장음표시 사용
891쪽
STICHO SERVO, QUEM MAEVlVS diNVS EI NAVI MAGISTRUM,E RE CERAEI, CENTUM AUREOS RE CAUSSA, CV PRAEFECTUST, CREDlDISSE EVMQVE ElVS REI Mi NE CENTUM M lH DARERTERE. Minc facile concipi pote in
formulae actionum insitorsae, tribue, dein rem verso, noxales, de qui- denuo legendus Sigon de Iudic. I, 2I. XXlX Hactenus, quo pacto actiones xxx cc ndere soliti sint veteres, ostendimus. ''U' rei vel negando excipiebant, vel eX eis
endo excludere conabantur, ceu in-d titulum de exceptionibus docebi- Vbi ergo reus actionem Vel nega it, vel excipiendo eliserat, sponsio-
ea, qua antea diximus, ratione fue- factae proximum erat, ut vel iudi- . vel arbitri, vel recuperatores postuntur Iudex cognoscebat de actioni
omnibus, maxime Vero, quae erant
f iuris. Arbitri ad diiudicandus cause bonae fidei Marbitrarias dabantur, iamque latior erat iudicandi potestas. lle Festus s. II. Arbiter es, qui toti
892쪽
tius rei arbitrium habet potesatem. nique si de persequutione rei agebdabantur recuperatores, ita dicti, per eos suum quisque recuperaret, post Festum voce Reciperatiosa Uri.
obseruat Theophil a g. . DRqui.
quih. augmanum non licet. Invalui men postea, ut lentumuiri, quos tor in consilio habebat, caussas grauior dissicilioresque cognoscerent. Sen. Lyne fuiΙ Quod Augusti demum te poribus frequentius fieri coepisse,haut scure colligas ex Tacit de Orat. XXXum ubi ita historicus Lege Pompeia olim Om
apud Praetores gerebantur, apud quos vi maiora olim negotia exerceri solita nil maius argumentum est, quam quod caM Ocentumuirales, quae nunc primum obtinegi locum adeo splendore omnium iudieio obruebantur, ut neque Ciceronis, neque Crisaris, neque Bruti, nerue Caelii, nesaei Lus , non enique ullius magni oratoris use apud Centumuiros dictus legatur, excepti
orationibus pnii Pollionis 3 XL.For XL. Iudices ergo hi postulabantur a li ah tigintibus, ita, ut actor primum iudices
laudi iu- aduersario erret, quem ipsi commodun erat,in verba sponssionis Ni ITA ESSET rogaretque V eo Contentus esset, nec alius Posseeret, Vel procaret.Verbo enim PROCARE hac in re sis veteres, docet V
893쪽
LIB. IV. TIT. acys voce procvmp. 98o. Est enim rocare cere, ut cum dicitur in iudice collocando.
ALIUM PROCAS NIVE EVMOCAS, hoc es poscis Quod si ergo
licem probaret reus, tum iudex conue- dicebatur. Valer MaX II, J. a L.ΤΟ.l de iudic. hinc nihil erat reliquum, ut eum postularent a praetore quod verbis Delum esse docent Cicero oleaena αδε Valerius Probus in Noris: , ETOR IUDICEM ARBITRUMVE TVLO UT DES IN PERENDINVM. lem modo postulabantur Recuperato-
Cic. Verrin. III, 13 Coepit candi recuperatores aut iudicem postulare. tumuiri non postulabantur 11isi uter-
litigantium in eos subscripsisset Plin.ii in I. Li. Iudices postulati a Praetore, da-Xci. ruabi tu cum certa formula, quae intentio- dices
ictionis reique exceptioni responde Semper his in formulis Praetores dati r
QUEM TULISTI IUDICEM, INIQUUS EST: vel HUNC NOLO, TIMIDUS EST. vel NOLO EVM
894쪽
hoc vocabulum duplici R. scribi oporure Sic, si quis rei instituisset vindicat.
Item , negante reo, iudex in haec vindari solebat C. AQVsLI IUDEX E SI PARET, FUNDUM CAPENATER QUO SERVILIUS AGITCUM CAT SERVILU ESSE EX IURE VIRI NEQUE IS SERVILIO A CATULO STITUATUR, TVM AI LVM cc
DEMNA Sin exceperat reus,formulae haetiam addebatur exceptio, veluti:
TRA QUAM SI TESTAMENTUM DATUR,QUO ADPAREAT CATULI ES
Ita aliis quoque actionibus formulae coriamodabantur, Ceu iam per i actionum species ostenderunt Car. gilde Iurici Rom. I a T. siqv. Barn. s laei XLll. Postremo Praetor numerum liti, resti-stium, quibus denunciaretur testimo l . .: uni,praescribebat, quorum plerumque d* 'ρ με dein fuisse, ex Valerii Probi notis S Manilia de limitibus apud Frontinis Satiad - ostendit Sigonius de Iudie. I, as Satis '' bant tum quoque litigantes eo inin quem insta Tit.XLuberius declarabimi Lixi Denique fiebat litis contestatio. Η ' rustis. quid fuerit, non adeo clarum atque'
peditum est. Festus in tum demum tis
895쪽
estes contestari litem diei, quum ordii iudicio viraque pars dicere o TE-
ΞS ESTOTE. Testes itaque adhibkientur ad probandum,fuisse hanc action institutam, reum hoc vel illo modo tradixisse, datumque hac formula iu-em, ceu adparet eX L, n Q delitis con-Quo factum,ut perlitis contestatio diceretur quasi contrahi.L.99. II. DAei Con Nood de iurisd. I, s. p. I 7.ber. Praesect. adDigeaeam L fag. ira.
LIII. Et haec quidem , quae hacte- rati
diximus, IN IURE FIERI diceban- si tita reliqua IN IVDlClo expediri sole-μ α me iudicum vero notione pro-endique ordine infra ad tit. XVil
ALIENA ΡOTESTATE EST NEGOTIUM GESTUM ESSE DICITUR.
Gi apud Romanos poterat non solum cum iis , quibus cum
factum aliquod intercesserat, cum iis quorum in potestate,
896쪽
erant alii, qui vel contraxerant delictum aliquod commiserant his actionibus hoc titulo agenduse
I. Prima, quae huc pertinet, aes tr qua aliquid ex antiquitate mone, sit, est INSTI Ri Α, a)ad quam . telligetidam,praecipue ostendendun nam olim Romae fuerit mercatoriana ei ditio. Rontulus, qui rempublicam non nisi ad imilitare studium compara
Mςyς esse volebat, etiam mercatura interdi quoto rat CIUIbUS, eamque 14On 1ecus ac ars
ς κ' sellularias a seritis tantum exerceri iustini rato Dionys Halic re p. py Postea oscente ciui uim 13umero , crescetate ut ubi maior esse coeperat rerum 14ecessit ipaullo beta iginius coeperunt de hoc vi egenere sentire, adeo ut A. V. C.CCU i Claudio Sentilioque cossi collegium in catorum Romae institueretur , quod aede Mercurii, in qua sacra sacere lobandi, Mercuriale diAum est De eo I I Certamen consulibus incideror, τ' dedicaret Mercurii aedem. Senatus o rem adsto lum reiecit ri eorum e eatio iussu opuli data esset , eum pro'
a De actione quod insu iam supra a ui Lib. in Tit. L. n. X VUL
897쪽
LIB. IV. TIT. In P j onam mereatorum collegium in tuere,
2hupe dato , tribuas vi sibi lucra,
aliud mercatorum collegium,quod fanum dictum est, cuius Liuius&.ro memineruiit: morum vero alii catoses κατ εξοχη alii negotiato- licebantur, quonam illi Roniae, hi in sinciis negotiabantur; si recte hem e luit sigoia. antiquo iure ciuium Rom. p. q. Quamuis vero ab hisce teni- u Romani mercaturae paullo maius, olim, statuerint pretium mansit ta-
inter eosdedi opinio adhaerere huic generi nescio quid illiberalem vii Inesto indiginum . Satis id adparet co Ciceronis de ossis a. Ubi ex illo de mercatura disseritur Hoc lo-iceio primum distinguit inter propo: arillatores negotiatores, quos elua magnarios vocat De illis: Sor- iam, inquit, putandi, qui mercanta atoribus, quoisatim vendant, L m pro cluni, nisi admodum mentian- Ne vero quidquam es rur ius vanii is vero, qui magnariani exercent. . riturata , multaque undique adpor-
898쪽
tant, multisque sine vanitate impetur, non admodum vituperandos Cicero, sed tum demum laudandoriati quaestu, vel contenti florius , ut ex alto portum, oportusegros possessionesque receperint. L.anin ll. inum ergo mercaturae cuicu uiuim inesse videretur aliquid illiberale quo facile solebant mercatores magnaratim in tabernis versari, sed vel seruos, astiue ui-bertos, vel alios liberos homines neglημ' 'tiationibus praeficere, quos lNST 'RES adpellabant, eo , quod negoti
rendo instarent. o. L, L. I. I. MD. M institor act. Vnde Paullus Ree. Iri III, , a. Vbi seruorum Varia recenset snera, institores inter ministeria urbana fert Quo loco Instruelares legend frustra contendit Tho. Reines in Instri VideNotam adiectim nouae editioni Grteri Insi . p. loLXXu, Si quis ergo cuINSTITORE contraxerat: poterat ipsudominum vel negotiatorem conueniIritumactio hunc in modumintendebas
AIO ME STICHO MAEVI SERVsQVEM MAEVIUM INSTITOR FlSVUM FECERAT, C. AUREOS CRl Di DISSE, EUMQUE EIUS REI N NINEM AUREO, MIHI DARE PORTERE. Car. Sigon. d. Dic l
899쪽
l. Quemadmodum vero institoria a N: 'a seruo institore nomen acceperata toria.
ITORE cognominabatur. Ex quo tentaverant Romani, multis priuiis inuitarunt homines ad nauticam btiationem. Quin Taepe incorpo-ς societates coaluerunt negotiatores, gationem communi consilio sumtuis promoturi Sic apud Gruterum In-L p. ccLiIX, umentio fit SCAPHA
NTES , nimirum Ararici , Ligerici, lanici , Druentici, Pericorii. b unque ergo vel in eiusmodi societatet,velsuo periculo naues velfluminibus ari ipsi immittebant iliae suas siue Con-a s, ii EXERCITORES vocabanturi Vnde
Sedin iura loquuntur de consortio na
ticulariorum, L. II. c. Theod de uisucle corpore nauiculariorum, L. a. ori det poetu nauarchorum, conertio nauisula
900쪽
Vnde Gerelior est, ad quem obuenes omnes laeditus nauis peruenisiue is dominus nauis sit, siue a dolper auersionem conduXerita L. I. g. arci orem D. de exercit. D. L. I. D. de aduersiau Sic apud Gruter. InfrCccCXLV, 2 occurrunt EXERCIT
praeerant,quibusque totius nauis currat demandata L. L . . . aut cusubul. o. g. I. D. de exercit. a I. L. r. io S. vltii ad L. Rhoriam, iique pleque seruilis erant conditionis, ceu dem locis adparet. ex Quicumque
cum magistro naui contraxerat: in ipsum exercitorem dabatur, ac
tendi solebat hunc in modum; Io
STtCHO SERVO, QUEM MAEVP DOMINUS E NAVI. QUAM EX CET, MAGISTRUM PRAEFECERAECN
c Nonnunquam plures magistri diuisu isiciis praeponebantur, veluti alter odis , alter exigendis vecturis Plei sic duos uni naui praeficiebant, ne alisine altero quid ageret L . f. I 'D, d minis.