Epitome regii ac vetvstissimi ortus sacrae caesarae ac Catholic̜e maiestatis, serenissimi quoq[ue] principis & domini, Dn. Ferdinandi, Vngariae ac Bohemiae regis, omniumq[ue] archiducum Austriae, ac Habsburgensium comitum

81쪽

T E R T I V S. uidimus, ut compluribus ea tabe extinctis, multi membris capti aut truncati fuerint. Grassiante post pestisiuitialiscanno Oni M. D. II. per uniuersam sere Germagi tumniam pestilentico ueneno ruricolae Nemetenses in 'agro Bruch sellano Peronicam factionem, nuper in Nova peroni Ungarico monte apud AlsataSattentatam, denuocii factio in in lucem reuocare conati,dignas perfidis ac rebellis Q p . fastus poenas subiere, quorum impudens facinus rim ' Austriadis nostrae liber V. enarrabit. Qua tempe

state post Georgii Bauariae Ducis obitum, Maximilianus Cesar in Philippii Comitem Palatinu Rheni viri itiac flauaris Ducem arma sumes,auxiliaribus sociosv mphivpsi copiis eudem imperata facere coegit, Rohemis, qui CorintςN NRoperto Bauaro in praesidiu haud paruo numero uenerat, uictis at Prostratis, uel munitissima arce

Κopst steria, circiter annum Domini M. D. III. ut expugnata. ua strenuis & ducem et militem Maximilianus in ea pugna egerit,haud dici potest, or dina acum inferioris Alsatiar Imperiali aduocatia&Barresi dominatu Austria. domui bello coacti, relicto Palatino, nomina dederunt. Pace tandem inter Caesarem & Philippum firmata, Imperator Germanis Principum conuentu denuo circiter annum

Domini M. D. VI. Colonis indixit celebrandum, in quo uariis nobilium & ciuitatum dissensionibus copositis, Caesar anno mox sequente ad Alfatas re uersus, aliquot dies Argentoraci cum plerisq; Pria

invidit,

82쪽

pbilippo Retita tu . LIBER

cipibus degit, Ernesto Magdenburgensis Ecclesiae

Archiflamine, ipsa Dominica Laetare, Uuilhelmutertium Argentinum Praesulem electum, ac con fir malum in cathedrali templo, Sc Imperatore & ple risq; aliis Principibus praesentibus cosecrante. Cui Uilhelmo die Martis proxime sequeti, Hagnoiam uocato, Caesar Imperialibus corona&amictu adornatus, no sine celeberrima pompa contulit regalia. Proposuerat iamdudum Imperator pro Cffariano diademate nanciscedo Romam proficisci, quocirca XUI. die mensis Aprilis dicti anni, Principii con uentu Constantiae habito, super Venetorum rebellione non pauca conquestus est, eo in Gallorum Regi Ludovico duodecimo, caeterisq' Italiae Principi

bus foedere Iuncti, eorundem opera omnes ad ur

bem Romam aditus sibi praecluderent. Superuenit Sc aliud Caesarianae in Italiam expeditioni obstacu/lum, inopinata uidelicet Philippi Regis Castellar ac Legionis&c. Archiducis Austriae,& Ducis Bur gundiae mors, in quo non modica uincendi hostis maximiliano spes fuerat, cui no citra maximum tu ctum, Regio more, moestissimus parens in dicto Constantiensi Principum couentu iusta persoluit, inito post haec cum Iulio secudo Pontifice maxim o, Sc Ludovico XII. Galliarum Rege, edere, Caesar Venetos anno Oni M. D. VIII. bello adoritur, insolantiam ipsoru domiturus, quorum uires cori tinuo

83쪽

T E R T I V S. tinuo sere quadriennio Marte haud parum contribuit, quos etiam proculdubio imperata facere coogisset, nisi Iulii Pontificis et Gallorum regis lubrica Lubris Des fides obstetisset. minuebant quoq; nonnihil Caesaris propositu Germaniae Principes ac ciuitates, illi nihil non subsidii ad tam graue ac sumptuosum bellum denegantes. Quare circiter annu Domini M. D. XI. alio Principum Germaniae couentu in Auλ t

gustam Vindelicorum coacto, Venetorum perti 'nnacem cotumatiam denuo,sed frustra mortuis emuerba faciebat conquestus est. Inde ad Constanti/ caesir ciuenses inter se non parum dissidentes, celerius diuertit, ubi sedato tumultu Caesar, circiter annum Diti M. D. XII XXII. die Februarii mensis Herbipo casir degit lim ueniens, aliquot diebus ante quadragesimalis N .lo ieiunii obseruantiam,cum omni clientela genio in dulsit. Inde per Uuestrasia ad Mediomatrices iter faciens, ametensibus nullo no debiti honoris acreuerentiae offitio exceptus,Caesarium tributum multos annos ibidem ob Imperatoris moram congestu accepit numeratum. Post haec Treuerorum Augustam eiusde anni XI. die mensis Aprilis subintras, euestigio singulis ac omnibus Germaniae Principi Mau. bus 8c statibus Imperialem conuentu trimestri spa/cio duraturum indixit, in quem & Romani Pontificis legatus, Laurentius Campenius, tuc Ueltrensis Antistes,&Ludovici Gallo Regis Oratores, cum

84쪽

L I B E Rplerisq; aliis primaris nobilitatis hominibus conuenere, quibuS praesentibus praeter alia, pro Germa/niae ac totius Christianae religionis pace salubriter tractata, Maximilianus pietate ac deuotioe motuS, reserata diui Petri ara inconsutilem benedictissimi saluatoris nosi ri tunicam, cum aliis preciosioribus reliquiis ibidem exponi, ac publice ostendi praece pit. Inde Coloniam descendens, in Brabantiam sol uit, ubi rebus omnibuS pro uoto compositis, Coloniam reuersus, AlfataS repetiturus, per Landovia,c λης it & Uuissenburgu, Haganotam uenit, illic hyberna

HV turtis, aproru forsan uenatione, quibuS sacrum ne mus,cui Foresta nomen est, abundat, uehementer

delectatus. Percepta ibidem Ludovici Gallorii Re/gis perfidiac nam Carolo Geldriae Duci contra Brabantinos neruis belli subuenerat illo ut desertorec irfini i neglecto, Caesar rursus cum summo Pontifice pepit j si η' git , per Germanias edicendo sub capitali poena, nes Gallo Regi militarent, aut ullas suppetiaS ferrent. Qua tempestate Rauenna ciuitas e Gallorum manibus recepta, Romano Pontifici restituitur, Franci genas et gente occisa, Sc illinc expulsa. Maximilianus quoq; insubriu Dux per idem tempus Cesiariani militis praesidio eiectis Gallis, Mediolano uictor potitur. Bressam insuper Italiae urbem CaesarianuS exercitus eadem tempestate forti manu debellans, neo seSui neq; aetati parcens. Venetorum ac fideifrago rum ci

85쪽

T E R T I V S. rum ciuiu ultra septem milia trucidauit, Iulio sectindo Pontifice anno mox sequente, qui numerabat ... i. r. tertius decimus, supra sesquimilesimu a Christiparguirginis partu, uita functo,cui Leo decimus sussci λtur. Quo tempore MaximilianuS Caesar inito cum. sar foedis Regibus Angliae, Hispaniae, & Arragonis foedere, superbientes Venetos grauius impugnans, Gallis ex omni Lombardia, quam ad annos ferme decem occupauerar, eliminatiS, uictior triumphauit. Nam septima die mensis O stobris eiusdem anni,Cssariani milites haud procul a Uincentia cum Venetorucopiis manuS conserentes, supra nouem milia occi/derunt, copluribus primariae nobilitatis militibus captis. aua uictoria Maximilianus animosior redγditus, coacto numeroso equitum ac peditum populo, Angliam uersus, Heliarico Regi praesidium ad/dueturus, castra mouit, ubi coniunctis uiribus Im/perator & Anglus, Tornacum munitissimam ciui cisses rortatem, tuc Gallo audientem, obsidione cingenteS, e nacum expuGallorum exercitu compluribus occisis, CCC. quinquaginta captiS, in praedam quo centum Scquinquaginta onerariis curribus, quibus uictualia Tornacensibus a Francorum Rege mittebantur,abductis,XIII. signa ex uicto atq3 in fugam uerso ho/ste obtinuerunt. Quare Tornacenses omni spe de/ ror-e sies

stituti,sese Maximiliano Caesari dediderunt,qui ci=: quibus impune abire permissis, moenia & turres ura

86쪽

L I B E Rbis solo tenus demoliens, reliquias Anglo Regi donauit. Qua tempestate conductos quo ingenti stipendio Helvetios Maximilianus, adiuncta etiam equitum turma, quibus Udatricum Vuiriten bergium Principem, eius belli primarium ducem praefecerat, ad recuperandum superioris Burgundiae Ducatum, miserat, qui per Sequanos ad Heduos deue Diuisa caesi nientes, Oiuionem obsessam tot&tam ualidis aeneri Mipsis arum glandium tormentis quae bombardae dicuntur impulsoribus concusserui, ut di incolae & Galati, qui in praesidio erant, resistere diffidentes, pacta pecunia conati sunt emere pacem,fuissetq; tum proculdubio de Galli Regis fastu actum, nisi hoc pacto a Diuionensis urbis obsidione cessatum esset. Peridem tempus orta inter Senatum Splebem Uuo maiiensem factione, nonnulli plebis in eo negotio antesignani, Caesaris edicto in alioru exemplum ca/Ber pitali supplicio damnati sunt, Francisco Sichingio ς β ii ob eam rem Uuormatiensibus postea bellum indi/v fritis. cci te, PosthabitiS etiam omnibus Caesareis inhibi sies. tionibus, quibus id facere uetabatur. Anno deinde decimoquinto supra sesquimilesimu Helvetii CP sariana S partes tutaturi, copioso exercitu Gallorum Regi, mediolanensium Ducem bello inuadenti, occursant, cu eodem decimatertia die mensis Septem bris prelio manus conserentes, ubi ad quatuor sere horas neutra partium cedente, utrinq; fortiter Pu Suatum

87쪽

T E R T I V S. gnatum est, donec nox conflictu dirimeret, postri die uero a solis ortu reintegrato Praelio, tormento nos e rum sneas glandeS iaculantium, et cataphractorum Galla Reae. militum copia Gallus cruentosam admodum uictoriam obtinuit, Helvetiorum aliquot milibus des' deratis, in Gallorum quoq; exercitu duodecim mi libus interemptis. Durante sub idem tempus bello inter Uuormatienses ac Franciscu Sichingium, conuocatis Principibus Imperii Oguntia, Maximilia conuenturnus absolutum a proscriptione Franciscum denuo recipit ingratiam,sectis intereundem et Uuormaci U 'enses belli induciis. Praesagies post haec prudentissimuS Caesar, numinis c uti par credere est instinctu cum Germaniae, tum Christiano orbi imminentia pericula, seo Romani regni gubernacula haud diu sistri. tius moderaturum, frequentiorem Principum conuentum in uindelicolu Augustam, circiter Domini carnatiuitatis annu M. D. XUIII. conuocat, ubi Udatrico Duce Uuiritenbergio Imperiali proscri/ptione ob cotumatiam mulctato,cum Imperio Ro/mano, tum nepotibus suis consulturus, coepit cum electoribus super futuri Romani Regis, nepotis ui

delicet sui, Serenissimi at Catholici Principis ac Domini, Dia. Caroli, Hispaniarum Regis Rc. ele/ctione uehementius cosultare. Super quo negotio inita inter Principes cocordia, alio ob id conuen/tu in proxime tuc sequentem aestatem decreto, CRU

88쪽

L I B ER . sar Oenipontem adiit, ubi nonihil aduersae ualetu/- ri,ibb. dit is se corripuisse sentiens, dimisso Tyrolensi Com ita tu, in Austriae uesti gio festi nat, uocato tamen

eo gi prius Georgio Rietschio, Charthusians domus Eri burgenta prioremi se comitaretur, quo uiro cuia tis brutati tegerrimo, tum doctissimo multos annos Ra con/fessionibus,&a c5siliis usus erat familiarissime, qui confestim ipsum sequutus, ab eius latere donec spiritum exhalasset, discessit nunq. O Caesarem Chrissmanete pietati deditissim v,accccio dignurn, qui uicinam mortem Presagiens, prius de animi a corporis medico curabat. Invalescete post haec brumali tem pore, morbo, tandem in oppido Uuel sale 'o decubui. '' ' buit, ubi fatalem horam adesse sentiens, testamento

PriuS aedito, exangue corpuS suum citra omnem ex

onterationem,Regibus fieri cosuetam,a morte rudi xilino inuolutum, calce quo naribu S, Ore ac auri bus Oppletum, querno capulo in eo usum triennio

ante fabrefacto inclusum, iuxta dulcissimae quondagenitricis suae Leonorae Imperatricis ossa in Nova Ciuitate superioris Austriae condi prscepit, quibus ex ordine his qui tum aderant commissis, animae salutis anxius, coelestis antidoti remedia quaerens de lictorum suoru, ratione haud citra summam contritione dicto Charthusiano patri exposita, sacratis si ma synaxi, Dominici uidelicetcorporis& sangui

uis uiatico munitus,etiam extremae uncitionis sacramentum

89쪽

T E R T I V S. mentum no sine maxima deuotione suscepit, Omne regiam ac terrenam potestatem in Dei creatoris sui m imita manus resignans. Nec a quoquam ipsum adhortan nui resigη tte, posthac uel Caesar uel Archidux,sed ut priuatus

homo, proprio duntaxat nomine appellari uoluit. Mortis tandem horam adessse senties fortissimus ac magnanimus Princeps, armatura fidei,lorica iustiγtiar, ac gladio spiritus accinctus, cotra nephandi hostis incursus strenuit agens m ilitem, ii u in iliato cor/de spiritum Deo comendans, duodecima die men sis ianuarii, circiter annum Domini M. D. XIX hominem exuit,anno aetatis suae undesexagesimo, ubi Romano regno iam annis tribus & triginta prς fuerat. Quis tam Christianum & tranquillum uitae exitumno singulari diuinae prouidentide adscribate piam etern& innocua uitam quietior ac minus horrenda mors ut plerun comitatur. CuiuSexangue corpus cum maximo planctu ligneo capulo, uti uia uuScommiserat, impositu, a primariis Archiducatus Austriae nobilibus a Uuella in superioris Au

striae Nouam Civitatem,Regia funerali pompa cu i 2 E.

decuit elatum atq; sepultum fuit. Non Potuit hoc piis is Nora

Imperatore suo, ac patrie parente orbata Germania ciuitatη Au

non lugere, quem in uita semper & pacificii, iustissimum ac clementissimum habuerat Imperatorem. ' ' uocirca indidio publico luctu, a choreis, saltatio/ publicus unibus, &ab id genus spectaculis ad tempus cessa tu dii uiri m

90쪽

Margarisba repudiatura Gallo,

LIBER est, cunctiis sere Principibus ac ciuitatibus in defuncti Caesaris sui animae salute oppidatim ac pagatim mystico libamine pro Christiano more paren tantibus, nihil dubitantes, eam nuccum Superis ambrosia uesci animam,quam heroicis uirtutibus plenam ex corporis ergastulo migrasse nouerat, quas maximiliani uirtutes scitu dignas quinto Austriadis no/strae libro clarius inliteras reseremus.

Argari tha, archidu1cissa Austriae, inter maximiliani Caesaris libe thros sola a morte parentis

superstes, uix bimula, Fladrensiu cut diximus) opera,inuito Parente, Carolo octavo Francorti Regi fuerat desponsata, qua tamen adultam pudicitia, uenia state, ac morum integritate, nulli secunda sponsus

repudiauit, Anna Britanniae Ducissa in locum eiusdem assumpta, quod indignum facinus pleriq3 im matura Caroli morte dixere punitum. Nupsit post haec Margaritha AllobroguDuci, ex quo nullius

prolis mater facta, maritu Paucos post annoSmor te amisit, uidua ad Burgudos reuersa, ubi hactenus in coelibatu pudicissime uixit, nihil a maiorum suo rum uirtutibuS degenerans.