De secretis mulierum Albertus Magnuscum commento [Henrici de Saxonia]

발행: 1501년

분량: 121페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

11쪽

Expositio super henric desa

xonia dc secreus mulier una Incipit faeliciter.

D LUCIDI Orem

notitiam essequentiu habenda uidelicet de secretis mulieruali

qua pabula sum praenotada Irimo queritur quot sint subiectu Tertio: quis titulus de cui parti phylosophia supponatur De prio sciendii quod no sunt

plures causae assignadae alicuius scientiae propriae loquedo qua duae scilicet causa efficies: di alis. Qiiod aute nulla scietia habeat causa materiale uel sormale probatur sic nullum accidens habet causam materialem: sed omnis scientia est accidens ergo&caetera discursus est bonus in celaret, maior patet secudo metaphy Aibi dicitur quod Duli una accidens componitur ex partibus alacrius di alter miratiois diminor probatur seciad de an se ma ubi dicitur quod scietia est ianima sicut accides in subiecto. Ex hoc sequitur correlarie quod scie iat est accides quia secundu Aristo tele nulla substantia est in subiecto detiam non habeat causam formalem probatur sic:illud quod nou componitur ex partibus alte rius&alterius rationis non habet causam formalem scientia est liu

usmodi ergo οὐ caetera Vaum

tamen ad saluandos antiquos possumus dicerei proprie siue me haphorice quotutetia habeat causam materialem uocando illud materiam quod scitur per scient ana uel illud circa quod uersatur scientia: scilicet obiectum scientiae: sicut oculo est materia uisio quod satis missere sonat: δ sic sorte intellexerunt. antiqui. Eodem modo possumus dicere de causa formali intel

ligendo per ipsam debitum moduue ordinem alicuius scientiae:bi: iste modus uel ordo scientiario distinguitur ab ipsa scientia exquo patet improprietas antiquorunti Causa aute efficiens dicitur fuisse dominus Albertus qui composuit praesentem tractatum. Quod tamen propriae loquendo non est uerum probatur id quod non est non est causa efficiens scientiae nucexistentis:sed dominus. Albertus no est quia iamdudum est corruptus ergo occaetera sed impropriae loquendo dicimus. dominus. Albertus est causa efficiens huius scientiae propterea quia ordinauit nobis unum librum de quo alii libri sunt clipti quos prae sentes libri uenerui ad notitiam nostram. Ex illo infero correlariec,plures possunt essse causae est icientes unius scientiae: ex quo possunt informare aliquem ista scientia. Et etiam liber potest esse causa es siciens quia aliquis potest studea ta intus ungm conclusionem ua

12쪽

di a s ex libro . Causa uero sina lix est duplex sinis itra silais extra finis intra est agnitio eorum quae docetur in hoc libro finis extra elitat cognito hoc libro habeamus facile accessum ad alios Bbros a turales. De subiecto autem sciendum p tuum est querere quid sit subiectum alicuius scientiae line distinctiones propter quod scierium Usubiecta capitur tripliciter. Unomo pro subiecto exntiae:& sic di . anima est subiectu cuiuslibet scien tiar quia omnis scientia est in ani/-naa sicut dictum est. Alio modo capitur subiectum pro subiecto pro positidis, sic dicit Φ multa sunt subiecta istius scientiae:nam muliae sunt propositiones in hac scientia. Tertio modo dicitur subiectum attributionis hoc est unus terminus communis qui potest predicari de pluribus uel de omnibus quae do centur in illa scientiare sic dico . subiectum istius scientiae dicitur es se semella cum suis secretis uel alio

modo secretum generantium rege

nerabilium.Cui patri phylosophie supponatur dicendum, naturaliquis libri titulus.

Tractatus Henrici de saxo

nia Alberti magni discipuli de

secretis mulicrum quem ab Albcrio xccrpsit taliciter icipit. Capitulum primum.

ILECTO sibi in chri

sto socio ioanni Henricus de saxonia uere sapientiae socii te prcssentis in christo Iesu incremeta cotinua cum ucstra fauorabilis atq gratuita societas me rogaret utri

dam uobis de his quae sunt a

pud ni ulterum naturam coditioncs occultad secreta manisestare uisa pctitione nulla pigritia a compilatione breuis aecompendiose tractatuli de impetrata materiam retraxit.

Sed pusilla ociuuenalis mens mea secundum possibilitatem dc temporis oportunitatem licet ad aliena retrahitur tamen cupies appetiui satisfaccre hae praesentem pistolam in qua plura inuentcntur de impetra

tis locis stilo phylosophico de i

13쪽

partem edicinali pro ut meli

tis uidetur competere nunc

ricribo. Rogans uestre melis ueco scietis costatia ubi hoc ope ac negotio costans stisti

celas ne alicui puerorata eta

ten mori badeudatio ad psentiam ueniat: uobis plura dehisbile aliis pmittes tepore succedete Put mechodus istu

dauerit domino concedcnte. Diuiditur iste liber ptima diuisone i quattuor tractatus. In priodeterminat de fornaaiioe embrionis&de inuetiis planetatu: In se cudoptractat partu ipsius latus&m haec quaeda accideria liueiprietates speciales circa lacta exitu ruenientesan tertio ostendit signac5ceptionis di mapedinacia eiusdedecu hoc signa uirginitatis castitatiso corruptidis. In quarto de ultio tractatu declarat natura permatis

quid sit sperma.Secunda ibi nuncaute Tertia ibi sinito uero sermone.Quarta ibi anteu uero sinem. Primus titulus item diuidituri quini capitula an prio poniti te Phemiale. In ecudo ponit quaeda ambula ad inretu ualentia an tertiostractat generatione embrionisi matricii quarto formatione eius ostedit in uter materno.

In quipio declara quaeda omissa

ut magis lucide posti ostedere ν matrice nuties plures intus posui generari. Secuda ibi sicut scribituri Tertia ibi posta aure. Quarta ibi istis uisiis. inta ibi e aut cicc. Primu etia capituli diuidituri qui partesAn prima dirigit salu

t stiOnc.Secudo narratione petitio

nis eius. Tertio ondit qua potitione uoluit adria plere. Quarto ostediici, ipsa potuisset merito negase. Quinto dirigit petitione Paries atebunt legatur simul propter

reuitate. unde sententia sua e istata, ipse intcdit exquo ipse fuerat rogatu Sutcopoeret unu tractatu de

secretis mulieru ipse Albertus rescribit socio suo una missula quae missula hici pricipio ponitur antes uerus textus inchoetur. Et breuiter ista est sententia ' ipse man dat socio suo amicabile salutationem continua incremeta huiussi sentis uite docet esse Mibixit uestra dic.uoluit sic dices Exquo uestra uenerabilis societas supplicauit ἔν uobis aliqua scriberem de secretis mulieru:tuc uisa petitioe uestra nulla tarditas me detinuit nacoposui de hoc unu breue tractata

Sed pusilla&c. Hic appoit quare si placuisset potuisset denegar petitione ipsius na illo ipe suerat ipeditus arduis negoriis si in P hoc renuere uoluit supplicationi eius. ut ad sua instana istu libru ederet. Et e seletiaci, ipse rogat ipsu instanter ut no debeat aeualere alicui pue

14쪽

roas etates etia motibiis huc libφ. Circo prima parte notandu qaditu apud mulie naturam ct ipsa semella desici ci calore ypterea pati

tur hoc secretu .sfluxu menstruo t.

Cuius caieta ratioe frigiditatis nopoline sufficiens digestio uel deco ctio materie&ideo relinquitur ibi

liquid sup fluit'a qde digestu

vicinatura agax ordinauit debitolpe et trassitu ut a corpe lacnama ex

pelleret ne Pp hoc pateretur graua mediisermitates. Sc do notuduqd dicit i ira iuuenilis mea mes cpusilla de hoc deuitat arogaria on dedo sua huilitate ut patet intuenti. PKaeterea notadunaria dicit puero Δ c q, duplex est puer. Laetate de moribus aequi inepte uiuit.Vnde dominus. Albertcis rogat socium sim P nulli horu debet notitia ista tradi i hoc libro data no prio pue Ioiaetate.quia notelligetatissi ali quid intelligeret forsan maleici

peret. Non etia secutio puero.Lmo

ribus.a haec doctrinam ualet ea utet,iepte&male uiueti i moribus.

capitulum secundum.

Icut scribis secundos de generatioe cor

ruptione generatio

circuitu. Causam a sempiternitatisi peneratio alaltu sup

praemauat Phy losophus secudo de ala dieens j naturalissimu operue unu do sibi simi

le generare leum diui Mimmortali de participiat lita appetunt stide qdeimaneat no ide imumcro sed ide in species qd dicit cometator pri mode aias sollicitudo diui λnaciario potui ipsum facere pinacre ide scdm numcru mi/serta ec dado uirtutem potuit pinacrei specie.& subdit 1 hocm. no e dubiu a melius elare hac uirtutes no habere.

Hoc e capitula scam huius tra etatus cie cotiuat icut prius. Postqexpedmit se auector de quibus d positis in phemio istius libri. Hic ponit quaedam praeambula adsuui

positium ualeti a. sunt duo .scernibi ideoo c. Vnde primo inten dit ponere conclusit Onem primam

huius libri di est ista.Generatio alalium est sempiterna probatur ex liticia sic illude sempiternum quod participiat esse diuinoci immortali seu quod essὰ perpetuo coserua

tur prout ibi conuenit generatio animalium c huiusmodi ergo decimaior patet ex e m omne diuina est perpetuum ut patet secundo metha.quia est invariabile cicina mutabile inundum philosophum dico

15쪽

mentatore ibi de nitror patet ex dictis Arist. secudo de aliquem

tor allegat in littera ut patet in ex tu. Circa littera primo notandu*dicit naturalissimu opes best. Posset aliquis dices cotra .masculus generat semella demulier masculia ergo ista littera est falsa cosequetia patet eoassumptuna est experientia. Res pondetur masculum di oeminam ess e idem est dupliciter uel eiusdem naturae specificae Messe uitardo sciveru Alio modo secundum dispositiones corporales quatum ad me bra principalia corpori in sic n5esti eis diate intuenti. Sed con tra hoc arguitur secud Anice. ilmembra principalia sunt cordesceret, desilla habent idem: igitur blutio nulla. Respondetur pHebrapricipalia duplicia sunt:quaedam sunt piincipalia uitae faciunt adeste uitae. Alia sunt illum ad Ieiuna genera iaci quce sic iurat adesse specis cum conseruaduuina ebra genitalia Ad propositum dico' mulierct uir habent bene membra smilia quatu adesse uitae sed non quatum ad adiri generandi. Unde secudumniedicos licet foemina non habeatnaembra disposita ab extra puta genitalia .habet tame ad intra testiculos affixos matrici uersus dorsum di spermatis aut tanu uiri se discurrit semen ab ipsis propter delecta. tioena scut saliua ab ore famelici. Item est notandu p ad generatione plura requiruntur.Piimo mas demminam ideo natura ordinauit ita.masma natu siccae de calidae: fessoemina frigidae Johuidae 1 por

tionaliter lienigendo. Secudo re' ritur ad generatione o habeat me bra genitalia sicut me brum uiri 6cmebrum mulieris. Tertio requirisq, sint debite disposita sq uirga uir illino sit nimis breuis aec nimis longa:&' aliquod membrum appositum fit bene dispositum Auxta quod notandum ima sunt in

coitu. appe: ius ex cogitatione san

lastica δ ex spiritu&humore peetitus ab epat, a corde conseques a cerei ro quia quando talis motus sit i coitu tunc omnia membra corporis calefiunt per coitum dicalorem eriguntur di humor qui est in cerebro uenas attrahitur di ad testiculos mittitur Luirile uirga elicitana ut dicit spocras quaecumuene qua post aures di tur extea

diminutes cedunt: generare non

possunt nam si aliquid dimiserant uereiecerint in coitu non est semen sed aqueus humor cic ideo de illo nullus coceptus fieri potest e, hoc etiam accidit illis qui ultra modii

actum luxurie solet exercere noemittunt semen sed humore a quo

sum ci aliquando sanie quod multum periculosum est.

Causa est qa ista an innalia εἰ praecipue holes secundu nu

m c non dicatur permanere

a iiii

16쪽

de corruptioe quoru corruptibilis e substatia mota maisestu quonia de numero eademerui motus enise e illud ql

moues quoru aut no sed corruptibilis specie no aut numerorciterari substantia aut hominis stam principia indiuiν

duae accepta corruptibilis si cum se diri sensum subiaceat.

4 Hic adducit causam cuiusdam superius dicti a dictu erat φ indiuidua notos um p manere secundu esse eorum idiuiduale: materiale de hoc reddit causam ocpateti littera de potest formari ratio per

conclusione prius positam ex Iit tera. Cuiuscunm substatia est corruptibilis illius generatio e eterna

sed substatia aialis siue hois e cor ruptibilis ergo dic.de ista roe scpcedit pris polimaiore deicle iore ibi substati enimois Sed diceret aliquis si littera esset uera sequereturq deus no est et oipotesque falsu. quod probatur: na deus no potest holem eternaliter costiua re

ergo aliquid est quod deus no pol

facere ergo no eoipotes stesipodetur qui deus effolpotes rone possibiliu&noipossibiliu uel illorum

quaeiplicat corradictione ite diseret aliquis auctor dicit i littera

2 generatio sit: sepiterna cotrade id quod iciperit esse no est scpiter

nu.sed generatio incipit esse ergo.&cae. maior patet uirtute istius terminiicipit minor patet quia adasuit prius h6 Respodetur phisiice loquedo negad minore. de ada. dicit A verrois di bia cocedit quod Ada fuit hydequo adhuc habetur meoria apud oes . sed no cocedit ipse prima holem. Ite nota *diciti littera quod ipost ibile sit rudehoiem generari subidelitate generali. dira secuduptolo. PIa.i vidi uero potest regenerari e go hoc est salsu cosequetia tenet.as

supto patet per eos ude dicut quod post magnu annum uidelicet post

36Ooo annorum redeunt:d regenerantur di dicimi insinitie psumus regenerati. Et ipsi resp6det ibidem argumetum quod posset steri c6tra ipsis quia aliquis diceret quare haec nescimus dicunt psantasia nostri meoria illaru est corrupta ideo n6 possctumus recordari. sed breuiter ista opinio nosiastinetur inteligendo illam sicut sonat.quia est contra sidem di cotradidia Aristoteles Sed tame postomus saluare dictu ipsoru per tale moduis iste anus esset completus. puta quado e facta reuolutio octaue spere quael pernioO.annos mouetur uno gradu tucat alia multu

his simillia operatidibus di dispositionibus redibunt:&hoc bene coceditur quia non est contrasidem si inundus ita diu stabit.

17쪽

Ideo generatio hominibus est perfectissima hoc proba//tur sic homo est persectissima

denobilissima reaturarum

patet per phylosophu in multis locisa praecipue primo de anima quia quato plures ope

rationes aliquis habet tanto

nobilior est sed homo per po

tcntiam intellectivam separatur ab uno quom uiuentium

ut ibidem patet hoc idem est

de intentione omnium phy/

losophorum d praecipue boetii secundo de cosolatioe phy)losophiae ubi dicit 'homines deo meniceu similes hoc tia patet per phylosophitertio physicoracibi cu ad humana natura in sorte de in alio particulariter existenti sit motus a generatio dicitur Spersectissima inter omniu animaliu ge neratione de cu persectissimust illud et maxime appetitur

ab intelleira nostro uere iter

ea' sunt eiusdem generis Generatio jest motus de no esse

ad est e maximi apsti erupti

cipue hola quia hic inter oesmotus excelles Si nobilitate.

Hic adducit secundum praeambulum ualens ad intentum suum di est sententia sinaliter inhoc homo est nobilissima creaturamq; ipeprobat in littera multis autoritatibus ut patet intuenti. Et ex ista littera traditur conclusio secunda se est ista:generatio hominis est persectissinaarcongruum est eni obilissima creatura habeat nobilissimam persectioena alias probatur sic id quod habet plures generationes' omnia animalia:illud est nobilissimum homo est huiusmodi ergo dic. maior manifesta e dominor pater:qa ipse homo habet animam intellectivam per qua differt ab omnibus animalibus.Item antecedens confirmat perimultas autoritates phylosophiae moralis:de naturalis ut patet in littera di alias confirmatur per Aristo.in primo de animalibus ut dicitia, nobilissimum di altissimum est ipse homo Item in primo ethicorum homo

iter omnes creaturas ordinatur ad

summam scelicitate: postea autor confirmat conclusionem ibi di caperfectum Et arguit sic in littera illud est persectissimum quod maxime appetitur ab intellectu nostro sed inter ea quae sunt eiusdem generis generatio hominis e huiusmodiaergo di imior est manifestassic

18쪽

minor patet quia seneratio est motus de no esse adeste, ee maxime appetic praecipue ab hominibus.

ut intclligit de motu uaria te aliquo mo sup d mouetur

diphee excludis mota prius ueca oram alioru ut dξ. viii. Phicorii εἰ prio coeli de mussi.

Hic remouet dubiua, sic incidit na prius dixit I gnatio hois emotus r.eisecticinia:ex hoc aliquis posse credere φ Peneratio holicet excellentior denobilior prius motus qle salsum a talis citia olum alio ut patet.viii. phylaeo. priocoeli Istud dubium remouet autorci dicit ci, dictu suuitelligi de motu uariate igni mobile ut patet i litterare hoc excluditur motus primi mobilis: i in motus uarias dicit mobile motu corrupes isti cu ab lectione cotrarii. Postea autor dat modat cededi:ibsi hoc ergo c. se uult dicere primum suum capitulum osteudit de embrionis generatione de de illis que sunt occulta apud naturam mulierum. oram embri,dρ una massa carnis ex semine uiri cie menstruo mulieris coagulata ut postea meliuspatebit.

Capitulum tertiuiri OSTqua aute sermo noster pinissus de his

quae tellectivi auditq

brionis uidetur.

Capitulate tui quoed Al.pse quitur iletu suu pricipale .s .gitatione embrioiseoprio facit hoc scdo imouet dubiu ibi sed ex hisque dicta sunt c.pria pars diuidit i tres

partes. prio declarat gnarione em

briois.scdo oridit modui que generatur.tenio declarat quod dido i inseda ibi istis uisis.tertia ibi coci pereat.pria et iduo .prio cotinuat se ad dicenda.scclopsequis iletu ponedo unum notabile.ibi iuxtaria notandu:sententia patet in littera Φtota uis stat in hoc,primo uoluit declarare generatione embri Onis.

Iuxta quod notandum cst

diligenter memoriae com emendandu omnis Koληmo quinaturalitc gelicratur ex siemine patristi menstruo matris gencratur secundum intcntionem omnium phP Iosephorum εἰ medicorum.

Et dico medicorum a Aristoteles no ponit semen patris in substantia talus reddere sed ad generatione Brinatiori ne tuetus titu 1iducere: dc po

19쪽

stea pol ipm evaporabiliter

exalare. Medici aute dicutio.

tu semen ta ex parte patris si spermadiciturn ex parte matris quod menstruum dicitur cadere in substantiam istus.

Hic Albentis quodda notabile ponitu ales ad intentu laudi ponit duas opinioes cotrarias deformatio embriois.Pria opinio e medicoF:scdaphylosophoF. Un medici dicut pia senae patrisqetia menstruu matris c ederesi substatia soc

tus A risto aut uoluito alii phylosopho, seme ipsius patris no cedit in substantia laetus sed disponit se

me ipsius matris adformationemembriois de postea dicunt isim euaporabiliter exalare ista estsententia auctoris.Ex illa littera trahit coclusio quarta huius libri Mestem

brio generat in utero materno ex

semine patris Oe mestruo matris phatur sic.Ex eodem generatur em bri, homo:sed homo generatur ex semine patrisArgo di caetera.de ista ratione minorem tan una ponit in littera. Dicerer aliquis possibile est hominem naturaliter generari absis semine ergo littera salsa cosequentia est clara Assumptum probatur per Avicennam in libro de diluuiis ubi dicitet, post magnum diluuium quando uniuer' homines fuerunt submersi homines creuerunt ex cadaueribus mortuorum mediante uirtute celesti de hoc confirmans dicit c generatio gigantium suit ost bellum troia

num.ex multis cadaueribus mortuorum inuicem cogi utinatis.Di coeli vicenna dicit salsum ut pa tet per commetatorem .ii colliget

ubi ipse probat phomines no possunt regenerari ex putrefactione sicut caetera animalia. Ad confirmationem dicitur . ex talibus cada veribus nos runt gigantes generati:sed ex seminibus pare una per constellationem coelestem. Vnde sciendum c dicit commentator

ubi supra se quandam puellam habu illa in uicinia cui bene conside bat quae sibi ueraciter iurauit qanuquam fuit impraegnata per ali

quem uirum di tamen concepit

postulauius ab eo remediaripse autem Averrois inquites causas hic inde perscrutatus suit di inuenit Psuit balneata in balneo ganellia qtepide ibi subito per attractione seminis uirilis suit mapraegnata eo Dina alicuius uiri fuit emissi imin bal neo.& tunc membriam mulieris a tota proprietate extraxit si

hi semen quantum potuit:& istud possibile esse dicit commentator stcundum Operationes naturae: pristea praedicta euella quaesiuit auxilium a commeratore ut parere posset ex quo no fuit corropta Cui ipse respondet fideberet uti actu ue nereo doc eruari cu uiris. Sed hic

dubiu est utrum talis puella fucii

20쪽

tune virgo uel non. Respondetur

breuite corruptio est duplex. Quaedam est per minis decisio nem.Alia quae super lesionem pellicula uirginitatis scilicetiniaandormen frangitur tuc dico p primo modo sui corrupta quia attraxit semen de cum hoc emisit:sed secundo modo non quia pellicula non fuit corrupta. Exquo sciendum plura requiruntur ne ipsum semen in agrum no proiectum dilabatur Primo pse maseu scemina cum

habent actum uenereum non exer

ceant ipsum stando:quia tuc semesursum proiicitur oc sursum proiectum dilabitur: quia omne graue tendit deorsum.Secudo ne coeant iacendo super latera: oc ratio est uasemen ad unum latus landitur matrici:&per consequens dilabitur regeneratio impedie Tertio ex parte mulieris rearitur matrix non fit corrupta quod pririsicia ipsius illesumnt:quia aliter semen no haberet per manentiam:&requiritur etiam , matrix non sit nimis imis

inuda uel lubrica:quia ista omnia impediunt. Quarto requiritur debita matricis apertioria si in emis sone spematis ipsa matrix no aperitur tune ad alium lota mittitur ipsum semeresie per aliquod tempus magna massa carnea exhoc generaturuicut accidit pluribus m lieribus iuuenilibus quae ps oscula actum uenereum non possunt:

ulceropter nimiam aruactionem&libidinem tempore noeturno insomniis in dorso iacentes polutionem faciunt emittentes proprium semen tuc haec pollutio ad loca in teriora circa umblicum se reponitti in magna massam carnas crescit ita ιν uentres earu incipi unt tum scere: tunc opinanturi sint ina praegnares, tamen salsum est:de ab ista tumefactione no possunt sanari nisii regimen medicinale:&uo caeci medicis mala matricis Quinto impeditur coceptus longitudi ne uirge quia dicit Galienus cp nodebet esse logior nisi.xi policis ad plus ratio elt quia si est logior tunc semen In matrice dispergeret desper consequens coceptionem impedi ret:breuitas ipsius debet esse ad minus unius policis quia si rei breuior tunc orificium matricis no posset tangere P consequens semen emissium ad alium locum flueret ex quo orificium matricis tangere non posset de sic impediretur con ceptiooper hoc mulier diuersos

morbos incurreret.

istis aute uisis aecepta uia una Ar tot lis de alia medicorum nihil hie determino. Uidendum est per quem modu

ista sarmina recipiantur in mulicre una. eccum mulier in eoitu cum ui fuerit tunc in eo/de tepore emituimestrumn

SEARCH

MENU NAVIGATION