Institvtionvm imperialivm analyseis, seu, Resolvtiones novae, propter tyrones iuris ciuilis scientiae schematismois delineatae

91쪽

DE DIVISIONIBUS ACTIONUM

generalibus.

nes.

Non praeiudiciales. Poenules. E. Aliae sunt Non poenalis F. Generalis,dcquibus qὶ primo loco dicendum. Diuisiones generules paulo plures Fer Similam. R

i Quadruplura listatae.

aliae sunt pro Oditio ne praesentis tituli loqui. Ac2ιones igitur

A sunt Boreaefidei M. stricti iuris. N. Alis fiunt IcArbitrariae. M.

Non arbitruriae, insolidum. AI fiunt in munus es perseculo foro coditione faculta,ri u tum P. Extu erali .e diuisiones.

Sed de istisagitur

partim insequentius bus triuilis, par in alijs Legum tutintili libris. Hae uero

diuisiones sumptae sunt extatues Io

sistis con

staret dise

ima sumptas ab obtectH. Secunda ab UIM

Tertia a statit,

uel praeiudιcio bominumn

Quarta asine. Quinta amodo

nis.

peciales.

Literarum notae ostendunt.quae sub diuisiones,ad quae nunibra gene. illi ut actionum referendae lint.

Duo utitio tibicobseruau

contractus. I Persiona 'es aute actiones seunt,in quis Lauini contractus.

illa agitur contra aliqvcm, uel rationera Delicti.

IIII. Civiles uocantur,quae ortaesunt, Melis Legibus. Senatuscon ultis. plebiscitis.

92쪽

B CPraetorum. V. Praetoriae uocurretur, quariam origo Id pondet ab edictis uel lusiora quorunm Egla utaxm ua τ les erant Aedilis.

VI. Praeiudiciales

statu b

Et uocantur ita, quid est in illis maxi/

VL Poenales actiones uocantur: in quibus issor nihil alia pectat, quam ut infliga: tua poena propter aliquod delιctam.

sibi abest

Res ipsa I

Nucupata, ita III. Actionesstricti iuris dicuntur ita, ratio et obstruantia.

ne contractus,quisuiutricte,iuxta i i Pro arbitrib ipsius,σXIIII Arbitrariae uocantur in quibus permit

Secundum interesse actorα XV. Actiones persecutoria insolidum unt:quando hoc agitur ut reussoluat tota, quod debet.

DE DIVISIONIBUS SPECIALIBUS.

corporali. A. Actiones reales, aliae uni de re confissoris. Incorporali. Aisbaesunt,uel UNegatoris.

93쪽

nuccisi Ita diuisio

Personalis. HarumJecies mille fiunt

CDepecunia constituta. Sed hic tres potisimiliu recensientur. Depeculio. c. Actionum Prae storiarum, ullae sunt Iuratoria.

aliaesunt CPubliciana. Non poenales. sunt Rescissoria. er harum Oecies Paulina. praecipue cieruiatia. LQuasi Serviant ciuilis quarum species est actio deliberalicausa. D. Praeiudicialium actiori Ingenuitate.

E. Poenali lectessiunr: Actiosurti,crum alijs quibusdam. F. Non taenali JccicsIunt, Aetio CAIutui. Commodati. x 'mulatu. I De non poenalibi s

Personales. Realis. si uoluntur . Huc reseruntur omnes actiones realis.

H. Actionum iusti mplam, Jecies uni Actio G. Nixtarum Je . Legκ Aquiliae. cicssunt Acti Ad petendum relicta Ecclesiae,uel uenerabilibus locis.

Depostiti necluear . Destipulatu

Mutui. Exempto.

Locati.

- Mundati.

Legis Aquiliae. Depositi necessarii. cies,unta. Actio ' feriri corruptι Ad petendum relicta Monerabilibus locis.

K Actionum bifripla species est actio ex L. condictitia. Furtimam t.

L. Actionum in quadruplam species ' mea uia.

iiij

94쪽

M Actionum boonae fidei Jecies sunt: Actio O. Actiorum arbi

Ex empto. Exuendito. Locatticonducti. Negociorum gestor . Mundati.

Depositi necessuri .

Pro socio. Tutelincommodati. Pignoratilia. Familia herciscundo communi diuidundo. Aestimatoria. De permutatione rerim. Depetitione bereditatis. Exstipulatu pro dote.

M. Actionum stricti iuris ecies uni relique actioncs

priore catalogo non expresse. publiciana. Serulana. Quasi Seruiuna. Quoui, aut metuo causa. trariarum species ' De dolo.

su L. Acri l D eo quod certo loco dari opcrta Ad exbibendum. De peculio iiij. P. Assionum ero De dote.

secutoriarura, pro cinconuento parente condιtione aculta, In conuentosiccio. tu ,exemptisunt In conuento donatore.

DESCRIPTIONES SPECIERUM

CPUidentibus, uel ' Rem sed uindicari fiblis et tingas Actio realis confisoria competit, vel dicor istum imi iuris Ube, π; op eclitibus I meritin domini esse Actio realis negatoria competit iast,qui alter,iu fervituti in praedio per uisure noviesunt. In ista

dico te non babere struitutem praeut mei. Actio Publiciana competit illi,qui rem aliquam ubit a cre coepit edam sitissam casiu. Iste igitur pote teum i endicaro, uel repetereper Publicia Iarii. Istae ro Prator axe.dri, GI: On Panalis. Item Arbitrarza.

95쪽

s Ius audem aliena 'serviana competit locutori in es consi claris ad habendum pensionem locuti. Octator igitur , potest persequi res conductoris i Extru edes ab aet

ω aEvo praetoria rea

γ Mn oportiadis. Iterat, urbitraria.

Seruiatia competit creditori CPiguus,uem adcbito CPignus, uel, i re abuti e l

i Tradita ipsia debitore stapostea alienu, tu in fraude f

poenalis. Item

petant: Actio depecunia constituta,comyctit illi,c issolutio rei nudo pacto promissu Tulissolutio poλtspeti per hanc actionem ut adlio prαtorta personesis. Actio depcculio,competitisti, qui co traxit cum asteriussilio buben peculium profictilium Iutuli casu, institui potest actio contra patrem Et tessurpaterprbusTibus UEM

Praetoria perso talis. Aelio iuratoria, competit credito ripost iuramentum dedebito factum contra debitorem. Ita credi torratione iuramentι persequi potest debitorem pes astionem iuratoriam concurrunt autem gradus aliqui in ea de quibus do clarcssinit videndι Gluctis Praetoria persionalis. Aetio de corruptione alat,daturin illum, qui corrupit tabula Praetoris Est Praetoria poenalis. Aelio Patris contra silinam,competit patri contrassium: quipatrem in iussitis uenia uocauit. Est Prctoria paenalis. Aelio de exemptione acculati, competit isti, qretuliam inius Mocauitscd couectu sputi, ut accus is tuscit, uel dolo ex iudicio exι meretur. Et datur ea contra istum,qui accusettonito modo ex iudicro exemit. Upraetoria poe aliis.

cinitis, σ

praeiudissetis. im,uel iocontrouersiae. CFamilia. Ingere state. Praetori i ritu pest Praeiudi, talis. Actio te partu agnoscendo,competit in Jcontrouersia, de alicuius, cli Patria poci

is state. d

olim in casu Praetoria.

Actio tui, fur mutualiti contra mutuaturium . persecutoria rei, noti por/Ialis. Actio commodati dimicata, datur comi nodatori contra commodatarilim. Est Persecutoria rei, non poetialis. Et bonaesidet. Actio commodati contraria Atur commodulario contra commodatorem. Est non poena I s. Actio exstipulant,coinpetit in castufactaestipitiationis. Est persecutoriarci,non poenalis. Actio mandati directa, competit ma idanti, eiu3s babdi,c3tra imandaturium in cissu rei non recte administratae. Est non poenalis: Et bonaesidet. Actio mandati contruria,competit nubi tariora haeredi eius ontraxmniatorem. Est non pas Glw.

Actio

96쪽

IMsTITUTIONUM IMPERIALIUM

Actio prosocio,competitsocio contrafocium, in casiure non rectae administratae Est non Haec italis. Et bot sideι. Assio eranti competit emptori,contra uenditorem cessantem in truditione rei. Est persecutoria rei, non poenalis. Et boliae sidci. Actio uendι ι competit uenditori coistra emptorem,non oluentem precium. Est persecutoria rei. non poenalis Libo fidei. Actio locati datur locasoricctitra conductor adpetendum mercedem. Espersecutoriare non poenalis. Et bonaesidet. Actio conducti datur conductor contra locatorem,adpetendum ea, de quibus est conuentum Elisese litoria rei, nonpoenalis Et bonaesdei.

Actio depositi directa datur depclliori

contra depositurium ' haeredes eius d

Iu deposito it Necessario,

A Eo epositi contraria datur depossitario,ω bHedιbus eius contra depositor . Unonpoenalis.c bonaesari idq; indeposito necessarιο. Acmofurti datur in casu urti mani Ut cir competit ei,cuius interest furtum factum nonfuisse, contrusarem utpoenalis Olιm erutpoenal au pecuniam,nunc ν pGnain in corpus. voluntaris, Non poenalR.

Assio uisonori raptor datur in casu factae rapinae ompetit ei. cuius interest rapinam fac rem no fuisse idc contra raptorem Himιxta ιdelιcet

ius uetus.

confitente,spersecutoriare tantum, σnon panda Actio Legst Aquiliessatur incussu dum lis.

Persecutoria quidemi restituo

si 'iationis,

relio dirum sua tenus non praestuu Dilationis, tur Pcrste: n implum. Sedsit actio in duplum in casu i Lataebententiae. Poenalis uero,ad multam damni precio aequipodentem. Cre ecutoria adera

97쪽

Achosinium regundorum competit victim, eoni

tra uicinum possessorem,in iuremri . Usfiat constitliinibus agrorum com

C seductorem corruptoris a Actiostrui corrupti datur do Serui. poenalis in duplum. Imino strui contra Etsit in ea persecutio linerem aseruo I corruptor abiatarium.

Assio ex lege condi quid, competit contra et , qui in libero Mo,maioram,quam oportuitnmma scripsi, uti ui iudicum tanto maius praemium existerent Upoenalis in triplum. Assio ex lege condissilia contra uiatores, vel executores sit tum plus iusto petentesvitur ei, a,uo Ilias petιtur,contra ιssos uiatores tale aliquidpcteutcs. Et factio inqκadruplum. Actio de calumnia competit ei, qui est cummnia acrctim, Otra istum, quipecvniam recepit ab ratio ut calumniaretur. Etesta hom quadruplum. Actio quod metus causa competit contra illum, κir meam me extorsit ratione metus: quatieιu constantem uirum caderepotest. Persi est impli scdsit quadrapti, quatenus reus iubeκti tu, dici non puret. Est etiam arbitraria.

Actio tutelae direm daturpupillo,contritatorem in actu utclx,non recte administratae Est bona fidei. Actio tutele contraria competit futori confra pupi ura ipcicitum c quae expositi in utilitata lupillι exsuis bonis, tib bonaesiui. Assio pignoraticia directa, datur debitori contra resitorem no reddentem pignus,post fictam solutιonem. Est bonaesidet. Actio pignoratilia contraria competit creditori contra ὀebito pro expensisfactis inpignori conseruando hi bonaefeci.

Amo aestimatoria datur et,qui rem am aestima E comperet ea contra iram, ivit, tradiditullam altera diuendendam, cum K P traditafuit uensenda,in casu rei conditioncut restituatur,uel l si non rectae administratae.Ubo, tio. aesidet. Actio depinmutatione rerum, competit illi,qui in contractu permutations ,r Asiam tradidit refitra alterum cessantem in traditione. Est bonaesdei. Haereditatem uel ' Haerede, i

dam restitutionem dotis a . . . . Dolosum.

Actio dolo,competit decepto contra Uλrbitraria. Eum, qui commisit doluisAdtro eo,quod certo loco dari oportet,competit ei,cutpromissa est solutio 4d certum locum, contra eium,quι cessat insolatione arbitraria. moad exhibendum,competit illi,cu fe cucilirremissam exhibere. Est arbιtram. DE FOR

98쪽

DE FORMA LIBELLORUM.

Infingulis actionibu uidendum est, ut feruetur iustus, C segitimus processus. Et in hoc ipso ut bellorum etiam est ratio habenda. Sed obstruaride: bent haec duo:

suum exponit.

. Actione, L Quidsit Libellus boc loco debet intelligi descripto crquo actor causam III Quot sint illiinformae Libellorum inultae,e diuerse unse

cies. Sed debis uidendaesuntpeculiares doctorum, e practicorum descriptiones.

QVOD CUM EO; QVI IN ALIENA POTE .

state est, gestum esse dicitur.

serui dantur interdium assiones quEa dum in dominiam Actionum in domi Μ

Exercitatoria. Institoria. Tributoria. Dein rem verse.

debet obaseruari. II. Quae, din quo casu detur

, Depeculio.

i. Actio,Quod iussu, datur in casu, quando quis cotraxit cum struo agente ex iussu domini. Et datur contrahenti contra domuit ad petendam rem istam, quae est contractium deducta. Sed tenetur actorprobare, quod iussu domini truciderit. Eo probato tenetur dominuου desolatione insolιdu m. i. Actio exercitatoria, daturis cu*,quando quis tu magistro nauiscontraxitis rein bus ad nauis utititatem pretinentibus. Ac competit illa contra benti,contra exercitorem nauis,adpetendum debitum ab exercitore. Sed tenetur actor probare quod rem suum contularit in usum nauis Eutenus tenetur exercitor desolutione insolidum,3 Actio institoria datur, quando quis contraxit caem institore in rebus ad utilitatem tabertis,uel negociationisperi mentibus. Et competit contrahenti in dominum in stitoris adpetendum debitum ab ipso. Sed tenetur actor probare,quod remsiuam co- tulerit invisivim tabernae,uti negociationis Eatenus tenetur dominus institoris deso. Iutione insolιdura.

4. Actιo tributoria datur,quando quisserui fui peculium non recte ristribuit inter creditores. Et competit ecquise destaudataem putat,contra dominum distribuente. s. Actio de in rem uer, datur quando quis contraxit c seruo alicuius,ituusseruus uerterit rem illum in contractum dedummin utilitatem domini. Et competι ita contrahenti contra domin m. Sed tenetur actorprobare, quodseruus rem contra ctus uerterit in rem domini. s. Actio depeculio datur,quando quis contraxit cumferuo tu utres non vertatur mutilitatem domini. Et competit contrabenti contra dominum. Sed in boccasiusem per ante deducitur id,quodseruus domiso,uel aliis sub eiusdem dominipotestate cois,itutis debet, excepto seruo uicario , cuius debιtiam non uenit in deductionem praei euntem. III. Quae

99쪽

DE ACTIONIBUS IN PATREM,

ratione fili3.

Patione iiij, ii fur interdum actiones in patrEExbispraecipuae hoc locosunt,

Quod iussu, σ

DE NOXALIBUS ACTIONIBUS

Quatuoris hoc tι- tulosiunt

Posteriorci, sunt Praeis

oelictum.

II. Quans, lenture Actiones Noxules dantur, Jquando ferum comm Quo delictum. . cui competant' Eae competunt cuilibet,excepto domi, ostruinoxam committentis. Desolutione dum

II I. contra quem Et competunt contra illum, qui du J torem noxae pinidet. In eo casu tenetur doni H liel . . . . . Deserui deditione. In Noxulibus assionibus, est aliquid,quod magis de veleri,quam de recentioriture valet.

SI QUADRUPES PAUPERIEM FECISSE

Hoc est,

100쪽

II. Quando detur Actio de pauperie datur, quando quadrsipes praeternatium uigeneris consuetudinem damnum dedit. Sex in hoc titulos

sunt consideratione digna. III. ut competat Et competit fio contra do qminu quadrupedis Ac tenetur dominus uel de

s solatione damni. Quadrupedydnόitione. Fera fugiente a domino. Dominus tenetur.

ia damni illud datur, uel l Maer ede, habente talam, Agi potest contra III. Quae Θpothesis siue ci ratione generissur,nutura, J cominum. V. Quansso detur Actio Aetilitia Achocellitia competi quando damnum daturabaminalι fiaro con tituto publico loco. VI. cui competat Et competit Iso contra dominumstrae . Tenetur aute dominus pro conditis

DE HIS PER VOS AGERE POSSUMUS:

Hoc est,

Procuratorent:

minor uiginti quinqhaanis. IIII. Qui Procuratione i ii in qexcludantur AProcuratio lue excluduntur, Mutws. Accusatus de crimi me. Habens impedimentum pro

pter quod non pojut cogi. Hi igitur Procuratores esse unia litem contestatam non possunt. sed post conte tutione itis,da tur ut abus nonnibι loci. V. Quomodoctat Procnratoris conflitutis Procuratoris tonstitutio non habet opuspeculiari:uct verborum,vell

Aliarum rerum

DE SATIS DATIONIBUS

i. Quid' SatAdatio est exhibitio eim, quod.