Jacobi Hollerii In Aphorismos Hippocratis commentarii septem. Recens per Joan. Liebautium in lucem editi : ejusdem scholiis doctissimis illustrati.

931쪽

HIPPOCR. APNOR TRQ a dicitur ubi quis ex alto cadit in caput rei& ut apophyses quae natura

Compage cohaerent,rumpuntur,vertenduntur &ch

trahuntur , spiritusque animalis d cor retrahitur Colligitur.Tum neces le est muto; fieri, id est, sine seia, voce&motu , donec spiritus ille recurrat ad Partes quibus erat antea distributus SCHOLIA.

oe lib.I. de morbu: in quo notatur symptoma insimquoa ad Concus em Cerebris quitur, imulatque comDm es Cerebrum, nivitrum αφ-ia : praetermis is interi aeterum' tomatu, quae tum ad concusum, tum ad Mneratu Cerebrum flent etiam aut flatim ubsequi, aut ecemsuperuenire: qualia sunt febris se biliosvi somitus iquibus Apho. o. lib. s.lingua balbutiessubim in terram csi severtigo,parastsis, mentis iasio, . Concussum aute Crebrum hic inestigit Hip.quu cerebru intra Caluariam crevium miolenter concutitur, commouetur ac perturbatu

caput ad durum corpus vehementius allisum: visi φιεν alto in caput ceciderit, aut id parieti set pauimentsi WιVerit aut ob eaput percussum obtuse telo lapide,ligvsi νnon incidat, sed contundat ex quibus causis manifestii,vivas ct contusio tanqua proximi esse tus relinquuturi a tem causis violentis cerebrum ideo facile commouetur perturbatur,quod in eius ambitu sacuu sit statium, ly qe us corpus alioquin luxu ac medullosum nec silis aliis Vporibus satis validisse Iis exilibus venis neruis, ac me stranis tenuibus 'Urmatu ac subnixum, ad sitienti ist aut casus impetu capitis facile elaxetur ac commouegii in

est ques cilius, quanto in ipsius ambitu samu es ampli est n

932쪽

eto magis in senibus quibus elatis ratione Cerebrum sit. Commotionem istam Graci σει ν appellant,qualis lento casu,aut ictu vertebrisistina accidere potes,qu ob his causis siolentis harmonia ipsaru tanta comio ac deprauatio,ut contenta ipsarum cauo dorsalis an is uti laboret hac autem commotione Cerebri duplex Gemanat.Nam interdu sola Cirtus ammatis, visentasti ne offenditur,ob idque sese in Cerebrum colligit --terterrιta, alq. otiatur aut propter valida dolorem exstiritus in rebrum reuocat me si actura,aut naia eruorum, venara, Uu membranaruioim cerebri diise ne sel aliqua laesione partia contentarum in Caluaria, e sel stupor, ceu Dπλουξα suboritur, ut vult Hip. Apho. . sectionissecada Coac. in qua air quando nes loqua-4gri, neque agunt quicquam, sed apertis oculis manent voti, s qui metuo pauoresunt perculsi aut attoniti m 's: vel totius corporis impotentia ac infirmitaε Δραπια. ibidem nominata set άφωνία id est socis,locutionis, τituditus, omnis denique motus voluntar' aut sensus Ioa.

iiin his Hipter ἄφωνι, qua proprie vocis priuationem

sicat, eos omnes assectus comprehedit,in quibin motus v

tari, aut ensis grauiter obladuntur. Consueuit enim mspe quaru manifesto semplomate catera omia quas e dem generis intessigereison aliter quam pisana nominin libro de si tus ratione, vinum, o mel , quacunquelles υ ires habent comprehendit. Alter euentis qui ex otione cerebri accidit, est cum ossessa per Cranium

erebrum inque peruenit, ita vit ex neruis quidam val- tendantur,aη diuellantur,aut aliquid in Caluaria, C ro,vel ipsus membranis rumpatur. Utro que euentu con-git agros satim voce priuari, non videre, non audire ac . mori. Priore tamen, magna ex parte ad se redeunt,

quam facultas animalis sis receperit sibique resi-

933쪽

H1 P P o C R. A P H o R. intafuerit praecedente leui quodam delitrio. Posteriori si attoniti O sporati moriuntur: vel ubi ad se redierint, imulto grauioras inplomata incurrunt pro variavsistet natura se partium vulneratarum ratione, siue catis adhintegra aut parum vulnerata appareat , sive os nudam

sit , conspicuum. Superueniunt enim instam matto , sese acuta,delirium,pulsatio vehemens, conuulso sederatiqudemq. mors, nisi opportune tradita ab Hi p. methodo vort. ne occurratur nisi perforatione crani, serra aut terebel o foramine dilatato, humores inuant O foras pharmacis tractoriu eliciantur.Vnde fossigas ex Galen. 7. de plac. filo flat.1'iritum neque substantiam animi esse,neque domicilium . sed primum tantum ipsis instrumentum adflen

omnes ct motus: Quod videlicet per eiusmodi sehemente Cerebri concustiones resolutis ac exinanitus hequaquam animali sitam adimat, e stupida sensu motuque erepto tarisper reddat, quoad rursus coilectus restituatur .alioqui enim ipso ex vulnere disiipato, animal necessirio interiret quemadmodum Cerebri corpore Uebementer diuulso, qui in eo animus ipse res let,animal interire necesse est. A P H o R. L ITOισι μασι ισιν ταὶ σαρ, ο εχυσι , δει Myξἡρώ ν 'σώμα-.

Corporibuη humida carne praeditis perferenda μ

est: iam fames siccat corpora. 2IVmiditas corporis dissoluitur nunc ab ambi εἰ I aere, nunc ab nostro calore natiuo ob id si qui habitet in loco obscuro,non habet appetentiam . Si loco bene pernato, habebit. Sic animalia quae degit

sub terra minus appetunt, diutiusque vel per totῆφ

934쪽

st alitiae. Ponamus iam cibi pus mollius este & humudius famem adhibere Oporici quae exsiccat. Vt enim, in lucernis nisi rcfundatur oleum , re siccabitiaret clinium Sic,in nobis. Si nihil astumat corpus, exi sic cabitur. At calor nativus in illo corpore mollio imterim nutrietur pituita & sanguine. SCHOLII.

OVadruplex in svrnre humidi as,primigenia,

laris, alimentaria,9 excreti eutitia. Prinigenia,

quam excelsere,aut Sitium ali quod in corpore facere potes, imo verὸ qi ὸ Ῥberior extiterit, eo Lindabilior.Tres reliquasi modum excedant in et itios t. Prυ inde exiccanda ne co pori incommodent. M auIemnon modo in Carnosis partiabis, sedct in sui is modum possunt exce ere .miniis fidem insolidis, quia haesus iures at duriores non facilὸ ab hi ita

tente itur, inqttit Hipp. lib. de Ceteri Medicina : ma sero in Carnosis, quod hae hunii libres aι moliuores. Carnis amem nomine intelligemn modo carnesin illam triplicem mn crati noni Inatam: unam, qu IM Um lorum compicti

tur: alteram, qus propria e t cui usique si certi stibisantia quam Graeci parenchyma voca'it . teri ιam, quae liberums bris ac partibus membransis circumhaeret seder ad cillam dulas, omnes denique parro molles, taxas, ac humidas in corpore. Fames ergo, non ea quide qua est vehemens is insatiabilis ciborum arei it quam Meti potionem inere dixit: Hippocr.ADor. 21. lib. a. illa enim morbosa en: sed ea quam inedia ceu ciborum penuria aut ηb illis absinentia MeῬoluntaria sit,sive prater volsitatem,parit, siccat htimiditatem illam triplicem, poti inium vero excrementitie que vel imbibitam carni , Uel in.Catio partium

935쪽

H1PPoc R. APHo R. emitatem habentium, ut pulmonum, utera,vestae,ventriculi, intestinorum collectam: non quidem vi ulla siccante: sed ex eventu, calorem natiuum acriorem reddenh, bilem augendo pituitam absumendo: si modo ea ciborum penuria modica fuerit, qua enim immoderata est calorem natiuuvidebilitatictenecat ex Aphor. lib. a. Fames autem mes ta tutius ac securius corpora caraes humidas habentias

cat, quam quoduis aliud auxili, genus vim habens siccandi. Sitis quidem potentissime flucat multoque potentius ν fames: sed fumis quam sitis facilior ac tutior tolerantia. ξ-xercitium,medicamenta purgatia,venaesectio,iaconisa,vi-

ua, medicamenta ex stucantia, ct multa alia sccant: sed

nec aequaliter, nec citra caloris ac partium viscerumque interiorum aliquod incommadum. st fames aequaliter totum corpus fine sita agitatione siccat, nulli corporis parti laesi inem adfrrens, ne ipsi quidem cordi, aut iecori, quantumuis lea , oderata fuerit. Sic enim Galenus in lib. de Tabe: In fame enecto animali,cor O iecur non tabefiunt. a P Η Ο R. L L. O Κουασορ ολω τύ σώμαπ-σῶ ἄ

Vbi toto corpore mutatio,ct corpus restigeratur vicissim calefit,aut calorem alium ex alio mutat,morbi βgnificatur Iongitudo. HIc Aphorismus & sequens 6i. expositi sunt sed . . s. o.& M. Aphorismis.

936쪽

S a C T 1 o S a p T i M LIVdor multus calidus aut frigidus semper mens h iditatem in robusto quidem supern .imbecillo verὸ inseraὸ racuandam esse demonstrat. s C H o L 1 s:

I it η sunt cause sudoris multi calidi, mel frigidi m

utione quarta,Aph. 37. 38. 2. ΗIc vero adfertur curatio oris multi, calidi, viri frigidi: non quidem sudoris illia sti,qui ad multam cibi repletionem equitur: sed qui exa rum copia suscitatur, forasque erumpit in morborumnicio,augmento,progressu, non modὸ acutorum, sed oediu- umorum. Materia igitur, υnde sudor multus e calidus siue frigidui emanat purgandaper vomitum in robusis coria=oribus per aluum verὸ imbecillis. Si modo humoris reduviantis qualitas agrotantis temperatura ac aetas,regio, cali que flatus id patiantur alioquin indicatio ista a υiribus dempta vana omnino futura est.Quanquamsper vomit uni iecernenda sit purgatio, ea tutior ac securior multὸ tu ro- usis, quam tu languidis foret quod superna purgatio pulsώidferat molestia, quam inferna, tum ob humoris grauitia, e tum ob insolentiam:

ΗΗ πς τό πυρέψοντ7 7 inpia . ἰχM τύ γ κάμνοντr νοῦσος. Si qui febricitant i cibum praebeat, quem suo exhibet valenti robur,aegrotanti morbus sit Alenus reiicit hunc Apholismum . qtu a alteriis sententia Hippocratis. Re era in sana stantiirpicti exhibendum' almenti, quantum saties est ad robo f

937쪽

HIPPOCR. APNOR naturq augendum. Febricitantibus verb,quantum sacris est ad vires conseruandas. idque quod coquatur . . vel sex horis, pro natura aegri & coquendi modo.

Alij enim citius, alij tardius concoquunt. 3 C H ο L I A. Cibi sumendi aut exhibendi ratio in agrotis,non a morabo sed aegrotorum viribus captanda est. Omnis eiu morbus, qreatenus morbus,perpetuam inediam postulat quucibus aegrotanti exhibitus morbum adaugeat, duabus potissimum de causis. Vna,quὸd naturam reuocet a coctione morali sica materra,eamque iam satis debilem nouo onere fatiget. Altera, quod materiam morbi cam suo appulsu auctiorem magisque impuram reddat,in cuius nimirum naturam flarim conuertitur cibus quidem non pura corpora, quo magis trias,eὸ magis Ddes. Non ergo cibus exhibetur aegrotis, ut morbus arceatur,sed ut Otres conseruentur: 'ga quo forti res ac vegetiores fuerint, eὸ magis eibus erit denegandres ac omnino subtraiendus. Sanis vero exhibetur cibus, non

tantum ad construationem, sed ct ad auctionem ιirium. Proinde cibus fano exhoitus,virium robar febricitanti se νὴ morbum auet. A P Η ο R. LXIII.

OVAE per vesicam permeant stectare oportet, an taliι sint qualia fecunda valetudine subeunt Nam, quo his minime sunt similia, insalubriora: qua vero vaIenti,M

938쪽

s ac Tio SEPTIM M . Totum prognosticum est in hac re, similia sanis

sunt salutaria, &dissimilia non sunt salutaria. Quae enim recedunt longius a sanis ut urinae , excreiata, appetentia cibi, innus,quies , corporis status periculosiora sunt.

nime sano simile,quod a naturali ac sano dissert, colore, ub alia,ct contentis . ac proinde paulo insalubris,noumorbosissimum tamen ac peruulosi mum:ut si urina rv aft, crasa, habeatque hypostasin rubram, nec penitus sub dentem. Morbosi mum vero, quod maxime est contrarium sano,ut si virina nigra sit,cὸntentumque habeat nigrum, A P Η o R. Lx IIII. ΚAi αῖ α , Δυ ἰά ς G ιη, is κι σνς

ET quibushrpsichoremata i remere permiseris stet mo ueris , sub dent velutis igmenta , quas pauca simi;

paruus morbus est si vero multa, magnus: his alvum inferne purgari conducit. Alioqui, non repurgata alis orbitiones exhibueris, quanto plures dederis;tant. m. ostenderisὸINterpretes Hippocratis de interpretatione huius Aphor. contendunt inter se , quem tamen G eaug

939쪽

HIPPOCR. APHOR non putat esse Hippocratis. Contingit aliquando, in

alui excrementis,quaedam esse duia, quaedam liquida, quaedam vellit ramenta,& stigmenta, induratamque pitu1tam.Vnde intelligimus esse Cacochymiam corporis,& inaequalitatem temperie, crudamque materiam. V tendum autem est in hac assectione purgatione: Ut primum repurgetur Cacochymia. Deinde aegrum interrogabimus, an sentiat in aliqua parte maiorem calorem, in alia minorem. Qiuod si est, reducenda pars est ad naturalem temperiem.

crementorum prodeuntium e corpore aegrotorum qum

titate ac quantitat morbi speciem, magnitudinem ac re den is mam indicari. Crassa enim eaque multa deiecti nes,morbum contumacem, discitem ac multum, eique pernectariam alui purgationem indicant. Crassa autem dei ctiones dum nivrs permixta liquidi subsideant imumque vasuli petant. Alterum, in morbis omnibus, maxime vero contumacibus 9 Lrasiis humoribus ortum habenti-bus,ante repurgatum toties corpns nudum alimoti gens' nedum srbitiones,nis admodum parce exhibendas : Impura enim corpora quὸ magis nut=m,eo magis latas. APROR. LIV.

940쪽

ruenta, biliose foetida omnes mala. Commode tamen, i, bdemi, bona per alutim etiam Ovesicam, O quodcunque a corpore prodeat aliquid si non purgata restiterit,malum.

HIc Aphor est expositus lib. . Aphor. 7. Hoc tamen interest, ivbd in huius fine sit adiectu. Et Vbi aliquid secedere debes steterit no purgatum, malo est. Aliquando naturae vis expurgat & per urinas& per aluum, quae mala sunt. .dd si aliquid quod

vacuandum erat manserit in corpore, & non expurgatum fuerit, malum adfert, potes que recidiuas fa

cere.

Corpora quμm quis repurgare volet, fluxilia faciat portet. Et si quidem supra sest, aluus Pendas ve