Il commento piú antico e la piú antica versione latina dell'Inferno di Dante dal codice di Santaniele del Friuli;

발행: 1892년

분량: 211페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

191쪽

qui venisti hospitium hoc caleare dolentum

Sic micti rex minos uni me desede videret Vociferans inquit tum grandis tamque operosi

Offiei linquens actum illud qualiter intres

Respice qui ve is sit equo confidis eundo Noe tu huc intrandi vineat tam dira libido

Cui dux ipso meus Mur tantum Vociferans S Huic iter hoc n0n inpedias fatale aerumque minos Sic namque placeto Sic namque jubetur Regnat ubi qui cunt potest plus querere noli Incipio nunc jam voces sentire dolorum Nun me stas audire notas mune venimus duc Plurimus attonitas ubi fletus perculit aures In que locum qui luce curet per Venim ii omni Est ibi mugitus qualum mare epe pro Gelli SCum fremitu parit oppositis certamine Ventis Tartareus cui nulla quies agitare rapina Nunquam turbo sua aXatus desinit libras Cumque adprecipitem Se pervenisse ruinam Conspiciunt oritur stridor conplanius et ingens Hic blasphematur virtus divina patenter Hic supEpijs animas Sensi cruciata8Blanda quibus potior Venus extiterat ratione Au veluti turnos stridentis temp0ro brum e

Ipsorum portant ale Si nunc reproborum Spirituum turmas portabat flatus averni, Nunc huc nunc illuc nunc sui Sum nune que deorSum

Non illas unquam reficit spes ulla quietis Nedum illas pene relevet spes ulla minoris Ut que grues liquido peregrina sepe vi domu SΛere prolixam de se lineam facientes

21242730333639424548

192쪽

Tollentes que suas querulas ad Sidera voces Sic ego tunc animas fuscum per inane relatas V ve stridentes sensi et e e repetentes

Tune bone dux inqui mi elii nunc edissere queso He que sint unbro quas sic niger hic d0mat aer Illarum princeps multarum olim induperatrix Inquit linguarum fuerat Veneremque nephandam

Sic imitata palam que matrem nubere nato Ut culpam tegeret qua Se norat ne lata in

Pro licito duas voluit fratri que Sororem Hec uxor iniregis fuit assiriorum Et sibi succossit regno semiramis illa Que terram tenuit cui soldanus dominatur Altera que primam sequitur Sidonia dido est Cui mortem properavit amor cineri que si echei Quo malo fida fuit Post hane sequitur Cleopatra Inqua tam multum potuit furibunda libido Vidi lenam pro qua tam pessima terapora grai SSed peiora tamen frigibus sunt lapsa maritis Eaecidem vidi magnum quem denique grandi SVicit amor pugilem que suum refecit ad ilium Illic et paridem aristanum mille que plureSUribris obstendit digito quas nominat omneSQuas crudeli amor vita privavit amena Has postquam illustres dominas pugiles que vetustos Si dumeti reeitare meum per nomina Sen Si Perculit attonitum totas illos miserantem Tunc ego Sic epi Venerande poeta libenter

Illos qui paritor tanta levitate feruntur

Alloquerer paulum maro Sic ait 'Pgo videto

193쪽

8184

CAP. V. 149

Cum nobis volitando quidem fuerint propriores Tunc illos per eum dulcem rogitabis amorem

Qui sic hos pariter binos conducit et illi

MOX venient Igitur procurato vigilanter Cum que illos nobis ventus sauit esse propinqu0SLabra movens o die ni me quibus an Sin or est Nostrum colloquium nullo prohibente Venito Cum que hoc dississem quales in amore columbe Quas dulces nidi revocant stridentibus alis Mox ud nos pariter Volitant per inane maligniim Tristem linquentes dictam a didone cohortem Tanta fuit nostris vis ae substan Zia Verbi S, Se que Simul sistunt quarum Si una locuta Si o cui multa data est celesti gratia dono O que benignum animal cui nostra videre per trum Aera coli ibuit mala fati statum que prophanum Vulnere Sanguineo qui pulcrum in Ximu orbem Etorii 40gis si te nossemus mi Cum Huic pro pace tua repetita porrigeremi SNenpe prece no Stro quoniam miSerere ruine Dic quid nunc audire velis et themath Sub quo SeΓmonem facimus nobis audire placebit Vos vobis que loqui tum si tacet ut modo vento

Urbs ubi nata fui est ita litore qua Padus ingens In mare precipitato sibi firma Sequacibus ut paXSic cum finitimis , Amor hunc qui nobile carpit ios Cor hominis subit corpus dum cerneret illud Cui subjecta fui cuique innata venti StRS Sic me prostravit, cepit captum que peremit os Me que simul pariter famam edendo dec0ram Idem me cepit qui nulli parcit amato

194쪽

111 114 UT

150 CAP. V.

Aurata que ineli in tetigit si Crispi de seu tus Ut nos ut cornis en or Coli litetur a Diantes Hic unior incestus imor toni conduxit ac inam Nos pariter lini nos hic et nunc sine fine ullo Coniuntos agitat pona pi O errani ne digna

Uni qui gladio binos confixit in ira Supplici s cruciat moritis inferna Cainst

Talia sunt nobis gemina porrecta per labra Has anima lesas sua pessima fata loquentes Postquam intellexi vultum pensando deOPSUID DTam longo tenui dum dux michi diceret ipse Quid pensas , cui mox respondens proh dolor inqui Quam dulces cure quam dulcia Vota ruente in Ad presens aratrum duxit tantos que dolores

Post ad eos faciem verti Sio ore locutu frandis ea tuum me martyrium lacrimantem 126 Efficit at que pium meo non tibi conpatientem

Dic michi nunc tor suspiria dulcia vobis

Quomodo c0ncessit furor inconceSSus amori DAncipitis voti letale agnoscere Viru Ilia refert misero maior non est dolor unquam

Quam jam preterit reministi prosperitati s=ε Cum miser est istud que tuus doctor bene novit Sed si radicem nostri cognoScere mori S Tanta cupido animum angit dicam velut illa ig-Que pl0rans loquitur Nam cum librum legeremus Qui lanei loci insanum pertractat amorem Et 0li essemus foret et ut Spectio Ussa 1as Multotiens scriptura culos hinc inde bidentes

Illa repercuSSit mos et pallere coegit Unicus a punius nos eX pugna 'it ad in Un 1.11 14 suo sine - 124 uxore ad praesens baratili uim Anto8que 128 nuti inter reminisci - 14 Utile iis ut punctus

195쪽

CAP. VI. 151

Namque legendo locum cum pervenisset ad illum Quando tantus ainans ori Xoptata geneUre Oscula defixit tremulis tunc basia nostris Iste genis fixi libor inter nos galeoltu Conpositor quo suus fuit et non legimus ultra Illo plura die Verba io dum spiritus unu SDic oret illorum plorabat spiritus alter Me quoque prostravit tantum pietas que dolorque Quod mox deficiens decidi quasi mortus e SSem

144 147 150

Ad reditum mentis pia quam miserati bini Clauserat affinis cum glos leviter que gementeSNarrassent casum defletide perditionis Quo pro tristitia grandi confusa jacebat

Undi que vexatos faciem quaeumque OVerem Et quacumque oculos flentes ei Sare daretur Tertius ut cerno me jam circumdabat orci Circulus iste gravi terna gelida maledicta Percutitur pluvia ino lite novus hie nova numquam Regula conspicitur quaSSatur grandine rossa Et tinta verSatur aqua re turbidia aer

Fetor et horribilis terram que hec suscipit implet Hic fera crudolis diversa que cerberus ingens Hane super infaustam que gens Summer Su jacebat , More cani latrari res0nat clamore trifauci Hic uniam Demon barbam qui gestat et atram

196쪽

2124

Et manibus longos ungue noe non et acutOSDiscerpit misera de luti dissipat labras Nut quo canes facit has horrens liluvia hec ululare

Sepe alii clipeum lateri sese latus offert

Hac illae miseri volvunt se sede profani Cerberus inmanis eum nos discernere cepit Ora trium pandit capitum Sanians que tremenduSDetegit et nobis ostendito nullus et artus

Permanet illius constan qui non Ventur ' Du meu e Xpassi manibus tellure que plenis

Collecta pugnis illam m0 tres in hiantes Tartaro monstri fauces injecit abunde mAc velut horribili latranscii a que fameque

Cum canis injectum mordet pastum atque mordet Latratum reprimi totus que ut devoret illum Protinus neu tibi Si trino uetur e terram Cum deglutiret tria uerberus Ora repre Sit Ante suo qui latratu aelius que tonitru Dixerit att0nitas tant clamore replebat Damnatorum aures ut se jam jam fore surdas Totis optarent votis ut rem sibi gratam N0 tram Sibamus Super unbras qua pluvialis Proteli insultu nostros que pedes ferebamuSIllarum vanas super effigie quasi Vere qESSent person per terram namque jacebant Passim omnes pariter Solam si demseris unam Que subito eum nos coram e Vidit eunte .s Exurgens sedit Michi tunc et talia dixit O tu qui mundum si nunc perduceris Stum Cum natus fueris prius ae ego mortUS SSem 4sDiu modo quis fuerim qui viventem bene nosti 21 Utque canes ora repressit - 37 Dixeris attonit0 - fore Surd0 - 4 Proruit insultus - 48 0rtuus

197쪽

Me que rec0gno Sulla Si fas atque Apri me nomen Cui ego respondens Angustia qua crueiaris

Te fortasse meis ita sensibus abstrahit inqui

Ut unaquam vivum modo te vidisse eeordor

Sed quis os expressis michi nune die obsecro verbis Quem l 0cus isto dolens capit is que tanta fatigat Ponti ut si mirior pona est nullam ut certe Que plus displicunt penam fore Tunc ait illo Urbs tua quo tanti plena si h v 0ris ut ilio

Jam Saecus manet ita durante Serona Me Secum tenuit vos Cives nomine istochum Conveniente gule euius anno Si liut Pirunt

Crimina me nimium vestra appellastis in Urbe Grandinis ad pluviam nunc hie ut cernis olentem Di Si unpor me Solus Ego sum spiritus ista Tristis qui penu erueter nam crimini omneS uSdem S Se reas scito quas conspicit uribras

Et simili semper sena sine fine domantur Ne verbum ulterius fecit , Cui talia reddo Supplicium michi iacche tuum tam displicet ut iam Provocet ad herymas michi sed die obsecro Siscis Ad quem venturi finem sunt denique Cives Urbis partite et si quisquam iustus in ipsa est Diu etiam causam sis eis discordia tanta Cur illam infaustam m0d si invaserit Urbem Respondit iaculius 40st longam edictionem Ad gladi0s tandem venient ictu que cruento Et pars silvestris multo eum ulnere partem Mo aliam pellet post hec opus est cadat ista Infra tres soles et quod pars illa resurgat Auxilio talis qui nunc in litore ausuit

27578

198쪽

- latam quo diu Dontem dominando tenebit Ponderibus duris aliam sibi subbetendo Indo ieet multum que fleam multum que fremi Scham. Sunt ibi iuxti duo et non appretiantur ibidem Pestis avariti faustus que ire que faville Sunt iter cruces quibus e diScordia crescit

Urbis et illius corda accendere colentum Hic que sono clauehu finem OSuit luei'ymoso

Cui ego quin inqui volo te referente doceri Et tibi ne grave sit ques michi dicere plura Munere precipio Megiarius et farinata Qui tam spectabiles cives digni que fuere Quin etiam ac0bus Rusticuli patre natu sis Moscha que et henricus nec non ali bene gestis Qui ingenium posuere suum modo die ubi sistant

Namque sciendi ubi sint Stringit me magna cupido H0 est si gaudent suavi dulcedine celi Vol si supplici j istis torquentur averni Resp0ndetis hi sun anima inter nigriores Et arsis inquit diversos Seruciantur Infernis penis per ciclo flebilis Orci loqSi tibi sit cyclos descensus ad inferiores Horum quemque Suo p0teri pergendo videre Inter cum similes Sed nunc precor ut remeantem os Cum te dulcis habet Mundus me tune ad amicas

Notorum mente Sortem quoque OStrum

Noe tibi nunc dic tibi neu respondeo plura os DiXerat et rect0S 0 obliquavit ocello Me qu0que respeSSit paulum frontem que reclinans

199쪽

Mo cecidit , reliqtiis que parem se miscuit Orbii Dii meus iis vi Si non X purgiscitur inquit Hic citra horribileni sonitum vocis que SeVere Angelico que iube , quum hostilem ditionem At que potestatem turbato rege videbit Et POp Piam rui Sia carnem propriam que figuram Assumet tri Stem que Onum reboantis Averni Audiet Ergo thim miXturam grandinis atque Spirituum fedam et pluvie tram Simus ne i tu Passu de vitis obiter tractando futuris Ex his tune inqui, die Ore Olende mugi Ster Heu cine tune Pescent et erunt tormenta minora, Post ubi terribilis fuerit sententia lata, Aut quantum ad presens animas tantum eruetabuntur Ille recurre tuum referens ad philosophiam P0nentem dixit quod quam perfectus est quid Tam his id sentit bona plus sentit e dolores Hec Sacra gen quam Vi 90SSit perfectio nullii Cedera vera sibi multo magis attamen ultra Quam citra carnis reditum manet S Se re Sumpto Ibamus pariter stratam illam ei reuendo Plura Satis quam nunc referam simul an bo loquentes Donec ad X tremum callis pervenimus: mi Est ubi descensus sed et hic invenimus hostem Magnum plutonem nigro Solio residentem

1111 14 117 120 123 126 129

1321351 13 vocisque suprema - 14 tubae, tum eum hostilem - 119 transimus inerti - 121 his, iii inqui 124 eruciabunt 126 dixit, quod qu persectilis L i persectius de codice, di seconda mano - 12 Tanto

plus - 12 Cedere - 131 circumeundo

200쪽

156 CAP. VII.

Pape an aleph Voce has congeminatas Dis tibi nos vidit, stupefactas, Vociferans que Atroci 0nitu, et multa nucedine OUiS,

Protinus mixti Sapiens tunc nobilis ille Omnia qui novit, quo me corroboret inquit Non tibi fomitido noceat tua mam tibi vires Que sibi sint ullo descensum hunc non retinebunt Post eo inflatam effigiem se vertit ad illam Et taceas inquit taceas maledicte testo

Te que tua rabie consumas intus et Xtra Istud iter declive putes n0n est Sine CRUS

Sic et enim indelis sursum placet atque iubetur, a Fodit ubi techael valido mucrone Superbi Vindictam stupri Tunc sicut turgida ventis

Mo revoluta cadunt cum navis frangitur arbor

Carbasa sic rabies cecidit mox illa furentis In mani que fere cum talia dicta MaronisAudb egregiD Sic n0 descendimu erg0 1s Ad quarti arutrum cietis plus accipienti STristantis ripe mala que capit omnia Mundi ovis iustitie solio delapsa Superno 21 Quis tot constipat miseris Ormenta profani Tot He 0va penas qu0 pergens undique vidi Cur que de nostrum n0s crimen diSSipat ip80 q. Hic veluti fluctus ubi fur est mersa caribdis Fluctibus opp0sitis numquam confligere ceSSant Sic pus est similem faciat gens ita Oroim DUO eg Sub quarto gentes vidi nisi fallor

stupesa eius emisit - 1 Immanisque - 19 arailirum cycli 0hi vis justitiae ubi servet mersa - 2 gens illa choream

SEARCH

MENU NAVIGATION