De Frisiorum antiquitate et origine libri tres in quibus non modo eius gentis propriae, sed & communes Germaniae totius Antiquitates multae, hactenus incognitae, produntur ; & obscuri veterum scriptorum loci plurimi illustrantur

121쪽

DE ORIGINE Atuacutu in Caesare usquam reperias: Apud C sarem enim ubique constanter Aduatieum est, hoc excepto, quod in quibusda codicibus, quos con modo suo sequitur Goropius d in t mutato Atua ticum scribatur.Apud Ptolem sum autem Vbique constantissime reperitur tu acutum, quod Ortelius testatur in suo Onomastico geographiaco, S 4τουακοuτον etiam in omnibus exemplaribus graecis legitur. Falsum igitur est, quod oropius asserit Ptolemaeum ponere Atuaticum in finibus

Tungrorum,cum Ptolemaeus duacutum tantum agnoscat,Aduaticum nusquam memoret, Ut pote

quod ignorat.Non sufficit aute Goropio sub hac nominum confusione a Caesare ad Ptolemaeum, a prouincia, ut mox ostendemus,ad civitatem tacite incautum e torem traduxisse , sed & ciuitatem ipsam quam fabricat non ex descriptione Ptolemaei quem allegat, sed ex arbitrio suo col-6st v locat, ubi vult:Dicit enim Ptolemium collocare sellar ἐν Atuaticum suum se enim ipse vocat in Tungro, Ium finibus,cum Ptolemaeus finium mentionem nullam faciat. Verba Ptolemaei hic proponam, Vt ' lector conspiciat ac iudicet,qui ubi a Morinis adci Tungros describendos transi Post hoc inquit Moriari ad ortum, quorum mediterranea ciuitas e. Taruanna. Deinde post ab udam fiuvium Tungri,&ciuitas eorum Atuacutum haec ille, ubi finium utique metionem unam facit: Unde vel sultus intelligat oro pluseruire instituto suo. Nam si Atuaticum Ptolena arti ut ipse iam vocat sit in ungrorum finibus, quomodo poterit id Antuerpi ci edi cum aetate Ptolemaei tota campestris Brabantia una cum Antuerpia sua sub aquis adhuc fuerit, ut de actis publicis, multis eruditis viris attestantibus abunde constatλquo

122쪽

FRIsIORVM LIB. I. ν1um testimonijs confutandis occupatur Goropius in Niloscopi suo pari fide ac dexteritate

atque hic Quis autem aetate Cimbrica Tungro Tun Orsirum fines ad campestrem Brabantiam Usque pro-GMtas tensos fuisse credat, cum facis constet, ungro ivn minis rum ciuitatem etiam recentiori memoria fuisse ι .maritimam . Hoc enim non modo Raymundus Martianus,Christianus Masibus,&complures aliiviri docti asseruerunt, sed Me ipsorum un-grensium,Traiectensium MLeodiensium & vicinarum gentium annalibus, Me multorui a sanctorum vitis,qui illic postea versati sunt, sine dubio perspicitur, suffragantibus etiamnum hodie manifestis istic Oceani vestigijs: quae Goropius ut caetera leui ioco amolitur Etsi aute Ptolemaei aetate Antuerpia in Brabantia, Brabantia ipsi sub Tungris fuisset,quid haberet tame oropius cuream collocaret in ungrorum finibus, cum Ptolemaeus in Atu acuto suo finium mentionem nullam faciat Et si Ptolemaeus Atu acutum suum maxime collocasset in Tungrorum finibus, ut falso Goropius asseuerat,quid haberet tamen Goro Pius cur An tuerpiam suam collocaret in finibus Aquilonaribus nisi ut inseruiret instituto suo 'cum fines cuiusque ditionis quadrifariam utiq; sumantur, Mnon modo ad Septentrionem, sedi ad Austrum; non modo ad Orientem, sed & ad Occidentem porrigantur. Non fuisse autem Αtuacutum Ptolemaei in Tungrorum finibus, sed in ipso meditullio ditionis Tungricae situm, ex ipsis Ptolemaeo facile colligitur , qui cum in Morinis unicam duntaxat ciuitatem nominasset,ia ruan-nam, Ut supra apparuit, eanderaque Mediterr :neam esse dixisset, & similiter in Tungris unaniduntaxat nominasset, Atuacutum, et lauacide e-

123쪽

- DE ORIGINEditerraneum intelligi voluisse crededus est, sunfragantibus praesertim tabulis antiquis, qualem edidit Ioannes Scholius Argenti ne sis an hochri is sti si in qua Tabulla Morinos a Tugris,Schaidis Tungros Menapi; dirimit, SI A tuacutum in Meditullio ditionis Tungrica coli bcatur. Vbi dilia genter proinde considerandus est iocus oro pii qui non modo urbe ex meditullio regionis in fines extremos tras fert; sed etia Schaidi cu Tabulla colandit, ipsumq; Tabullam comodo suo Tabada vocat, sicut in quibusda ex eplaribus habetur, demq; Tabuda populari nomine Stabuten, hoc est, Sta foris, antiquitus ab indigenis esse vocatu fingit, eo nimirum contento, ut sub indicaret hic ab se ad historiae Cimbrica veritatem lectoribus suis esse clausam ianuam alioqui enim codicum discrepantia tolleret, quid lectoris dubio seque dum esset, explicaret ex Tabulle autem stu satis apparet, Tungros Tungre sum ciuitate olim ad snu maris fuisse sitam, in que Schaidis influebat.

Quae res ignorata magnos errores multis peperit, quos in Rheno nostro diligenter fauente inibo in eo sumus dis muri Certe quotquot hactenus 2 P TR tu acutum Ptolemaei diligentius in uestigarunt. Aia. i. ' Austrum Versus S in Mediterranea magis ascen-PtοIemaei dertit.Sunt enim apud Altha merum qui puta ne esse Traiectum ad Mosam. Hubertus Thomas Leodius putat esse Abbatiam Tungerio ensem Abrahamus Ortelius in itinerario suo testatur esse,

qui contendunt castrum illud esse non lon*e disia situm ab urbe Leodiensi, quod ali Varucam, ali3Vatucam nominant, ipse iudicat esse oppidum

illud, quod itine arium Antonini vocat Atua-cam ungrorum quo nomine etiam in tabulis

geographicis ipse appellat reperio, a Per uisa

124쪽

eo ipse ait Rhenum velfus miliaribus quatuordecim distare ali 3 aliter inorum omnium coni cturas huc congerere longum S inutile foret, nemo saltem a me repertus eli, qui Ptolemaei ritu acutum collocaret in campestri Brabantia plete unum Sebastianum Muniterum , qui hoc loco apud Ptolemaeum disertis verbis tu acutum interpretatur An tu et piam, sicut SI ungros Brabantiam. Cuius tamen authoritate se Oropi

us nusquam fulsit. Ideo fortasse, quod ipse videri

velit inuenti huius tam praeclari aut hor primus, vel eo potius, quod Munstero citato sede gradu deiectum iri putet, cum ipse Atuati eum apud Ptolemaeum in Tungroruinibus collocet, un-sterus aut Atia acu tu ibi ponat, 'de finibus mentionem nulla faciat. Et si enim interdu&in finibus esse dicam , quod intra fines est, sic ut omnes cuiusqi ditionis ciuitates intelligimus, Coropi tam ε Antuerpia ita in finibus ingrorum collocat, ut fines limite, Atua cutis instar An tu er piae limitanea urbe'intelligi velit quod ut in Antuerpia veru, ira in Atu acuto falsu est. Cum igitur subcofusione nominii Aduaticii tu acuti lectore Goropius hoc modo ludificetur quotadem Cri carust terio lector iudicabit, quid sbide Antuer pia te ambiguianendum sit Respodemus. Meminerit leetor Atua, nucifcut ii ab Aduatico, ut scriptura, ita etiam aut horibus S rebus ipsis discrepare. Restituat Ptolem S Osuum Aduacutum, MCaesari Aduaticii a sciat Atu acutum Ptolemaei esse ciuitate, Aduati cun Caesaris esse integram rcgionem, facile deprehendet Antii ei plana non si Aduaticum Imbrorum, tum quod Antuer piam ipse Oropius Regionem hic non vocet, tulia quod suum Aduata cum Ptolemaei indicio ipso vibe est e declarct

125쪽

DE ORIGINE Hoc tame ub clarius intelligatur age paucis hic

niuerpia demonstremus Antuer piam oro pii ab Aduati- ab Adua co Caesaris toto natura ordine, manifesta loci rico iribm qualitates visibili moenium strucitura diser modis .dis pare. Primum enim certum est Aduaticu apud Ca sarem esse totam illam Regionem, quam Aduatici isti Cimbrorum coloni incoluerunt. Aduati- Music cos enim Caesar vocat integrae ditionis Aduaticaes Sao incolas. Quo modo Brabantos dicimus incolas apud c es ditionis Brabanticae. Hoc enim declarat Caesar ut alibi disertis verbis, ita etiam hic certissima demonstratione, cum dicit Aduaticos cunctis oppidis castellisque desertis sua omnia in unum egregie natura munitum contulisse, ut dubitandum nullo modo sit, quin Caesar de Aduatico hic tanquam de Regione aliqua integra loquatur,atque ita etiam Petrus Diuae usi caeteri interpretes intelligunt, ut infra mox patebit. Atqui Goropius de Antuerpia non ut de Regione, sed ut dei ciuitate loquitur, nec ipse aliter accipit. Intelli .gitur id exprima elui propositione, qua supra

dixit,Cimbros esse, qui Antuerpi m sub Aduatia MDς ticu nomine condiderunt item qui paulo ante di-ορηνθς xit,Ptolemaeum collocare Aduaticum in Tunkr d rum finibus, quod in Antuer piae nomen Oite. transiuerit, ubi utique non Regionis , sed urbis instar Aduaticum habetur. Nam si Goropius sor- douerpite diceret Ando verpos itae β. Eligius vocat

populum fuisse, qui sub seditionem aliquam habuisset, indicio suo ipse quasi sorex periisset, cum

allegare debuisset, quorum comparatio DC O

de praehenderetur ubi enim oppida castellaque sunt, quaerando uer possub se habuisse tempore a Iuli; Caesaris Goropius pἔ9bare posset ξLoquitur

igitus

126쪽

FRII IORVM LI s. i. si igitur de Antuer pia Goropius, non ut de Regi

ne, sed ut de ciuitate, ut antea diximus nam ali qui quomodo eam posset collocare in Tungro rum finibus.Ideoque lectorem toto naturaeoidi Asiaticine fallit,ciam Caesar loliuatur de Aduatico videat i .

integra Regione:&sic quide in caeteri scriptore , no uetuita. hunc locum Caesaris intelligunt, sic etiam Petrus temina

Divallis, qui patria Lovaniensis Min Belgicis res Ox antiquitatibus diligenter profunde vertatus coeν est, ex descriptione Coesam fiditaticorum habi- ' fin

Gallica Brabatia est sylva Sonia, pars iterualgp-Quod si autem Goro eius Atatuer piam contendit est Aduaticorum illudippidi munitu, ut quod describit Caesar sub eodem genere eadem clata se duas ciuitates inter se comparet, necesse est diacat campestrem Brabantiam, in qua utique An uerpia est, esse RegionemLillam Aduaticorum in qua nervi oppida illa castella sue, quae metu Caesaris Aduatici deseruerunta cui ua in unum iu Iud natura munitum compsalent. Atqui, duaticum Cimbrorum regio erat montosa praecelsis rupibus aspera, sicut eam describit Caesar AeCampestris Brabantia tota plana est aequalis, unde inomen obtinet, quod costet campis apertis ac patentibus, utpote, qui maris alluvione tota adiecta est. Aduaticum Cimbrorum erat regio Mediterranea,vi ex praesenti C satis descriptione patet.Campestris autem Bi ab antia, si nunc noest, certe Caesari aetate fuit maritima, utpote qua a Septentrione ma Salsuebat, ut ex Chronicis costat, ipse Goropius agnoscit. Cum igitur Cap stris Brabantia non sit illa regio, quam Caesar Aduatici

127쪽

hatici nomine complectitur, viri liis liquid dapparet, consequitur nec Antueri iam quidem esse munitam illam ciuitatem Aduaticorum, qua describit Caesar, cum in Campestri Brabantia sitam esse An tu et piam celtum sit. itaq; etiam nemo omnium eorum,quos ego qui deii huc Cεsaris locu interpretato videre potui, Aduaticos in campe-

stra Brabantia quaerit, sed utcunq; alij aliter coiectent, omnes tamen Auitium versus longe altius ascendui, ut ex Diuio, Meiero tu alis sapparet .Re ' stat hucturam puniorum duaticorum . illud oppidu in omnibus in circuitu partibus altissimas rupes despectusq; ha Debat, una ex parte leniter acclivis aditus no amplius ducentorum pedumr linquebatur in eo locum duplici altissimo muro munierant, tum magii ponderis saxa&prae- .cutas trabes in muro colloca iunt, ut Caesar antea dixit, quibus Antuer pia munitionem plus

illa viderit: ubi enim lunt magni poderis illa saxa ubi praeacutae illae trabes in muro collocatae, aut si nuc non sunt, ubi fuci ut aut esse via qua per natura potuerunt ΘTant igitur abest, ut munitione suam Antuer pia ex non tiu altitudine colleg rit, ut ipse etiam oropius munitione eius ex aquis ac paludibus extitiste doceat. Cum igitur in situ in fructura Aduaticorum Vrbs tantopere discrepet ab Antuer pia, non ratio sed de oculus etiam conui Rcit Antuer piam non esse ninnitum illud Aduati cor una oppidum, de quo scri-bit Caesar.

Sed nequis Goropi uiuic captu putet,ecce alio effugio elabitur: Apud Gowica in Gaebbe canoruum .et vici ilia monte tepperit no in in eis berg. Huc Vulεua ibi adulto articulo vocat die Lumberg, quoa

128쪽

TRIsIORVM LIE. I. ii omen est contractum usitata crasi ex Loenbergritaqi die Loenberinihil aliud hic est qua cosmilis mons prope ouantu, qui dicitur die Loberg, nec aliud quicquam vulgo significat die Loberg,

qua monte altitudinis, interprete etia ipso Goro pio, quieto in huiusmodi copositionibus altum, berg monte sonare paulo ante docuit. Hic igitur Goropius articulii die, supprimit,& monte ipsuolim Aloberg dictu fuisse fingit: na quod hodie nodicatur Aloberg, id factum esse ex imperitia Gaulorum qui putantes, a, esse hic praepositione ad, quae motum ad locum significat, detracta praepositione nudum nomen protulerint oberg, quod deinceps ita usurpatum sit Aloriaberia ut reueradictu fuisse munitum illud Aduaticoru oppidum ex ipso Caesare arguit, qui nomen huius oppidi sua descriptione ipse interpretatus sit cum dicit oppiduomnibus in circuitu partibus altissimas rupes despectusque habuisse , hoc enim nometi

Alomber g Belgica lingua significat .ad pleniorem

huius rei fidem in propinquo nomina xester, Vbi Caesaris castra fuerint, testerga tibi ostium castrorum eius fuerit in obsidione huius Alomberg. Quid igitur clarius dicere potuit ad tollendam ambiguitatem omnem, qua quod hic docet Alomber esse munitum illud oppidum Adu ticorum, quod expugnauit Caesar Itaque Iector facile iam intelligit te a Goropio dudu fuissed

lusum,cum ille magno conatu doceret duaticorum illud munitu oppidum in Mediterranea regione noluisse, si hic iam constituit Aloberg, sed tum iocabatur, hic serio loquitur. Ideoq; gratias debemus Goropio, cuius indicio no modo locu, sed etia nomen anon mi huius oppidi cognou Timus. Regio enim Aduaticorum estiae. usula Gae.

129쪽

Gaesbeeanus: oppidum ipsum est Alomberg. hodsi quis non eredit, conferat praesens Alomberg cu Caesaris descriptione supra posita, qua ille Adu ticorum oppidum depinxit:&si quid minus v-trimque congruit, id lector sub terram absconsum esse credat .aester quoque Kest erga vera ac solida nomina esse persuasum sibi habeat, quae latina a Caesare indita hactenus utcunque perdurant. Ubi his fretus crediderit Aduaticorum Regionem &oppidum hic esse, facile intelliget,&concedet Antuerpiam Aduatici nomine dicino posse. Nam quo modo Antuer pia erit Aduaticu, cum Alumbergit Aduaticum Hoc si ita est δε quitur An tu er piam neque regionem, neque ciuitatem Aduaticorum , nec Praesidium Cimbrorum

esse Regio Aduaticoru niuerpia esse no potest, quia ipsa est ciuitas i ciuitas Aduaticoru es. non potest, qui h c est Alomberg. Presidiu CimbroruΑnt uer pia esse non potest, propter causas illas σε μιμπ quas supra diximus. Itaque hinc apparet GorO-so inter pium non voluisse censeri inter historicos, quia hi r έρ veritatem ludibrio habet; neque scripta sua habe J voluisse seria, sed iocularia, quia lectorem non ita, docere, ted decipere nititur: nam qui docere alte,abjfi, V conatur, obscura illustrat, ambigua distin hiis. guit, confusa explicat Goropius autem contrarium facit,4 explicita confundit, distincta in ambiguum trahit, illustria obscurat. Quorsum enim illi finium amphibologia, nisi sub eius velamine transiliat ex Gallia in ultimam oram Belgiaet Quorsum illacofusio nominum Aduatici MAtua cuti, nisi ut sub eius fuco Antuerpiam, id ri faciat Aduaticum Cimbrorum Quorsum ali gatur authoritas Caesaris ac Ptolemaei in confusione Aduatici a tua cuti, nisi ut fraudem faciat

130쪽

TRIs I RVM LIB. I. Uhis aut horibus, qua perstringat animum lectoris occupati Quorsum illa implicatio Aduatici, Praesidi Cimbrorum, nisi ut modo huius modo illius proprietatibus Antuer piam coloret Quorsum illa confusio Aduaticii Adomberg, nisi ut

videatur nihil omisisse eorum, quae ad scena pertinent Quorsum omnia haec figmenta, omnes hae imposturae tendunt, nisi ad decipiendum lectorem incautum mec vero quisqua arbitretur me haec eo fine dicere, quod aut Goropium insectari, aut Antuerpiam sua laude spoliare cupiam. Nam Antuerpiam equidem clim figmentis Goropianis libero, non dedecore, sed honore afficio; nisi quis putet Antuerpiam figmentis Goropianis ornatam esse: Goropio autem dum tribuo quod debetur ingeni laudem, qua affectat, pro , priam ac ratam facio. Nemo enim Goropium Proposita

arbitretur adeo fuisse Suffenum, ut omnes m-Gorvb. nino homines putaret eme pecudes, ut nemo

ius artifieiuna intellecturus esset: Nam qui nihil intelligunt, his quiduis facile persuaseris, neque ingeni laudem consequaris vllam, si hisce imposueris. Itaque nec his quidem oropius sua scripsit, sed illis, quibus iudicium esset, S rerum subiectarum peritia, quibus si imponere dicedo posset, tum demum sibi aliquis videretur. Plane enim Goropius Diagorae Metiymentem obtinet: Qui cum deos & homines ridere sin litus,ab Atheniensibus apud Boeotos in Thessalia exulare iussus esset, S a quibusdana istuc aduentantibus interrogaretur, quid facerent Bixoti Stupidiores inquit sunt, quam ut a me falliqueant. Boeotienim omnia a Diagora veluti proprie dicta accipiebant, nec se falli ab eo sentiebant, cum nullum acum ea animaduerterent: id molestum erae