Opera;

281쪽

1. EPISTULARUM LIBER IJ. 26s

iam Saliare Numae carmen qui laudat, et illud

quod mecum ignorat solus volt Scire videri,

ingeniis non ille lavet plauditque sepultis,

nostra Sed impugnat, nos nostraque lividus odit quodsi tam Graecis novitas invisa suisset o

quam nobi S, quid nunc esset vetui aut quid haberet quod legeret tereretque viritim publicus usus P ut primum positis nugari Graecia bellis coepit et in vitium ortuna labier aequa, D C athletarum studiis, nunc arsit equoriam, marmori aut eboris labros aut aeris amavit, SuSpendit picta voltum mentemque tabella, nunc tibicinibus, nunc est gavisa tragoedis sub nutrice puella vehit si luderet insans, quod cupide petiit, mature plena reliquit. 1 quid Placet aut odio est, quod non mutabile credas hoc Pace habuere bonae ventique secundi. Romae dulce diu fuit et sollemne rechisa

mane domo vigilare, clienti promere iura, cautos nominibu rectis expendere nummos, maiores audire, minori dicere, per quae CreScere re posset, minui damnosa libido. mutavit mentem Populias levis et calet uno

scribendi studio ; pueri patresque severi

fronde coma vincti cenant et carmina ietant ii

ipse ego, qui nullo me adfirmo scribere versus, invenior Parthis mendacior, et prius orio Sole vigil calamum et Chartas et scrinia posco. navem agere ignarus navis timet halbrotonum aegro non audet nisi qui didicit dare quod medicorum est Promittunt medici tractant labrilia labri scribimus indocti doctique poemata PaSSim. hic error tamen et levis haec insania quantas virtutes habeat sic collige. Vati RVaru Ir9

282쪽

non temere est animus verSus amat, hoc Studet unum detrimetua, lagas servorum, incendia ridet; non si audem socio puerove incogitat ullam Pupillo vivit siliqvris et Pan Secundo ;militiae quam piam piger et malus, utilis uri 3i, si das laoc, Parvi quoque rebus magna iuvari. os teneriim pueri bali umque Poeta ligurat,

torquet ab obscenis iam nunc Sermonibus aurem, mox etiam Pectus praeceptis Ormat amicis, asperitatis et invidiae corrector et irae, recte facta refert, orientia tempora notis rao instruit exemplis, nollem Solatur et aegrum.

caStis cum Pueris ignara puella maritidi Sceret unde Preces, vatem ni Musa dedisse ΘPoscit Opem chorus et praesentia numina sentit, caelestis implorat aquas docta prece blandus, avertit morbos, metuenda Pericula pellit, impetrat et pacem et locupletem migibus annum. carmine di superi placantur, carmine ManeS. agricolae prisci, sorte Parvoque beati, condita post frumenta levante tempore esto 1 ocorpii et ipSum animum spe sinis dura serentem cum Socii Operum Pueri et coniuge fida, Tellurem porco, Silvanum lacte piabant, foribus et vino Genium memorem brevis aevi. Fescennina per hunc inventa licentia morem versibus alternis opprobria rustica fudit, libertasque recurrenti accePta Per annOS lusit amabiliter, donec iam saevus apertam in rabiem coepit verti iocus et Per honestas ire domos impune minax doluere cruento scdente lacessiti sui intactis quoque cura condicione Super communi quin etiam lex Poenaque lata malo quae nollet carmine quemquam

283쪽

describi. vertere modum, sormidine sustis ad bene dicendum delectandumque redacti. Graecia capta serum victorem cepit et arteSintulit agresti Latio. sic horridus ille

defluxit numerus Saturnius, et graV VimS munditiae pepulere: Sed in longum tamen aevum manserunt hodieque manent eStigia ruris. 16o Serus enim Graecis admovit acumina chartis, et post Punica bella quietus quaerere coepit

quid Sophocles et Thespis et Aeschylus utile ferrent.

temptavit quoque rem si digne Vertere POSSet, et Placuit sibi, natura sublimis et acer nam spirat tragicum satis et eliciter audet, Sed turpem putat inscite metuitque lituram. Creditur, ex medio quia re arcessit, habere sudoris minimum; sed habet comoedia tanto Plus oneris quanto Veniae minus. ad SPice Plautu ' o quo Pacto Parte tuetur amantis ephebi, ut patris attenti, lenonis ut insidiosi, quantus sit Dossennus edacibus in Parasitis, quam non adStricto Percurrat pulpita Socco. gestit enim nummum in loculos demittere, post hoc Securus cadat an recto stet tabula talo. quem tulit ad scaenam ventoso Gloria cumr, exanimat lentus spectator, sedulus instat:

Sic leve, sic Parvum est, animum quod laudis avarum subruit aut reficit valeat res ludicra, si me Sopalma negata macrum, donata reducit opimum. saepe etiam audacem fugat hoc terretque Poetam, quod numero Plures, virtute et honore minores,

indocti stolidi lue et depugnare Parati, si discordet eques, media inter carinina poscunt aut ursum aut pugiles his nam Plebecula gaudet.

Verum equitis quoque iam migravit ab aure voluptas

284쪽

omnis ad incertos oculos et gaudia vana. quattuor aut pluris aulaea premuntur in horas, dum fugiunt equitum turmae Peditumque catervae immo trahitur manibus regum fortuna retortis,esseda festinant, ilenta, petorrita, naveS, captivum Portatur ebur, captiva Corinthus. si foret in terris, rideret Democritus, Seu diversum confusa genus Panthera camelo sive elephas albus volgi converteret ora;

SPectaret populum ludis attentius ipsis ut sibi praebentem nimio spectacula Plura;

Scriptores autem narrare putaret asello labellam surdo. nam quae Pervincere Voce 2 evaluere Sonum, reserunt quem nostra theatra ΘGarganum mugire putes nemus aut mare Tuscum,

tanto cum strepitu ludi spectantur et artes divitiaeque Peregrinae, quibus oblitus actor

cum Stetit in scaena, concurrit dextera laevae.

dixit adhuc aliquid nil sane. quid placet ergo Θlana Tarentino violas imitata Veneno. ac ne sorte Pute me, quae sacere ipse recuSem, cum recte tractent alii laudare maligne: ille per extentum lanem mihi posse videtur Ioire poeta, meum qui Pectu inaniter angit, irritat, mulcet salsis terroribus impletu ma S, et modo me Thebis, modo ponit Athenis. Verum age et his, qui se lectori credere malunt quam spectatoris astidia serre superbi, curam redde brevem, si munus Apolline dignum vis complere libris et vatibus addere calcar, ut studio maiore petant Helicona virentem. multa quidem nobis lacimus mala saePe Poetae, vineta egomet caedam mea-cum tibi librum laeto sollicito damus aut fesso cum laedimur, unum

285쪽

siquis amicoriam est ausus reprendere VerSum cum loca iam recitata revolvimus inrevocati; cum lamentamur non apparere labores nostros et tenui deducta poemata filo; Cum Peramus eo rem Venturam ut Sinaii atque Carmina rescieri nos fingere, commodus ultro arceSSIS et egere vetes et scribere cogas:

Sed tamen Si operae pretium cognoscere qualis aedituos habeat belli spectata domique eta Virtus, indigno non committenda poetae. gratus Alexandro regi magno fuit ille Choerilus, incultis qui versibus et male natis rettulit acceptos, regale nomisma, Philippos Sed veluti tractata notam labemque remittunt atramenta sere scriptores carmine Medosplendida tacta linunt idem rex ille, poemaqui tam ridiculum tam care prodigu emit, edicto vetuit nequis se praeter Apellen pingeret, aut alius Lysippo duceret aera et osortis Alexandri voltum simulantia. quodsi iudicium subtile videndis artibus illud ad libro et ad haec MuSarum dona Vocares,

Boeotum in crasso iurares aere natum.

at neque dedecorant tua de se iudicia atque munera, quae multa danti cum laude tulerunt,

dilecti tibi Vergilius Variusque poetae

nec magis exPressi voltu per aenea signa quam Per vati Opii mores animique virorum clarorum Pl arent. nec Semnone ego mallem scirepenti Per humum quam re componere gestas, terrariam lue situ et flumina dicere et arces montibus impositas et bari ara regna, tuisque auspiciis totum consecta duella Per orbem, claustraque custodem Paci collibentia Ianum,

286쪽

et formidatam Parthis te principe Romam,

Si quantum cuperem Possem quoque Sed neque Parvum carmen maiestas recipit tua, hec meus audet rem temptare pudor quam vires erre recusent. sedulitas autem stulte quem diligit urguet, et Praecipue cum se numeris commendat et arte

discit enim citius meminitque libentius illud quod quis deridet quam quod probat et veneratur. nil moror osticium quod me gravat ac neque ficto

in peius voltu Proponi cereuS Squam, nec prave factis decorari versibus opto ne rubeam pingui donatus munere, et una cum Scriptore meo Capsa Porrectus Perta deserar in vicum vendentem tu et odores

et piper et quicquid chartis amicitur ineptis. NII 'LORE, bono claroque fidelis amice Neroni, siquis sorte velit puerum tibi vendere natum Tibure vel Gabiis et tecum sic agat hic et

candidus et talos a vertice pulcher ad imos fiet eritque tuus nummorum milibus octo, verna ministeriis ad nutus aptus erilis,

litterulis Graecis imbutus, idoneus articuilibet Gargilla quidvis imitaberis uda quin etiam canet indoctum sed dulce bibenti. multa fidem promissa levant, ubi Plentu aequo tolaudat venalis qui volt extrudere merces. res urguet me nullari me Sum Pauper in aere. nemo hoc mangonum saceret tibici non temere a me

quivis erret idem semel hic cessavit et, ut fit, in scalis latuit metuens pendentis habenae de nummos, excepta nihil te si sum laedit:

287쪽

u. EPISTULARUM LIBER II. 271

ille erat pretium poenae Secu S, Pinor. prudens emisti vitiosum dicta tibi est lex insequeris tamen hunc et lite moraris iniqua.

dixi me pigritin proficiscenti tibi, dixi stotalibus ossiciis prope mancum, ne mea aeVUS

iurgares ad te quod epistula nulla rediret. quid tum proseci, mecum facientia iura si tamen attempta. quereris super hoc etiam, quod exspectata tibi non mittam carmina mendax. Luculli miles collecta viatica multis aerumnis, lassus dum noctu tertit, ad assem Perdidera : post hoc emens lupus, et sibi et hostiiratus pariter, ieiuni dentibus acer, praesidium regale loco deiecit, ut aiunt, msumme munito et multarum divite rerum. clarus ob id lactum donis ornatur honeStis,

accipit et bis dena super sestertia nummum. sorte sub hoc tempus castellum evertere praetor

nescio quod cupiens hortari coepit eundem Verbis, quae timido quoque PoSSent addere mentem 'i, bone, quo virtus tua te vocat, i pede austo, grandia laturus meritorum Praemia. quid stas Θ' Post haec ille catus, quantumvis rusticus, 4bit, ibit eo quo vis qui zonam perdidit' inquit. o Romae nutriri mihi contigit atque doceri iratus Grais quantum nocuisset Achilles. adiecere bonae paulo Plus artis Athenae,

Scilicet ut possem curvo dignOSCere rectum, atque inter silvas Academi quaerere Verum. dura sed emovere loco me tempora grato,

civilisque rudem belli tulit aestus in arma

Caesaris Augusti non responsura lacertis.

unde simul primum me dimisere Philippi,decisis humilem pennis inopemque Paterni so

288쪽

c a C. HORATI FLACCI n. et laris et fundi, paupertas impulit audax

ut versus sacerem : sed quod non desit habentem quae poterunt umquam Satis CXPurgare Cicutae, ni melius dormire Putem quam scribere versus Psingula de nobis anni Praedantur eunte ;Oripuere iocos, Venerem, convivia, ludum ;tendunt extorquere poemata : quid faciam vis pilenique non omne eadem mirantur amantque carmine tu gaudes, hic delectatur iambis, ille Bioneis sermonibus et sale nigro. ω tres mihi convivae prope dissentire videntur, POScente vario multum diverSa Palato.

quid dem quid non dem renuis tu, quod iubet altersquod petis, id sane est invisum acidumque duobus.

Praeter cetera me Romaene poemata censeS scribere posse inter tot curas totque Iabores Θhic Sponsum vocat, hic auditum scripta, relictis omnibus ossicii : cubat hic in colle Quirini, hic extremo in Aventino, visendus uterque intervalla vides humane commoda verum o Purae Sunt plateae, nilii ut meditantibus obstet.'festinat calidus mulis geruliSque redemptor, torquet nunc lapidem, nunc ingen machina tignum, tristia robustis luctantur unera plaustris, hac rabiosa fugit canis, hac lutulenta ruit sus i nunc et versus tecum meditare canoros. scriptorum chorus omni amat nemus et fugit urbem, rite cliens Bacchi Somno gaudentis et umbra :tu me inter strepitus nocturno atque diurnos vis canere et Contracta sequi Vestigia vatum

ingenium, sibi quod vacuas desumpsit Athenas et studiis annos septem dedit insenuitque libri et curis, statua taciturnius exitplerumque et risu populum quatit hic ego rerum

289쪽

ir. EPISTULARUM LIBE II. 273 fluctibus in mediis et tempestatibus urbis

verba lyrae motura Sonum conectere digne PDater erat Romae consulti rhetor, ut alter alterius sermone mero audiret honores,

Gracchus ut hic illi, oret huic ut Mucius ille.

qui minus argutos vexat furor iste poetas socarmina comPOno, hic elegos mirabile visucaelatumque novem Musis opus P adspice Primum quanto cum saStu, quanto molimine circum Spectemu Vacuam Romanis vatibus aedem mox etiam, Si sorte vacas, Sequere et procul audi, quid erat et quare sibi nectat uterque Coronam. caedimur et totidem plagis consumimus hostem

lento Samnites ad lumina prima duello. discedo Alcaeus puncto illius cille meo quis Zquis nisi Callimachus p si his adposcere Vi SuS, I sit Mimnermus, et optivo cognomine Crescit. multa sero, ut placem genus irritabile atum, cum Scribo et Supplex populi suffragia capto idem finitis studiis et mente recepta obturem patulas impune legentibus auris. ridentur mala qui componunt carmina ; Verum gaudent scribentes et se venerantur et ultro, si taceas, laudant quicquid scripsere beati. at qui legitimum cupiet secisse Poema, cum tabulis animum censoris Sume honestici rio audebit quaecumque parum splendoris hal ebunt et sine pondere erunt et honore indigna serentur verba movere loco, quamvis invita recedant et versentur adhuc intra penetralia Vestae obscurata diu populo bonus eruet atque Proseret iniicem speciosa vocabula rerum, quae Priscis memorata Catonibus atque Cethegis nunc situ informis Premit et deserta vetustas ;

290쪽

adsciscet nova, quae genitor Produxerit usus. Veniens et i liuidus puroque simillimus amni stofundet opes Latiumque bealbi divite lingua

luxuriantia compescet, nimi asPera Sano

levabit cultu, virtute carentia tollet; ludentis speciem dabit et torquebitur, ut qui nunc Satyrum, nunc agreStem Cyclopa movetur. praetulerim scriptor delirus inersque videri, dum mea delectent mala me vel denique saltant,

quam sapere et ringit sui haud ignobilis Argis

qui se credebat miros audire tragoedos in vacuo laetus essor PlauSorque theatro amcetera qui vitae Servaret munia recto more, Onu Sane Vicinus, amabilis hospes, comis in uxorem, OSSet qui ignoscere Servis et signo laeso non insanire lagoenae, posset qui rupem et puteum Vitare patentem. hic ubi cognatorum opibus curisque resectus expulit elleboro morbum bilemque meracoet redit ad sese, pol me occidistis, amici, non servastis' ait, cui sic extorta voluptas et demptus per vim mentis gratiSSimus error. 1 o nimirum sapere est abiecti utile nugi S, et tempestivum Pueri concedere ludum, ac non Verba sequi fidibus modulanda Latinis, sed verae numerosque modOSque ediscere vitae. quocirca mecum loquor haec tacitusque recordor

si tibi nulla sitim finiret copia lymphae,

narrare medicis: quod quanto plura parasti tanto plura cupis, nulline laterier audes Θsi volnus tibi monstrata radice vel herba non fieret levius, sugeres radice vel herba soproficiente nihil curarier audieras, cui rem di donarent, illi decedere Pravam