Breuis et catholica Decalogi explicatio in tres partes, seu libros distincta, authore Ioanne Hessels à Louanio, ..

1쪽

Εx Bibliotheca

majori Coll. Rom. Societ. Iesu

4쪽

DE CALOGI EXPLICA

Autore Ioanne , I leis gro uanio, Sacrae Theolo2T Tum uiuerer, , Regio Rosulsore. Apud Nicolaum Nivellium,via Iacob stibdu ruin Columnarum si HO. M. D. LXXXI II. .

6쪽

REVERENDISS IMO IN

CHRISTO PATRI AC DOMINO

D. Martino Rithouio Episcopo I prensi. vantam Hesselij nostri

morte calamitatem ac

ceperit non solum Aca-'. demia Lovaniensis, ve rum etiam tota Christi

Ecclesia,facile per te ipse intelligis, Praesul ampli Lsime. Erat enim ut non ignoras vir ille incomparabilis, & praeter eximiam quandam pietatem,praeclaris animi dotibus excelleter a Deo exornatus. In etenio 1

primis summo atque amplissimo,ac prope diuino : quippe ad comprehendendum celerrimus, ad excogitandum acutissimus, ad indagandum sagacissimus, denique ad omnes perrumpendas dissicultates acerrimus. Ad haec memoria tenacissima fidelissimaque, qua ... semel perceptas ac intellectas ad manum iper,&tanquam in numerato habebat. Huc a cedebat ardens &indefessum inquirendae v*ritatis studium: quo factum est, ut perpetua quatuor ac viginti annorum meditatione inq-stimabilem sibi doctrinae thetaurum compararit, unde tanquam opulentus quispiam paterfamilias in communem aliquando usum noua veteraque depromeret. Quid enim est in uniuerso tandem Theologiae corpore, seu

7쪽

scripturam sacra, seu dogmata respicias, quod Mon ille n5 dicam attigerit aut degustarit, sed

pcnetrarit, excusserit,atque ut ita dixerim, deuorarit3 Nam quanquam nihil intactum relinqueret, sic tamen in singulis versatus est, quasi omissis caeteris in unum quodlibet modo argumentum incubuisset: ut studium eius haud perfunctorium, minimeque tumultuarium intelligas. Iam quod in aliis quibusdam etiam vi ris doctis desideres,qua mire di dacticus Zquantus docendi artisex l Quis enim referat quod illius fuerit in edisserendis religionis nostrae dogmatibus consilium & ratio ὶ quis ordo i quae methodus Θ tum quata facilitas, lux & per spicuitasὶ quanta rursus pro argumenti cuiusque natura nunc breuitas, nunc amplitudo αcopiardenique quam rara in docendo fides,industria, & assiduitas 3 Adeo nihil a perfecto reabsoluto doctore expectes , quod non ab eo luculenter atque insigniter praestitum esse videamus. Quocirca & optimo suo merito conseo nutus est, ut auditorium habuerit non modo frequentissimum, florentissimumque, verum etiam doctissimum, longeque attentistimum.Vidisses enim alios quidem velut ab ore docentis pendere, alios vero singula quaeque, verba tanto studio, tantaque religione excipere t vix ullum praeterire paterentur, quod nomox literis mandandum, & chartis, ceu fidis, ut ille ait, sodalibus committendust, putarent. Tanta erat apud omnes doctrinae illius admiratio , autoritas de existimatio. Certe quantu

8쪽

DEDI CATO R I A.

hoc Magistro schola nostra profecerit, quam

tum aucta sit non tantum numero, sed & er ditione, quantum inclaruerit etiam apud longe dissitas nationes, res ipsa, ut opinor, abunde restatur. Quare quantum huius viri decessu Academia nostra vulnus acceperit, qua graue quam acerbum, quam immedicabile, etia tacentibus nobis facile iam quiuis intelligat. Verum haec calamitas non se intra Gymna-sj nostri continet fines, quin etiam ad uniuersam pertingit Ecclesiam, nam quantam& ipsa simul iacturam fecerit, promptissime cognosse cςx non modo qui norit scholam nostram seminari iam , ac veluti fontem quendam esse, unde in uniuersum Belgium Ecclesiae Pastores Doctoresque petantur: verum etiam qui lucubrationes eius superioribus hisce annis in lucem emissas, penitius introspexerit. Quam enim dilucide catholicam ibi dominam. explicat i quam solide adseriti quam enicaciter

statuiti diuersam autem quam strenue fortiter que consulati Etenim non sat habebat in quo tidianis praelectionibus religionis nostrae dogmata viva voce auditoribus suis tradere atquec narrare, sed quo pluribus prodestet idem ei laeditis libris agebat: quos hactenus quidem ob innumera negotia vn lique transversim incurrentia , pauculos euulgauit: sed ex quibus tanquam ex ungue leonem, quod aiunt, aestimare liceat, quantus ille futurus adhuc fuerit Ecclesiae Catholicae propugnator ac vindea. Nam quo esset erga eam animo, quam eius tuendae,

a iij

9쪽

iuuandaeque cupidus, id unum argumeto suerit, quod ne grauissilino quidem illo morbo,

quo tandem & oppressus est, absterreri potuerit, quin aliquid semper aut dictaret, aut etiam scriberet. O virum immortalitate dignissimul quem si sanum valentemque non dicam tri-gmta, non viginti, at decem modo hisce annis habere licuisset, quam multa fuerat nobis co- scripturus ZIllud saltem optandum erat, tantisper adhuc eum superesse, donec quae in alteram qua de Sacramentis agitur, Catechismi partem, quaeque aduersus Monhemiu & pra ceptorem eius Caluinum meditatus erat, a

soluere perficereque posset. Sed vir pius dum

nusquam cestat, dum votis omnium satisfacere studet, dum omnibus consulit, ipse sibi pa-

rum costituit. Etenim exhaustis paulatim immodico labore corporis viribus , innumeros sibi morbos consciuit: & primum quidem se-bres acutissimas, dehinc atrocissimam ac pene quotidianam calculi carnificinam, ad haec mo-ὶ testissimam podagram, subinde diuturna gra- uissimamque tussim, mox, etiam hymaptysin, i denique de apoplex iam, quae semel iterumque recurrens,ubi totum iam eum in suam redegit potestatem, tandem post annuam prope i ucta misere opprimit atque cxtinguit. Sic strenuus ille athleta e moedio laborum cursu, ar-' que adeo in ipso aetatis flore ut qui necdum totos quadragintaquatuor explerat annos)magno Academiae nostrae , adeoque Ecclesiae totius incommodo, praemature ac intepestiue

10쪽

nimis eripitur. O cladem miseram atque aeer bam i O iacturam gra 'em, nee aestimandam, quamque omnes merito lugeant , deplorent, ac defleanti imprimisque schola nostra, tanto. scilicet orbata doctore, qualem haud temere est unquam posthac fortassis habitura i Quapropter quod olim Propheta Dauid extincto Sauli in monodia sua canebat , id nuc totidem verbis ad nostrum argumentum iure optimo transtulerimus : Filiae Israel super Hesselium flete, qui vestiebat vos coccino in deliciis, qui

praebebat ornamenta aurea cultui vestro: tantoque magis, quanto & hic prae altero vir melior fuit,& euangelica caelestiaque ornamenta

quibuscunque spoliis 3c hostium exuuiis infinitis partibus sunt praestantiora. At quando ita Christo visum est, haud dubier peccatis nostris

offenso, in diuina nobis est voluntate acquies cendum, simulque eius ira placanda, ut cuius ille muneris suit ac gratiae, a quo omne datum optimum, dc omne donum perfectum, nouos temper operarios in vineam messemque suam mittere, atque adeo extrudere dignetur. Sed bene habet, quod non prorsus Hellelio nostro fraudati sumus: nam tametsi eius vultu ac viva docentis voce posthac carendum sit nobis, superest tamen eruditionis eius in prinatis scriptis ac monumentis haud exigua portio, quorum tantam in illius Bibliotheca sarcinam inuenimus, quantae vix totus annus euoluendae

sufficiat. Et sunt quidem pleraque horum rudia adhuc. confusa ac imperfecta, sed huiuD

a. Dil