrae felices eritis aduenientes felices proficiscentes.se Atque ita ante os dissipabit Ioua hostes Vestros qui vos ad orientur sevi una via vos adgressi septem iis ante os fugiant. Aperiet vobis,.suorum bonorum thesaurum, caelum in Vestramque terram pluviamissu tempore immittet. omnia est ra opera prosperabiti in multis gen--tibus mutuabitis , neque ipsi mutuabimini eis cietque os caput, non caudam superioresque, non inferiores eritis , si modo obtemperabitissiDei est ri Iouae praeceptioni, quam Ut X equi curetii, ego se vobis hodie praeeipio. ,,