Ioann. Gottlieb Heinecci ... Antiquitatum Romanarum jurisprudentiam illustrantium syntagma secundum ordinem Institutionum Iustiniaini digestum : in quo multa iuris Romani atque auctorum veterum loca explicantur atque illustrantur

1011쪽

Dum est. Equidem iam antiquissimis tem Dis in oribus de falso exstitisse leges , nemo du- ntauerit. Sed earum iam pridem periit remoria. Meleberrima est Lex Corneliale Falsis, quam testamentariamin nu-nariam vocat Cicero Verr. I, a qui &ddit, ea tan iis aliquod nouum co=siiu-hm esse popula, se ancitum, ut quodsem. er malum facinus fuerit, eius quaestio ad

iraetorem Verimeret ex certo tempore.

Quaerebatur ex hac lege primo de eius

apite , qui testamentum amouerit , em merit, eripuerit, deleverit , interieuet, subiecerit, relignauerit , quique te amentum falsum scripserito signauerit, citaueri dolo moto, cuiusue dolo ma-

id factum fuerit , quique sibi legatum deicommissumum adscripserit , quibusmnibus aqua igni ex hac lege interdiebatur. Nid Pauli Recept Sent. Gada, quidem multa alia capita huc referunt ire consulat sed caue existimes ea omniac lege cornelia esse. De solis enim te- amentis illa egit, non de instrumentis iis . Verum postea varii Senatus Con- illis legis Corneliae poena etiam ad alia iis prolata est. Exstat hanc in rem tegium Vlpiani fragmentum apud au- orem Collationis legum Mos es Rom. Villi quo varia iusmodi SC. recenset. Sta

1012쪽

tilio enimo Tauro Cois i prodiit S

quo poena legis Corneliae irrogatur etiam ei, qui quid aliud , quam testamentum sciens signauerit, signariue curauerit,item, qui falsas testationes faciendaS, testamen. taue falsa inuicem dicenda aut consignam da dolo nato curauerit. Deinde Licinio V. Tauro Cois. in eadem lege condemusri iussi sinat, qui ob struendam aduocationem testimonia te pecuniam acceperint, pactique fuerint, societatem cole. rint, aut aliquam delationem interpo fuerint. Paullo ante Cotta Mellata Cossi A. V. C Iocccxxim statutum est aboamplissimo ordine, ut si qui coierint ad occisionem innocentum, eadem lege co

l Ita in textu Ulpiani est. Sed Statilius L

Taurus unus idenique est innui ergo videtur consulatus Statilii Tauri d Scriboni Libonis, qui incidit in annum V.C. DccLXIX. vi coniecerunt Pithoeus ad OA lat. Leg. Rom. Dc Culac Parat. C. ad L. Corn. de fagin Salmas ad Ius istic. XXX p. 77. in M. Licinius V. Consul collegam non Taurum habuit, sed L. Calpurniunt. Ta cit. Ann. IV, a. isque consulatus incidit in annum Tiberii XIV. Sed forsan

Taxuus Calpuritio susis tus est.

1013쪽

duobus Geminis Cossi eadem lege co- rciti, qui ob venumdandum vel denulandum non remittendumve testimoni-lm n pecuniam acceperint. Ut adeo lurimis SC. o explicata ad aliosque caus prolata sitio illa Cornelia. Quare

atrum non est, quod intero umo quin

n Verba haec sunt in textu Vlpiani , sed

vitiosa procul dubio. legendum monet Culacius denunciandum vel non denunciandum, remittendumve Disputant de hoc loco Herat d. de Rer iudicat auct. I, o Grot Tur Spars ad L. θ. D. de concussitan Salmas Iur Attis. XXX. Corn. Bynkershoe Obseru III, Ist. οὶ Tale etiam est SC, quo cautum, ut eae tabulae, quae publici ac priuati contractus scripturam continent , adhibitis testibus ita signarentur, ut in summa marginis ad mediam partem perforatae , triplici lino constringerentur , atque imposita supra linum cerae signa imprimerentur : aliter prolatae tabulae nihil momenti haberent. Pauli. Recept dent V, Quod sub

Nerone repertum , docet Sueton. Ner.

XVII. Plura de hoc signandi modo tradit L Salmasius de modo subscr. s sub-An testam. XXVI. . Ex aliis C. esse videntur , quae habet Paul. inec Sent. st,

1014쪽

sium distinguatur L. i. g. vlt. D. ad LM is I X. Alterum huius legis caput legis

ii, Dumariae I Omne veniebat. io cautum fuerat,Vt qui numos aureos ac argenteos

dulteraueri , lauerit, conflauerit, raserit icorruperit, quiue numos stanneos plumbeosque emerit vendiderit dolo malo, ei damnato aqua igni interdiceretur Ve it rumin huic alia deinde sunt addita , in pSC. siueconstitutionibus principum.Quale fuit illud, quod qui vultu principis signa ii tam monetam, praeter adulterinam,repro-1bauerit, huius legis poena teneretur. Pauli. Rec Sent. VI 0 I. Id quod iam Epictetist temporibus, id est, sub Neronein Vespa sanis receptum fuerat. Ita enim Arrian. Γ

ἁδὶ si λαχανο-ωληάλλ' ἀν δώροι , Θελ θήλει, προέθαν ἀυ ον Ai es , ' ἀυ λατι - χριενον. Caesaris timum nec argentario nec olerem vendi ori improbareicet: sed ψίη so eo siue velit e nolit, rem venditam ei tradere oportet. Plura hanc in rem dabit Iac Gotho L ad L n. α Theod siquis o Ed circa exter circumciri Wya ' LXI. Enimuero nec haec Sullae seue Σ'd ritas lassicero visa est Imperatoribus, hinc imi λς nouae inualuere poenae, noua supplici Hinc de suo aevo Paullus Hias. r. Et M

nesti

1015쪽

nestiores quidem in insulam deportamur. minores autem aut in metallum damnantur, aut In crucem tolluntur.' Serui autem of sdmissum manumiss capite puniuntur. Iustinianus Vero . 7. Ins. h. omnes liberos homines deportatione seruos extremo

sapplicio ob falsum puniri tradit. 4 L XII. Non minus seuere vindicat i

intiquissimis quidem temporib9 de vinons ea d. angularibus legibus actum, sed ea legibus te maiestate& sicariis simul comprehen--ta. videtur Primus hoc crimen a maie-latein homicidio distinxit, ac lata sin- Iulari lege vindicauit i. Plautius tribu- ius plebis, A. V. C. Oct xxv. Catulo de epido Cossi quae lex etiam Catulo non- mquam tribuitur ideo, quod is consulli lautium in ea ferenda adiuuerat. Quum:nim mortuo eo anno Sulla, Lepidus, darianarum partium adsertor, Cum Catuo Sullano de actisSullae contendere coe-rais et ingens seditio concitata est, victo- lue pulso urbe, & in Sardinia intersecto Lepido Catulus hanc legem tulit cum lautio.Cic. pro Milon. XIIV Quaereba- urex hac lege de capite eius, qui adue JUS remp. coniurarit, insidias senatui sederit, magistratibus vim attulerit, qui cum elo in publico fuerit, aut seditionis causa loca superiora occuparit, alienaSU Be-

1016쪽

de saxis, ignibus aut ferro occupari j itemque, qui posse rem e fundo homi

nibus armatis deiecerit dolo malo, aut harmatis obiectis,ut inde profugerent, caus asam attulerit, quo casu praedium nec usa

capi ex hac lege poterat. Poenain hic: erat aquae & ignis interdictio. Ex hac lege quaestio habita est de Catilina eius lque coniurationis sociis, de P. Clodio, Sextio & aliis. Vid. Sigon de Iudi II, JXIV. LXIII. Postea, Pompeius aerii.

Pomp. Consulatu legem de vi tulit, quae tamen non in uniuersum valuit, sed tantum d caede in Appia via facta, & incendio curiae, & domo M. Lepidi Interregis oppugnata quaeri,&Quaesitorem ob hanc rem nouum extra ordinem creari iussi. Vid. Sigon de Iudic. Π, Π. p. 76. Lxiv. . LXIV Successit lex Iulia, a Caesare la-: ἡ .ita iam dictatore, cuius solus meminit i- publica cero Philip ,s sed obscure, ut quid ea san Citumiit, vix constet. Tanto celebrior vero est Lex Iulia Augusti de vi publieari priuata. Publicam vim fecisse dicebatur, qui arma, tela, domi suae agroue in villa

praeter usum venationis, vel itineris, vel t nnligationis coegerit, praeter ea, quae it quis promercii caussa habuerit, hereditate te ei obuenerint, qui turbae seditionisue faciendae consilium inierit, seruosque ac liberos homines in armis habuerit: qui

1017쪽

lisi pubes cum telo in publico fuerit: lui pessimo exemplo conuocata seditio-xe villas expugnauerit, cum telis&a ni bona rapuerit: qui ex incendio ra- ierit aliquid, praeter materiam; qui purum vel feminam, vel quemquam alium e vim stuprauerit: qui in incendio cum ladio aut telo rapiendi caussa fuit, vel rohibendi dominum res suas seruare: ut armatis hominibus possestarem domoroue suo aut naui sua deiecerit, eXpu- auerit concursu, utque id fieret, homi-S Conuocauerit: qui coetu, concursu,rba, seditione incendium fecerit, qui hominem dolo mulo incluserit, obse- erit, quiue secerit, quominus sepeliatur,uo magis funus diripiatur, distrahatur, atque per vim sibi obligauerit qui quum

aperium potestatemue haberet, ciuem ornanum aduersu prouocationem ne-

merit, iusseritque quid fieri, aut quid

collum iniecerit, ut torqueatur: qui gatorUm oratorum comitum quem puluerit, siue iniuriam fecerit: qui reum laxerit, impedieritve quo minus intra:rtum tempus adsit qui dolo malo fe-:rit, quo minus iudicia tuto exercentur, aut iudiceS,Vt oportet, iudicarent,:lis qui potestatem imperiumue haberet, lam ei ius erit, decerneret,imperaret, fa-:re:qui ludos pecuniasue ab aliquo inuito

1018쪽

publice priuatimve per iniuriam exegequi cum telo dolo malo iii concione fueaut ubi iudicium publice exercere praeter eum, qui propter Venationem beret homines, qui cum bestiisque pugnarent: qui conuocatis hominibus seceris, quo quis verberetur pulset neque occisus homo sit qui aedes aliinas villasve expilauerit, effregerit, e vpugnauerit, quidem in turba cum telo fuerit ' qui noua vectigalia exercuerit. Haec sunt praecipua huius legis capita, quae nobis seruarunt iureconsulti, ex iis collegitSigon de Dic II J3.p. 7 .seqs.

Singulare id fuit in hac lege, quod Praetor, cui haec quaestio obuenerari iurisdictionem posset alii mandare L. I. strine deo . eius cui mand iurisd Poena vis publicae erat aquae & ignis interdictio postea deportatio, qualem poenam subiit id hius Serenus.Tacit. A . IV, Denique sub Imperatoribus sequentibus humiliores ex hac lege Capitis damnati, honestiores in insulam deportati sunt Pauli Eec.

LXV. Ex I XU. Eadem lege etiam de vi priuata

res actuim, uita rei erant, qui coetum COAC Ursum fecerant, quo minusquis in iUS duceretur, quiue quaestionem de a lterius seruo habuerant: qui quem ec

gro suo hominibus congregatis sine armis dele

1019쪽

i iecerant: qui creditores sine auctorita iudicis res debitoris occupauerant. Si-1 n. l. c. p. Τι. His damnatis tertia parat inorum publicabatur, neque ad senato-l im neque ad decurionalem dignitatem cessiis dabatur, neque iudice esse poten: Postea humiliores ob haec similia te crimina in metallum damnabantur, uaestiores publicata tertia bonorum par in insulam relegabantur. Pauli. Recepti

LXVI Sequitur crimen PECULA Lxv

VS de quo plerumque, ut supra dixi, ex qui se populus iudicabat Dicebatur ita hum rium pecuniae publicae, quemad exu 'modum a furto fures, ita a peculatu pe h s. ilatores adpellabantur. Ascon Paed ruim Verr. IL p. IXis idque ideo, quia citria pecude maximae Constabant diuitiae, ideoque ab ea initium eius fraudis sis epit. Fest voce eculat s . IV. Etllim quidem nec singularis lex de hoc loimine exstabat, nec quaesitores singu- res erant constituti. Quoties ergo suspe- um de peculatu habebant ciuem extrasrdinem cuiquam hanc quaestionem derandabat populus, ut patet exemplo L. cipionis Africani apud Liu. XXXVIII, ex quo etiam discimus, tunc reis li-:m aestimatam, eoque facto aut praedes

a dedis

1020쪽

dedisse reos, aut in Carcerem ductos, m. initIis in eorum bona Quaestoribus. LX vis I XUII. Postea lex a pecuti u anγα scio quo lata est, singularis constitutus

dei hu- praetor, qui quaestionem de peculatori-φ' ius haberet Quis huius instituti suetis

sit, incertum est, nisi quod constat, id Sim lanis temporibus esse antiquius. Sigon. de Iudic. II, 2.f.' G Accessit postea lex de residuis lata, ut videtur, C. Cornelio Trib p it pecuniae, quae residuae apud quemquam erant, exigerenturi Ascon. Paedian in Cornelian. 8 IRII. Postremo a Caesare lata est Lex Iulia de eculatu, eaque Cautum , ut qui ex pecunia sacra, religiosa abstulerit,interceperit, in suam rem e terit, aut quo qui auferret,interciperet, vel in rem suam verteret, fecerit, qui in aurum, argentum, aes publicum quid in diderit, immiscuerit aut quo id fieret, cerit dolo nato , quique tabulam aeream legis , formamue agrorum aut quid aliud continentem refixerit, vel quili immutauerit, ei aqua&igni interdiceretur, iecunia ab herede repeteretur Si quis vero publicam pecuniam delegatam in usum aliquem retinuerit, neque in eam rem

Consumserit, aut si apud aliquem ex lo hii ne emtione alimentaria ratione ex pecunia, quam acceperit, aliaue qua pe- Cunia rese