장음표시 사용
51쪽
post diluditum Janigenis, ptae polleris poma populorum Ducibus applicata suci Ant.
Lures suisse la)ros, Saturn01, plures Pela uos cienotros, Historici nos docent, quae tamen, si attenta analogiae amussi adaptentur, ab uno quodam diversis nominibus appellato originem suam traxisse, ubi singula cum singulis scite comparaverimu , reperiemuS. Cum enim homines primaevi, post diluvium dispersionem gentium Heb Vcis mixti, plurima de primorum parentum gestis, de diluvio universali, de Noem ejusque navigio , de Turris Babylonicae fabrica, de statu gestisque Patriarcharum ante diluvium, les ioci mirabiliter translato,de Gigantibus, de tyrannide N embrod. I a1ni impietate, magicisque miraculis,inaudistent praetereaque omne eos,qui vel virtute, scientia,rerum gestarum gloria, aut rerum humano generi necessariarum inventione clarerent,summopere mirarentur;
diversae regiones di is eos splendidissimorum nominum titulis cohonestarunt. Hinc primi urbium conditores, agrorum cultores,legislatores, artiumq; inventores, pasi in Geti, trade aturni, Iani uxore vero matre Viventium, hominum propagatriceS,Deorum matres, bonorum largitrices filii vero similibus nominibus insignit , filii Deorum, justitiam colentes,religionisque propagatores appellati suerunt. Cum vero primi omnium Enptii ho-o rum gesta miranda, veluti quidpiam, quod ordinem naturae excederet, inspicerent, nil facilius fuit, genti ad su-Apothein perstitiones pronissimae eos apotheosiunde tra quadam cohonestare, praesertim cum
ut hoc facerent, magnum pondus in animis eorum habuerit egregia illa primorum parentum sapientia, rerum naturalium, qua pollebant, pgnitio,
longaeque ustae productio, similiaque,
quae piis fibularum condendarum Occasionem praebere poterant riu Omnia confirmabantur incantationibus
frequentibus ac magicis illusionibus, quas impia cham progenies divinitatem data opera assectans ubique passim magistro Sathana edebat, queis ita j 3ptioram animi percellebantur, ut AEgypti
eos veluti caelestes eos adorarent, surri tanquam rerum omnium mota 'si deratores sancte venerarentur atque hinc prima illa Architecturae Deorum sundamenta; Hinc origo Caeli, Saturni, Iani, Iopis , Herculis, isculapii,
Mercurii , aliorumque Deorum; quae omnia calculo suo comprobanti ac tan . iii 3 Firnuanus, Eusebit eno
phon de aequipocis, quisquis ille fuerit, ait Saturnos dictos, qui Regum vetustissimi condiderunt urbes, populos, S proinde non unum, sed plures fuisse Saturnos, quorum patres dicti Cesi seu Iuui, filii vero eorum Iohes Nomina igitur haec fuerunt dignitatis, deitatis cujusdam apud rudes priscos ob nominum celebritatem inventa. Hinc quo a Saturnus Scythicus Noe Nembrod Sa b his turtius Ba lo/itu. Cham Eryptii Sa-ρ se tum nomen habuit: lo pacto ad per serit. Gr.ecos,i hinc ad Italos transata mundum universum repleverunt. Hinc nata deploranda Historicorum confusio, temporumque, quo quisque gubernavit, indigesta ratio dum X On Nominum
sus nominum aequivocatione atque
gestorum analogia,quaelibet natio suocriarum sibi finxit Ianos, Saturnos, opes, Hercu 'GMρ
les, Mercurios Patet, laaec rerum con
sussio in hocce nobis pr osito argumento Latii antiquitatum, cujus confusam primarum coloniarum in id in troduci ionem , non nisi a primorum
52쪽
pol diliivium Noemi filiorum actis,
live nomin'spectes, sive rerum gesta rum analogiam, hausisse originem luculenter patebit. Et quamvis haec in praecedentibus ubertim ostensa fuerint, hic ea, non tamen nil per anaceptiale in quandam repetenda duxi, ut Veritas tandem lucescat. Atque ut de Pest o Pelasgorum prima expeditione in har:
illam o fere annis post diluvium contigis e ex nece iri tu a
tuit quorum eica comparata cum se undae expeditionis gestis, o cum tertia Herculis, S cum quarta Aenei Trojani, adeo similia reperiuntur, apud V
teres Romanarum rerum scriptores
ut si locorum diversitatem excipias, historia prorsus eadem esse videatur. Pelia Due reliquias esse stirpis Phale 'supra Ciximus, d a terrarum divisione ipiis nomen semper mantiae. Hi duas expeditiones moverunt, teste Dioni so. otiato, unam 33 annis ante bellum Trojanum secundam pandro Duce factam juxta quosdam o annis ante bellum Trojanum Si jam Eneae in Italiam adventus historiam penitius examines , eam iisdem poeiae verbis compositam fuisse depreliendes, quibus Pela dorum ad Italiam appulsus ab Aufioribus describitur, adeoque pro A ue Epander , pro Trojanis Pelas i, suo Ri t ilis Siculi facile intelligantur. Aualetia γuod etiam sic demonstro Pelas os primiim, Dionysio, Lirio teli tibiis,ia,' 'j- per varios errores in Spineticum sinum appulsos ibidem urbem condidisse. Trojani Enea duce idem fecerunt, in Latinorum seu Abori intim litiose, quam de Trojam primo postea La i-
1. Petis os infesto agmine Abo; ιζι- num petiis e regionem, ibique captivos in agris intercepisse. Trojani idem secis leguntur in
Laurentino Gro ad oram maritimam.
3. Abori ium Urbem nobilissimam in nro Datino fuisse Cutiliam, in qua sedes fixerunt Pela ei. In littore Aboririnum nobilissimam
futile urbem Laurentum, quam Trojalii inhabitabant. Apud Dodoliani respons una nim sit iste Petil is de Insula fluctantem Cutilienis lacu.
ne. Trojani seu praedixisse idem
Do Ameum oraculum de lacu salso, de consumptione mensae. s. Abor iner atini magnum exemcitum duxerunt contra Pelasgos advenas, Dionysio dc Librio tectibus. Aborigines Laurentini idem contia Trojanos fecisse testantur. 6. Pela I Abori inibus ad vim contra se reprimendam Occurrunt inermeS,& supplices cum ramis olivae. Idem Eneam praestatisse Aboriginum Regi Lati io Virgil. l. . docet: Tmu Dius Anchisa deles io, ordine ab
Centum ratores augusta ad moeniκ
Re is Ire jubet , ramis: elatos Palladis
Iterum, Partem tunc agrorum Troya-γiis assignasse Latinum, eb quod Graeca adversus Rutulos placeret societas.
. Ita Abor ines Matini partem agrorum assignarunt Pelas is , eosque contra finitimos Siculo minbro ue in partem sedium amicitiamque recep
Ruisus foedere pacto Morioine in ter tela leo Sicidi sedibus suis expulsi
Pari pacto ab A neu foedere inito cum Moriginum Rege Latino , itidi devicti sunt. 8.ΙnArcadica vero expeditione,qu cunque Epa)idro contigisse leguntur, ea Eneae gestis congruere reperiuntur. 9. Pa)idrum in uxorem accepiss
Enea)n vero Regis Lati; istinui Uxorem accepisse Lapiniam , supra ostensum fuit. Io. Conjugio vero peracto dicitur Epa)ide non procul a Tiberi oppidum condidisse, a Palla=ite Arcadiae oppido Pallaiitium dictum.
53쪽
Eneam pariter non procul a Tibi flumine in aretro Laurentino urbem condidissse, quam Troyam primum, deinde
Laminium appellari voluit. 11. AEneam in amicitiam receptum Latinorum commune in corpus transisse. Epandrum pariter pulsis Montis Valeutiui Incolis , in commune Aborixi num Lattuorumque corpuSurantiste , supra ostensum fuit. 12. A neo sacra Penatium, EPan der Panos instituit. Iam altiora rerum exordia cum Epan kι gessis comparemuS. Analogia I 3. Saturinus primus Italiae sive Latii
Ezὸ cultor , ut supra dictum fuit, nunc promiscue modo Ianus , nunc Satur-γius dicitur, primus homines legereri scribere, agriculturamque docuit, mores agrestes in civiles convertit, Virgilio teste: Ioenus indocila ac dispersum montibus altis
Ediandrum de Ia imites Saturnum di- istum, Sext. Aurel. Victor testatur, qui illa, quae prisco Ianoe Saturno tribuIebantur, Pandro axta analogiam quan-
dam dedit Primus, inqui EP: rella Evandet legere dc scribere docuit, idemq
fruges in Gr.ecia primum inventas talos ostendit, serendi lue tum docuit, bovesque agricultune necessarios unxit aratro. Qtra omnia Tibulli sistri Saturno ptio, Virgilius Saturno attribuit sedi Romulo eadem sDiisse applicata, infra ostendetur. Ex hac analogia rerum Historici
confusi perplexique , quid sentiant,
aut determinent, non reperiunt, multique ex recentioribus Authoribus, inter quo Cluperiis pono, existimant, Cluverit omnem de Elaea, Albanorum IRegno, sumia Pomulo, Remo uti Sc de primi se ρ ρ ρ-ptem Regiuus puram putam rabulana esse, ex Pelas orum gestis confictam, cui tamen gravillimorum Authorum Dionysii, Lipii, Diodori authoritate convictus subscribere non possiim. Cumanalogia rerum a veteribus gestarum veritati posterorum non praejudicet, sed magis confirmet, cum eadem magnis semper Heroibus,ad nominis perpetuandam memoriam, applicata suerint, quae gloriose primus aliquis gessit, sive is Ianus, sive Saturnus, sive μ-
CHRO NOLOGIA' una Latinorum,sive Albanorum, Romanorum, jublicae, o Imperat0mm.
I. AEneas post biennem navigationem , cingentia exantiata pericula, tandem fatis urgentibus , appulit ad litus Laurentinum, contractaque assinitate, cum Latino Rege Aborigenum, ibi vixit, quo mortuo in Regnum successit, primus Latinorion Rex, multisque cum Hetruscis gestis bellis, tandem ultimum Hetruscorum Regem Merentium coniecit diminutoque Thuysiorum imperio, ipse rerum suarum satagens, Regnum Latinoru=n paulatim in eam amplitudinem Vexitias quam posteritas satis mirari nequit.
54쪽
Longis aedificationem molitiis est. Primus Albut rum
m. Suhuus Posthunm frater Ascanii success t quem repudiato filio suo utpote ad Regnum inepto, sanius Regno suflecit, Heli.Saul. IV. Eneas Sulvius, Albanorum Rex, alius S Dii 'osthum David Latinus Sulpitu, Albanorum Rex, filius Elieae Sulpii, saccessit
UI. Alba Sylvius, Albanorumne VII. Capetu, senilis, Albanorum Reae, VIII. Capys Sybitis, filius Capeti, Albanorum Rex
Ornis Romuli, lanii , 18 annis ante 'mam condi
Olymp. extincto simul Latinorum Regno Dinanum in se ituerunt, et annis post Eneae in Italiam adventum; ω e. si atre consorte Regni interempto, ipse solus regnavit Ro=nulus postquam regnasset I annos , duos menses, ad Capream palude=nfulmine percussus obiit,i cum non comparuisset, a Romin inter Deos translatus creditus ait, templis in honorem ejus erectis Tempore'muli, anno quin
gessit contra Camerinos, Veientes.
II. Nama Po=ntulus,natione Sabinus, uno post interregnum anno suscepit Regni gubernacula ; totius religioni Ethnicae, cerimoniarum author, m. Ti lius Hoctilius degeneri religiones I Zuma instituta, Aldestruxit, R.lenates se UgaVit, Py h g' N. Aucusa urtius. Sabini cir Teleiates sui iuga V. Tarquinius Frisicus solemnitates instituit Theatricas, Thuscos superavit, Sabinis, Latinisque, bellum intulit, VI. Ser ius Taltius mam ampliaVit, . . . VII. Tarquinius Superbus Volscos capta Pome subjecit mano imperio Latinos Sabinos, Hernicos bello domuit. Postquanx orbe coadito Diluvio Reti.
55쪽
Postquam an uiuius Superbus regnasse 2 annos, summumque apud omnes odium, ob morum asperitatem tyrannicas actiones incuriisset, tum vel maxime odium summum incrementum accepisset cum a silio suo Sexto Lucretia , Tarquinii Cossitim
Uxor, pudicitiae laude conspicua be mina , violenter constuprata fuisset; Tarquinius postquam septem Reges a in annis: ἡ Regiam dignitatem magno incresso mento . juxta ac emolumento sustinuissent, expulsus, proscriptusque a
ficere potuit, ut denuo Regno , a quo exciderat, potiretur atque adeo deleta Tarquiniori in domo uum 'manorum in Reipublicae sormam redactum suit Cuius primi Consules Respubli suerunt Brutus, dc Lucius Tarquinius -- ' -' Litiniis; quotannis aliis ciliis as-
sumptis Consulibus, quorum Opera paulatim tanta incrementa sumpsit Dublica inuina, ut toti poene terrarum orbi domin ita fuerit. Initium ejus suit annus post Mundi Conditum,34; . post diluvium 8o1. d. hoc pacto stetit usque ad Iulium Cecurem uti post hi C f.
cfecinmum tertium annum Triumvira Rom.
tus sui, primu Rom.3rroris Imperatora Senatu Populoque proclamatus, Monarchiam Mundi suscepit, anno Mundi 304o post Dihivium 2 28 . a Roma Condita a. s. Olymp. 87. A quo deinceps series inperatorum manorion initium sumpsit, quod S in hunc usque diem continuata a fi rum serie durat. Ultra haec, cum passim nota sint, non progredimur; sed
ad eas res, quae non ita forsan omni bus obviae sunt , calamum conVc
Am supra ostendimus, La jtium priscis temporibus latius
fuisse, quam post Eva,ibi in Italiam adventum. Nam
tempore lanigenarum, non tantiam ille, qui Tilm, mari,&montibus, tractus includitur, Latimn dictum fuit, sed Sc
Sabini, Vmbri Hetrusci, e quicquid tandem a Tiberi ad mare usque Tarrhe larum populorum suit, sub Latio com prehensi fuerunt, donec triscis Tyr rhenis do decapolitano firmato regno, ab Aboriginibus separatis, diviso im j perio, quaeque natio suos tutata est jurisdictionis terminos, nataeque sunt IV Latii quatuor Dynastites Latina , Sabina,''oli ' misi brunt, a)rrhenorum. Nam uti
supra dici um fuit, Pela se ad primam
expeditionem in Italiam factam Abori inibus pancti Sicanos ex Sabina, Latio Vela ei vero Frrheno Duce Vmbros, quivi tum temporis Hetrusci sive Thuys dicebantur, expulerunt. Et Aborigines quidem Sicanis pulsis totum illud terrarum spatium , quod Liri/n
Tiberimque amnes interiacet, occuparunt, quas, sedes deinde tenuit idem genus hominum , nautati tantum appellationibus , vetus Aboriginum nomen servantes usque ad Troiani belli tempora: quando a Latino Rege denominati sunt Latini Pelii et mmbros adorti, expugnataque Crotona quae hodie dicitur Cortona truscorum Urbe, totius Thubcie domini succesti temporis potiti sunt ut Urbescere, olim Agylla Alfuin,iliaeque sit demonstrant. Antiqui itaque Lam , tempore Latiui Regis, Eneae, fines hi fuerunt: ab occasu Anio luditu sa Tibure ad confluentem usque Tiberis; hinc ipse Tiberis ad ostia usque, relicto a meridie mari infero in Tiberis ostiis Laurentum de Ardeam hinc ab ortu hyberno limessuit, quo Latinorum includebantur oppida videlicet Labrinium, biodie Sans la Petronilles Aricia , modo a Riccia , Lanupium , hodie ιὶ ita delia pinna: Labici, a montone, Sc Gabiijam Galli- cauo aut ut ludierius vult Colouna: 1 Praene te
quondam Urbium Latinarum pri)ca ac
56쪽
Pr.eneste denique , hodie ab strina;
Velitrae tamen, vulgo Seletra, iora Volsorum urbes suere A Septentrione Equorum genS, Vc luti cuneo quodam,
inter Praeneste N Tybur in Latinorum agrum ad Tisulanos usque molites sese insinuabat, oppido eorum prope Tusculum sit Alicto , de quo suo loco. Tam arctis itaque fuere Latinomun Irι inclusi finibus, postquam eos Sabin e
regione, Var inter, A rie)ie fluvios sita, expulerunt. Litii lon longitudo itaque Veteris I ati asci . I bure ad mare 3 millibus passuum
est latitudo II bure Rortia in montem Albanum a milliarum vero tamen simile est momentum, Fide ras, Collatiam in Sabinoru)n ditione ab Aboriginibus vel Sicams, antequam a Sabi-γm qicerentur, conditas, ac dein novis coloniis ab Albos excultas suis te sed de his fusius in sequentibus .6 uel i=n Pometium Volscormn metropolim, Coram, Bolam , Velitras , extra Latium suille, atrocia bella, quibuscum Latini Sc Romani conflixerunt, testantur, quae ta- Latiit men a Tarquinι superbo septimo Ro-crcm η - ege sus)ugatae, Romanoslim
jurisdictioni accesserunt. Unde Latium in eum paulatim statum reductum est,
quem primo Siculorum tempore . antequam ab Aboriginibus elatio expellerentur, habebat reliquae vero urbes, Antium, Mons Circeius , Terracina sive Aux , quas molici inhabitabant, &nuessam usque , una cum Hernicorum IEptorumque regione successu temporis subjugata Littio accesserunt, totum
videlicet pactum illud, quod Anteius
5 Liris vicinis fontibus incipit S amnibus Aniene , Tiberi, nara Tyrrheno,i Lira fluvio, quem hodie Gari-gliano vocant, intercipitur, uti mappa
His ita positis , jam secundum totius Latiis loca celebriora discutiamus: primo quidem omnia illa loca, Umbes, oppida, quae mari Tyrrhtam ad)acent, aut non procul inde dissita sunt; deinde montanas urbe examin mus, Hernicorum, Latinorum, quorum tertio, loca mediterranea dispiciamus. Et ut singula prisci Latii oppida luculentius intelligantur, oppida seu loca, quae hodie exitant, o λληλως,
id est ad invicem comparata ita Ordin vimus ut hoc pacto quicunque invenerit prisci loci oppidum, statim, mΟ-dernorum temporum oppida ignorare non possit.
Nomina oppidorum prisci Latii, quae mari Tyrrheno ad acebant,
vel non procul inde distabant. Cum Vominibus locorum iis hodie com respondentium. I. Dima per Tiberim descendentatibus , occurrit septem milliarium intervallo Templum S. Cyriaci, deinde novem milliaribus ultra, celeberrima quondam urbs pia dicta, ad dextram ostii Tiberis, ab Aiaco Martio quarto Rege Ro=naliorum ibi condita,
Portus cui portus o nanus ex altera parte fluminis a Claudio C. fare factus est , de quo uti, de Infulasacra, quem fluvii bicornis divaricatio facit, cujus ingens ostia i balena, quae in fluminis angustiis deprehensa sui tempore Claudii, originem dedit, vide pluribus actum inimin a Hetruria. Nobilissimis olim aedificiis ornata spectabatur cytia hodie eorum vix ullum reperitur vestigium. Vide quae de piis fusius tractant
Diotysius, Cornet Tacit. Solinus , to .lomaeus , Strabo. Mirum est hodie adhuc in veterum aedificiorum ruderibus amulos reperiri, quibuS naves alligabantur. Cluperius uti&gesta Regum ma/roruin veluti fabulas improbat, itari via n non ab Anco Mamtio, sed ab Epanoro antiquior origine conditam
57쪽
conditam vult sed tam incertum est ratorem se tempore sevientis pestilen-
puto, quod ipse vult, quam certum it id lud , quod Authorcs de Anco Mitrito
6Vira moderna talia Eccli ia .. Aureae celebit morte, & sepulchro S AD
nis e niat is divi Ali ustini, quae postea Ro, in translata in templo Augusti nianorum requiescit de paucis domibus malignitate aeris prope deserta: neque nisi hyberno tempore habitare Ostia olim ibi quisquam potest olim alluebatur. ἡ imari teste Strabone hodie tribus fere milliaribus amari distat, limo, quem 1 beris continuo advehit, maris litto re oppleto Ostenditur ibidem turris per aetustae si agnatentum , quam supra cratem, qua obeliscum ma Orem,quem
C. u Caligula ex gypto transvetium
in Campo Vaticano erexit, fundatam fuisse resert 'Pliniri l. 38. Saracenis di- vastatam urbem Leo IV, out Max: instauratam Corsicis inhabitandam de dies Turrim vero contra Turcas Mart nuri Iuliis, tum ad portus, lim adRomanae urbis securitatem ille exstru xit,hic instruxit; peponum caeterorum que fructuum optimorum copia ibi provenit. Multum ver redditus Cata merce Apostolicae augent Salinae, quae sunt areae arte iactae fossarum instar, intra ouas,ubi exundante pelago impletarsuerint, in salem ae stivi temporis calore concrescunt de quibus 5 mentio sit apud Veteres manarum rerum scriptores, qui tradunt Ancunt Martium Scuitia, Salinarum institutorem , primum Salonarum vectigal ad usum navium instituisse. II. Post via Tiberina Septem mili:
pals occurrit Laurentum,Pici Fauni,dc Latini, Regum Aboriginum, regia urbs& residentia, a qua Latium Latini ite nomen suum meruerunt, tum Eneae primum in agrum Laurentinum X-icensu, tum origine Romani Imperii apud omnes scriptores celeberrima, in littore Aboriginum sita. Fuit, urbi juncta sylva lauro consit , ad quam Commo suadentibus medicis Commodum Impe
que tempore ulminum ae vienti uin il hic se contulisse , tanquam secure habitaturum eas inter arbores, quae ulmine non tangerentur. Sed de Laurente agro, te sylva Laurentina, populisque Laurentibus vide irria scriptiones Partita apud Grt terum,Auth9- upra italos.
mus, ut vix ullum vestigium appareat. Eodem tamen loco turris spectatur, seu specula maris, quae in hunc diem dicitur Torre di S. Loren , profano nomine in sacram mutatos non enim dubi to, quin ab antiquo nomine apud posteros superstite ita sit appellata, cum
adhuc satis abundante populo florue rit, teste Herodiano, ex inscriptionem regione Translyberina inventa satis liquet, quae ita sese habet: Din o Antonino Augusto
Senatu Populusque Laureny, suo oripite io eorum non mod)6uylodierit sed etiam amplia erit, Curatore Manto Sabinio Libone
urantibus Ti. Iulio Nepotiano, Et P. Emitio Egnatiano 'raF: si a rentium, Layinatium. III. equitur post Laurentuin, tri Lavinium.
bus a mari passuum millibus dissitum
Laditntum ab Enea conditum, postquam ab Aboriginum Rege Latino benigne exceptus, filiam ejus Lahiulatu in uxorem sibi adoptasset, a qua Sc nomen obtinuit quamvis alii a La titto fratre Latini, alii ab uxores Eiicie denominatam velint. Sed prior opinio jam authoritate scriptorum primas merito inter caeteras sibi praescripsit. Caeterum uti olim, itari hodie a1npus Laurento-Lalunius paludibus oppletus, vix tutam praebet adeuntibus viam. Vide supracitatos Auctores de his fuse Minsequentibus de Romana Urbis origine. La inium
58쪽
turnicum inibi quotannis capi solitanam cisi multitudine. ιac Neptunium,inquit, ' iii, piscium quu 'ρχ saxosum die Dotius lar o hum, , in multorum ac optimorum habet penationem scut alibi amplisimiae sidiae p apris capreisque abundariuem pi debent. Auci uum ero est duplex, i iis tempora junt udier a. Nam cum ad prima peris Inna Hirundines simul cum ipsis coturnices nunc dictae a semo Jmcis Qualeae, tran se iusso mari infero in Italiam redeunt, omnia Antiatum quondam littorum su percilia passuum quinque millia Neptu-nienses conticius retibita complent, se
densque mi quisque in fundi proprii
magno pretio comparati loco, adparticulum retium propriam, Penie=rtes noctu coturnice. luti illeolat, o quum turmatim ilia retibus intricentur, ii aliqua de longissimo Hlatu fessa extra rete in fabulum ceciderit eam auceps ma/iu percipit: fuisseque audipi/nus intra mensem unum, quo id continuatur aucupium, dies aliquot, in quorum sugiat centies hujusmodi a Pi- , -; . Lapiniam Vetus conditum iste puta
: Iesias latur in eo colle , in quo hodie Fa- ' tim S. Petroni jectatur, ad sontem
ibi Lavi fluminis Numici qui sub ipso colle ex
tiim ter mille passibus. Est autem Numicus celebris ille fluvius apud quem Eneas post devictum Turnum Rivulorum , Merentiumque C. fretan0rum Regem, post triennium regni sui disparuisse fertur, aliis inter Deos In digetes , postquam submersus es et, translatum nonnullis in caelum sul minis fulgorumque vi translatum superstitiose opinantibus Hodie uia1nicus exiguus sui nomine rivus est, qui suam originem haud dubie ex Lacu Aricino, quem peculum tameVΟ-cant , per subterraneum meatum trahit.
IV. Sequitur Lapiniurn proxime VII mill pals disii tum Antium, 'Lscorum haud ignobile oppidum, aedificiis fanisque Fortunae, meres Aphrodi
siet Uculapii splendidum , Claudii
Nerotiis patria Ager terra marique,
hic optimis, exqui litis piscibus illa
vino , frumento, omni denique fructuum genere uberrima est, tametsi indigena ad utramque venationem magis quam ad agrorum cultum assicianiatur. Jari potentes suisse Antiates, S multiplici navium apparatu ins buctissimos Dionysus ostendit. Hodie Antium, vulgo ettuno sive Neptimium dicitur, quod non eodem loco, quo olim, sed ad nonnulla stadia remotius, ex ruinis tamen Veteris Aliti conditum, a quo promontorio, quo mare intus nonnihil incurvatur, etiamnum manet nomen Capi Pisa b.
Visitur ex parte occidentali ingens adhuc ruderum strues, insignis olim vastitatis magnificentia index. AH- ciebatur quam maxime hac urbe, ex quid oriundunt ferunt, a jus Caligula. mirabi ubi, conti it admirabile illud de R
Isto 'cio; de quo vide Plinium , Elianu/n, aliosque. Blondus mira narrat de Co-
pondus corporeum, Piresque par M. Et in fra in Campania pri/nu=n ei isprinci pio multiplicare co/spiciuntur , prius- quain Pelii is siciantur Aliud item in Antiate agro est aucupium per autumnum.
Palumbae, cum γλiari transpolato Italiam reticitii ae sunt , aliquanidiu in einoribus Antiatum corii nora/itur quare peritissi/ii Neptuniense retia quam naxima in id aucupii, Uno parata impendi i pe=idunt. Exinde Palumbas aua cunaue Uς
ribus considere, actu lapidis, timore
ter; itas in aera potire coinpellu it di que apes in magnum coactas numerum ad
59쪽
s peremittere, contorta fundapar tun a pti u pel naturaliter album , e Ipso. nititur, maximo emittunt crepitu quo
territa Onsbo palumbae, ut accipitres Chiluones Plinio appellato , quibus
nuuc falconibus est nomen, quos in lapide hombo u se ae timent , declinando er-ν Hirer, terrὶ quam possunt potiturapidius appropinquant,sicque mentes in rettuse
M. T. Ci Non procul hinc occurrit Stura, seu Astu in pura , fluvius S castrum, terminuSqsim μμ' iegni Volscorion Lati=iori in , cleXlio capite memorabile, quod hoc loco , dum M. Antorti triumviri per secutionem sugeret, M. I ιllius Ciceλ o, a Popilio, ingratisiimo homine, quem a morte non ita pridem, qua pollebat, persuadendi vi liberarat, capite truncatus vitam gloriose transaci ana infelici mortis genere concluserit. Hoc eOdem loco contigisse fertur tragica ista Conradini historia Co iraditu filii He)rricι , SONe-Di E. . potis riderici I Imperatoris , qui glain ρ ii in transmutato habitu fugiens hic intemceptus LaroA Aide lyens Rege Sicilia , Neapoli humanae vicissitudinis exemplum reliquit capite plexus.
Post artium, teste Strabone 3 6 millibus passuum in littore mariS progre-- ζζς μ dientibus occurrit Mons Circeius , teste The phrastorio mill pass. in circuitu, hodie Monte Circello, olim teste Puttio& Howe; o, insula mari circumdata,hΟ- die aggestu limi arenarumque in peninsulam evasit de uti in eo Circe filia Solis dominata fuisse dicitur, ita innumeris fabularum figmentis a nullo non Poetarum celebratus a Mythologis, primum merito inter celebres & fabulosos montes locum obtinuit in cujus venice tempore Strabonis adhuc oppiduli videbatur , Ptolomaeo tr-ceiuin, una cum delubro sacro, obscuris Mi)iei diaeta erili, ubi, ab indigenis sciplius ostendebatur, quom seni in dict monte una cum Circe aliquandiu commorantem bibisse ferebant. Et uti mons omnigenis herbarum speciebus refertus est , inde S
Poetae de succis herbis Circe pharmaceutri quibuscum laomines in bruta transformare solebat, scribendi sui opserunt occasionem. De quo Ubertus in Dictamon do sic ca-.nit: Vedi tιel, io=ile, doq/e si se tuna Circe piu uille fir usiolinc 'itairrenti, Alum de ole edella Lima. Tumulum quoque hic alicubi ad monti radicem videriserunt Et ' nom, uni gistbnhesi,us ex Voli ' sociis, ibi sepulti. Primi s o Circeio in Circeium colonias duxisse fertur Targiunius Superbus, uti testatur Dion si s. Liritu si alii. In hujus oppidi, successu temporis devastati , locum Turris a Romanis Pontificibu exstru mi istiset,suit ut tempore tyrannica persecti
tionis haberent, quo tuto se reciperent, es: siem.
uti de Gelu si Papa II refert BDidus anno II et o Hodie praeter dictam speculam sive turrim nobilitatur quoque oppidulo, cui Sa icti Felicitatis nomen est, vulgo S. Felicita, quod natalibus suis clarum reddidit Cel liuisu Papa, uti Petrarcha, latina memorant. hinc non procul N Dipheita, quem alii
cum sui a confundunt, fluvius se ex onerans mari miscetur. Sed cum demo corvin regione, Po)yartia molscorurn metropoli, de campis S paludibus PometiniS, caeterisque memorabilibus in quarto Libi o uberius acturi 1mus, O Lectorem remittimuS. Circeio tendentibus Occurrit lo Fesonia,cus, hodie Fero)ia dictus, olim Feronia,
ri tempore Lycurgi in mari naufragi, ad hoc littus appellentes, voti sol
vendi causa in or Po=neti)m , una cum delubro De Feroniae sacro condi derunt cu)u frequentem mentiOnem faciunt Dio iijι-ἰ dc Tacitus L I9. Huic vicinus erat vi usSatur4 nomine, una cum sonte Deae Feroniae, a serendis Feroni
fructibus sic dictae 1acro: cIT loca Osteta aiuibalem irrito belli eventu Roma reducem , Fero)liae an 'gaZa ablata, Fesonia
60쪽
neratione uerit Ilippiter Auxurii ue sub forma pueri rasib inaberbis, hocinina Tolscorum lingua Anxur signitacat;
olim in salebrosi montis vertice urbs sita erat, Mundique circundata mari, quae tamen invecto paulatim limo arenisque , suci essu teinporis continenti
rus, inuti Am ad Anglorium quibus curaque poterat modis muniendum misisse, ita Librius lib. 2 narrat. Hodieci nomen manet Terracina, quamviS
non eodem loco, quo olim condita sit, sed aliquantum ricinior mari cui rupes praecelsam formidabilis immitan et militum praeteret instructa custodiis, hos ibus omnem ex Campania aditum intercludit, vulgo dicta a Dc-FonsCha ca. Non procul inde fons spectabatur Charonius, cujus virulento halituri homines de bruta conficiebantur, qui tamen a posteris obstructus saxis ut oppletus de evire cessavit. Omnia circumsita loca antiquis aedificiorum ruderibus plena sunt, S inter caetera ibi- dein in monte vicino juxta monast rimn S. An reli nobile theatrum se spectandum praebet, cui vix parci; Italia Theodori facile reperias Theodoricus Rex Gotho -- mi maxime laujus loci , situac amoe- ὸ ω , nitate gaudere visus est unde prater instauratam urbem, paludum quoque Pomtinarum exsiccationem hic orsus es' de tuo suo loco pluribus. Interia teras hujus urbis memoria cum pri-λsi, ik mi celebris est, Martyrium S S. Vi sti inuriavi Martyrum Fla inlaevi Boiuiti Domi quae exules inrisula Potitia,inde X-
tractae, Terra in vitam glorioso martyrii triumpho consummarunt. AIqiportum deinde Terracinensem transeun- Amycla tibus occurrunt celeberrimae Amicu
I urbs valida a Laconibus sociis Castyri ueS Pollucis condita de quibus id me morabile narratur , quod juxta praescriptas a Pythagora lages quibuscun-
que tandem animalibus mortem inferare nefas putarent; unde locus hic cuna infinitis serpentibus scateret, necesset, qui eos occideret corurn morsibus
omnes paulatim interierunt δε cum Fatuitas
stupidi cerebri gens esset, passim jocis et ''
caeterisque vexationibus a vicinis impetebantur, unde cum non nemo lepidioris ingenii iis narrasset, inimicos adeis jamjam eos adorturo conuncio territi, cum omnis consilii in opes, quid agerent, nescirent; at contri nullum hostis adventantis vestigium compareret, tandem detecto su co deceptione cognita, stolido sane consilio legem tulerunt, ne quis imposterum malles rerum eventus ex suis annunciaret, ad quam cum omni rigo
re servandam etiam jurejurando se obstrinxerunt. Non latuit hostes stolidae legis sancitio ab his enim invasi cuna nemo esset, qui aut loqui, aut hostium
adventum nunciare , aut ad pugnandum alios animare auderet, ad unum omnes civitate destruet occubuerunt, sic Animae tacendo periemni Unde Satyricus Lucilius Mihi necesse Amyclae est loqui, nam scio Amyclas tacendo .riisse. Sed ut ad iter nostrum reVerta
Sequitur post Amycla Turri S. a Turris S.
stabit,de deinde Castrum speluncae, vulgo: ἰte
siperlin a, a vetustissimis ruderum con spuuncae.
cavitatibus, quae ibi spectantur, sic appellatum, a quo intermedio sinu maris duodecim millibus passuum distat a
jeta, a Caieta Euea nutrice a nonnul Caieta.
lis sic dicta, juxta illud Virgilii,
Tu quoque littoribus nostris Eneia
dedisti. Alii alia de etymo hujus urbis sabulantur , ejusque mentionem faciunt Homerus, Silius, Ptolom. eu Disn suis, alii jetanus. que portum habet nobilem, contra tempestates undequaque munitum
quem deinde Antoninus Pius superbis injectis saxorum aediumque molibus instatu avit hodie magno adhuc nobilitatis