De curandis hominum morbis, epitome praelectionibus academicis dicata

301쪽

GALACI IRRHOEA. asydit. Vel enim longiori temporis , quam par est, intervallo lactatio protrahatur; - vel plures nutrix pueros simul alendos assumat ;

- vel a natura, nimio labore, necessariae nutritionis defectu , jam debilis et viribus exhausta, vel aetate nimis tenera, et proprii incrementi necesSario Sub opere, hoc sibi onus imponat; - vel morbo diuturno, ac certa in phthisin pulmonalem dispositione affecta, huic se ossicio accingat; - vel partus partum nimis rapide, quin lactatio celeriorem, Ut Solet, conceptionem retardet, Sequatur; -- vel demum maior, quam par est, chyli, nutrientis principii copia quotidie per ubera praecipitet: in quovis certe casu, lactatio lentum materno corpori ex inanitate interitum praeparabit . sis. Morbum vero Ex lactis redundan-lia et profusione, cum tabe, Seu corpori S materni atrophia, productum, galac tirrhoeam VO- si camus 336. Latiori tamen sensu hoc nomine , quam

302쪽

goo GALACI IRRHOsA. quam scholae quidem solent, hic utemur : nec modo consueta majorem ex uberibus Secretionem, et Sequentem ex ista nutritionis jacturam, sed quod Vis lacteum ex mammis, quod corpus nutrici S, propriarum Sine virium notam bili consumptione, perferre haud possit, profluvium , galactirrhoeam , - illic completam , - hic incompletam, dicemus. Lac verum alii, interdum ex partibus, quam per uberum pavpillas, profluxisse, nisi ch Ium, sine quavis in corpore mammarum praeparatione , pro lacte sine magno rationis fundamento declarare velimus, quod genus profluvii galac tirrhoeam erroneam vocarunt, non facile admittimus. Oblum per horas in sanguine, haud multum sua ab indole mutatum, fluxisse, frequenter nos ipsi intelleximus. Sanguinem emissum fere album prae rubro colorem habuisse , -- Similem humorem, ptyalismi Sub forma, per Salivam, sub specie Sudoris, es oculis, umbilico, aliisque ex partibus distillasse, Medicorum non paucae observationes testantur. Sed quamvis lac e mammis resorptum, donec in Sanguinem converta-iur, hoc nomine venire, ni l obsit: vix tamen

303쪽

GALACI IRRHOEA. SCIex solo effluentis materiae colore, vel ex aliqua in caeteris cum lacte similitudine, lac verum Stillasse, aut lacteam in parte metastas os ubeSSe, cum aliqua certitudine asseritur ( q. etis. 3. Interim non exigi am, galactirrhoeam veram inter ac ipsum diabeten, assinitatem agnoscimus; ac forsitan non tam lactis ipsius, quam principii nutrientis major, quam par est', consenta in lacte mulier Um qUarundam , copia, atrophiae, ex moderata licet pueri suci ione venientis, e St caUSa. Quem alii viderunt,

nes coeliacus, Ut varii dixerunt, is certe cum ipsa galactis rhoea haud parum conspirat: in hoc tam En, praeter locum originis, diversus, quod particulae nutrientes e X lege naturae gravidarum puerperarumque mammas pertran Seant, et ex causis plerumque minuS obscuris, Earum compia naturalem excedat. . 33 . Non humana modo femina, sed Uni versa animalium classis mammatium , huic mor bo subiecta esset videtur. Frequenter vaccsse,

ob sum am lactis, quam sub victu eodem prae

304쪽

sor. GALACTIRRHOEes.sociis quotidie largiuntur, quantitatem, a fro- piscas redduntur; ac talem nuper vidimu S , quae, in caeteris sanissima, et pabulo permulto nutrita, vel hoc Solo, quod omnes eiusdem stabuli vaccas fere tertia lactis optimi parte Superaret, ad insignem prorSuS maciem reducta fuit. Galac tirrhoeae sympto mala ab illis , quae iambem , ex humorum jactura lenta, qtiam et Urimque aliam (-gis. 83. Si 6, 3 6. 332. cir cum dant , haud disterunt. Si vera lactis redundantia hunc morbum producat : tunc niveus hic, et nutriens prae aliis liquor, vel Sine praemissa papillarum Suctione, copioSe e Tuberibus post paucas a pastu horas est unditur sponte, ac plurima, quae mammi S appo nit mulier, lintea perenni hoc fonte profundius humectat. Vel, sub lactis non tam insidigni profluvio, cum nutrientis in corpore materiae defectus nutricem premat, aut alia e X

dictis ( g. 3s . ratio praecesserit, majorem femina ex qua vis pueri suctione debilitatem persentit . Sub ciborum desiderio et victu mavioribus macies quotidie increscit, debilitas a

305쪽

quovis corpori S exercitio major, cordis palpitatio, dyspnoea, tussis Sicca, facies pallida, ad genas rubella, comparent. Hucusque febris a pulSu non proditur et sed aliquam temporis post moram, appetitus ciborum deletur; accedunt nauSeae, Symplomata nervo Sa, cephalaea insignirum, tus Si S increscit, ac meridianas ad horas, praevio Subinde horrore, calor levis excitatur, et siti S major; dolent artus ac dorsum, debilitas quotidie augetur, quam Sudor Succedens nocturnus graviorem mox reddit. Jam dolor thoracis, vel sterni, Sub tu SSi, dyspnoea, vel brachiorum Sub motu , punctori US , - PUlsusque duriores, celereS, Sed parvi, hae inop ty- Sis ipsa, ac plurima affecti pulmonis indicia, sputum purulentum, tabes aperta, colli quativi sudores, vel alvi fluxus, lipo thymiae, Sequuntur. Sanguinis copioSe ex mammi S ruentis, ac liquidi assumpti nec quidquam mutati ex uberibus profusi, deScripta ab aliis, exempla non vidimuS. s. 338. Galactirrhoeae completae ( g. 336. causa, vel e X ipsa profluentis principii nutrientis jactura pernoscitur. Sed quid omnem quasich -

306쪽

go GALACTIRRHOEA. eblum mulieris e sanguine ad ubera , quasi Sola, perducat: id, ni Si fortior pueri avidioris, et iam nimis adulti auctio illustret, non facile videmus. Nimia forsitan mammarum sensibilitas, debilis as . localis, aliquid contribuit: sed

novimus plures, ex vacca bonae indolis, filias, lac aeque copiosum ac pingue dedi SSe ; at ins, non absimili haereditate, sub optimo licet pabulo, nec dimidiam quidum laciis, non optimi, quantitatem concessisse. Nec in femina humana id aliter succedere, Sed, familiae quasi iure, mammae lac paucum, aut multum Se cernere videntur. I pSa forsitan matrum, proles ab uberibus arcendi, aut singulas lacte proprio nutriendi, consuetudo , in filias actionem exercet. Nullius fere partis tanta diversos inter

populos, quam uberum, occurrit diversitas: et quamvis ipsius ratio vestitus quam plurimum huc faciat, sunt tamen integrae , in quibus ubera feminas viae multum exornent, se aliae,

in quibus mammae, Sub vestitu licet iniquo, insignem ob molem deformes has reddant, provinciae. Sed cum pinguiora, lactis non plurimum secretioni favere, ubera sciamus: forsi

tan h

307쪽

lata, uno eodemque istorum sub volumine, non minus quam ex pabuli diversitate apud vaccas, meliorem, pro lactis copia, nutriendi virtute majori , certae regiones, quam aliae, cibum largiuntur ; nec omnia, quae caeterUm Satis nutriunt, Sed certa imprimis fercula, quod nutrices bene, ,- sed Medici, has in res parum attenti, oscitanter nimis, distinguunt, augendo vel maxime lacti conducunt. Istorum hinc defectuS, - crescentes, Sub aucto in dies labore, matrum ru Sticarum inediae, - pro tramctum apud iStas, ex novae proli S metu, aut praeSentis amore, lactationis, ad pueri jam loquentis aetatem, ossicium, ,-- lucri, apud nΠ-rrices pretio conductas, vel plures, vel diutius quam possint, filios nutrientes, cupido, potiS-simas tabis ex lactei humoris jactura oriundae causas nobis offerunt. Incompletae cauSas gala-ctirrhoeae , morbi prarienteS, praegreSSi, ac nomia corporis dispositio, interdum satis indicant: Sed frequentius rationem, cur pauco ae lacte pueri S concesso tam magna in multis debilitas ac macieS Sequantur, , hanc, ut alias morbo rum causas permultas, nimis ignoram US,

308쪽

so 6 GALACT IRRHOEA V. Ssy. Omissis prognolesti , quae ex dictis

mentis, ad ea, quae galac tirrhoeam Sanent, accedimus. Nec tamen magna circa methodum huic malo opportunam dubia nos prement: sed quivis, prolem ab uberibus quantocyuS removendam esse, vel sponte concludet. Est tamen et hoc in consilio, ne tam largam secretionem praecipitanter supprimamus, prudentis cautela et, et alicujus in Separando a matre alumno cunctationis, neces Sitas. Maior quidem exhaustae

nutricis debilitas, ut alia in tabe, alimenta nutriente principio ditiora expetere videtur: sed vix talibus mulieri concessis, qui sanguinem intravit, mox per ubera chylus praecipitat; atque hinc aliquam prius remoram huic poni, atque largiores cibos, donec profluvium

Per mammas moderari potuerit, suspendi necessc est. Nimium has ad glondulas affluxum

varia infringunt: Sed, ne plenis et a lacte furgentibus mammis indiscriminatim admoveantur vetat facilis contenti lactis has ad partes stagnatio, ac in coagulum proclivitas; vetant varia, ex cohibita celerius tam insigni secretio

ne ru

309쪽

GMLACTIRRHOEA. S Tne, timenda incommoda. Vidimus puerperam, quae puerum lactitare recuSUS, ob insignem,

a lacte, mammarum tumorem, Vaporem arommaticum iisdem adhibuit. Iam altera die, Ubera collapsa, - sed cruris dextri simul enormem, albis Simumque tumorem, dolores atroce per mensem et Ultra extenSOS, ObServavim US

Hinc uberibus prius ab alumno depletis , ac tempore a cibis assumptis magi S remoto, e X- terna, quae chyli affluxum infringant, adhibenda sunt remedia . Tunc scilicet cum tepido vin L Spiritu mammae lavari, mox vero panno ex lana, vel emplastro diachylo obtegi, et per fasciam, ne pendeant, ex collo, firmari queunt ,

Interea omnis brachiorum motus a muliere e Vitandus, pedes aliquoties in die tepidae immittendi; ac aliae, quae minus debilitent, Secretiones moderate augendae Sunt. Huc urinae imprimis, ac sudoris pertinet excretio : quam potu infusi salviae, sambuci a quoSo, ac tepido, vel haustu salino, vel sale medio , ad eam quani ita sim, ne alvum nimi S moveat, Porre cris, impetram US.

310쪽

go S GALACI IRRHOEA .hus removimus, et nimium chyli ex cibis ingestis ad mammas impulsum, et lactis Spontaneum ex istis dispendium frenavimus: ad ea ,

quae vires nutricis restaurent, nutrientia, corroborantia remedia, Sen Sim Sen Simqtte, Sec Un

3 6. 332. expositas, ascendimus. Hinc Peru- iam imprimis corticis ducoctum, infusum frigidum, martialiae medicamenta , - sub febri S. vero lentae prae Sentia , elixi r vitrioli , aer pu-TUS, Serenu S, potiSSimiam au Xilium suppeditant. A venaesectionibus, licet tu SSis, dyspnoea ac dolor punctorius accedant , hic prorsus, nisi verae inflammationis signa compareant, abstinendum, et ad aquas se iteranas, aut Similes, cum lacte remixtas, ad emulsionem Arabicam, ad vesicans emplastrum loco dolenti, quin Sup-

purationem hic inducat, applic sindum , ad opium , Doctis tempore, nisi maximus hoc Sudor impediat, porrigendum, veniendum est. Interdum gummi myrrhae, cum Sale martis et cortice

chinae N. LXXI. porrectum , hic pro

fuit. Si ulcus pulmonis his pectoris sympto matibus, et labi, ut causa, simul subfuerit: nec ista,