Constitutiones synodales cleri Florentini

41쪽

tii qui ueritas esse censetur manu tenere dc defendere cupientes vi falsitates abiiceres protinus consulare pretesentis scripti tenoreo statuimus Lordinamus qd quicunq; noster subdit us quacunc de causa clericus

persona ecclesiastica uel secularis cuiuscunq; ordmisi conditionis , ac status existat in causis quae uentilant coram nobis donostra curia ciuiliter uel criminaliter

falsis probationibus quibuscunq; seu attestationibus

non Utatur . Contrarium uero facientes praeter inta natam quam incurrunt in floren auri nostrae ca merae persoluendis in his scriptis sententialiter condenamus . Testes uero salsis notarii instrumenta falsa conficientes seu scripturam aliam quamcunq; ultra poenam praedictam ι in qua cxnunc sententialiter condemnati existant condemnari &puniri possint prout negoci qualitas exaegerit vinobis uel officialibus nostris uidebitur expedire Mandantes confessorib' omnium praediistorum Seos uel ipsorum aliqueri a peccato huiusmodi non absoluant , sed ad nos uel ossi ciales nostros remictant cosdcm, qui tunc demus ab soluantur ιε non aliter quando communi uel parti laesae quod uel quam offenderit, deinteresse zdano

satisfecerit competenter

i Tem aduertentes quantae importatiae sit examinatio testius statuimusvi ordinamus qd testes examinandi in curia nostra in quacunq; causa exami, nentur per notarium actuarium illius causaevi Vica

rium nostrum 'd si propter aliquod impedimentu Vicarius adesse no poterit adiungat Vicarius notario causat alium notariuue curiae nostrae qui sit praesens j dc uice illius fungatur.

42쪽

Deside instrumentorum e Allidas peruersoria; astutias compescere intens dentes statuimus, districte prohibemus ne aliquis notarius nisi nostrae curiae iuratus existat de actis reactitatis aliquibus in iudicio uel extra per nos uel nostrum Vicarium audeat conficere publicia instru/mentum iis de nostra uel nostri Vicarii processerit uoluntate. Adiicientes huic qd aliquis quia granamine usa sententia putauerit appellandum in absentia iudicis seu clanculo cum eius praesentiam habere potuerit' non appellet . dandantes notariis qui appellationem 1 publicam sormam debet redigere, Icopiam appellationis huiusmodi ei a quo appellatur/relinquant, eius resposionem conscribant , si eam

tunc facere potuerit ante ea iudicio praedicto disce, dant i ut ibertas ieritas in talibus obseruetur ac petitis in appellatione possit iuridice responderi . Et qd sine responsione iudicis, quo appellatur si eam

facere uoluerit β fecerit tum instrumentum de an pinatione interposita non compleat uel restituat an, pellanti uel alteri pro eo. Contraritar uero facientes eo ipso excommunicationis sententia se nouerint ir j

43쪽

INCIPIT LIBER TERTIVS

C De uitavi honestate cleri

corum ι

VM REGULA COMMVNIS ET

iusta sit in omnibus obseruanda ut P eam quisl informetur tanq decentem ad ordinem &finem direct um: iasrhonestis, iustis inhaerere debeat &per

illam crescere 4 in uirtutibus ambulare et ab iniustis inhonestis totaliter declinare mos ad esse νctum huiusmodi nostros subditos dirigere cregulat

cupientesci praesenti constitutione statuimus 8 firmamusqd omnesvi singuli praelati 5 rcctores ecclesia N&alii quicu clerici personae ecclesiasticae cuiuscultatus/dignitatis tautcsiditionis existat niae ciuitatis&dicet floren continue habitum clericalem deferant re tonsuram suo ordiniri statui congruentes uue dreligiosi habitum suae religionis appareter deferant t& super aures tondeantur cum tonsura rotunda itaqd auris tota appareat discooperta Coronas etiam religiosi clerici gestent desuperias asscompetentes: Praelativi Canonicivi alii Rectores ecclesiarum in sacerdotio constituti&omnes alii curam animaru habentes in ciuitate florentina seu in castris S in locis insignib' florendicu continue permanentes mantellum seu uestem talarem simul taue caputeo in spatulis continue gestent et gestare teneantur et tonsura conuenientem deserant , itaqd saltem extremitas inferior auri appareat discooperta cum corona desup

44쪽

rasa competentit Et nullus audeat uel praesumat gestare fars citos ut uulgo dicitur scollatos extra honestatem prout hodie communiter ferunt layci Clerici autem in aliis sacris aut minoribus ordinibyconjstituti,tonsuram praedictas deserant cum corona competenti ut supra. Vestes talares continuo deserant nimia longitudine uel breuitate minime notandas Ectales propter quas a laycis omnino distinctionem accipiant. Viridibus autem&rubeis coloribus tam in uestibus stinis is uel biretis non utantur xab illis

ac uestibus strictis omnino abstineant. Liceat tamen indignitate constitutis&canonicis deserre diploidas seu ut uulgariter dicamus farsettos ex raso nigro. Nullus autem clericus uirgatis seu partitis uel seri, cratis uestibus seu cum alis sui uulgo dicitur uel caligis similibus utatur mimis iocularibus. hi strionibus non intendant: tabernas prorsus uitent/nisi sorte causa necessitatis in itinere constituti Mercantus , seu negociationibus secularibus a iure prohibitis se non implicent: Adaleas uel taxillos noludant i nec huiusmodi ludis intersint, a crapula re ebrietate diligenter abstineant cum ebrietas, mentis ducat exilium:& libidinis prouocet incentivulbiquis autem superiis aut aliquo praedictorum cui, pabilem se exibuerit , si constitutus fuerit in sacris Dulce qualibet riuolibet eorum in quibus contra se cerit otia poenam duorum florenorum nostrae camerae soluendorum ipso iure incurrati Si uero fuerit in minoribus costitui poenisac ordinationibus in seducnt costitutione inflictis eo ipso incurrisse declaramus.

45쪽

q Voniam sacrorum Canonum instituta decer nut,ut clericosa laycis habitus distinguat diuersitas ρ ipsi clerici qui in sortem domini assumunt

suo ordini congruentem habitum deferant tonstiram . Iccirco praesenti constitutione monemus pro primo, secundo, tertio G peremptorio termino Medicto , omnes singulos clericos S personas ecese fasticas nostra ciuitatis &dioc praesentes&futtaras in minoribus ordinibus constitutas 5 dictas personas ecclesiasticas quae secundia; corum ritum uel ordine; ad recipiendum ordines non tenentur quatenus si

gaudere uolunt .priuilegio clericali labitum 'onsuram conuenientem ordini suo prout in praecedenti nostra constitutione distinguitur indicta ciuitate de caetero deferre debeant portare: a prohibitis indicta constitutione &a iure communi penitus abstinet:&ati ita honeste incedere,' ex declaratione huiusmodi habit' 8 tonsurae modestia clericalis uel regularis ab omnibus uideantur, Meuidenter ualeant clerici reputari. Alioquin quia priuilcgium meretur amictere qui permissa sibi abutitur potestates omnesvi singulos clericos xv sonas ecclesiasticas i dici uitati sacdicci aut in ipsi undecunq; fuerint commorantes qui

habitu & tonsura utidicitur portare cessauerint jus se implicuerint negotiationibus enormitatibus mercationibus, uel tabernis supradictis 'gabellas ct non

emantis officita a bella se aliqd quo quo modo directe uel in directe recipere uel exercere praestimant, nec

aliqua alia quaecun officia cuius cuc ciuitatis seu comunis & qui sine huiusmodi tonsura tis habitu coniunctim abs I manifesta causa de qua infra. iii lies

46쪽

postilemerserit in nostra curia fidem facere teneatur inuenti fuerint incedere seu deliquerint in praedictistis aliquo praemissorum correctioni secularis iudicis/de cuius foro ex quo quem gestant habitum se ostendunt penitus relinquente, statuimus eos per nos de nostram curiam de caetero non defendi.

Tem statuimus o quicunq; clericus regularisu secularis seu persona ecclesiastica nobis subbiecta quacunq; de causa arma portauerit per ciuitates redioci florentinam absq; nostra licentia speciali uel nostri Vicarii nisi in itinere constituti seu per Iocasti, specta contigerit eos ire pro uice qualibet si de die sueriti in ducat quinq; pro suolibet armorum genere offendi bis tum defendibilium in solidis XI triae camerae exsoluendis, Si uero de nocte in florenis .c. auri modo simili nostra camerae exsoluendis sententiali condemnamus Arma perdantvi ipsorum praetium in usus pauperum per nos vel Vicarium nostrum couertatur. Religiosi uero S seculares' ii poena pecuniaria multati no possunt, per nos vel Vicarium nostrum carceri deputentur prout iustum fuerit uisus:&arma perdant, quorum pretium conuertatur ut superius est expressum

d Ecet domum dominicus omni cautella studio itum existit possibila ab omni periculo &scandalo praeseruare: a etiam ab omnib'forensibus acti γbus praecauere: ut in pace' quiete nomen altissimi Scgloriosi ad cuius laudes noscitur dedicata, possit horis debitis uencrari. Et iccirco statuimus minanda, mus sub poena excommunicationis districtius iniungentes

47쪽

gentes uniuersisIc singulis praelatis redioribus ecclesiarum, religiosis vi secularibus, aliis personis ec/clesiasticis cuiuscun status aut oliditionis existat

nobis subiectis quacun*de causa secclesiarum omnium dc claustrorunt, ipsarum hostia serratura ferrea cum claui etiam ferre immediate post completoriuue claudantur in primo sono campanae palatii nec ape riant de nocte nisi necessitatis articulus immineret tuel nisi nocte sancta natiuitatis Domini AE aliis tem,poribus quibus layci ad matutinashoras &diuina officia celebrari impedimento cessante de more consueuerunt ad micti Praemissis adiicimus prohibemus omnibus&singulis supradictis ne uinum seu quae γcunibalia uictitialia infra septa ecclesiarum seu in domibus ipsarum iuxta ecclcsiam uendant seu uendi per quempia faciat ad minutum aliqua ratione ontrarium uero facientes si praelati capitula uel conuentus existat in libris. X. f. p. pro uice qualibet Singuli aut inferiores in solidis G .eiusde monetae nostrae camerae applicandis condemnamus

em statuimus o nullus clericus religiosus ussecularis nostra iurisditioni subiecti ad choreas mulierum , uel ad alios Iudos ipsarum vadat m Q intersit aliqua ratione . Nullus etiam ipsorti, tabernas ingrediatur ad commedendum uel bibendus nisi in itinere constitutus . Contrariti; uero facientes in praemissis uel aliquo praemissorum pro uice qua lue quo quilibet possit esse accusator in uno floreno aureo nostrae camerae eXsoluendo condemnatus existat: cuius

condemnationis medietas sit denuntiatoris et mo

48쪽

men eius in secreto teneatur: Minsuper eis &cuilibet praedictorum interdicimus omnes Iudum taxillos . laeue praecipimus de ludo carta in omni loco. Si aut alicubi luserit ad taxillos in quocunt ludo pro uice

qualue in florenis auri. X. nostrae Camerae exsoluendis condemnati existanti nec in domo cimiterio uel cujria j seu alibi ludum retineant , sub poena consimili nostrae camerae exsoluenda. Si uero aliquis eorum Iudi alicubi interfuerit supradictis aeos in ducatis qncliauri nostrae camerae exsoluendissententialiter condenamus . auaruue condcinnationus quarta pars sit denuntiatoris o nomen eius in secreto teneatti . Tem statuimus quicunq; clericus uel aliqua persona eclesiastica quacu*de causa nobis sub ieeta inuenta fuerit de nocte aut in hora suspecta uel loco cum personis suspectis siue etiaue aliquando per terram instrumenta musica publice pulsare, uel cum eis cantare praesumpserit pro qualibet uice in ducatis duobus auri nostrae camerae exsoluendis effectualiter condemnata existat

l, Abet sanctorus patrum regula salutaris ' uirgines Deo dicanda: bristum eligant sibi spon

sum. Decci igitur eas nullis sccularium paterelas nectibus: Idcoc cleticis &religiosis nobis subiectis dilacun de causa districtius inhibemus ine ad aliquod monialium monasterium ciuitatis&diculorcntinae sine Diaues nostri Vicarii aut uisitatoris a nobis dati licentia speciali flamat accedere ad loquendu ita

loquatur eis leue uel alicui aludem ibideue nisi lucrint

49쪽

consessores ad confitendum, uel praedicatores ad praedicandum solumodo di praedicantes in em ccclesiis seu tia qui causi solemnitatis uel funeris ad ipsa monasteria fuerint inuitati: us con guinci in primo urin secundo gradu cl ipsis consanguineis dunta X.it ad ecclesia locutoriu loqui possint. Contrarium uero ficientes si fucrint clerici)in floren quinq; aurici si uero layci in tribus uice qualue,cena multetur a nobis. Si

uero regulares eo ipso exc6municationem incurrant:

Llycis etia; prohibem' sub excomunicationis poena ut nul l 'ad dicta monasteria ad loquendu cu aliqua moniali praesumat accedere uel loquat ibidem alicui ea in sine nostra urnii Vicarii licentia speciali in is me, rint incrcennarii uel operarii oportuni aut consanguinei in primo us secudo gradu: qui dii taxat confinguineis ipsis loqui ualcant:& tuc in praesentia abbatissae uel alterius sororis ad hoc deputatae ab T. Intrantes

uero mares claustrudoinniarii exceptis mercennariis

o ortunis,&aliis in alia ni a constitutione de regularibusa transeuntibus ad religionem contentis sententiam excommunicationis eo ipso incurrant i a qua nequeant absolutionis benefici uiri promereri nisi pri' libras quin y. f. p. Operae ecclesiae florentinae per sol, uant: Et abbatissa teneatur in uirtute obedientiae de nuntiare nobis uel nostro Vicario nomen intrantius contra constitutione huiusmodici nostro si in hoc essauerit arbitrio punienda. Vniuersi autem familiares

nostri tam clerici u layci qui abs nostra licentia contrasecerint, a familiaritate praedicta sine sperestitutionis se nouerint priuatos. c

50쪽

r colendae memoriae Dni fratris Latini dudum hostiens.uelletren Episcopi tunc aprici sedis

legati constitutionem contra clericos concubinarios editam, uolentes a clericis nostra iurisditionis inuiolabiliter obseruari ipsam praesentibus nostris capitu Iariis duximus inserendam, quae talis est, Quamuis

concubinarios clericos sacricanones seueritate mul

tiplici prosequantur, quia tamen pleri Dei timore postposito,in huiusmodi turpitudine uitii non soluocculte, sed etiam publice inueniuntur offendere Nos eorum impudentiam oportuna distinctione cofundere ac reprimere cupietes, Monemus omnes clericos nostrae legationis qui sacrum ordinem dc eccle,siasticum beneficium sunt adepti,seu adipiscentur in posterum ut nullus eorum concubinam siue focaria publice tenere praesumant. Et siqui suadete diabolo detinent infrioisto dies ex quo praesentem constitu tionem in sua ciuitate dodiocesi publicatam esse coognouerint eas a se prorsus abiiciant munes de caetero

recepturi. Siqui uero ex praedictis clericis concubinas aut focariam publice ac manifeste in domibus eccle, sape per duos menses post terminu supradictum non erubuerit retinet beneficiis ecclesiasticis,quae infra nostrae legationis terminos obtineti ipso facto nouerint se priuatos Episcopis aute a superioribus ad quos

beneficiorum quae taliter delinquentes fuerant asse cuti collatio seu prouisio pertinet conserendi ea seu

prouidendi de ipsis concedimus facultatem . Alii aut ad quos electio seu praesentatio ad beneficia eadeuel eoru prouisio spectare dignoscitur , liceat eligere