Hieronymi Balbi episcopi Gurcensis Ad Carolum V. Impe. de coronatione

81쪽

et Imperium eadem ex origine defluant,parique ruire censeatur quicquid in unius celebritate est ob seruatum,ad alterius quoq; referxi potest. Sed quavis Vrbs Roma sit locus coronationi Potificie starurus ,plerit tamen ex Pontificibus aliis in ciuitaribus,atque etiam prouinciis corona decorari maluarunitur Gregorius. X. in Urbe Viterbi est ea donis tu S. Celestinus. v. Perusii Potifex designatus,Cardinales Coronae suscipiendae causa, usi ad Vrbe Aquilae accluit. Clemens. ν. Perusii parirer factus, extra Italiam Lugduni Coronae ornamenta suscepit, et alii aliis in locisi quandoquidem: ut uulgo dicitur,ubi est Papa et Imperator ibi est Roma, et

curia. c. ego ide iureiur.et Abb. in .c fi. de M. cope.

Quanti uero illud est faciendum,quod cum ex canonum praescriptiono, electio Papae eo in loco

sit celebranda: ubi prior uitam cum morte comu tauir. c. ubi periculude elec.li. vi. Cle. ne Romani

de elec. Tamen si alibi fiat stabilis incocussaq; habet. Quonia locus neci eligedo Potificet nec qua uis alia in actione ut cocludit Hostie. offre. Arachi. reliquim canonum Antistites,quos Pe. de Aa Cha. in. d. le. Romani, refert et sequitur est de necessitate: ut eoru uerbo utar praecisa. Sed solii ad bene esse. Nihil tamen ambigo,si quis superiorum

temporum annales accuratius euoluerit eum facile

reperturum quosdam Imperatores alibi quam Romae corona aurea fuisse redunitos: Ied cum ius fio

82쪽

nitum sir prudentes fallere non potest facti autε

interpraetatio plerunt etiam prudentes fugitaui. l. in omni .st. de iur. et fac. igno. Forte quis mihi obiietat Clementem. v. qui Auenioni degebat, iussisse Henricum Lucemburgum Imperatorem designatum Romam coronae accipi edae gratia proficisci. Enimuero quisquis illorum temporum historiaeYpenderit, facile intuebitur, lementem non id egisse temeretnec absq; causa: sed nec qi no aeque Auenioni,ati Romae eum corona donare potues rit. Verum ut tumultus Italiciiqui passim in Hetraria,et agro Piceno exarserant eius in Italiam aduetu sedarentur. Quod refert Platina in uita ipsius Clementis: eodem inquit tempore Henricus Lu ceburgu S a Germanis Imperator electus i hac quidem lege a Pontifice confirmatur: ut infra bieni ucoronam Romae habiturus Italiam ingredereturι hoc autem animo id egit Pontifex: ut Imperatoris

aduentu motus italici comprimerentur. Extremuillud est quod nullo canone uel lege sancitum puto lut ordo aliquis tanqua forma,et substantia exigavicuius omissio ipsa coronatione labefactet. Demu Ssi placetiui coronatio sit necessaria : de quo quid ma 1ores nostri senserinti supra retuli, is tameor squi potius ex comentariorum librisiqua iuμ

re aliquo eruiturinon est necessarius laut, ut aiunn,

de substantia actus : et praesertim ratione loci: tum quia nullo iure cauetur coronationem alibi

83쪽

quam Romae factam robur non obtinere : tum quia nulla in actione locus ut forma substantialis exigitur Nec ulla lex laut canon super ea coronais vione editus loquitur,aut prohibendo, aut cu clausula decreti irritantis: aut per uerba ablativi ab solari, uel alia uerba: quae de sui natura solent substantiam/formaue indicare: de quibus per iuris inter praeteS. c. cu dilecti de elac. et I .Li. st. de lib. et post Ergo omissio huius ordinis docil immutatio non

redit coronatione mancam nec inanem ili modo ab idoneo aliquo,utpote a Pontifice maX. eiusue legato celebretur: ut. d.c. Venerabilem: et. d. Cle.1.et. d. c. Adrianus. Quauis Imperio nondu de Grscis in Germanos tranato coronadi munus ad praefecta Vrbis spectaret: ut sentit Bar.iu.Li.st. si quis testa. lib. esse iuss. He. De christianis Imperatoribus,re quid Costantinus ecclesiae Romanae contulerit.

Radit Inno. aequissimus in afferenda Pont tificis Imperatoris 3 potestate uindeX, qui uelut in Critolai trutina utriusque copiaSet facultates expendit. Tres Imperio Romano praefuisse i qui de sede Apostolica , quamopri ome meriti sunt Consi antinu: de quo in .c. Constatinus. xcvi. di. deinde Iustinianum sanctissimara legum promulgatorem. postremo Carolum ma gnum: de quo in.c. Adrianus.lxiii. dist. Sed Carolus. v. sub cuius ductu selicibusq; auspiciis C fixi,

84쪽

sto militamus itanta est quod sine ulla adulatio nis suspitione dictum uelim in sedem Apostolica

pietate, obseruariaque: ut tribus bis,uel aequalis,uel multo etiam a uerbo ab sit inui dia superior esse uideatur: Cuiu S mimi ficetia,incredibilli animi magnitudine effectu videmusrut summus Pontifexa tot fluctibus, uel uerius naufragiis ereptus tin pacatissimu qetis portu sit delatus. Atq; sedes Apo stolica Vrbis Roma: dna, et Regina Optimo tur et sit et habeatur. Quod nequis minus considera te ductum puret historiam priscorum Cassaru paucis attingam. EX Imperatoribus duo Philippi, pater et filius omnium primi Christianum nomen acceperuiar anno salutis. ccxc post quorum infelice exitum utril. n. fraude Decii necati sunt. I inperauit Decius maximus Christiani nominis hostis: qui Cornelium urbis Romae Episcopu uariis cruciatibus crudeliter interemit. Ventum est: tandem.

ad auspicatis ima Constantini tempora quia a Siluestro una cu filio Crispo salutaris fontis lauacro expiatus sub sacrosanctae crucis uexillo hostes pene innumeros superauit. Sub hoc Principe q anno Christi.cccxxxix. Imperiu obtinuit: Christicolae prius a Tyranis oppressi paulatim respirate coeperunt. Ca rerum quae de illius donatione uulgo forunturtet magnos alioquin assertores habenti nec propugnare nec oppugnare est: animus. cum duo

eximii Sedis Rom. Sardines no minus doctrinat

85쪽

u pietate clari Nicolaus Cusanus et Petrus Alea

censis adeo accurate, copioseque rem omnem explicariit: ut nihil supra addi posse uideac. At Pius Pontifex sedulus rerum uetustate inuolutaru in dagator in nobili illo Dialogo quem ante Potificatum in Germania edidit,Paleae scripta de Constantino,ut subdititia et adulterina refellit. invehiturque contra miseros,ut eiu S uerbo utar,legistas, qui tantu sudant disputando,an id ualueritiquod nullo unil tempore fuit. Nam Laurentium Vallenissem missum facio qui caluniandi potiust si ueritatis indagandae studio,in sacra Sede Apostolicam petulatimine debacchatur, eos autem ut prius Aarbores sequar,qui Pcul ab inuidia, et metu rursus a gratiat et amore haec ex fide retulerunt. Ex quorum monumentis innotuit Costantinum ecclesia in Urbe Roma condisse in hortis Equitilinon lotage a Thermis Domitiani: donao obtulisse patina argenteam,et cyphos duos tet calicem aureu,aliaq; uasa eX auro,argentot conflara:fundum quoque Cornelianti dedisse dono in agro Sabino: et hor tum in Urbe ad regione duorum adamantu. Item domum in regione Orphea intra Vrbe. Reliqua de eius donatione ,et lepratet balneo sanguine puerorum redundante, passim decantata silentio praetereoi ne odium gratuitum mihi comparenta Post mortem Constantiniiad quos Vrbis Roo principatus deuenerit.

86쪽

O uero defuncto,ut lege quadam fatali re e gna,principatu si,quo sublimius euehuno

tur,eo miserabilius ruunt/rebuS Romanis

paulatim in deterius labantibus: deinde funditus euersis,Vandalii Otrii Huni/Alanii Longobardi suo quil tempore Italiam innumeris cladibus, depopulationibust deuastarur, Urbe Roma semius in praedam uersa, aliquando et igne ex usta , Neomo in barbarorum ea sibi uendicare est ausus. Sed uel ut Vrbem sacrosanctamiet extra alienigenarum mertium positam Caesarum legibus, magistratibusq; regendam omiserunt. Na cum Vandali Imperante Valeriano,ex Aphrica profecti Duce Genserico i Vrbem diripuissent,incedissenti,templisi et sacrariis spoliatis: quatuordecimo post Vrbem captam die cu in genti captiuoru numero in Aphricam redierunt: At Theodoricus Cottoru rex Ita εlla domitaiet subacta,Rauens regni sui sede fecir, Roma Imperatoru ditioni relicta. Q uibus quideteporibus inter Antiocenat Romanat ecclesia de sacrorum,et Potificatus praerogatiua grauissima, et diuturna coletio fuit. Sed nec minus postsi Costantinus BiZantiu deduxit Colonia: de ecclesiae primatu certatu est: quoad Bonifacius.iii. a Foca Imperatore obtinuit magna,in contentione: ut sesdes beati Petri Λpostoli: sicut caput omnivest ecoclesiarum,sta diceretur: et haberetur ab omnibus:

quem quidem locum sibi ecclesia Constantinopo

87쪽

litana uedicare conabatur, pleriso afirmantibus eo loci prima ecclesiae sede esse debere ubi I mperii

caput eer. Hactenus usi ad Focae. s. principatu Vrbe Romam in Imperatoris potestate fuisse.ut caetera omitta,argumentu est certissimu. Qi Bonifa cius.iiii. cupies Romae eo loco: ubi Pantheonis te

plum visebatur sic nucupatu,quod Cybeli matri,

et omnibus diis comune esset delubru in honorestemerata Virginis extrueminecesse fuerit ei facul

late edificandi a Foca obtinere,adeo Potifex Vt bis non tadns qua inquilinus omni ditione care bar,ut ne sacellu quide unu sine Imperatoris iussi aedificare potuerit. Deinde Urbe Roma diuturna barbaroru incursione uexatam,et tandem Bellissarit,et Narsetis uirtute a tot calamitatibuS ereptam, Imperatores,qui longissimo ab Italia tractu BiZaιtii morabatur,per Hexarchu, id. n. erat magistra

tui nome, rebus italicis praeerat aut legatos qetorraquillel regebat. Quoad Lotharius in Italia uenies magistratu elegit,si populo Ro.ius diceret. ex plebe aut Decambones duodecim creabanu,q uisce Senatus gerebit. Et ne Oium temporii Ephemoridas contexa,nouissima coplectar,anno salutis. M. ccc.xlvi. Romani sibi magistratu costituerunt cosulari piare,que tribunu uocabat, quo in breui abrogato, et ob ciuiles discordias in exiliu eiecto Senatorem elegerunt, qui uelut dictaturam in reo Pub. eXerceret. Sed eo quoque non longe postea,

88쪽

ccess

e magistratu deturbato Septeuiros creant cu summa potestate:quos Reformatores totiuS reipu. nominarui, qui hodie pati udem nomine, sed dispari potestate xebus Vrbanis praesunt. Anno autem Map. lxv. Vrbis custodiam,totiusq3 reipub. cura Bandaresus, idest singularum uexilliferis curiaruco miserunt: haec capita regionum in huc usi die uocant. EX Pontificibus primus Bonifacius. ix. anno Domini. M.cccc. Urbis Romae dominatum sibi uendicare tetavit,in cuius uita haec scribit Platina. Bonifacius Vrbem ingressus munita mole Adriani moenibus,et turribus dominatu urbis sensim potitus est. Quae aut scribit Platina,in eo lib. quem de uita et moribus Pontificum edidit,uelut sacrosancta et sybillinis foliis ueriora sunt existi, manda,quippe cum ea ex publicis tabulis, et di. plomatibus, aliisllegitimis documentis deprompserit: In quibus res gestae Pontificum, eoruJ successus,et progressioes, ut quisl domi forisq; se habuerit,quo cursu nauicula procellis nunc agitata nuc tranquillo pelago quieta duxerit, historica Mde cotinetur. At Romani indulgetia Imperatorii libertati assueta ea e manibus erepta ab Inno. Vii. qui in Potificatu successit prius blande appellanμdo,deinde cum id parum succederet,areptIS armis

uiolenter agendo,extorquere non omiserunt. et

ut idem scribit,capto Capitolio, occupatoque p te Miluio i arcem Adriani oppugnare conari sunt

89쪽

Paucis post annis,dum Costantiae concilium ageretur,mortuo Rege Ladisiao contra Florentinos proficiscente Romae ad arma,et libertarem accla matum est: Quod ipsum contigit pontificatu Eugenii. iiii.in cuius utra haec a Platina tradutur. Romani ad libertate aspirantes sublato clamoret puli

sis et omnibus Eugenii magistratibus, nouos ipsi magistratus crearunt. Quia illa,quae sub Nicolao

V. contigerunticuius manibus Eedericus tuus Carole auguste abavus paternus aurea corona i signitus est: none in eius uita hec ad uerbum legunturi Elephanus Pomarius uir maioris animi,quam possientiae multa liberadae patriae indicia praeseserens, Bononiam a Pontifice relegatur,qui Roma aduocatibus c6iuratis propere rediit hac meare,ut cum

Vrbe attigisset sumptis armis popuIum ad libertatem couocando Potificem et Cardinales caperet.

Ide ausi sunt Romani receri memoria sub Paulo ii.in cuius uita uerba sunt KF. No nulli minas eius contemnetes tepus uendicandae libertatis ex pectabant. Quod postea eo mortuo illuxit. De munificentia,et benignitate Caroli I n .aduersus sedem Apost. Italiami uniuersam. h Aec ideo minutatim collegi, ut uelut eX altissima quada specula, pulchru et inauditu

uirtutis, clemetiel spectaculti cuit oculis intuead usubiicere. Carolu y. Impatorib. Christianis

90쪽

primu Vrbe Roma tuna cri Adriani mole portulHostiest,et Oppidis undior circuuicinis in potestarem redacta Sedi Apostolicae habenda,fruenda donasse. Fecuti Carole Auguste qst futura posteriras magis mireturisi imitetur: qui cu RomanoruRex sis,et appelleris:oem Romanae Vrbis iurisdictione, a te abdicasti,illud Pp uirtutem pro nihilo ducens pro quo Imperatores reliqui tantopere di gladiari solebant. Quod si mihi facultas daretur sermonis pro rerum dignitate figuradi,si exquisi,

to dicendi lepore,et uenustate in heroici S,er plane diuinis tuis uirtutibus explicandis immorarer .cu non tam gloriosum duxeris Imperii fines ppagare, si pacem ab Italia tapridem eκulante in pristinas sedes quasi postliminio reuocare. Et cuius fuit prudentiae hostibus omne nocedi facultate aufer re,eius fuit buanitatis,uictos,ac debellatos ab Om ni iniuria et clade releuare. Hic licuit si unil alias

rua pietatet magnanimitateque itueri. Nemo fuit ex eoru numero,a quibus nel diuino, neq; humano more fuerat lacellitu Sino modo aliqua poena mulctatus: sed ne minima quide ignominia pstrictus:

nemo noc loco,nec gradui nec ordine submotus: man serunt cuiq3 principatus fortunaeq; OeS Itegro

et si libate. Et quis intelligeres, et quid rebus tuis magis expediret,et qd tibi licereti maluisti in opus letissimis Ciuitatibus careretqpatinit aliqd de tua clementia pietateue desiderandu uideretur. O tua