Quae fuerint tam a regibus quam a comitibus in Engolismensi "Apanato" comitatu instituta, 1445-1515

171쪽

Viense et . non tamen Diodo tribunalis ordinarii permanebant quippe quorum consiliarii vel commis Sari non conventum agerent Certi temporibu S, nec sorte pluries in anno, ut urelian sensi duci data sucullus erat, in suis veloribu dominiis V, immo no Aonio sorte quidem, sie ut in Andegaveris provincia, conveniebant 'Etenim quando partes adversae, in en oli Smen Si tinctu,

ante magnos dios in iis erant iturae, de tempore adi nioni sollicita ambigebant λ. Magni quidem dies nostri, ut apparot Engoli Smηe tantum habebantur ' non vero in diversis dominiorum Comitaten Sium locis, praeterquam quod agebant dux Aurelianensis ' dux Burbonensis , immo etiIm, anno

1528, ducissa Engolisinensi 8.

172쪽

Deniquo talos magni di se non summi potiebantur judicii, namque non omne causa S, Sine Bl Pell3tione, dijudicabant, more magnorum Britanniae dierum, qui P0rlumentum quoque Vocaban1ur neque quaSdam Sultem, veluti dies magni leni)onii, quibus etiam nomen erat cacarius, gallice Echi quier .

Νihil igitur aliud orant magni dios nostri nisi inter

Sene Se allum en golis mensem et parisiense Partamentum,

jurisdictio inlorposita quae nempe Comiti opem r3CStabat ut apud se diutius subditos relineret judicando S,

immo nonnullos prohiberet ne ad regios judiee pro Vocarent. Indo fiebat ut magnos dies aegre ferrent Engo lismen Si provinciae barones, qui saepe impetraVerunt a Rege ut de modio tollorentur . Quin ipsi Comitos consontiebant haec instituta non Suppetere, propterea quod incerti tempori erant, mon

173쪽

sunt nil hidicii, et locum faciebant sumptibus extraordi-n Pii S, quo impensos sorte non liberabant mulctae, in magnis diebus irrogatae Tolos enim praecipua suerunt causae quae Ludovicam Sabaudam incitaverunt ad curandum ut anno 1528, ala olerentur . D. De procumitionibus judicandi causa de concilio;

de conii te audio iuriam potestatem, uno perSOnae inhOerentem, Comes quidem mandabat constanter Senescallo,

locum-tenenti judicibusque-in-modum praepositi et

inconstanter u commissariis , legatis in magnos dies. Rariu vero eam delegare poterat etiam procurationibus extraordinariis, quibus committebat munus singulari ACIUS3e, Separatim e X pediendae . Deniquo eamdem sibi reservare potestatem licebat ut ea, in suo Consilio aut, extra Consilium per emetipsum, uteretur

Quod intra, vel lxtra Consilium, non satis labe -

174쪽

bal causarum instrumenta inspicere quae Sua reserebant, sive lites a suis ministris sive non essent judicandae , Sed praetere3 SemeitPSUm Pr judice gerebat. Nempe, in non contro VerSi rebus, hommagia et seu lorum pro sessione accipiebat aut censuales terras con Stituebat- , praedium pronuntiabat in castellaniam habendum Vellemu etiam moneri, at non e documentis sciscitari potuimuS, an traderet comes, veluti dii Aurelianensis, littoras ad manumittendos Servo ad Polem gnΟScendam ad Concedendam civitatem ' et, ut aiebant naturalitatem , ad nonnullo in nobile eo optandosi.

In foro autem litigioso, de civilibus controversiis, ad Comitem interdum quidam provocab3nt et, Cum abeSSet, appellabant veniendum meum Dominum ' D. In causis capitis, statuebat de mulctis quae ab eo uomittendae

ordin senescalli que ... et de e led dessendour a appello a laveniae dem gr item en Pareille cauSeΝ. 33PPelleat veniae de Ingi'. i

175쪽

-- 59 poscebantur l. l)eni tuo una, anno 1477 Carolus Comes suae actus est tutelae, jure veniae dandae Seu Criminuni remittondorum si ui Contendit . Etenim, in panamento Suo intra omnium etiamque extra suorum dominiorum limites, e quibusdam apertis Careeribus Scelesto emiSit, Sua cognatione cum Rege conlisus ne improbaretur. Re verit, Ludovicus undecimus non prorsus eum improbavit niSi quadam parte. Quippe, semel et hac vice tantum, cone e S Sit venias jam data S, otiam extra Comitis dominia, non Sso revocandas Item sic vice concessit quoque in omnibu apanementi

oppidis aliisque comitatensibus dominiis, quo non SSet adhuc ingr0ssus Comiti facultatem esse futuram poenae scelestis remittendae. Quibus exceptionibus, manifesto Satis apparebat non udi in futurum e novis Comitibus engolisinensibus, a fore criminum remittendorum jurespui. Quod pro socio Rex sibi jus expreSSe re SerVIbat, utpote qui jam in dominiis comitis, litteras remissionis traderet .

III. - SUPRA COMITEM REGIS MIM STRI, SCILICE IMMUNIUM JUDEX PER APPELLATIONEM IMMUNIUM JUDEX, PAB LAMENTUM, MAGNUMQUE CONCILIUM.

Superiores Comiti lapanato evadebant, quorum alii in

176쪽

160 proximo pana menti confinio, alii in ipso panamento, deniquo alii habitabant urisiis.

A. In proinim confinio, Versabantur senescalli qui tantae, provinciae Petrocoriensis, Pictaviensis Lemo vicensis, gubernator urbis Rupellae, praeSertimque Santonicae provinciae senescallu empe eo con sulebat Rex do actis ad panamentum respicientibuS alium Senoscallorum aliumVe eligenS, P regione RPInamsenti cujus haec acta referebant. Qua de CauSR, apanamentum igitur non erat individuum neque unum in summa corpus efficiebat, quod dirimi non posset a potius una quaeque caStellania regionum ConSuetudine movebatur et, pro statuto locorum e hae elida regali senescallia pendebat. Quod si vero his omnibus sonescallis permitteretur, in engolisinensi proVincia Cura CauS3rum regalium, aderat periculum ne jus a panamenti sine intermissione praecipienteS, jurgia provocarent Perpetua id reVera, accidebat siquidem antonicae provineia SenescalluS continuis litibus cum comite conflictabatur . Senescalli

igitur tutam sacer nequibant hanc aequabilitatem decernendi, quam a judicibus a est exigere quippe qui manifestius aequo egi causam adjudicantes, pro illo

stare viderentur. B. In nyolismensi vanamento. - Quare, Procul dubio fortasse id, in alterius rei studium, monVer

177쪽

toiulas hominum montes, Satius visum At rogalium Porum Urnni ut in tuto ponerentur, peculiaribus judici bus committere. Quo profecto, etsi non abjiceretur Propositum recurrendi ad sonescallos, adhuc haud longo manentes Judice in panamento positos Rex institu0but ita tamen ieri potuit Rogom, quo melius sua dis Rimularo consilia, Comiti en olismen Si pariter c, anno sibi, contigit duci orbonensi, jus candidatos tradendi concessisse i quam si facies conjocturam, tibi licubi intolligero quod anno 14 99, ex affirmabat u lique psys 'Angouinois, ' a nul juge de par

Nous in quo Engolis mensi ago, nudus est judex Νobis . am quo plane constat fune fuisse unum, in minus duos, in eligoti Sinon si provinciti, Immunium judice S, quorum, ab anno 1469 ad annum 4505, ne nomina quidem nos fugiunt . Alia vero parte, haud lique senescallum Pictaviensem vel Santonicae proVinciae Sene Scallum non sibi eodem tempore, Servavisse aliquid urium

1 Carolus VIII ducitur honoris concodit, 20 apr. 149 faculte de nommer, an Se pay de ore et de Boaujolais au deuxossico de juge des exemptes par appet, D P. 1359 t, ' 50 vide

appendicem G 3 .

2. Januar. 498-9, J. 231, D 1T ' 118 ' august. 1483, contra verba facit curia Partamenti re des ossicieridia o QS payS deSd per D scilicet imprimis Engolis mensis comitatus 3 4824,

D 232.

3. Judice pro rogo immunium per appellationem mari. 468-9 utique, ad 12 nov. 1503 HELYΑs de inque JOANNES GERAI DI

178쪽

quorum causa nomen erat alterutri jurisdictionum t

im munitatum jude Unde conjiciendum ab semus judicem immunium per appellationem nihil aliud suis so

quam Unum, Super aliis judicibus additum. Do hoc lamen certiores sumus Judicem quidem Immunitatum et Jurisdictionum, Judicem vero Immunium per Appellationem non fuisse unum et eumdem regalem ministrum. - Alteri enim, Immunitatum scilicet tJurisdictionum Judici, cognitio competebat a Suum regalium, utputa luesae majeStatiS, salsae monetae, adulteratorum regis sigillorum violatae regiae tuitioniS, etc. Item, de causis ad Ecclesias privilegio munitas vel a Rege conditus, cathedralem engolis mensem, Beati parchii, Boata Maria de Corona abbatias, etc. respicientibuS,

de leur vasSaul en si et restile ... Inde quod demirabatur,

anno 1887, abbas Blanchol Di illet Soc Arch. . . Charente, P. 230 , dilucide docetur. - empe, Beatae Mariae de Corona regia habebatur abbatia cibid. p. 26 n. 3, 1 octob. 1457; an glard, Pouille histor dioc. Anyoul P. 328. s. supra, P. 31 n. 3 et .

179쪽

Sonae tui bii nempe relaus verum fiebat nomon Ruum. - Λlter autem Immunium scilicet Judex purAppellationem, quum vadimonia Concederet in appellationis casu dilata. tuae parteS, data immunitate, Si V a Comitis durisdictionibus, sive a localibus Rogis uris dictionibus liborabant , pariter Verum nomen Suum probabatur. Quapropter Instituta erant in eligolis mensi pana mento et in reliquo regno, hac de re, Simillima . C. Parisiense quidem ad Par lamentum pertinebunt provocationes Senescalli engolisinensis Magnorum Dierum, Judicum Immunium et senescalli Pictaviensis senescalli vero Aquitaniae, Lemovicensis, Petro oriensis provinciarum et Sub Joanne Comite, provinciae Santoni- Cne SenescalluS, urbisque Rupellae gubernator in Parta mentum Burdigalens conveniebant. amque Cum anno 1 62 cruatum osset murdigalense artamentum, Iro

P. 140 r, ' Quapropter judex immunium per appella tionem non habebat uti quo Causam disjudicandam : hos, qui se serebant immune S, ad Par lamentum condueere aliquoties ube

batur.

2. Vide thoqim nostram gallice scriptam lib. V Cap. ΙΙΙ.

180쪽

attamen, cum Comitatus in Apana montum ut Parilatona tenerotur, id obtinuerat Comos ut sui in forum summi Partamenti convenirent , Parisios Scilicet, non autem Burdigalam riuo beneficio non solum a pana menti, sed etiam omnium Comitis dominiorum subditis frui licuit Confra quod pertinaciter jus suum prae se tulit Burdigalense Parta montum, senescallique id in forum convenientes, pro virili parte, multa turbaVerunt, regalibus servientibus, immunitatem Comitum Engolisinensium pronuntiantibus, in vincula conjectis, ne quidquam connisi non istum valuserunt ad vincendum privilegium, quod Sane Per-

In eo quidem poterat Comes gloriari quod nullius clionlola nisi fori Parisionsis esset immo etiam, quod Engolisma multo amplius distaret Parisiis quam Burdi gala, et quibusdam litigantibus territis suadseri poterat ut agnos Dies, pro appellationis jurisdictione, satis haberent inuo in casu, cum subditi Comitis, tum Comes ipse sibi potuissent gratulari quod in forum convenirent

n. 1.

3. s. Supra, P. 24 n. 8.