Raimundi Mindereri ... Aloedarium marocostinum

41쪽

C pvT PRIMUM. esse poterit;est enim prioris extillationis posterior pedisi equa, licet non minus in effectu valeat, dumodo id quod in subtili virtute prioris extractationis secundae deest , duplicatione ponderis in secunda resarciatur. Aloedarium autem istud cum non comodius quam pitulari forma essictu Ventrem intrare queat , idcirco eadem effigie id ipsum praestamus integrum, nullis alioquin tam acerba Mamara si aliter ageretur voraturis. Tu autem candide Lector, haec quae in praesenti scripsimus, tibi data reputa, ubi ne scrupulum quidem sine ratione, experientiae autem expertis ne tantillum quidem comperies Lattamen tuo con filio haec ipsa castigare&emendare poteris si meis curis labores tuos subium xeris A et tu Nec sunt suo honore fraudandi caeteri, qui similia Aloedaria longo ac talici usu comperta , in communem usum transtulere, inter quae excellunt

Piluta Angelica Nobilis & Clarissimi

42쪽

s ApvT PRIMvM. viri Domini D. Baieri Francosurden. sis , itemq; Balsamus Aloeticus uer cetani,nec non massa pitularis a Vene; tis olim ad nos deportari solitaquς iam

modo in urbe hac nostra dextro para ri consueuit. Verum cedunt haec omnia in DEI omnipotentis honoremaCproximi utilitatem, dignum enim iustum est, ut largitor omnium bonorum per opera manuum suarum, lauδdetur ac benedicatur cui honor in

saecula.

Caput secundum. DE MARO.

MAR v M, Graecis Μαρον, herba est lurculosia,flore origani sed solijs

mulio candidioribus,flore odoratiore natura SiΦmbrij,subastringens:&mPld de calefaciens, prout Dioscor. lib.3.d p 4. Oribasiuslib.11. Collect Medi cinat in literam plurimam eam ad

Magnesiam is Tralles nasci scripsiti Est porici Magnesia Plinio lib. iis hist.

43쪽

CAPUT SECvNDUM. his .as auctore Maeandri cognomine insignis, in Ioniai Thessalica Ma ignesia orta quindecim millia passuum ab Epheso distans Marcellus Virgilius Marumli*mbrionesse volui Hi ronymus Tragus sylvestrem Maior nam Manardus Sampsuchi speciem

non inique arbitratur, AuiCenna Marrhubium, Apiastrum seu Melis phyblon, Buglossam confundere videtur. Attamen reuera Marum Amaraci spicies est nobilior, unde aliqui Amara. cum Maioranam magnam, Marum verbal eram nobilam& quam maxime odoratam statuerunt. Hac de re Galenus libra. de Antid in cons. Magmatis Hedychroi sic scribit: HGautem Hed chro Magmatis conficiendi ratio, teloria imis ib Androruacho per manuae

multo madnos usqueperuenit nam quas

ia, conscripsere aliqua in re ab hae nos disserunt inuae quidem Hed chroi deseri petiones ab al, traditaesunt, qui medicamentorum experientia damoperam, rerum

44쪽

Amaracum Oidi, qui odore multum a Ma- rosuperatur, Marum enim alae redolet. Haec Galenus.

Aroniatic1m hanc herbam pluribus ijsq; praeclaris dotibus insignem esse non odori nodo seda sepor eius p tefacit ac ostendit eam autem inter Cephalle inedicamenta haudqua ei quam potiremum locum obtinere quisquain censeat,conducit haec enim vel assuimpta, vel masticata morbis ce. rebi frigidioribus, Apoplexiae, Para. lysi, Spasino, vertigni, Terino Ten suum obfuscationibus, ud generis malis,quibus egregia sua vi potenter resistit, aurium doloresae senitus tot ii

45쪽

CAPUT SECUNDUM II

lit, pici tuam a capite detrahit ac cerebrum abstergit, spiritus animales reficii ac redintegrat. Aperit insuper,at

Jutaris ac pectoris morbis aduerta Quin etiam haec ipsa iecinoroses, hepaticos ac lienoso adiuuat, praeterquaenim quod obstructiones viseerum aperit,ea ipsa roborax ac firmat uteri pr*xore frigidis malis siccurrit, &satus crasso siti in pipstinis, siue libi incorpore oberrat eunx, dissipat ,-xiliatur proinde hs quos tormina vexant, aut qui Colic tormenta patiunturiincipienxem hydrope ac tym

Habet sane Marum omnes Amarici vires,quas poeta sic carmine complexus est. Bo Torri-

46쪽

mdasi neruis γε maracus apta cerebro, Hanc itiensfle .rmn minus optetisdropi. Urinae , tumidis referat*iracula entis. Hanc isti matrix et puella colat.

Itaque & Marum ex omnibus plan-isis d. iis nostro singulari delectu Pilulas has

racas tribuit aerbula capiti , pectori, motum stomacho, intestinis, Vesicae , vetero,ac neruosis partibus prospeci ura, M partes prcecipuo animales roboraxura,cuit natura amaritudinem quandam eamq, aromaticamjndidit, cuius dote puri edinibus non minus resist re potest,corpori humano ruinam mi

naturis.

Caput tertium.

CVM variae Costispecies,colore,pore ac natiuoselo, aut patria seu regionibus in quibus is nasci traditur, diuerentes, ab auctoribus diuersim descripta:

47쪽

Cay v TER TI, M. V descriptae legantur, fueritque hucusque

magna inter Medicos hs&Controuer.

sia delegitimiCosti notis,&quibus Indiciis verus a false dignosti posset: operae pretium erit, utinam verus Costus sit Dioscoridi quondam agnitus, dic quirere Extat enim Cost Arabicus, Indicus, Syriacus, itemque peregrina ha forsitan Heleni) smagine indix pro Costo pius diuendistilla,quam praefatus Dioscorides pro Costo em -φ ptoribus fraudulenter obtrudi, ac pro vero Costo supponi scripsit lib. I. cap.

Duplicem hucusque Costum osteinae Pharmaceuticae tenuerunt, dulcem nimirum&amarum,cum interim nemo videat , quomodo Costus alii pisae. quis dulcis esse queat, utpote in quo insignis amaritudo, acrimonia desideretur, de is a mordieitate comendari soleat, prout versus sonat

Nardus odore brans, e mordens costis Amomsi Versicolor i. Aes lignum me.

Itaque fatuam quamdam radicem,

48쪽

&sapore vel acrimonia carentem pro dulci Costo nonnulli hucusque colue-om runt, quod si autem notas eas, quas

Mi Dioscorides in veroCosto requirit,dia νς ligenter expendas, omnem certe Costum amarum esse debere deprehendes complures haec indicia in Costorequirentes Zedoariam maiorem pro Cossiti Syriaco assumpsero, quam etianosipsi olim loco Costi veri paulo mi- a.d.a mori essicacia Theriacae indidimus. a.22 Dur uit autem haec cum errore con- - - trouersia tamdiu, donec perlongas Se prolixas maritimorum itinerum fatigationes,verus nobis Costus a paucis

nunc annis innotesceret, quo nucabunde gaudemus,omnes eas notas habentes, quas Dioscorides loco Citato clare descripsit est enim eximia odoris suauitate praeditus, candidus, leuis, amarus , acris 4 arornaticus , Hunc praestant nauigia, sed corticis magis sti seri quam radicis speciem priste ferentem, os est enim ad octu Cinamomi in Cannas conuolutus , denuo tamen ipso Cina-

49쪽

C A pvT, TERTIT M. Is Cinamomo ac durior. ex pauca flauedine albicans Eum primo intuitu vulgus inamomum candidum aut Canellam albam dixit, adeo ut Ger- ni quoque eum album Cinamoma nominare hucusaue soleant, cum di

tam amarus ociam acris est hicCost is, ut eius mordicationem lingua masticantis vix ferat praeterea tam odorus ac sapidus, ut omnium aromatum sapores ac odores in se contraxisso vi. deatur, habet enim acrimoniam cum

Zingibero MCaryophyllis iam ritudinem cum Zedoa N Calamo, feruorem cum Pipere, fragrantiam cum Cassia lignea, Cinamomo communem, quorum omnium sapores ac o. dores manducanti exhibet,a nullo vel vix ullo aromate hucusque superatus.

Quondam optimum Costum e* Ar bia delatum fuisse Diostorides innuit, obst,

qui nunc in multis Indiariocis, praeses galei. tim vero in GuZarate & circa Amadabar,quae in desertis sita est, naisitur, licet

50쪽

licet etiatn olim ex India verum nigriacans fuerit delatus. Vide Garetiam ab Horto lib. I. cap. 33. Gal. 7.Siinpi Huic igitur Costo, cui ob notas omnes ab auctoribus pristis psoque G leno depraedicatas insignes ac varias quoque vires inesse quilibet eius usum

expertus agnoscit merito in praeparatione huius medicamenti sauciam habemus, is enim praeter alias insignes dotes potenter calefacies, unde flatus crassos prompte discutit, segnitie Coctionis emendat, ciborum in ventriculo corruptionein prohibet, colicos c. m. dolores a frigore aut flatibus profe- os placat, quini uterinis malis au xilio est menses & urinas ciens viperarum morsibus ac venenis aduersatur, ut proinde antidotis conficiendis semper fuerit idoneusi summopere ad horum confectiones expetitus Pectoris inflationes ex Absinthiacola stus tollit valet etiam ad rupta & Conuulsa, ac ventris insuper tineas pellit, nectio neruorum reselutiones illituperis