장음표시 사용
31쪽
proianetis, earumqueformum, de munἰeἰpiis, olo. niis,praefecturis,ciuitatibusfoederatis, de peregrinis denique eorumque conditione o iuribus, aliis.
Ad TIT. I. derer. diuis adquir. rer. domin e plicatur, quomodo Romani resfacras Diissuperissseligiosas diis inferis consecrauerint, quo modos pulcra circumscripserint limitibus, quomodo uis xos aratro signarint, ac deinde dedicarin, suae
res dictae veteribuspublicae,communes,uniuersitatis, nullius8suaenam res mancipio ne mancipi quomodo facta mancipatio, in iure cessim Iub corona venditio, auctio raditio, adiudicatio δ uiae Dominium suiritarium rebonitarium pad TIT II de rebus corporalibus&incorporaIibus haec diu me principiis Stoicorum explicatur. ad ΤΙT III de seruitur. rustic Vrbanor praedio. rum de utrarumque origine mi ole ex antiquitatibus Romanis disseritur. ad TIT. IV. ste sufructu,vsi habitatione
ad TIT. VI de usucapionibus Gongi temporis
praescriptionibus origo horum iurium ex iureAttico legibu in Tabularum derivatur, o de legibus Atinia, Iulia, Plautia, Scribouia aliisque n6sis consitutionibus agitur.
ad TIT. ΙΙ.de donationibus disseritur de disseremita donio muneris, de donis Romanorum variis. veluti frenis,npophoretis, muneribus natalitiis. siricis, nuptialibus xeniis, c. Eadem occasione de lege Cincia o aliis iuribus eorumque origine a
ad TIT. IIX. Quibus alienare licet vel non Iicet, tota materia de dotium origineo iure, to de ritibus dotem dicendi, dandi promittendiue tractatur. Agitur item de alienatione pignoris o rerum pupillarium. ad TIT.IX. Per quas personas cuique adquiritur,sraecipue de adquaesuperliberos horumque peculio, te perseruos, matresfamilias, perjonasue liberas agitur al
32쪽
testam militar.5 qui testari non possunt, senduntur prima rei te stamentariae initia, additurisque, quomodo samenta in comitiis calatis , iuproeinctu, per aeso libram,utopraetoria facta, seriptaque t. Agitur etiam de te stamentis intitoribus,de te stamentisseminarum, de exheredarione liberorum vetere renoua, ut o abdicatione
ad TIT. XIV.de heredibus instituendis de iispraeeipue agitar, qui heredes insitu haut potuerint,
quales erantperegrini, caelibes,orbi,uniuersitates, in quibus tamen non comprehenduntur munici
pia Ano quinam Dilpotuerint heredes institui λsnalis as hereditarius, o quomodo computandus p ad TIT XV XVl de vulgari jupillari substitutione in utriusque originem inquiritur , utque eius formula remodus ostenduntur. ,dTIT XVII. XVIII. XIX. quibus modis testam infirmantur, de querela inofficiosi est. vi. de hered qualitate & different.explicatur, quaenam testament uerint nulla veliniusa, infirmata, ruinpta, irrita, rescissa ' quae fuerit origo querelasino iosi, eiusque natur, quae origo portionis legitima, suinam heredes victi necessorii, fur necesarii extranei Duuibus ritibus creta θ adiista hereditas i suidpro herede gesties suid immixtio agnitio Θad ΙT. XX XXII. de legatis eorumque ademti onesti translatione,vt4 lege Falcidia Uenditur. quotuplieia legatafuerint,quomodo lega inst per vindicationem, damnationem, nendi modo, per praeceptionem ' suacua uerit horum legatorum dis erentia 'suid legatum partis hereditatisJCou- erantui porro leges Furia te stamentaria, oronia, Falcidia earumq; origo o materia expenditur. ad TIT. XXIII XXV. de fideicommissis niuersalibus&singularibus V codicillis deleommissorum origo, 'ormulast, natura ostenditur: adduntur nonnulla de SC.Trebeseiano Pegasiano, pro Iaiano, de codicillorum nomine, natura, utNe, o quae huc pertinent, aliis. A
33쪽
perator in Institutionum suarum prooe
mio potissimum collectionis suae texat historiam faesturi videbimur operae pretium, si nos illius exemplo iuris Romani collectiones veluti per indicem recensuerimus. I Vra
34쪽
1 Linui, in L Vrbem Romam principio Reges lia
ratiarum buere, qui manu initio omnia regere, post nubis''ea Vero' leges quasdam curiatas ad Papirio populum serre coeperunt. Tacit. -- leges regias,m8Xime sacras primus collegit C. a Papisius, non multo post exa-ela, Reges Pontifex Maximus, ut patet ex Dionys Halicaria. ηι qu. Rom. II L . 178, ex quo etiam discimus, C Papisium illum leges Numae dudum abolitas in usum reuocasse. Et haec quidem col
lectio IUS CIVILE PAPISi ANUM b)
a Pomponius L. f. a. si si de O Lmodo Sextum modo Publium vocat Dionysius vero Halicarnasseus, cui plurimum ea in re credendum Caium adpellat. Quiam autem uiacius observet, in codicibus MSC. legio pro Sextum non dubito, qui ex nota numerali Sexti praenomen sibi finxerint scribae Significare vero videtur numerus iste,Papisium illum, quein Dionysius Halicarnasseus praecipue saeras Numae leges collegisse refert, sexto demum libro reliquas leges regias veluti ad pendicem adiecisse: Vnde ita forsan legenda verba Pomponii: Quae omnes c-- scriptae exstant in librosexio C. pissi.
b Papisii olim dicti, qui postea Papirii.
35쪽
vocatur a Pomponio L. a. g. a. . e orto tur de eoque librum integrum composuit Granius Flaccus, laudatum in L. I . D. de Merb.AmfIL Dudum vero, praeter paucissima in uafragmenta CPapiriana illacollectio peristo, Et hinc post renatas litteras de colligenin tutio. dis uegibus regiis cogitarunt Ioannes Guil. Forsterus in Historia iuris alamam Fulvius Ursinus, Ant. Augustinus Iustus Lipsius in Legibus Regiis E Decemuiralibus , Pandulphus Plateius in Iurisprurimi vetere Draconis se Solonis, cum Romano iure legum etiarum es de cemuirabum collataiugd. LIX.δo Franc.
Modius, Steph. Verti Pighius, Ant. Sylvius,&, qui reliquis omnibus palmam praeripuit Paullus Merula de legibus Romanorum, Capite II. sequentibus. Romuli
Cicero Epist adfami IVII. Primus Appius Claudius Gallus circa ni in V. C. ccccv. litterama reperit, ex eoque tempore dici coepit, Papiriuae, Furius Valerius pro Papisio, Fufio Valesio Petr. Faber Semestr. I, II p.Fa. c Fragmentum bene longum eiure Papiriano exstat apud Macrob. Saturni III, In Forsan etiam huc pertinet L. a. . de mori. inser.
36쪽
muli leges singulari opusculo collegite posuitque Franc Balduinus si iii L. Ili. Etestis Regibus , leges quoque eo
. 4 Sequutus est Balduinus tabulam Capitolinam, cuius apographum a Io Barth. Martiano acceperat. Sed eam genuinam haut esse, vel primo intuitu adparet Vid. Eric Maurit. Differt delibris iur. comm. sa. Ge. Schubarti de Patis Iuris Frui Roma Merc. I. II p. 6 ,
' Leges onmes Regias semel smulque lego
Tribunitia abrogatas, vulgo Colligunt ex La. .s. D. de orig. iura Exactis regibus lege Tribunitia, omnes leges hae exoleu runt. . Ex hoc enim loco palam esse putant, lege quadam vel alunio Bruto, Tribuno adhuc Celerum lata, vel tributim a populo scita loges regias omnes fuisse proscriptas Vid. Ge. Eberi in de ori tur. IV I/. f. a. e. Schubari defat iurium Rom. Exerc. H, . III. Sed sane leges lage, non exolescunt, sed abrogantur neque
Pomponius ait, leges regias lege illa Tribunitia exoleuisse, sed reges ipsos proscriptos esse lege Tribunitia. Rittersitus. ad Leg. XII .ps Tribunitia illa lex est illa Iunia de Nerio consulari, quippe quam
37쪽
incertum esse coepisse,nouimus eXL. a. . I. D de Orig. ur. Post diuturnas patritioriam
plebisque simultates an Vrb.cond CCL tres legati in Graeciam missi sunt, qui variarum ciuitatum leges describerent. Postea Decemviri legum ferendarum caussa creati e moribus antiquis, iure , quod legati attulerant, peregrino
populum tulit. Exoleverunt vero regiae leges desuetudine, 'uidem omnes. Nam si quae in usu manserunt,eae non tanquam leges regiae,sed tanquam mores patrii obseruabantur, ut discimus ex Dionys Halic. Antiqv. Rom. xs. 127. Multas leges veteres in XII. Tabulas migrasse, prolixe demonstrant Iac. Cuiac. Obseruat III, o Guil. Maran ad L. a. D. de ori tur p. g. rao. Et satis id constat exempli patriae potestatis, de qualegem Romuli in quarta Tabula exstitisse, testatur Dionys Halic Ant Rom. II. p. 'r qui etiam Libro XI. Ii obseruat, XII. Tabulas ἐκ τε τοὐν ληνια- οιλων Sus παρατων σφισίν ἀυτοῖς ἀγρασων Θισ- κων tum Graecorum legibus um exsuis moribus non scriptis esse compilatas. Plura non addo de re certissima.
38쪽
bulas compilarunt, quas deinde populus in comitiis centuriatis probauit. Liu. s.
eas solas commemorent auctores quamplurimi. At Geli. Oct. Attic. XVa duodecim tabulas, inquisitis exploratisquo multarum urbium legibus, elaganti atquo absoluta bxquitate verborim scriptas te' statur Tacitus quoque Anna Lia, a M. decemviris, quae vi tuam egregia, accita esse docet. De Lacedaemonum legibus vulgo hoc negant, obtestimonium Augustini de ciuis Dei II, et . Sed illi opponi possent Symmachus Epis III, M. Ammian Marcellin. His XVI, F. Athenaeus Deipnof VLp a T. Fort tutelam agnatorum legitimam Laconum moribus det ent. Sane enim Spartae eam tutelamvsitatam fuisse patet ex Herodotia, T. Nec dubitandum, qui ex Charondae quoque legibus nonnulla adoptarin decemviri, inprimis legem de supplicio falsi testis, ceu ex Arist. Pulit II, to doc Rittersitusius. Ab Aequis Faliscis quoque Decemdiros hira fecialia & nonnulla XII, Tabularum supplementa accepisse, docet Seruius ad Virgil Aen. VII, v. ω sed errasse Seruium palam est exitu Lay ubi iura Fecialia iam Ancum Marcium, desumta a Famliscis, Romonis tr didia legimus.
39쪽
PROOEMI Usuim .i . , ar Dionys Halicarn. aurit . Rom. X. p. 7F. Et hae sunt illae tabulae,
quas omnibus omnium philosophorum bibliothecis anteponendas putabat Cicero de Orat Lia . Hae sunt illae tabulae,
fons uniAersi abdici priuatique iuris Liu. III, M. Naeui tamen ea non caruisse, iamdudum ostenderunt Ρhavorinus philolophus apud Geli. AMI AII XX I. Thomas euis Iu ivrud Rom. Nie- ibim L ad Dr sertar. annexa p. fδ.βqu. IV. Quamuis vero hae leges decemui- IV via
ra es tabulis aeneis' inscriberentur a
Romanis Dionys Halicaria Ant. om X remu- p. ii Liui Ih17.&loco Vrbis celeberrimo, R id est pro rostris, adtigerentur in perpetuam rei memoriam: Diodor Sicul.Ε oth GL .anno tamen V. C.CCCLXVIII. Gallico incendio una cum ipsa urbe con- fagrarunt, restitutae paullatim, conquisitis
h Pomponius L. . . . . is org. iuro meminit tabularum eborearum, vel, ut alii legere malunt, Morearum , quod sane conuenientius Videtur priscae Romanorum paupertati. Sed fors, hae leges in tabulis roboreis primum promulgatae, ac dein, ubi populus eas iure ciuerat, aeneis demum inscriptae sunt. Ge. Schubart. de Eat Iurisp. Rom. Exerc. ILA
40쪽
tis undique fragmentis' apographis
Liu. VI, M. Postea ut eo minus esset eas
amittendi periculum, pueris ipsis ab incunabulis ediscendae proponebantur si Cicero e LegibDII, . 2I. Verumtamen ne sic quidem aetatem tulit nobilissimum illud legum Decemuiralium corpus, quod iam inde a saeculo I periisse, non praeterrem existimamus. ἡ v. coia V. Post renata litteras, collectis n- h dique fragmenti restituere eas tentarunt Tibu lymarus Rivallius, O Oidendorpius Io. Guillel. Forsterus, Ant. Augustinus, Fulu. Vri.
i Pueris ediscendae erant hae tabulae, isque mos tamdiu durauit, donec lege Cornelia praetores ex edictis perpetuis ius dicere iuberentur. Ex eo enim tempore iuris studia non a Legibus XII. Tabularum, sed a Praetoris edicto auspicabantur adolestentes, ceu ex Cicer de Legib. I, Gerudite ostendit V. C. Iac Perizonius Diss de Lege Vocon. p. rq h Mitersitusius ad XII. Tab.p. I 3. tabulas has periisse putat sub irruptionem Gothorum A saeculo adhuc Iustiniani ex stiterunt Commentarii Cati, quibus integrum XII. Tabularum textum insertum fuisse, ex fragmertis patet, quae in Dise-stis passim exstant.