장음표시 사용
441쪽
g. V. De aliis effectibus Mandati Hoeuratorii. dol
viter laederetur; vel incontinenti Post intra decenniunt antequam linitem a ii iit in rem iudi aram . petatur. Quia tu restitiitio uiciam terreri potet per pri curarinem , qui lirem filii coni stadiri, absque mandam. V. Positis. re basi . . s. inint. Nam inchlenter multa perini tristitur.
mniineremti quiminui, radicule incula riae ampli tui iurisdictior ut e Causa'. rad bc . iubi Judex potest incia et de catis, cognorcete devia non posset princi, iter Concorda erum Prude inmai. s. si, Damin principali, exercria etiam maccessorio. mundat inuidere m. in eo non aelud rat Dominosum si procvratorie . . Int Ide ii nemo. Tum . nequis te lario stet une g. v. t. Titur qui e uti l ocurat miram fidat excedens. aliud quid tam e censetur, quam sibi injunctum fuerat , it Lm
De aliis effrictibus Marulati Procuratorii .
SUMMARIUM.Alter Alaneatim viatoris in rctus est, quod Proeu- i di i vir et reit. I eu vero iii suam emonam concibendo et rahit sectu, si utrindus ministeri, naim intervmiat, em que m ire contraim) aetiones anaei, blituitiones tibi acciuirat, quas deindem Princi ab Odere debet. am d. A la s. Stra
Et nac ratione Procurai'r per li in contestationem rose itur domin litic, imita i. s. si et h. t. in Q Udo vi selieri ipset, elevit . di non ut nudus minister intervmit: quia per lius conte lationemjr es inter se quasi contra tam merumnt, sibique mutuo obligantur,met. l. Ita inmors M scri T. Amulio. Unde ult rius fit. iii a talis Procurator postea re vocari invitus ms m et pro is i. qui F D m. 'em n possit, iuxta licendam ita. 3 es. Sintulit alium rosii remes, A ta, mure vi mmdati mi. fmio uinit inrevaleat, indictunt supra Lx mini. si . . Et num. At insuper sinuentia condemnatoria non contra mi Ma praeim Patm Osrem sis m. v inmitium principalem, sed in ipsummet Procurat misit quid e re it . rem concipi debeat,saltem secundum rigorem Iuris Civis Procurator aequirit Vrs i aED-tis li L o . . i. v. de quo tamenio, set eomestat mmy-i P plura seqq.ira de rix . Gis direm , fra eo est a DP Tertius Mandati moraratorii ininus. est duplex ira emia sis Massint imis , una ivitur. io mandati di ina,. quae comperit Mandatori. sve Domino principali contra Procura; rem, seu Ma' Marium. ut hula is statumem redinue debeat inium, quae Misti simul ei Plocum: vir statuere tenetant, quidquid e lite chris ut suis t. stam se juste aut occisones otii plausiali et gesti d hi A
I. Pister potestatem a mei minime Primi palis, de qua proxime . mi uinum sum tres mandati procuratoine eius, ad quos corticin node U antur, P ius est: Ut rarium sit. quod is Precuratore vi
latur tactum DomiHa. iuxta Nec ra. Iuris ino. fuit per Misistit perlaude Ffurat Arsipsum, cum
mminux contra Pr,iuatorem, manet ille poni ivo iratus adcomperiandum omne damnum atque i, iere id quod dolum, culpam, aut ne lipe. 'domino suo illatum suit:rri ut doum iu cet. spiret . torio. b L tmpe - - ia tio c. . est' u rem p. I Mare titi O praeibat 'em et e In tropostremo locodicitur quod procura in tene T.
de eulphiliteri estis, aer vim ari qua is m
ne nutat pam . ac alii intaei; untur et i ii, levissima in P. Rutionem ni et risin quia qui dicit, in rem . n m omisit. Tum quia ; quod Procuraet teneatur Olevissima culpa, ni sim me n debet pio pter tacitam aperti mem md riae suae, cum Procurato propter Miam industriatnesin tur: novi in Metionemae est. Glossam, armi mei, rut Cynus, Iac. de Arrio,
Aaraa dici: Mancti coclearia.Et haec mu nil re curatori contra iniri nutri ad repetendas mi es expensas quas oe di ne mandati sibi commisi, ct cui fines non emessit, vom Mea serit. Patet hoc recit .i se
non habuerit bonum exitum sineculpa mocinatoris: ait .quia in causa succubuit , , aut .anuenegotium bona ue .
re non Let d. l. qui proprio F. Dem contra T.h. t. Quaelitur II. An, tibi intervenit Procurator. vel a iis
442쪽
ior Lib. I. Dec. Tu. XXXVIII. De Procuratoribus.
Procuratorii praesentri, vel inimina Mollis IMectato Drore Iuris Civilis, terenda est sementia inmis
deauis; dumn Mombi lamentis testem sint concipimpus sim prc totis D ni enim c-η-mquibus mior init nitae non tit M. ut verba reuuantural promator', di tune haud dum ea debriat concipia mi is i ditiis usissim trinio n alitas, udi non reuiuo rator contini nari mi da..c 'muxrim, ves re tantain ei de it i. Deminerem Beneficialibus . tibi Clat eus est privandus Benen
cuti iii P emis in savi appellationis. ita quod it miluini' non hi md in a tem rct inde
m moriolarat Ufc ibi Q mmtextuna raram lis ibidem tesse valde notabilentae Inui nus teneturi tum hae rea, quod factum est dolia et Pr Ruratorem. Cibi, Erniabit, et probatur amplius conclusio lacta- mctione . Vt quacem , uod ne isertia Procurato si et con emino niti mo, in damnum reduli cimi Principalis, cri e conicitur ex . Cum s. mirer in iis iuuer restit . ubi proin P Diax Mianasterium cepi et rei libendum inuit Erpna, ne a talinureiuruisti nees gentia graviter litatur. Sic eni o Pisi cura est ne gligens ii ploducen in teste, . vel alia 'nationes intra terminiun. nocet Domino: sicut ita qualido is post latam sententiam intra decem die n i et Init in On me', i aquarum is legit tute citariis hilud . Vo c 'etenta liuet. ri in iminium quioa niissionem in essumem ex orimoDecreto uili os mireric kt.
limitia, imi cor imacia. Procura oris tui rei nure
. di 'inii Ecclesia non multum curat dens 'lanmitat aeci iis; ut inquit Glossa hie. Sustic. in viam eum. i. dem Unde lecvirilem Canonesque imur sementia in monasti Proeuratoris; ut
eia . , alia Glosa, i et Here. .seel. ' mero. m. onis iant quod ad evitandum omne peri aut , vel dubium. sumetur aententia in laris
enim per uim coniis uin, allenam cui s. iacti m
Mimrab ipsique non me ius invigili ' m. Ram piet fim npii ne lisur quin Actio ni ui . t uitiecta rem petat Don libo, ita Procuratorema a
'eniem vel dolo , ara Loipundove pro tu me diritalicialem
rei dolo sne mandati excessurit, uulturii exis rum eluvieium Domino lesert ut Ita minimis itaque patet ex L si reurater C. h. t cuius verridi ex tori supra m Ioi
m xii. Ns irentia, vel sectum Projuratotis etiam is talis, qui ui fines mandari em excessi placi , Ut Domino; quamvis, si quid caua duo, aut culpat et . alve siri compei Ponit 'o Aios Uda id irem ad recuperandum danis et 'lum tua ectas tot
443쪽
VI. De cessatione, ac revocatione Ossicii Procinatoris. os
alcini ut puta quoad poenam seu impositionem millotae, adeo ut Imminus principalis non sit puniendus ob eulpatii a suo procuratore commissam. N . tamen ne eam. quin negligentia, vel dolus procuratoris noceat suo Domino quoad ea, quae rei detunt Processum judicii. prout volunt iura M. tali. allegata. &post Innocentium aera. t. Ut Aramn est re' a b . n tant Abbasib. . id. de Bartolus, ubi fami, a. qui hanc materiam iussus declarant. Ias Ad I. D norantii. dc alios textus Iuris dicitur, hos susscienter intrari ex eo: quia eontra Procuratorem n gligentem, aut haude, dolo seu culpa sua quid indem tum gerentem . eompetit Domino principali rem dium ordinarium, videlicet Actio mandali directa ad recuperandum damna , dc interesses prout constat excit. I. Si procurat- C. h. t. cum concordantiis supran. 3 Io. v tii. adductis, de notat Abbas ne cir. m. a a.dc Gallus lib. i. Practic. Observat. - n. cum aliis. Atinque ad hoc indieandum notanter au. ii=. in Conclusione
procurat his die. ias Quod si vero procurator negligens in si luendo non fit, atque ideo Dominus principalis damna dc interesse ab eo via actionis ree. perare nequeat tune restitutio in integrum Domino petenti ex aequitate comedenda est, et L E elegantes. Si disses. Hi st. De eo ter quem factum es , atque notat Glossa in C c venis et T. Resitumus. De re raterum restituet. Abbas ubi supra, mon. I s. Gallus citat. obera H. a. s. dc alii. St. quidem restitutio in integram ex quacunque justa causa conceditur, L. i. f. Ex quibus ea maior iis
F. v Lin cessatione, ac revocatione Ossicii Procuratoris.
io quinque missimum modis sinitur ossicrum Proeum raris. Et nu. PH. I. Revocatione. II. Renvinciat M. u. ist III. Finita instantia audi v.
Ivorarator fuccumbent tenet- appellare , vel Domino denunciare. u. 3a I et Per mortem Domini in re taetegra. Dominus proseiente , ara coatraduente pro
t o Procaerator potest re vocari dupliciter , expresse , t rite . Et n. seqq.r t Prior Procurator aa revoratam per cons tuti aemfecundi i per Me, quod Domimus pervenient ipsemet eas fam tractet .r 3 Matuo consecu DomiM . , Trocurato ii regat hvus
in iam I Invito Domino vos dies Procurator post sinceptam
mandarum suo st eis renuntiare.
i o Atque Iudicis auiboritas accedat.
aeritur I. Quibus modis generatim finiatur ossicum Procuratoriae Resp. Potissimum quinque. I. - Revocatione. II. Renunciatione . sive mutuo
consimis utriusque Principalis, constituentis videlicet, de eonstituti procuratoris: sed de his duobus modis plura imiatim in progressu. III. Expirat ossicium Procuratoris finita instatilia Io Anais. Rei T. Tom. Liudicii: hoc est; post lara in sententiam definitivam. Quamvis enim Procurator, contra q aem lata est senistentia. p. t de debeat ab ea adipestare, vel laltem csi julta causa exculetur tempestive domino denum clare, ut ipsemet ad bene fietum appellationis conu Iare p.lst: nihilominus appellationem prosequi non tenetur invitus, sicque tunc censetur expirare ossicium ipsius. Textus est is cap. injuste i . hoc tit. Invitat i p. cad. Dd. atque amplius declarat Glossa in dem lv. Cessat ossi eiu n. de potestas Procuratoris per is, mortem Domini iplum constituentis, si moriatur re in . refrae alias ieeas. Et d sum tur hoc ex F. R G. Iustit. Mandati, I. Iure ea as s. i. f. Ma dati . ubi dicitur. quod morte mandantis re integratulvituranantatum: litamen propter ignorantiam mortis impletum est, quod mandamtur. competit actio utilitatis , ne iusta ignorantia cuipiam damnum afferat. Limitatur istud quoad priorem partem in casu , quo igi minus adhue xirem, sciente non contradicente procuratore, pro ipso cavit, seu latis dedit . Nam tu.lis Iditi suit, ut mandatum etiam re integra moriste domini non finiatur: secus. si sit tacta pio ignoram
te, vel contradicenae, per te tum notabilem in . Si de functus i s. f. h. t. dc notat Bariolusib. de Abbas e. Mas
Limitatur idem quoad alteram petriem in casu Clem. rsa It h. t. ubi Pontisia declarat . quod procuratot a Praelato, vel Rectore . aut quocunque beneficiario pro relesia vel Be neficio constitutus. per mortem constituentis revocetur etiam quoad negotia Iam caeri . seque re non existente inivra. Ratio autem hujus spe. et alitatis est: tum quia mortuo Praelato vacat Sedes: atqui Sede vacante nihil debet innovari , eap. I. Ne Sede vacante die. Tum Sina procurator, sive in , sive ex-eta judicium, talum agit pro Domino. ejuique nomiane, L. i. f. b. r. atqui in Beneficiis non adest post mortem Praelati, cujus nomine arat: siquidem per mortem Praelati extinguitur titulus praetationis quoad effectum ;neque ea, in quem statim iure haeressitatio titulus elui modi tranteat: prout tamen fit in civilibus, ubi proin per haeredem eapta negotia de-t consumari, sicque re non integra procurator nomine haeredis, agere, seu administrare potast. v. Proeuratoris ossicium finitur per mortem ipsus- issmet procuratoris: sive dein res sit iotegra . . Si quiae alicui fim inte Poque andati; sive defient esse integra di Nam hoe ossicium non transit ad haeredet, cum videa tur esse eleela industria personae. Pirhing h. r. n. ti a. post v vesse inbutum c. h. t. R . II. aeritur II. Utrum Proeutacit semel constituis issius libere misit revocari, quibunae modis ejus revo ratio fiat, Resib I. Procurator tum iu licialis . tum existrajudiciatis, re integra libet ea Domino potest revocari et non item, postquam res desivit esse in tura, sed tune ad ejus revocationem requiritur iusta de legitima causa. Ita in re communi. Et merito e nam re integra nihil interest procuratoris, quod revocetur; cne tamen, si res non amplius sit integra : quia tune aut damnum pateretur ratione jam factarum expensa rum . aut ob subsequentem revocationem perieulumiamae incurreret.
Idipsum probatur inductione. Loquendo siqvidem is rde Procuratote judiciali, seu ad lites constituto . temtus est expressus iae. Quamvis a. h. t. ias. ubi decisim habetur, quod Protarator ante litem contestatam. etiam sine causi, libete a Domiho revocari pisti: non item postea sine causa r tionabili (nam per contes a tio. nem litis Procurator fit dominus ejus, cap. l. h. t. in c. quamquam Dominus una cum eodem Pr uratore, sive ad huneexstimulandum , sive ad supplandum . si hietat lan quidpiam omitteret, suae causae adesse neutiis quam Hibeatur, prout ibidem subjungitur. Concora dat textus in I et est tem l .F. h. r. ubi additur, mi litem contestarum non posse mutati procuratorem, causa prius cognita, adeo, quod necessis sit, ut sol ex de causa antea cognoscat, de erocuratorem revocandum citet . di audiat, num tarte iptius intersit non revocari mandatum. Engeth. t. a. i8. Gallus lib. t. prian. Am. I. m. 'C e a L
444쪽
o Lib. I. Decr. Tit. XXXVIlI. De procuratoribus.
Loquendo autem de Procvratote extrajudiciali, seu ad negotia constituto . idem patet eae t. si procvratorem LResedi Iasu. de Mandato. In quo posteriori loco Clossa notanter inquit, quod tamdiu-dicatur esse integram, quousque cen-leatur interella Mandatarii, sive procuratoris, ut mea, si mandata emptione is arrhas jam dederit, vel se obligaverit , aut alia praeparamenta secetit, sine quiabus principale negotium expediri non potest. Tunc enim, si Procurator , sive Mandatarius absque ulla ea ita revocaretur. Iani hoc ipso damnum sustinere e geretur absque sua culpa; quod iniquum est. Concordat alia Gloia iaci Ment. iat. R. pro Ecclesia h. t. dicens, quod dicat ut Res integra, in judiciis, ante litis conterationem , in negotiis, antequam quis secerit praeph
ris Porro causae legitimae remeandi procuratorem et tam
re non integra , recensentur in ei t. e. stuamvis . , t.in s.
videlicet: bi procurat, fiat Domino principali inimiaeus, vel suspectus; aut ejus reversario is finitate con longatur. vel haeres istius Aficiatur . aut si Religionem ingrediatur, sive in longinquum perrerinetur; seu ipsum aegritudine, aut vinculis detineri contingat lae generaliter quoties alia rationabilis causa subest. propter quam merito sit revorandus. Concordat textuato t. prorarat Mibur. c. b. t. i o Resp. II. Procurator, ipsumque mandatum Procuratorium potest revocari dupliciter . expresse videlicet dc tacite. Ita Z ius h. t. q. itu. Eo. accommunia. EM- prese quidem revocatur , quando Dominus revocans utitur verbis expressis, aut seri mira dictam revocati nem elare exprimente: quodlibet enim horum susticit. Quinimo potest Dominus revocare mandatum, etiamsi jurasset non revocare; licet fiat periunia. Glossa in e. uti Revoratur h. t in s. i i Tacite revocatur prior procurator , per constituti nem secundi, tri. Si eoa in stet . h. e. Nisi constituens exprimat, se nolle per hoc revoeare primum, a g. Ier. Si pluribus C. de in I. aenotat vivimus innat isti, cap. 6. s. i. L t.
r a Insuper tacite eensetur revocari pro rator, quando eo simpliciter constituto . postea ipsemet Dominu suis pervenit, de caulam tractat; nisi protes et ut . se nolle
eundem procuratorem revocare, aut ex aliis conject ris illud ap areat. Textus est iu cap. Si quem g. b. t. in .
hecus dicendum de illo procuratore, qui non simplicit ei est constitutus. sed latum Iub clauuila, si istiet domi, num abesse cMisserit: nam talis madet procurator, Domino absente licet Dominus praesens causam per seipsum tractaverit, prout ibid m habetur decisum . Quod si vero Dominus causam per seipsum non tractet, sed talum eidem adesse velit . sive ad extimulandum procuratorem, sive ad videlidum , an omnia recte agantur, non idcirco revocari procuratorem, clare colligitur ex
i i Quaeritur lv. 3ua ratione ossicium Procuratoris finiatur renunciatione, seu mutuo Principalium consem sui Resp. I. Lertum est, quod mutuo consensa Prau- ei patium, videlicet Domini constituentis , & procur toris constituti, cesset Mandatum procuratorium . atq mipsius procuratoris officium . Patet hoc L mutari a . f. h. t. juncta Glossa ibid. tum ex cap. i. de Flag. r. ibi: Om Iret per quascunqua causa nascitar . per easdem diffolumis. verum dissicultas restat, quid iuris . si alterutra pars sit invita . Et quidem ,. quid sit dicendum in casu, quo Procurator est iniritus . nec vult revocari, patet ix praecedenti aestione: loquendo autem de ea.
I Resp. II. Nequit procurator suscepto semel manda.ro lagitime conititutus. pro suo libitu, atque invito Princi ali constituente renunciate; nisi ex iusta causa.dc aecedente. Iudicis authoritate. Ita communis . Et meritor quia mandatum non susci ere . cuilibet liberum est: se eeptiim autem est consummandum . nisi julla causa interc ea frit F. .' andatum Iesit. de Mandato. Concindat textus m I. Invittis II. C h. I. ubi dicitur, quod invitus procurationem suscipere nemo cogat ut sed fidem susceptam implete sussiciat. i it Filiu*am. F Proearatorem sis eis. ubi procurator ad litem suscipiendam rite comstitutus. eogitur judicium suscipere . Aeredit rario, quia alioquin Dominus cogeretur detriinentum sustinere, si Procurator rite constitutus posset pro linitu, dc vique
ulla data causa ossicium renuncia re. Additur notanter, vis ex supaea a. Nam hae subsi- t stante, ac probata, potWi Procurator renuncia te suo ossicio, etiam invito Domino principali; petendo vid licet coram judice exonerationem ab ossicio suo I. F.-Ita fam. I. Procuratorem una cum V . f. eod. Ubi etiam huj modi enumerantur. Et sunt imprimis. rapitales inimicitiae inter ipsum Procurati m. dc D minum subortae. Deinde, si Dignitas accesserit procuratori. aut is Reipublicae cauta ablaturus sit, seu ne seriam peregrinationem suseipiat: item si infirmi.tate impediatur, quo minus talaeptum procurationis ossicium ulterius exequatur, de huiusmodi, quae erunt
albitrio Iudicis diludicanda . estque in simili dictum
Additur ulterius. Faecedente fudiei, authoritate. Quia a suhi Dominus principalis simplicem procuratoris renum elationem , in vel extra judicium tactam; acceptare ricusat: tune procurator, cupiens a suo ossicio exonerari debet a iudice petere citationem ad videndum se ex nerari i di tacta ei ratione partis, seu Domini constituet iis . legitimam suae renunciationis cautam allegare, de qua judex saltem summarie cognoscat . eaque pro ista Procuratorem a suo oriclo exoneret. Gallus lib. i. Pr am observat M. n. a.
De gestis per falsum seu revocatum
Procuratorem, ac intima tionem suae revocationis.sUM MARIUM. Fad raratorii exceptio potest semper obis,
ae per bane tera eius reddamur ivviaida. t 8 Idque eaeamplificatu .i s Iecur si vemo eo tra clus refla excipiat. Et n. sv iso milhab,-- udiciam vitarem eum fassa
i M Dummodo hic voa aliun fuerit lababilis ad tali
rarem reponata censetur tam rat .halere .
is Dominui potest ratificare proeerum . ae sententiam per fis sum procuratorem sui favorem obtensam F a tea pari adversa non exceperit. ris S itur instantia coatra brum .iso Retulanter valant gesa per procuratorem remc tuos, Fremeatis eidem uae fuit talimata.is Idemque dicendum de mandantibus malaficium , v g. stio em Curici is ordiae ad incurrendam
iss Fallia istud is Procvratore ad contrahendam NM
1s' b Ac nomauis aliis easibus.16i Revocatio Procuratoriae sudicialis pia litem cant flatam, debet tetimari ad ,-adversario, vel
f Item alteri eorum. Et N. Iss.lget Secus ante luem comtestatam.
63 Intimatio tuta, qualis esse debet 16 idi is iss Revoeat o procvratoris metra udicia AI. an , , cui fieri di Mineis et si uid, si Frocurator inquisitus celet revocationem sui maia D
aetiiur I. Utrum gesta per sellam, seu revoca, I T
tum Procuratorem, sint valida I Resp. I. Ea γ' - euratorii exceptio non foliis aute sententiam, Te rum etiam flea potest hilai, utpote qua probare uisicivm misima, e Iitus momenti controversiae re raetur. Ita loquitur Ponti sex ine. In nostra I. F. . h. t. Unde clarum
est, quod gesta falsi procuratoris, seu revocati, Per
445쪽
VIII. De gestis per salsum seu
exceptionem partis ad verae prorsus reddantur in vallisua. Concordat textus in Iet. Licet ire principisian pariter exceptio falli procvratoris reddit judicium retro nullum. & potest quandocumque opponi.i s bie in rapti. Ex insis uatione 3. h. t. sententia lata cum procuratore revocato. & de hoc certificato, non praejadicat domino i quin imo sententia retractatur . Similiter Rescriptum a procur tore revocato , & de hoe certificato impetratum non valet . neque proceo sus vel sententia lata per illud: ut c. In nostra . . h. t. , cap. Ex parte Decant M. de Reseripi.r ' Dicitur n. tanter in Conclusione, Falsi procurlitoris exceptio. Si enim nec Dominus . cuius est quasi procurator , neque Adversarius ipsius contra hujusmodi plo. curatorem excipiat, rata erunt gesta per totam; idque de communi consentu partium. Prout in simili Releriapta sustitiae Iaer lubreptionem, etiam dolosam, non vi uantur ipso iure. sed duntaxat ope exceptionis, aret. capit. Si autem g., c. plerumque lis. de Rescript . estque uberius distam supra Tit. de Rescriptis F. F. num. II .rso Accedit textus notabilis in let. Umoerum s s. F. DJudieiis . ubi dicitur: Et, quis, rans procurator Ron esset. litem contes a tussit, deinde ratum dominus habuerit. videtur retra res in j juram recte deducta. Ubi Bartolus in Sammario inquit: Ratibabitio retratralataer is coorinat
dicium agipatum per Fassum pracvratorem .rsi Intellige de illo, qui non erat procorator ex desectumandati, seu consenius Comini , poterat tamen ede: secus enim, si aliunde erat in balis ad ossicium procurat exercendum. Licet enim rati habitionem retrore
hi, dc mandato non sit dubium comparari, juxta R g . to. Iuris in o nihilominus ea supplet solum defectum
consensus, non vutent alius desectus v si Et quamvisolim nonnulli voluerint . memoratam L gem licet verum f. de udiciis procedere, quando tentenotia emata contra eum, qui ratum habebat; secus. st in suum commodum QAia tamen textus allegatus generaliter loquitur, dictam doctrinam locum habere in utrique easti. rei notat Gloga P. & Barrulus is eit ilicet veram, atque esse cominunem opinionem testatur Iason I. Ivit n. ii C. , . t. x si Hine imprimis, quando Dominus appellat a sententia per Falsum, sive revocatum procuratorem contra se reportata. videtur eam habere ratam leg. Cum minors Facus Frem ratam haberi: sicque ea in jam ratificat in
sui praeiadicium. Glos. Fn. in I. Licet C. b. t. Si enim n
luisset ratificare. non debuiiset ab ejusmodi s ntentia a pellari, sed Falsi procuratotis exceptionem opponere juxta cap. ex insinuatione O' cap. In vina A. t.
is. Similiter, quod processiim & lentedit iam latam in favore Falis procuratoris, sicque in com ntrosum suum, possi Dominus ratificare, si antea pars adversa non exiscepit. seu non opposuit de salsitate mandati, iuxta textum citatae Lenis: praeter jam allegatos docet; atque in Camera conclussum suisse, refert Gallus Ab i. p. sissem. I. n. s. & IIarbosa ad cap. In MFre n. T. h e. citans quam plures alios. ast here stat d. e. iis nostra b. t. dc L Licet ix priseipio 1 . ubi exceptio Falsi Procuratoris potest quandocunque opponi, eaque probata iudicium redditur retro nullum . Respond. enim cum Iason L c. n. io. allegata Iura procedere, quando exceptio Falsi procuratoris esto potita, antequam Dominus ratificaverat ejus actae secussi postea. I unc enim rati habitio retro trahitur, nec eius. modi procurator potest diei carere mandato, juxta dicta, ct Iura nae. i y b i so. allegata, quae hac ratione sacile cum luribus in hae objectione citatis concordantur. a Quaeritur II. Utrum revocatio procuratoris habeat ei. sectum, atque operetur nullitatem gestorum. litat Ipsi nondum sit intimata 3 Reip.I. Regularit et loquendo non habet effectum revocatio procuratoris tum iudicialis, tum extra iudicialis, si eidem nec dum est intimata; sed adhuc valent gesta per ipsum. Ita Glossa magna lae ean
Tibi Domini dist. I. Fel in cap. Eae parte Decanin. T. F. Seeuisa regula de Rescriptis. Barbosa in c. vst. n. g. h. t. με. dc alii. Idque desumitur exeit. e. exparte Decani Reser t. Fe. Ex insinuatione l. h. t. ubi ad hoc . ut te sta per revocatum procuratorem non valeant, requiri tui quod fuerit certificatus de revocatione. Concordat
revocatum Procuratorem, &c. dos
clem. unk. de Renuste. b L simaadassem f. Maudati . quo utroque in loco revocatio mandati, ibi de renunciando Benefieio, hie de emendo tanta antea dati, non pra iudicat . si ad notitiam Procuratoris non pervene
inimo hoe ipsum et dicendum de mandantibus ma- I Ileficium: quoniam non sussicit revocare mandatum de maleficio committendo, nisi etiam notificetur talis revo catio ipsi Manilatario. Felinus . e. au. g. post Bariolum in legalpecuniam Luervum fae Condidion ob eaus unde qui mandavit percuti Clericum, sed antea factam ab alto. ro percussionem paenituit. incidit in excommunieationem, nisi revoca erit mandatum . ita quod revocatio ter venerit ad Mandatarium:juxta Gloss. Fn. cap. Mu-erer de sextent. e et mi. de aliam Glolsa me . cum quis
MIndare eod. ind. quae inquit, quod quidem talis quoad
Deum non teneatur, tamen quoad Ecclesiam excommunicatus sit. Additur notanter nu. regulariter laqueedo . Nam tallit hoe imprimis in procuratore ad matrimonium conistrahendum constitatio: quia nulli er coothahit, etia illi revocationem contentus sui Principalis penitus ignor
Atque hoc ipsum procedere in aliis hujusmodi actibus,
in quibus requiritur consensi Domini veru' de per leve rans. dc non dictus, s ut puta, in contrahenda cognatione spirituali . t u compatern tale , per procuratorem suo nomii e tenentcm in Baptri mo, vel Cre firmatione: item in matrunonio spirituali. sea in procuratore ada reptandum Benefica uincti nitituto i tenet Alinus ubi sinu tet. t i. i euericus deberus si is . Abbas in c. Veni 'na n. . de Cornat. Pirit. & alii. Fallit deinde incas inritato per cit. clem. un. de Reis iss
vetat Quamvis enim ibi circa initium dieatur , quod renunciatio Dignitatis. vel Beneficii facta per procuratorem ad hoc constitutum teneat, etiamsi antea procvrator fuerat revocatus . ipso tamen, dc Sup riore, eui fiebat celsio, eam ignorante: quae pars iueat ad probationem nostrae Conclusionis. Illico tamen sunjungitur lumitatio . illius verbis: N forte per in os, aut alios, mamitose factum fuerit. quo minui ad eos , dies eorum alterumaate cessionem potuerit revoeario perveeis . In hoc quippe ea iurenunciatio Beneficii per procuratorem iam revocatum facta non valet, licet is ignoraverit revocationem sui mandati, ne quoquo modo malitiis hominum dicta revocationis notitiam impedientium indulgeatur. aut hi
exinde commodum reportent. Barbosa ad citat. Clemen vet. Rv. g. de Renunc ibi on. Cum aliis. Tacentur aliae sal Ientiae, quorum undecim enumerat Felinus in c. parte
Deeani n. s. seqq. de Rescrip . laetit ut IlI.Quibus sit intimanda revocatioProcuratin is aris, ut habeat effectum ad inducendam nullitatem gesto rumper ipsum p Resp. I. Revocatio Procuratoris iudicia lis post litem contestatam facta debet intimari Iudici. ct adversario. vel saltem alteri eorum alioquin si fiat, utroque horum ignorante. non habet effectum, sed tenet judicium agitatum cum tali procuratore revocato. Ita d, ametur ex cap. in ra g., cap. Mandato is
si proe . 6s.s eod. , t C. de fati an Aecedit ratior
quia nis ad invaliditatem gellorum requireretur, ut revo ratio Procuratotis . post litem contestatam primum se
cta, intimaretur Iudici. vel adversario et passim posses illudi Iudici, atque adversiarius decipi, Domino pro oratorem suu in absque eorum praescitu clam revocante.
dc sub finem judicii, de cujus malo exitu fibi timeret sol
si procuratoris exceptionem proponenter atqui talibus malitiis hominum non est indulgendum; ergo. Dieitur notanter primo. post Arem ante tam, ut liquitur textus in eis. eam Mandato h. t. sive, ut inquit Laymanam nam. E. postquam semel datust procurator Iudiet , vel parti adverta intimatus fuit; quia tune ho rum interest . ut talis procuratori; revocatio non fiat nisi haec ipsis quoque intimetur, ne alioquin liusti a fatigentur, aut decipiantur. Secus est ante litem eontestatam vel potius ante intimationem dati procuratoris, iudici vel adversario factam: quia tunc sussieit si revocatio mandati intimetur procuratori, utpote cum quo solo ante actum fuerat; & judex vel adversatius sibi impitent. si ejusmodi procuratorem iam revocatum adis mittant, &non melius ipsius potestatem de manitatum C e s exa
446쪽
Lib. I. Decr. Tit. XX l X. De Sindico
ras FD;Aiti adiundo, Quia non sufficit, ut iu
lis quoquo modo aliunde innotescat revocatio pretrat ris sanecesse est, ut ipsemet revocans specialiter Iudiaci 'vel ad vellario, per nuntium , aut litteras denuntiis et eiusmodi revocationem procuratoris , utpote de Cuius mandato ipsis antea fides jam saae fuerat: prout et
Abbas ted. cap. Mandato nu. S., t. citam Din C - - .niter: de sequitur Laymanim. n. i. bene inter alios ludisvngens, quod quidem consultum sit, utraque horum
et mare te viationem habeat tamen est Mum revoca.tio. si vel soli adversatio fiat.1ι Rela II. Loquendo specialiter de Procuratore extra- iudiciali . quando is datus ad gerendum negotiumst merita persona desuper jam certifica a. ad hoc , ut revocatio tus operetur nullitatem gestorum , non suseficit, quod sit intimata ipsi procuratori, sed de t ri iam notifiati illi personae et secus est, quando quis haruProcuratorium gener ie , quia tune latis est , ipsum
procuratorem de . r. in ore talis mandati ceneralis iam descendisset ad ceri tam personam ; tu ire enim etiam ista desueti debebite et timii . Ita Abbas in cap. Mandare n-. T: v. t. Felinus cap. Ex parte Decaninua .la 23. Rescript citans alios: di favet Glossa in d. m. Mandato f. a d
minem, a Titium. F. deserationisus, ubi revoratio manis dati non nocet debitori, ad cujus notitiam non pervenit. sed solvens tali proeuratori revocatio liberatur . concordat textus in I. i. sed mi Cis eum simili.bus per dictam Glossam allegatis. Accedit ratio et quin alioquin multi possunt decipi, si sola revocatio procuratori imata sufficeret ad invaliditate ingesturum: pra sertim , cum de telit imitate talis procuratoris iam semel aliis fides factis fuerit. Unde recurrunt rationes in praecedente Conclusione adductae . Altera pars desumitur me. De I. b. t. ubi is sanie tactam alteri parti fidem . seu intimationem demandato proe aratorio . iussicit revo alio soli procur imi intimata ad invalidandum gesta illius. Nec obstat. quod ibi sit sermo de Procuratore judiciali . Nam . quantum ad propositum , non est faciendum discrinren inter procuratorem ad lites, di ad negotia; ut inquit Ab Ioe cit. num. I. Utrobique siquidem militat eadem ratio; videlicet ut ad ver artus non decipiatur pet legitimam ignorantiam et qualis impraesentiarum non interveniret . cum fingulorum contrahere volentium intersit , cujuslibet procuratoris mandatum , ac potestatem prius diligenter inquirere de examinare , antequam eum ipso
Quod si vero Procurator inquisitus celet revoca. i iiovem sui mandati . ipse obligabitur decepto , argument. leg. Et eleganter , F. penu t. f. de , di notat Glossa in eap. Euamrit, Versio I. Revocari, hoc tu. in s.
is i re Universitatis 3 Et ne Aeliansi di beat habere sandicum .l saltem ae mur te . I et non de necestate. AD achus abbate impetrante potest esse Da eua in rebus sui, erit. Ibid. i 'C Rocuratori similis est Syndicus . Quinimo nomen ' i i utatoris generaliter acceptum et am Lyri 1 eum Libseeomplectitur, aret. an. I tor Lmiete I quail. I , cap. Petitio '. de Pruvratoribi . ideoque vise di Procuratote . recte nune agitur de Syn
, 'ondie. quod est nomen graecum & latine 2 sens
in j dicio persequenda . Textus, di p, Disseri autem Proeulatote Syndicus, Suod ill Soa-' sti tuai ut a priuatis ; Syndicus autem ab aliqlia Uni eras seu colligio. v l Corpore. Abbas Inc p. vn N. ., : Di DF iam Syndicus ab Oeconomo, quc d hic m
adininistratione pecuniae, aliorumque negi,tiorum extra
. n. ite veto in litibus prcist quendis p Rc pue
Actor ad certam caulam tantum, et
eau Cas generaliter constituatur. Glossa trahi e Srv. cum J. Quia cujusque igni vers. Romin. Nihilominus Actorem . de Syndicum, inter se se um. ter confundunt SS. Canones . & leges 1 ut notat Emeel h t. n. m. r. Quin etiam Elelesia non multum cit differentiam inter Procuratorem dc Syndicum , ubi constat de potestate traditas. iuxta Glossam me. ta vers. Moeasterium ut in integrum resit. idque d sumitur, d c. petitra , de procurat . ubi idem , quos Epilcopus alio proferurus sitos conllituerat vicarios . modo Pr curatores, modo vndici de Actores ipsus appellantur Unde pleraque dicta in tit. praeced. de Procurat. etiam Syn dico applicari potuerunt. Solummodo est notandum ex cap. un. b. t. quod, cum iReligiosi ob captandam eo melim quietem spiritualem dc eaelestium benediction .m abundantiam , litibus F, rensibus merito sint submovendi I ridem deMant habere Syndicum qui generaliter cau am Monasterii agat dc desendat , etiam ( si oportuerit 3 constituto ipsi congruo salario. expedit enim pro Parvo incommodo , live damno, quod ineu runt dando salarium byndico, pitu causarum servos Dei es prout argumeniat ut Ponti sex ibi em - . e ae Atque hoc procedit de honestate. Ma de caula quan- doque etiam ab Episcopo , de Capitulo. debet hyn diem constitui. Gloisa in d. eap. un. U. Greeraluer, di faetet exlus In cap. In loco . qu. Loquendo necessitate , non possunt Religioli compelli ad constituendum byndicum extraneum: imo exigente sic monasteris in litate, ut puta si Monasterium sit nops, aut halium id neum dc Meliem virum acquirere nequeat, Abbate imis petrante potest etiam Monachus in causis Monasteris Syndicus constitui, ara c. Monacbi d. qu. i. Insu per i 5. de te lib. bea cum deputati Io. de die. ac notat Abbas in eii cap. un. nu. . dctayman d. num. i. h. t.
447쪽
De iis, quae vi metusve causa fiunt.
t eanthiruationis Rub Parum .' Ita de illis. que siponte vimus, vel extra judiciuua, tequitur de his, quae agimus cm-cti. de inviti; linc est, vi metutu causa. Sutriidem Iura conveniens remedium p ovi dent adversus ea, quae fiunt per motum ; dc appellatur sera quod me erus causa. Hinc sit F. I.
De vi, ac rebus per violentiam ablatis,
E Vis, quideI Uis, Ira eoactis absoluta, excludit ransensum. atum quis uia. Vis est multiplex, nimirum G compud Da.s Vis altari a fi Vis expulsiva turbatrva, i 2 Vis ingui: tativa, quid; quamque activium pariantis o Dolica. iv privara . quia Io Gesta per vim, uu coactionem absolutam , ipso iure
Uis, seu coctaeo durare, abs alab eondsitionalis . Ibidem , a Si quis in Mnis fortuna vim fu i istam conquerat' , tenetur bane tittime probari , nees Jertforum Hui
13 Probatasameae violemias it iuramentum damnvm
passi sum rebus ami sis. r Et cur ossa in fure sperialiter ita statutum fuerit 33s Iuramcntum illud , qualiter si praesaraum es o
st Vis ed majoris rei impetus, qui re tu noupa est Ita habetur in L .ff. De es, quia metus causa gesum est. Et lenius est; Ura leucoactis abflata. eli impetus rei maioris (nam minor . quate: us minor, vim interre non potest )cui resilii nequit. Talis hi per violentam attractionem, vel in loco detentionem, ae huiusmodi rut ii quis invitus trahatur in Eccletiam ad audiendam Millam excommmicati; vel si Iudaeus; aut Paganus suis vestibus invitus exuatur, atque ad Fontem portatus baptrietur dis 3 Quare vis, seu coactio absoluta consensum prorsus excludit; cum abiolute coactus marissi pati, quam agere
convincatur. ut dicitur in c. Sacris. s. h. t. In eo enim ,
quod per vim agitur, voluntas interior nihil arit: u de dc molemum definitur , non ibium esse illud , eustus priveipium est extra ; sed insuper additur, nihil eoaserente vim pasto Rese. II. Vis est inultiplex ut notat Glossa in ea .
audientiam. V. Causeae t. videlisce I. Vis compulsera, per
quam quis compellitur ud iaciendum id . quod non areret, si esset penitus liber: ct haec inducit actionem
3 II. Uis ablatitat quae est rerum mobilium , easdem violenter cuipiam rapiendo . Et sta inducit actionem
Vibonorum raptorum s ut habetur F. I. Destitim de Dibonre. raptor. dc ibi.
g III. cx eo da , que fit , quando quis elicitur ex possessione sita Et serandum illam inducitur interdictum
tinae vir estque solummodo retum immobilium, vel quae immobilibus cohaerent, I. i. s. de Vibri armata, Cum concordant iis . Iva Cara. Anael. Reis. Tem. I. IV. Vis turbatisa, per quam quis turbatur in D, T sessione tua quod alter ia' possidere contendat. Et ha in rebus immobilibus mili e t interdictum ut possideris: in rebus mobilibus autem Inteia ctum Utrui: de quibus extant proprii Tituli in lute L ivili v. mi inqui nitima, quae non sinit alterum re sua quie. 8te uti, Puta arare, seu aliquhs sacere. vel quanao alter vult quid aedificate, aut iam aeolii 'avit invito Domino
in alieno talo . Et huiuimodi vis inducit Intei di iunxes a mi axe eLim ; de quo pariter extat proprius Tit lus in Iure Civili. Tacra cir Vis publica, quae sit cum armis: dc Vis ria svata . quaesit sine almis. Nam dc de his extant proelii Tituli in lute Civili, de rusus tractant Iuris Civilis in
Qii aeritur II. An gesta per vim valeant 3 Resp. I. rora, quae per vim ira coactionem abrolutam gesta iunt.
cludit ; dc de hac loquitur p aeieiis Conclusio. Alterae ih Vit seu eoasero condisionalis, atque abas dicitur . cen haec idem est, quod metus, ut notat Clot ar in L Nihi constes i. g. Aeg. sum iri lux prcrius excla-dit voluntarium , licet illud exi . nueti de qua procedunt Iura in obiectione citata. tritur III. Quid agendum . si eviniam in honis G, rat unde aliquid per vim ablatum fuerat Resp. I Siq.i, in bimis sistunae vim sibi illatam c in uerat ut allegans petrviolentiam eastem esse ablata, tenetur , me omnia vim sibi iactam legitime probaro, neque iussici siquo ji a. mentum ipsius de vi sibi illata. Ita coimmunis; atque&sumitur ex c. ult. h. t. iuncta Gloga v. Per tems,h I. Diquando, C. A m. Ubi ad vim probandam re auditur, ouod de illata violentia vel ait et per telles, vel alii id ei pia sit in iudicio patefacta . hoc est, liquido probita . Del icta enim debent liquido probari, hoc est, idonei testibus . vel apertissimis documentis, dc luce claribus, Lust. c. de probatum,. .
Re . it. Quods quis iam legitime in iudicio p is
verit. violentiam sibi factam , nec tam ea fing 3 a . b. lata liquido probare valeat; eo quo a diaiatia s. p. ob re, singula mei filia idcalia minuta, ab hoc sti lata fuisse: tunc Iudex inspecta perlima, dc o . t ite, debet damnum illatum taxare. Ac pollea pallo iurament uni luper rebus amitta, earumque re deserie , tabiturque ejus juramento uisue ad ' in 'titatem taxatam . Ita habetur expreisuu Det v. hit. p. m.
' I. si quaedo, 3. C. Undem Nee o :stat . quod alioquin iuramentum non Vt de- ii ferendum parti, nisi adsit lemiplena servi aDo . .
re specialiter ita etsi statutuni, tum ob dini. . i lite n cibandi sineula utensilia : tum in favorem i. ortari, dc in odium violenti spoliatori S. Tum etiam . qa . pr
448쪽
D8 ta Lib. I. Decr. Tit. XL. De iis quae vi metusve
summione pro se, seque statur ejus juramento ; ut notat Glossa magna ei cap. t. h. t. rs Qeterum , priusquam Iudex condemnet Udlentum spoliatorem ad restituendas res ablatas, debet prius audito laeso . eiusque inspecta persona ( considerarido via delicet an fuerit dives . necne , & an verisimile sit. quod in eo loco tot res tenuerit , quot praetendit damnum illatum taxare i ut dicitur in Conclusione. Quo facto Iudex defert furamentum Actori laeto, ut nimiis rum iuret tantum de non minus sibi ablatum suisse ,
quam taxatum et dc postea primum luxta quantitatem ita taxatam, dc iuratam, condemnavit violentum spoliatorem. Pirhing. h. t. n. p.
De Metu, & variis ipsum concedinentibus .s V M M A R I U M.
at Unde herem gravitai desumenda peta Metus iustui, quis si rion causat ivvoluatarium 'inviter . sed lauditum
secundum quid . an Factum ex metu, magis censetur volumaritim, quam di s Mitis levis nore vitiat contractum et6 nee metus gramis ab intrinseo oromerum M.
at promatena ab extrinseca , suste tamen ine
, et ni , Ma fuit incussus ad extorquendum censensum ,
ob alium finem. Matie erim dificatur. Ibi dis In dubio praesumitur metus ad extorquendum eta sn his incur s. Fb contractus. asiique actas ex metu eravi procedem ter. ret ariter Ant validi.
si si is vis tali metu probato fiat rescivandi persen
rantiam, Iudicis. Et B. eqq.35 Mis eis rem mai per metum gravem, potest i
Et quid . o Juramentum circa hoc intervenerit e
i, Elictioni de se facta reuunctans terrore Laicorum , Dies Di sutim in Milura repetere. 3 stasiam remedium iuris competat metum pacis e Et a seqq.ss actio Quia metu causa datur illi, qui ex gravi
metu rem suam alteri tradidit is e. 36 mi heus debet fera restisutias inte erviret .set Agem actio e Quod metus eauia non tenetur deo uetare, quis metum intulerit.
io Quod metus eausa M saiam ei personalis, sed etiam in rem feri M. O , pernam; is quomodo e Sid. is Exceptio Quod metus causa competit metum passe ; edi quando D aliud remedium, quod latcompetit, est Actio utilis. i stu move res adst dici esse in bonis Hai, qui eam ex metu alteri tradidit e i aeritur I. Quid, dc quomplex st Metus. de an
caulat in voluntarium . I. Metus est instan- periculi, vel futuri cavsa me*tis trepidatio, ut loquitur textias is l. i. f. De eo quod metui causa ire. Et fit. quando cui propterinstans . vel suturum per I
tum , aliquid agit, quod alioquin sponte non ageret:
vellati. si ex moibo timens mor em . patiatur ad eam evitandam alleuius me i bei abscissionem , vel si ex nihis inutilationis incurrendae , det adversario suo Phin
niani; aut si quis temtore nauseagii proslatat merces in mare , vel ad effugiensum quod anque periculium aliquid aliud faciat, quod alias 'cti saceret, nulla tamen coactione absoluta intervenitae.
Resp. n. Merus ut sic recte dividitur In gravem de irlevem. Ita communis; atque inter alia desumitur ex e. cum dilectus, s h h b emtum auum g eod. ubi utrum. que membrum paucis verbis exuerimendo, diei, et Meis tum autem non vani, iati, Iea qui merito, in Misil
Rei p. IN. Metus gemni qui de Metus eadem in eoe it stantem virum appellatur ) est ille, quem vir constans , di fortis, prudenter et rationabiliter concipit . Ita in re communis; de patet excitata L Metum avitem, Uaudientiam. . n. t ubi Metus gravis censetur ille, qui potuerit is debuerit cadere in Pirum constantem.
Atque ad hujusmodi Metum gravem, ut norat Do- ractor Subtilis in . distini. D. qu . unie. quae potissimum re tu runt condi iones . Prima est quod malum , de quo timetur, sit rave in se . de non solum in vana aestimatione metuentis et ut est metus mortis . dc similium , de q ibus numer. seqq. Secunda conditio ad me tum gravem requisita est, quod ejusmodi grave malum certo immineat ; hoc est, ut non levi aestimatione . sed certitudinaliter, saltem certitudine morali. seu luseficiente in actibus humanis, judicetur eventurum . modsi alterutra harum conditionum deficiat . censebitur
Metus levis , prout delumitur ex cap. cum dilectita. d. Me tui. cum smilibus. Fatendum tamen, Suod Spe rellus meis. D. Fori Eccle stic. numer I. citans R. tam in venetiarum matrimonii, ap. Novembris I 6o .coram Penia , dc SancME libr. q. da matriumlh ais t. i. nuis'. tr. i seqq. ad Metum gravem tres alias re quirant conditiones , nimirum; Tertio , ut metum incutiens , potens sit minas exequi . Quarto , ut solitus iuerit , minas executioni mandare . Quinto , ut is qui itinet , non possit alia ratione occurrere malo illi, quod timetur. Verum hae tres polleriores co ditiones com mode reducuntur ad secundam , utpote quam duntaxat declarant: nemo enim potest prudenter aestimare malum certudinaliter eventurum, qua do Icit, minitantem illud aut interre non posse, aut non
solare . aut icit , ratione is posse malum illud abseque incommodo evitare et prout observat idem Spereloius euat. Numer. I. post Coninck de Sacramentis ;illuc de Matrimeam metu coatracto, disput. Ag. sib. a.
Caeterum inter gravia mala, quae suffriunt ad in u- E cendum metum gravem , im cadentem in virum conis stantem, ut exinde possit se ui actio Quod metu cauissa ( nam quod pro mulio metu debeat quis precatum mort te incurrere , certum est, atque decisum is c. Sabra. s. ae t. eo quod peccatum sit omnium ni alorum gravissismum, propter ostensem Dei, utpote infiniti Boni, quam continet. Inter gravia, inquam illa mala, connum ratur timor mortis, e. r. b. thi continet. . feod. De inis de cruciatus corporis, intellige gravis, ut puta mutilationi, , carceris, aut verborum terror, rit. c. Cum dile ctus, 6. b. t. Continet. Cum similibus. Item metus
servitutis, Ariopulo. Item metus stuprii meren dii l. Isti quidem . g. eod. dc metus amissionis patrim nil, vel confiscationis bonorum. c. .AMMA. b. t cam Presbyterat. d. so. Sicut dc gravis metus Regis, C. Ad audientiam A. t. vel alicusus Potentis . Lua. Od. eoaede huiusmodi. Recte tamen notat Glossa ia eis. e. tam dilectus gMeium monis. h. t. arbitrio Judicis esse relinquendum , quando potentia hominis; puta Regis, aut alterius P. tentis, sit iusta causa metus. Siquidem riavita inius m Ii, ex quo inducitur Metus gravis . seu cadens in cimis
stantem virum, attendi debet ex natura mali in te, nunautem ex vana di non iundata aestimati .no patientis .
seu metuentis ; utpote qui posset alioquin lavillimum
malum, tanquam grave apprehendere. Porro Metum gravem, seii cadentem in eo mem alivitum, alio nomine Doctores appellant metum J m. Intellige , iustum . ideit. iussicientem: vel . iustum ,
quantum, adle; liuet iniustum quantum ad inlinentem, ut explicat Glossa I. iv l Metus autem. s. Ex quibus caus
majores idie. Et inis ductus nisu censetur ille, per ' m
449쪽
S. I. De Metu, & variis ipsum concernentibus. Dy
liquis ellest minus malum ad evitandum malas m Ium; prout desumitur ex L Metum, s. J h. r. ilM Metum accipiendam Laiso ait, non quem det timorem , sed m, aeru
2s Resp. IV. Metus etiam gravis non mulat in voluntarium simpliciter, sed tantum secundum quid; ac proinde id, quod metu fit, est simpliciter & absolute
voluntarium . involuntarnam autem tantum secundam quid . Ita communis tum Theologorum , tum Canoni statum . Idque inter alia desumitur eae e. Surus. h. t. ubi dicitur. quod quidem metira am ruet culpam, im-m non ea prorsut Declidat. Extenuat enim, propter in voluntarium lecundum quade non tamen proritas excludit, Pro
peter voluntatium simplicuer . Unde illud vulgatum:
Coacta voluntat, est dolantas, arg. can. Merit m q. i.
di ampli ux de turat Glossia ibi . V. y t. Nam, si quis metu mortis compellitur Idolis lacrificare. licet contra voluntatem tuam id tacere dicatur, eo quod non per iei am appetendo lacrificet: adhuc tamen si mpliciter vult sacere, seu lacrificate; quia vult vivere, hacque rati ne squamui illidite, di male vitam conservare, prout in limitia algumentatur D.Augustinus in cri. cam Aurim
- itumo quoel per metum fit, magis censetur atque exiliit voluntarim . quam involuntarium. Est enim voluntarium simpliciter, in quantum videliint principium ejus est ad intra: lita Te enim hic& mmcassumitur veluti medium imp tivum maioris mali, quod timetur; uti patet in projiciente mereri in mare tempore naufragii. In voluntarium autem duntaxat secundum qu d, id est, prout consideratur extra hune casum periculi; sicque est involimrarium sin taxat lub conditione. si videli cet tale periculum, tantique tristi metu non immineret. dis Quaeritur II. An . di qualit Metus invalidet contra Resp. I. Certum eth quod metus levis, utpote
non ciuiens in viram eonstantem, non invalide ec on- tramis, text. ct r. cap. cum dilectur s. h. t. , L metumantem . De eo quod mira causa , et verum loquendo de metu gravi seu cadente in virum constantem, passim latentur jura, per ipsum vidiari contractus. Ita . at vel
ipso iure sint irriti, vel laltem per sententiam ita ciet rescindendi ; prout mis in pthressu dicetur, deel rando prius, de quali metu gravi istud sit intelligendum; tande et Re p. II. Metus grav x ab intrinseco proveniensi hoe est, non incussus a cauis libera exteriore, puta ab alio homine, sed in trini us ab ipsomet metuente susceptus vel ex propria passione; vel ex cauta natur .
Iit ut est metus incutis imminentis ob morbum, na
flagium. bestias&c item metus insemi. ae huius ii
non invalidat contractus. lta Covarruvias de matrim F. n. s. seqq. SancMEI. . de Matrimi a. m. bseqq. citans alios, idque exempli angde eo, qui metu pr entaneae mortis, vel timore in se ni conti it matrimonium eum concubina. Idiphim desumitur ex e. Sirare nobis tr. de metu rib. ubi votam
Religionis, mitium a constituto in ethali infirmitate, censeatur validum, servarique iubetur: idem ergo dicendum de contractibus ex metu gravi ab intrinseeo prove
,r Resp. III. Insuper metus gravis ab intrinseco proveaniens, iuste tanaen nc uisus, contractum non invalidat. Ita Abbas in c. cum. Hlictui. n. O. h. t. istud exemplificans in Iudiee juste minitante. Covarruvias cit. f. q. nam Eo. Sanchrad. lib. disp. t n. 3. citans plurimos alios ; quamvis loquendo praesertina de matrimonio, nonnulli oppositum teneant. Ratio Conclusionis est: quia metus juste incussus . non inseri cuipiam iniuriam: quin potius, cum ob praeviam v. g. promissionem, vel aliquod delicium is iuue incutiatur, huneni metumi se Memens infert ; prout dicitur in L Ss mulier. s. i.c de eo quod metus causa iri. Accedit, quod matrimonium antea promistum, contrahatur metu excommunicati
nis per Judicem instigendae , validum existat. e. MAueris I . de sponsa h. haint obstante, quod poena major in Ecclesia non sit, quam excommunicatio, cam corripiamur. a . q. I. Similiter qui aliquid promissit metu acculationis contra ipsum instituendae, vel instit eae tenetur stare promissis, nec potest petere reicissi
nem promtisionis ob praetextum metus sui l. Ac moti nis. c. de iis Devi metusis causa bc. Atque idem dicem
dum de similibus. Resp. Iv. Ulterius metus quantumcunque gravis . 2ssi non suit incussus ad extorquendum contensum , sed ob alium finem sive juste, sive intulle illatus suit, non
annullat matrimonium, neque alios contractus retem-dit. Ita Spetellus meis. Pori iaclesiast. n. 8 de Sanc et
Iib. . de matris. disp. i a. mini. 5 seqq allegantes comis munem , ct certissimam Doctorum s tentiam . Sic, ubi quis ratione debitorum detrulus est in carcerem, de postea ut carceris squaliorem effugiat consensi in m
trimonium , valide contrahit: qui, tune mutus ex squallore carceris proveniens , non fuit incutius ad exto quendum consensu iii matrimonialem , sed matriminium ab in carcerato propter debita, iponte eligitur u luti medium aptum effugendi carcerem . Abbas in e. Cum locum n. s. & Io: Andreas ibid. n. . de Sponsali Mn-cheae cit. disp. 12. non 6. cum aliis. Similiter I diuendo de metu injuste incusso , quando patet in i itionem injuriae stricto gliadio vult occidere adolelcentem ini pudice re pertum cum sua filia; iste vero precibus impetret , ut sibi parcatur, praestita promissione , quod ad compensationem injuriae velit hi iam ejus a copiare n uxorem . validum erit matrimonium exinde contractum . Lieri enim patet iniuste adolescenti metam incusserit, volendo ipti mp ivata aut horitate occidete; hoc tamento uinficit in ultionem injuriae, non vero(ut suppomtur ad
extorquendum consensum matrimonialem et ac prom- de , cum juvenis ine non coactus matrim .nium inire , sua sponte istud obtulerit velliti medium ter vanai pri p iam vitam, di illatam injuriam resa ciet ut, memora
Solum adde, quod coarmim xttinet ad 'rav ntari Asexterni, in dubio praetutinatur, metum fuisse ines in ad exto uendum consentam . Sperellus cit. Decis c. n. i . Ubi etiam . quod ista sentcmria . Preulativa d H-cillime r. ducatur ad maxin cum propemn.lum fir impossibile p obare in iudicio. Mir m puellae non ad exm quendum con ensum matrimonialem , sed ad ultionem duntaxat injuriae. adolescet ii ille morrem minitatum misese, verum in priori casu, loquente de incarcerato de bitum praxis foret expeditior.
titur III. cdal ter contractus, assique actus ex rometu gravi, atque ad extorquendam con ensura in inste incusso procedentes, invalidentur 3 Rei p. I. Contractus , paeta, transectiones, renunciationes, & consi-trales actua . non obstante metu gravi, ex quo fiunt , regulariter sunt validi tam pro Foro externo . quam conscientiae: quamvis gesta ex tali metu, eoque pro bato, per sententiam Judicis sint rescindenda, Ita Clo se communiter recepta in e. Asbar a. V. Coactur , t. ET quidem peior pals probatur ex Iuribus mox citandis , quibus metum passis subuenitar aut horitate Iuditis peractionem Quod Mettis causa; sieque supponitur. tali ag sta antea esse valida, donee reteindantur. Accedit ratio et quia quod ex metu fit, est simpliciter voluntarium; ac verum est dicere, coacta voluetar est voluntas . Et consequenter tenent ea, quae per metum nunt. Eltem regulariter loquendo. ae ubi lus specialiter aliud non disposuit: quod additur propter dicenda in F.sen eum. -
Altera pars patet eae d. e. Abbas a. s. si die iam d. b. t - ea quae in metasve caula fiunt. de jure in irritum revocanda esse decernitur. Id m habetur ibi et . t Tretor, quod metus Oasag Irtam erit, ratum non habebo. Et hoc dictum amelius in progressu ibidem explicatur, atque repetitur L X e eod. Insuper in L Maetum aulam praesentem F. ira Praetor . eoa ubjuneitur, quod ui negoti sex metu gravi, atque praesenti gestis, utrescindi dii,ssint,ve persecta
i vetes ecta res,t, actios exceptio detur; de quibus
Eadem pars Conclusionis probatur inductione . Sic saenim, qui per metum gravem renunciavit Beneficio Ecclesiastico illudque abjuravit, potest id repetere in i
450쪽
io Lib. I, Decr. Tit. XL. Dc iis
uerestituitur, ut est calus v. .abbas 2. die Adaia entiam. b. it. Nec obstat: iuramentum, quo Beneficium te resignatarum soriali juravit. vel illudat ur vit. Rcis', en in curas c t. cap. sed audientiam b. tquod virtute huius juramenti quis non ad repetensim . .
sed ad refigeanssum fluminoso teneatur, siccue illud non tibi ut repetitione postmodum faciendae . Quod si veto ii iura iset etiam non repetere, tunc quidem non pol ci amplius repetere propter religionein jutamenti . quod shm reii servandum , si servari potest absque preeato ; nihil*punus mis et is hoc demmeiate Papae ,
ab eoque impetrale absolutionem a Iutamen o. a .e,s; hi o R. de jurejurant. Glossia, tr. c. Adauia haliam, i . Rerinandum b. t. ec concordant dicta superius Tit. s. De Renunciatione, s. . r. I,
S uiditer, si quis elamoni de te helae terrore La c,rrim renuncludit, hac Tenpnciati e non ubstante potest,ii, eio repetese Prixi turam, sive tegimen, ad quod ele res suetae, eique Praesci: n si orte ren in talio illa ista merem, . vel fide inaei posta sit confirmata . quod scillaei non reciperet Praelaturant illam; prout habet derasiam in sta aurei 3. b. t. ct amplius explicat Glossarum, id, Tacentur similia, . Quaeritur I v. Quodnam te inedium Iuris competat motum Misis Rei p. I. Metum passis competit de iure sum actio siuia Mut i cause, tum exceptio huju modi . latet hoc ex cii l. M tum autem praestitem p s. Se i quia Trator. f. h. t. iabi cx essum habetur, quod metu imiet ueniente, sive perfecta fime imperfecta res sar, exceptio detur. Et quidem , Actio auia metui rausa datur et , qui ex gravi meo tu eoactus Iemlaam alteri tradidit. aut orae si ita cauisitone dare pr i sit . vel quodcunque jus tuum ipsi re- inuit . Iudicis a holitate in pristinum statum repo- , Otur, seu res tradita cum integritate sibi restituatur .
Delum itur hoc ex cic. s. Sed quod Praeter. Concoriat d. i. t. h. tit. ubi Pontifex illi, qui ex g avi metu coactus renunciavit tuo Beneficio . iubet praeter ipsum Bedeicium eum initaritate restitui univer a . Et addit huius rationem illis verbis sit pra jam adductis: Ovia quae iis tuis visiuuet , de iure Aberat in irritum revocari. Et notanter dicitur cum integritate resilui univeris . Quia, ut recte notat Panormitanus ict cI: cap. Abbat. xum s. per actionem aut mraus ea a debet fieti integerrima restitutio eorum, 'uae quis per i dii per metum radeo, ut debeat haberi resp-ctus non tantum ad bona existentia. quae imetum passus alteri tradidit; sed etiam id danina illata, de interesse coirius ratione illius nictus . Debet enim res relli tui cum fruist bus , dc omni I. Si cuni exceptione. F Labeo ait L. eod.
xt His ex cit. l. Si cum exceptione. I. In hae actio tibi quod is, qui agit hae actione , non ad thringat vi ad delignandum, quas ei metum intulerit (hoc enim probiae foret dissicillimum , cum talia laepius fiant do e. aut in muκitudine hominum; sicque metus, uti hi divitur, censeatur habere in se ignorantiam :ed sucficiat probare , metum sbi esse illatum, at'. e ex tabli re per metum tradita commodum sensis ulum, qui Cmvehitur s licet ii metum non intulerit, dc crimi noeareat,
33 Atque ideo actio quia metus non solum est perasinam . quatenus potest dirigi in personam illius , qui metum intulit: sed etiam est actio in rem scripta; quiae tui adverius quemcunque, qώ - metu illato sensit commodum, licet ip e metum non intulerit. Mynsi in ger lib. . eadrupli. n. a. -Insuperactio avia meit scidae: poenalis: qrumia si intra annum t eumquem utilem iustituatur contra eum, qui metum gravi: m iniuste intulit, aut contra rei per metum tradiistae possessorem , de is restituere cunctatus fuerit, tune
ipse in quadruplum condemnaendus erit i alioquin vero in simplum duntaxat condemnatur. Layman in cine. abbas n. D h. t. dc patet eae l. Si cum excedi aes Siguranis restituat. seqq. s. h. t. . DAlterum remedium, quod merum pallis de iure competit, est Exceptio, Ouod metui causa. Et haec quidem vel maxima competit in negotiis impersectis , hoc est in illis ubi nondum facta est executio, vergr. t ei traditio tu pura , si q ud , ex metu gravi promissum fuit, sin
noedum traditum; quia ubi promi ilum tale exigitur, poteth opponi divi exceptio. n etiam interdum ea ce eut in negotiis periectis: ut si ex metu glaci . . di
stibi centum, aliunde auten tibi debeam centum, qui niseo su ista centum a nie exigis , Hulum eis opponere exceptionem de aliis centum cx gravi metu tibi tarn da tis. Patet hoc totum ex d. l. mium lim pro se iam. F. I Praetor eia, Aliud , atque tertium rem dium adc .c Flostiensis iis Summa b. t. n. r. quod est Ari vindicatio sive ( ut Ab has iee. Adaualentiam n. i. h. t. t v triar ( - Sio uDAs si metu passus domnus est illi S rei. aret. rit. I. Metum autem praesentem F. V cnti, F. Lim Gi m β. h. t. ibis iuppe dicitur, quod , qt reo res per inelum tiradita in bonis eius est, qui vini passius ivit, volemiecturactio
in reinc intellige de actione utili , ut explicat Glossa I . In rem di Lartolus ibi . licet tunc cedet actu, --nalis Et si petas: quomodo res possit dici esse in bonis eius sui eam alteri 'ex metu iam tradidit, sicque dominium
id alte tum valide tranti ulit. Rem cum Glossa In cu. F. licet. etiam I . Ita bonis eius , id velificari fictione juris: nam ut L Nemo si. ae Restit. in integrum dicitur r Lemo videtur re exclusus, quem Praetor in latur se rest tuturum pollicitur.
III. De nonnullis casibus, in quibus Metus vel non excusat, irritataetum ipso iure.S O M M A R I U M.
E S. culpa sua quis incidit in metuis . ncia eampetu ipsi remedius urit Quod metus causa. 3 Hoc ipsum non compriit et , qui ex metu non est dam-
fiuid , si ereditor vim adhibeat debitori ut solaist libid. AL trimonilim ex gravi metu Miuste incusso eonir Bum, ipso iure est nullam. Idem . iuxta probabu-em sententiam, dicendum devomatibus , adeo . ut non tuaucant impedimentum justitue publicae boves alis, si ex tali metu fiant. Et num. sqq. 6 Impo libile aicitur , nori potest de Iure commuai, Ies solum ex di pensatione. Papae . et ovo ivre metui gravis irruet matrimoniam , variant Docteret. Et B. sqq. seruntur rationes refundentium Me in foliis Ius Peles teum. Ibid. 8 grum ire so Tovitur , ae multipliciter probatur sta tentia, ciserea, , metum gravem Iura natura diris
3 ah, s Sore tur rationes ea fis sentem a s s Metur si unt ad recti dandas caeteros contra I. furficii etiam ad irritandum ipse rure metiri nom
Tlarer easus referuntur . in quibus metus D taractum ipsa iure. Et n. seqq.n Ut Professio re et os . si Et eu set uotum per metum emissum. Nisi pestia ccante meta raratactur . Ibid. v Iuramentum ramen metu grais extortum. est vialidum .' quae di paritas
do Promissio, ae tradisio rertim Mchfiditearum metia extorta , ese iure ma tenet. Idem dueedum de in meato desuper facto. Issaeci Solaretur innatis. 65 contrarit doti, promissa vel soluta ex metu gra
63 dc 6 Et quid de iurisdictione per merum gravem exin
5s Asolutio a celseris, harumque remeatis metae extorra . ipso iure est aucta, eamque extorquem ex