Henrici Rhala JC. & ejusdem facultatis professoris ordinarii, topica. Methodice tradita, succincteÌ€ et dilucideÌ€ explicata ... illustrata. Accessit his oratio de origine, progressu, & dignitate jurisprudentiæ Romanæ

321쪽

3C HI: rq Ihic RHALA comprobavit, cum p post damnationem c confessi innocentia constitit, uti ex epistola lvorum Fratium ad Voconium Saxam de Primitivo servo in se confesto, poste de ejusdem innocentia rescriptum est d. l. i. .r quaest. Cujus rei exemplum quoque allela Ieser. Maximus libr. S. c. . de quaestion Refer Valerius M. Agri Argentarii servum oci applicio affectum, tamen injuste plexum at

que intro centem, cum parvulo tempore interjecto, ille, de cuius nec creditum erat, dotarum redullet. Itaque dd. ii nuda de sola con- fellio in tormentis non sussiciet ad condemnationem, sed alia requiritur praetere probario, quae judicantis religionem plenius instruat d.l. a. -I7. hic Atquenam illa Veritas delictis: corporis occisi . i. g. 2 .F. ad SC Syllan. Jcl. 23. . sin. st ad i. aquil adeo ut sine hisce indiciis ad torturam divenire non porteat Of-bach. iu proceli crim. tit. I. capras. Requiruntur proinde signa docircumstantiae, quae fidem rei faciant, ubi locus, dire, tempus, hora,qui' bus crimen admisium sit: causae insuper sunt attendendae, ut animi mores, occasio, hortatores, socii, armor qualitas, ac Vulnus de quibus singulis udex eum inuidem Nisi

tentem

322쪽

Topico RuM Cap. 3OVitem interrogabit, quemadmodum monet Institutio criminalis Carolina c. 46. 7.od propter rusticiores S defensionis suae ina . itos receptum ei d. c. 47. Una judex dili- iter attendet, cum ad excutiendam illu- inandam veritatem plurimum vox ipsa va- , quo quis sermones, qua constantia, qua idation reus omnia dixeriti. O. .peii de Uude ne tortus vacillet, aut quid mutet, istitutum est,ut post torturam reti citra vitri vincula rogatu denuo repetat, ratificetque iba dicta constitutis ne Laroli V. criminali Repeti in qu stionem reus potest, ii eviden - 4bribus argumentis oppressus sit. 8. deicit. tum si in tormenta animum corpulve du- verit; debiles enim a tortura liberantur. Unde innisestum est, ob eadem indicia quaestionem,n posse repeti, cum evidentiora primis, uet petitionem inducant, arguta rasa requira iri sed novis exorientibus indiciis reus tertio arqueri potest,' non ultra tris vices ad imi-itionei testium, qui ultra tertiam produlionem adduci non debent Auth. ut qui C. 'irobation. quia infinitum reprobatura jure, ita diosis maxime l. II. g. 18 delegat. 3. Al. 3.

ult de riunii insect. Et haec est communis d. stipenti hest, Bacer ittaci de quaest. Ic

323쪽

3O HENRICI RHALA C. tori reo Tam circumspectes tanta cum discretione humanitate tot menta adhibentur, adeo, iam, ut judex, qui reum illegitim tormetitis ci curavi etiam poenae subjaceat Si enim judex ex nullis probabilius indiciis aut immo aerat quaestionem de eo habuissdoceatur, compellitur ei hanc iii iuriam, cruci lores, sumptus, damua resarciripem libera ali uerubii orditur' ait. o. Epicinae euetur Re actione in uitar. l. 1. 3 s. i. de iiij tir vim etiam utili actioni Leg. Aquilia: l. 3. in princiis. ad Leg. Aquil Si autem Golo eum tor ineri fecit injuste, capite punitur l. 16 C. de quaest maxime si mor tuus fuerit Reus cximmoderata tortura arg.lunic. C. de emend propinq. a. in C. de emend. serv. siti lata culpa, arbitrio judicum pii

CAP.

De furejurando.

Equitur nunc sexta testimonii proprii spe cier, jusjurandum. Hoc jusjurandum ea

324쪽

rmatio religiosa, vinculum magnum a tigendam fidem. Et quamvis iii iuramen ii inum quoddam testimonium invocetur, intenti tamen fides auellaritate, mori j jurantis nititur. Nam ut recte Alexis, άνορος ορκοι Mς , ορκων οἰνη , est, non viro uramenta fidem conciliant sed juramentis Linc jure civili deferre jusjuidum possunt non modo qui rerum suarum, etiam litis domini sunt, de vice versa defer omnibus licet, qui convenire ac convenit. fiunt l. tutor. .ult. ff. de jurejurand prae pue requiritur ut persona jurans sit honesta, imae famae, Vit , non infamis, non vilis, sed qui in aliena causa testis omni exceptione a or habeatur ascarii in concl. 936. n. 66. enoch de arbitr. cassi C. n. ΙΑ. I S. 4Jncent. I. obseIV. 68. erf. tertio, sciat veritate risimiliter per sensum aliquem corporei

jurabant per ovem, caeterosque Deos Muperos&Inseros per hoc si eas apud Virgil. estatur coram Di ne se invituna, divino astu coactum Carthagine deces ille H Italiam,' oc modo:

325쪽

O HENRICI RHALAGC Invitis Regina tuo de littore cessi. Quet affirmatio incae adhibitis Diis testibi jusjurandum est. Sic Annibal puer Sagunti c. tionem ad aram patri juraverat cum Ille smuilis matre agitatus subjecit haud molita dctu, ut libr. I. Lucanus canit. Romanos terra atque uiata, uti competis aetas,

Ferro igniquese nos, Rhaetaeqnefata rearina Nonsuperi misi, non martem cohibentia paIlai Nou es. o littunt Alpes tarpraque Sara. Hanc mentem Juro nostris e numina Marti

Permanes Regina i s.

Olim in causis pecuniariis per genium Princi is uratum fuit L. a 3. sin de arejur j Ct iuramentum est religiosa affirmatio l. 3 . . . djurejurand quae sit cum invocatione Nomin Divinit. 3 3. de jurejur. Novell. 8. cap. ut quod docent S. Biblia omno scilicet jurmentum debere fieri per Deum immortale

Deut. cap. IO. Exod. cap. 22. a. Cor cap

Hebrae. cap. 6 litium expediendarum gratia a de juccjur. d. cap. 6. Itaque Deus immortalis tum judex, tum testis pro animi consciertia ad firmandam nostram fidem interponituc. si Christus extr.de jurejur. Et per Eundet solum, non per Ethnicor Divos commentilios, per Iovem, Saturnum, c. multo minupercseaturas, per Solem, per terram, Malio repro

326쪽

TODICORUM Cap. 3-- tirobatos execrationis modos Ethnicorum ore iurari debet Exod cap. a. Deut. 6. IO. ,s 23 sudic. II. Mat h. T.

Porro jurare oportet ob probatiotium no- atrii. 31. de jurejur causa cognita a judice . . cod. tit velut si tantum in causa semi- enc probatum sit, vel ancipites sint probatio-rs&parum idoneae, Civi ac lib. 22. cap. 28. bonae fidei 3. C. de irretur. ibid. gi Bart. si admonendii. 17 de jurejur cum faciles a nonnulli mortalium ad jurandum contem

ureligionis, alii per quam timidi metu divi numinis usque ad superstitionem . 8. A. .: condit.institution.

Et defertur iuramentum in omnibus causis controversiis, sive in rem,sivξ in personam; veni factum, sive interdicto, sive etiam poeis ali, vel quavis alia agatur causal ait praetoro. i. de urejurand Denique ad pecunias dc i omnes res jusjurandum pertinet text. ini. asjuranii. 3 . in princ. de jurejur. sed in actio criminali locum non habet . sciant C. dorobat Duaren. cap. ro adiit. de iurejur.& l. in l. admonendinum. 27 . T.

Od. Geil. libr. I observ. 9 . n. i. sed nec in aliis ritur vel gravibus causis civilib. locum habetio ju jurandii, nisi forte plus quam semiple' probatu fuerit Geil.libr. a. observ. .n za

327쪽

HENRICI RHALA C. Iuramentum Clis aliud dicitur conventiunale seu voltintariuria, vel necellarium, aliut calumniae, aliud juramentum in litem Conventiocialescit, quod ex conventiones voluntate ipsarum partium pr statur l. i. de jureiuranii. Et hoc rurtam vel extra judiciala ejudiciale est. Extra udiciale est, quod extruidicium a parte parti ex conventione d voluntate defertur, ponteque suscipitura jusjurandum i 7 de jurejur. c. quamvis depact. capuellatur voluntarium, eo qiuod nemo hocogatur subire, sed ex voluntate partium per dea procedatque l. usiurand quod ex conventionem hic Sed postquam semel ex conventione suscipitur, praestandum omnino venit, nec deferenti referri potest d. I. iis urandum T.

Iudiciale juramentum est, quod in judici

e conventione pars defert parti judice approbante i generaliter ra. I. C. de retcred. l. 21. l. 26. s. sin. f. hic. Nam licet utrumques voluntarium c judiciale proce Sex conventiones voluntate partium, tamecum ad hoc praeter conventionem accedat

quod in iudicio, judice approbante, praestatu hoc judiciale potius, illud oluntarium appellant proinde hoc inter voluntatium judiciale iuramentum interest , quod judici l

328쪽

merenti referri possit, illud nempe volunta-am non possiti. jusjurand. 7 in princ.&l. jurand 3 . . ait praetor T. hic. Caeterum i judiciale iuramentum a judice approba- qu subire aut referre cogitur I manife- 38. it. hici pen. g. r. C. derct, .cred nisi uis aut manifestet habeatur inpitudinis autonfessionis esse dii. IL verum is, qui ctulit ramentum, prior de calumnia jurabit, scilit quod non calumniandi animo alteri contentiam suam per juramenti delationem pe- uiola onerare velit d. l. jusjurandum 7 g. si non fuerit 37. l. 33. . .&l. 39.st. hic delatas. C. de reli cred. Quod ide re-:ptum est, ut per hoc litigantes a facili delaone juramentor . citerreantur.

Estectus urisiurandi est, quod reus, sit delam ab actore iuramentum prcstiterit, absoli riadus veniat hinc jusjurandum sinis litium

it .citur l. I. in hic&ad Hebrae. c. 6. Omnes a controversias conventione partium diriliit, ac decidit. d. l. i. d. jusjurandum debi- ireqo. n. hic, adeo ut nec causa jurejurado de lare tractari resuscitari possa praetextu nou. instrumentor. l. admonendi sumus I. in

a. t. hic ne periurii causae l. 1. C. de reb. ed neque a sententia inde secuta provoca ni seu appellationi locus detur l. generetiliter: a

329쪽

ia. f. sed iuramento I. C. de reb.cte d.

Iuramentum necesurium est, quod judex desectum probationis, cum neutra pars ipsatisfaciat, causa cognita defert, veritatis explorandae gratia, ut ad sententiam procederpossit l. admonendi i . f. hic l. 3. C. de retcred, vel est, quod judex in causis dubiis e inopia probationum itigatorbus imponiti Id. l. admonendi, st hic. Necessarium dicitur tum ratione partis, quod referri non possi penultos sin autem C. de rei, cred tui ratione judicis, quod ejus ossicio incumbat, illud petitum omittere non possit, ne litem f. ciat uam , tum ratione ipsius causiquod corditio eius necessari illud requitat pro indaganda veritate, ut judex ad sententiam procidere possit i. ix bonae fidei . . de reb cre Itaque ab effectu necessarium dicitur, quia ide illum, quo petitur juramentum vel ad irandum, vel ad solvendum cogendi potestate habet l. 3 . . s.ff. hic l. 9. C. de reb.crei Desertur hoc usiurandum a solo iudicea ibi ex auctoritate iudicis is hic I. adminendi 1 st eod.&d. l. 3. in bonae fidei de reb cred de propter inopiam probationi. 3 1 st. hic Sichardus in d. l. in bonae fidei n. 2. Imo etiam: id non petitum stypart

nihilominus judex ex ossicio illud deserre p

330쪽

est Geil libr. i. observ. io 8. n. s. Desertur roinde hoc iuramentum in supplementum rotationis Id ut admittatur dolocum habeat. quiritur primd, ut semiplene probatum sit, uod per unicum testem integrum fieri diciar, utque talis semiplena probatio vercis necesiuio concludat, nec ensnair sumptio sufficit

dyns cent. I. Observ. 68 Masse de probat. Oncl. 936. n. F. Nec per alium testem vel sumptionem elevata aut elisa sit Malc. d. oncl. 16. n. 3 . Myns. d. observ. 68. v. Iam modicus etiam defectus semiplenam robationem unius testis impedit, ita Bald &iluoror in I sacramentum de consuer redi. vi unde si testis sit amicus,assinis,domesticus, umicus, perjurus, infamis, malae famae , spu-ius, compater, foenerator, c. non defertur .casc in concl. 976. n. O. Deinde requiri ar, ut persena aurans sit honesta, bonis unae e vitae, non infamis, nec vilis, 'uet in aliena laus testis omni exceptione major habeaturidas c. d.concl. 936. n.ώ6. Menoch de arbitr. ias I9U. n. I A. decis. Mylasin. d. obser 68. erc. 3 cent. I. dc sciat veritatem verisimilitei ex sensum aliquem corporeum Mar tit deuram, o Menoch de cassici ci j. Mala. l. concl. 936. n. i. - . Hoc juramenum, ut diximus, deserturnon in causa crimi