장음표시 사용
521쪽
Hac quinta sectione primum agitur de quibusdam hiru
ptomatibΡBγινο ou qua toto generesunt cotra raturam, potissmu Sero de iis, quae ad immodicas purgationes O repletionessequuntur. Deinde de qui usam pulmonis ις thoracis assectionibus. Tertio e si ac potestati vi calidi .cfrigidi. Quarto, muliebrium rerum proprieque ad mulieres pertinentiu historia continetur. Postremὸst reditus ad mplomata quaedam ἰλγενομῆα.Initium autem ideo a consilli ted tomate ducitur, quoi csionum generibuoue flant η rura,sive prater natara sive artificio mediciter vomitsinstuta,hamorrhagias, deiectiones,urinaου, disputatum it, iliquas grauias e symptomata consequantur, qualis est θη-tiuisio ct exolutio ab exhausto His familiari exemplo ίθη-sul lio proponitur, quasaepenumero excretionibus istis nihil superuenit. Conuulsio autem est neruosarum partim Motu voluntario mouentur, adsuum principiuminuoluat ri repente Iacta O praeter naturam contractio. Qua duplex est,una quasi adhuc, qualis es conuulponis motus ex mor neruosarum partium excitatus ab ag*nte natura θ riente noxam: Altera in facto esse,st distentio a solo Mor, , id est a siccitate aut humiditate: Proinde omnis coastisso stipi vi causa morbi sicae,mm nimiru neruus, aut muscula causam conuellentem intra se continet, inanitionem Uidelicet, aut repletionem velfit vi natura agentis ac pellentis nora
Φerbi gratia in partibus nerviosis , quae 9 exactumst νη
habent, oescietatem per neruos csim cerebro, puris, aut ha'. moris aut medicamenti vapor, aut noxia qualitas nergimi Oel cerebru per neruum ossendens excitat Φim animale, Minimicam qualitatem deuitans neruu conuellendo contrabit
Conuulso autem multi lex a medicamho accidere p*tiri
522쪽
aut quam mitissima est, ct exclus e ventriculo acri diate. ria statim coquiescit.altera,deterior multo,ab ipsa euacua tione ortum habens Mum agri ultra modsi purgantur, ut iucholera morbo,in quo musculi, praesertim in suris contrahun--.Tertia mediu locum obtinet, quae propter pharmacicaciam ex venis primsi,deinde consecutione ex neruis humo res ad se vehementitis attrahentis accidit, ut ex labore potius ct sexatione agri conuellantur,quam re siccatione innium maxime perniciosa est, in qua vi medicamenti, τ erebori, ad distributionem Vehementius concitata, de situ..tis primum ueuis ac arteriis sua aequabili hamorum propomtione,n; inanitis tamen neque penitus exhausis Sic enim mors praeueniret antequa vis ad neruos deducta uset ner--um humidum violenter o inaequaliter disi patus, unde senis ct arteriis per inanitionem contractis , nerui quoque ontrahuntur.QMIis venarum,arteriarum, se neruorum a
suo humido resiccatio, licet in hectuls ct tabidis appareat, non tamen hos conuelli necesse est, quod nimirum illis accidentaria quadam humiditaιο mala colli quatio, si fribi I ipsem pr a priunde nerui humectari post int.Ergo qua ιε, uulsio in huercatharsin albi ellebori cadit, est calamitosa, interceptione communis oscitidoloris acerbitate, ct curandi quod ab exhausto sat, qua causa est insanabilis. Vnde Η0.non dixit, rara enim significat causam escientem,at significat absentiam ess
bori,st ereborus suo functus munere oe post absolutum ten sum conuulsio sequatur. a P Η ο R. 1 L
523쪽
Erii γνοφφον apud Hippocratem S Gal. est malum
symptoma,quod malo morbo superuenit, tamen dicitur etiam aliquando de bono, ut qui ardente febre correptus est fi rigor successerit,&c. li . Apho. r.&item 6 . λ' legitur Up--π. Philotheus dis inguit,quiasiqint is est solutio continui in Carnosa parte πλαα vero in neruo: sed errat cum id mapud Hipp. significent,ut videre est in prorrh.&li. 6. de vulneribus. Tertio tamen Prorrh. & sexto Epi. author est Gal. significare omnem insignem n0
tam a causa externa, ut sunt luxationes, contusiones, exanthemata,abscessus,haemorrhagia casu commota. iErgb α παυριαπ, seu κωματr, a vulnere. 'SIitur cur conuulsio sequatur ex vulnere: propter quatuor carmias. Aliquando enim v bi infigitur vulnus, incidit in
magnas venas M arterias. Sequitur tum magna ha-morrhagia, a qua conuulsio, nonnunquam animi deliquium: Sed ab hac conuulsione & syne ope non sic per moriuntur. Aliquando vulnus infligitur in neruosum genus, cuius vulneris ratione sequitur conuulsio partium neruosarum, qui dicitur spasmus. Tertia causa est, quia inde fit inflammatio, quae cum gena neruosum occupat, conuulfio sequitur. Quarta causa, quia aliquando est angustior exitus puris & sani ei/cris, qua retenta mordicat & irritat neruos, conual .sonemque inuehit.Id saepe accidit ubi non bene pargatur Ulcus, aut cum ante tempus clauditur Gai lacomment. dicit eiusmodi conuulsionem fieri e directo partis vulneratae Saepe tamen docet experientia,qstu ubi vulnus est in dextra capitis parte, pars sinistraco uellitur: & contra, ubi vulnus est illatum in pari Mfinistram,dextra conuulsione laborat. Letalis automcst,non tanqua- necusitate ac semper mo xς
524쪽
ad quam nimirum s Mnsemper, at certe magna ex parte mors sequitur. Nomine autem vulneris, inaudienda Omnis grauis sensio a causa externa,vt luxatio, contustio, vulnus partis principu aut neruosa, punctura nersi. In his enim omnibus occluso, vel non satis patente ira mine, Vel aucto intus dolore, copia humoris quam dolorallicit cohibita,neruum iustamniat o replet: ex quose ι- tur conuulsio primum quidem partium qua e directo in animationi restondent: deinde totius corporis ubi ad principium ipsum intemperies viet humor vel inflammatio pem senerit, tum propter acrem sensum neruosarum paritum, tum ιb magnam, quam habet cum cerebro, commκntonem. Coauulpo quoque qua in vulnus incidit , sequitur alias cassas, ut immoderatam hamorrhagiam, exhausam ner-usarum partium humiditatem natiuam, dolorem Sehomentem minoris ad intertiora refluxum, puris vaporem aut acrimoniam, ant noxiam qualitatem, medicament racri' ris, quale est euphorbium,intempestuam admotionem,ner nudi restigerationem, exitum denegatum puri aut sanies ob incaute clauso vulnere. Qua omnes conuulsiones cala-ηiito sunt pol imum si in partem aliquam vulneratam
prastantem incidat.Sic enim lethalis plane est conuulsio,capite aut sitne musculsrum Culneratis. Velsauciatu muscula. temporum, aut etiam capite ipse. Vel evanescente tumore qui priua in vicere parte postica apparuerat. Ve nisust JperAeniente tumore in vulneribus : tum enim si sp 'ρ
525쪽
HIPPOCR. APNon ista parte fit conuulsio, ut si in vulneribus coitu
HIppocrates lib. prorrh. recte dicit,si larga, si vio.
lenta, si1 multa effusio sanguinis est,interdum aiconuulsionem aeger deducitur Soluit autem venae se-
qio per vices,quod etiam usu experimur. Hoc Aptio xi sim non ponit Hippocrates seu , quo Calen. dubitat an idem significet quod letale.Sed at quando fit haec conuulsio ad quam etiam sequitur animi deliquium, nec propterea moriuntur. Vidimus quinquagenarium hominem qui sanguinem emisit quantum duo vasa aquaria sileuajeau capere pollent, incidisse in conuulsionem & animi deliquium, si eandem conualuisse admotis cucurbitulis,& venael, ctione. Quare malum reuera est, non tamen letale. Nonnulli in haemorrhagia e naribus fronti & tempori bus applicant valde refrigerantia, & repellentia νὴ iistant haemorrhagiam. Galen. eos reprehendit, vult que maiorem esse spem in cucurbitulis R phleboto araia ad reuulsionem. Tum itaque cephalaea utriusquc lateris aperiatur angusto foramine , & per vices fas' guis detrahatur. iod si dum prorumpit sanguis es/ribus medicus adhibuerit fronti,temporibus, naribu medicamenta valde refrigerantia, inde sequetur cor
526쪽
uulsio, non propter haemorrhagiam , sed quia intur cerebr & repletur. Praeterea, quod ipsi vidi-
& repercutimus sanguinem ad interior 'pin plinonem,& fauces & aeger suffocatur. comulsio ut ait Philoth. fit in omni parte quae ultro mouetur.Singultus species est conuulsion1s,fitque in or1zcio ventriculi proprie, ob id quidam non cte V
luerunt esse tantum animae affectum affectas corporis. Vtrumque itaque & singultus taconuulsio ab inanitione,letale est.
Conuulsa aut 'gultus si inciderint ὸ nimiasanguinis
ρr fusioneper nares,aut a 'ofluuis muliebri,aut vulnere funesta,quod illa conuulso se causa nomate ipso calamitosa sit. Ideo autem conuulso ad ---
ra depleantur, depleta contrahantur, shant neruos.Vel quia Ῥena exhausta a vicinubunt,ct Celut mutuum beneficium reposeunt . indeque eo cato Ion usionesanguinis,a neruu alimentum repetunt. um fit si nerui ccati ac contracti ad se viva suppetias petant uetantur. Iulsane, quia Sena O
nem ab extremis partibus inir r piunt, Unde refrigerat neruissubito accidit ac proinde sonuulsito non diuturna: non a causa praeter naturam,f pq Vente natura,ct noxam ex inanitione pessente, orta. Nam
citius quidem interear ager exhausto τη μζrs f 2
527쪽
vlud iam ante dictsi est, nomine Ellebori no intela ligere omne vehemens pharmacum. Purgationem nos intelligimus siue fiat sponte, siue arte per vomitiones, deiectiones, 53: nec potest non esse malum, lili siequatur conuulsio. Nam purgatio ipsa est inanitio quaedam C5 uulsio autem,aut singultus exinanitiosq
icti sera sic omnis purgatio immodica exitialis cris CH ο L I A. IN 'percubas nerui ideo conuessantur, quia tremo ita
sanguinis euacuatio e oenis ac arteriis, ad se euocatritum is sanguinem in neruis contentum υnde nersi stilbto humido quo nimirum humectantur,instantur,tendmitor, destituti,contrahuntur coxtra ti,conueguntur. cream νήηηὸc venas nec arterira, nedum neruos, ita exsiccari μὴ
humido exhauriri verisimile est, quin ita tit illius huinitioli qua supersit pori ior alioquin menarum immodica est 'cuatist mortem prius adferret, quam ad neruoi de sist shet. potivi in percathars sacci qui in massa μου
nis continentur, non toti ac υniuersim euacuantur ,sidi μmm ultra cam proportionem. latita inem pam in mo
528쪽
mmnis obtinent, educuntur. uitando enim medicamentupurgans tantum humoris sibi familiarissacuauit,eti illum adsues latitudinis extremum purgauerit: altumsecundum, item tertium alium siequi parat torem adoritur ac superpam gait. Quibus ymnibus ad extremis msuae latitudinis aluatis, sanguinem, reliquiarum aliorum succorum adhuc particι-pein quem natura tanquam vita thesaurum retinet uper- puroat. Vnde mors Iandem subsequitur,sed non prius, quam con Isio, exolutio,aDaqueo tomata praecesserint, is ad aliorum succorum υltra suam lat itudinem' expurgatorum euacuatibnen ,subsecuta fuerint.
SI ebrim qui 'iam derepente obmutuerit, conuulsus moritur,nis febro corripiatur,aut qua hora crapulasolvi
R Arus est apud nos is casias, nempe derepente Ob mutescere ex ebrietate, & conti ulsos exanimari. Sed pe accidit nostias, ut per ebrietatem sant phreniticis similes, & delirent,donec vinum edormierint. At si obmutescant , 1tatim morientur, perinde atque a poplectici. hoc fit ratione vinorum acrium, V1 nos rum & crassiorum: qualia erant Coa,Rhodia,Cretica. Item quia locus calidus est,& calor nativus debilis,&praeterea ob peculiarem naturam eoru qui ebria lunt. Fi quis igitur repente mutus flat ex ebrietate, dcc Gah de placitis Hipp. & Plat. & lib. de rat. vidi. in morb. acu.& de symptotia. causis, interpretatur quid sit M
*pud Hipp. Est itaque proprie non is qui non loqui-
529쪽
apoplecticis Co uos moritur. Non est necesse ut moriantur: tamen ve risimile est Hippo. id expertum esse, quia dum Coum vinii aerius calfaciebat, & siccabat neru'rum humiditatem, fiebat conuulsio, unde mors. Contingit ergo in ebrietate, ut vinum effervescat ac repleat caput,& intercipiat non solum venas de arterias iugulares, sed etiam praesertim venas & arterias quae sunt in plexu choroide.intercipiuntur autem histribus potissimum,copia sanguinis,vaporibus,&quiarnum quodammodo sanguinem fermentat & fitile- lacit. ubi sanguis concepit calorem vini, maiorem imcum Occupat quam antea, quo si ut v nae plexus choroidis & arteriae distendantur, & meatus spirituum intercipiantur, unde illic o,nὰ & conuulsio. Item ab acri vapore vini nimium incales uni& resiccantur nerui & sit conuulsio. Tertia ratio est quia vinum da caliditate & tenuitate humores corporis exagitat,iactinfirmi & debiles humoribus illis & qualitate vini
facile opplentur, aqua plenitudine couulsio. Qua ps0Pter non existimandum conuulsionem hanc fieri ire-fiigeratione neruorum,ut vult Oribasius, cum potist fiat a plenitudine. Et obmutescunt etiam propter iis'm dicam repletionem neruorum recurrentium.Con
uulsi igitur,& fetὰ apud nos suffocati, a plenitudinς scilicet moriuntur, ut a poplectici: nisi, inq uit, febrii
C rripiat,&c. Febris hanc conuulsione soluere potest, quia coquit,incidit,& tenuat, discutiens materiam ii stigidam humidam neruos opplentem. Vinum enim immodice sumptum, non modo no calfacit, imo potiuS refrigerat, calore natiuo reddito imbecilliore.
Sed idem vinum p rcaestantissimum potest, ut& sebiiii sanare conuulsione,quia quae mala suae siubstantiae N
530쪽
s p 2 T I o Q. v I N T A. I. huis eopia inuexit eadem sua qWalitate tollit calfacio do & exiccando Quare colligendum est hanc conuulasionem quam febris & vinu soluut,esia a plerii tudine.
aut ad ea rerueniens &c. Ambiguitas est de cra puta. Aliis enim tardius, aliis celerius. Conlideranda
tura ebrii &vini.Nam ij citius & diutius inebria
tur quibus venae sunt angustiores, nimis calidae,& cOstitutio corporis, praecipue capitis densior. At quibus& suturae magis patent,& ite venae, capitiique Venarum natura ac constitutio est frigidior, iis celerius soluitur crapula.Iam in vini natura,& consistentiam,& qualitatem,& quantitatem spectamus.Vinum crat sum & nigrum stabiliorem facit ebrietatem. hinc qui zytho hordeaceo, aut ceruisia inebriantur, longiore tempore manent ebri j. At , vino tenui breu1ore ebrietas.In quantitate, multitudo vaporsi non tamIacelὸ discutitur,neq 1e tam breui tempore quam pratia copia. In qualitate si vinum sit sortius, citius Inebriabit & diutius. Ob id dicit Oribasius crapulam solui 7.
aut 9.hora, quia fortasse Byzanti j, ubi ille medicinam ficiebat, frigidior erat regio, urina nimis crasta re Ualida. At Gai. ex Hipp. dicit quod soluitur crapula ali-qdando a.die,aliquando 3.& ita terminum eruietat Issonstituit tertium diem. In iis regionibus OiuIzupotiss,ut in regione Oribas j, . aut 9. hora, quam Vt Icripsit Hipp. Gal. & philoi sed cit1us,& tardius proin tura aegri de vini .Loquatur. Alij dicunt nosscoeexpectare sitim,ut febrim. S CHO L I s. ΡRρ nostison est experientia Hippo. confirmatum,repetitum fecundo de morbis. Si quis ebrius vino se somno septilius cum interceptione motus, sensus 9 vocis iaceat qua-