장음표시 사용
21쪽
obligationis alterius, quἰbns si Genitivo casu, eum verbo aliquo existimandi vel judicandi coniuncto, utaris, notio inhaeret non artis, sed necessitatis eu-jusdam devincientis et adstringentis. Neque id absurde actum esse indocolliges, quod singula quaeque totius alicuius sive corporis sive notionis
Pars necessario quodam vinculo eum reliquis connexa eogitari debet. Quare
qui spei duxisse dieitur aliquid, ei persuasum fuit vel mei partem aliquam ipsi praestandam esse, vel ab ipso quasi meto, pleno et absoluto, quale mente animoque eomprebonditur, aliquam ipsi impositam esse nee Siatatem quae et ipsa consequitur ex notione possidendi, quandoquidem, qui Possidet, ius suum in possessionem exercet. Illius autem necessitudinis, quam per Genitivum nonnunquam designari diximus, adfinis est specie quaedam opportunitatis datae, quippe, qui ad agendum obligatum se existimat, copiam quoque sibi saetam vel virtutis vel industriae suae exhibendae sen-tῆt. Quae omnia diligentius examinata et ponderata eo nos adduxerunt, ut Ioeus ille Taciti ita emendatus, uti nonnullis interpretibus placuit, Iullos-moderationis atque abundantiae duxit, aliam sententiam eontinere non posse Videretue, nisi hane Iudos et inania honoris pro suo ingenio ae sensu eiusmodi esse existimavit, quae opportunitatem praebeant moderationis atque abundantiae ostentandae sic ut utraque virtus sive utrumque bonum spatium quasi haberet exemplorum. Quae sententia per se spectata ne nobis quidem
inepta aut moribus viri aliunde ognitis et compertia indigna videretur, nisidis, diffidendi ae dubitandi caussae subessent minime aspernandae. Primum Parum liquet, quomodo quis Parcus simul dici possit et non liberalis modo, sed magnisens in ludis adornandis et instruendis si Scilicet abundaritiam Tacitodietam
et intelleetam esse rerum necessariarum copiam quandam adfluentem, omnes consentiunt unum restat, de quo quis haud immerito ambigat, utrum abun tantia hoc Ioeo intelligenda sit ipsius apparatus omniumque cujusvis generis instrumentorum opia et magnificentia, an Ogitandum sit de rei familiaris et poe nia impendendae multis et magnis subsidiis. Nobis quidem magis eo ι-olinat animus, ut rei familiaris abundantiam signifieatam putemus, quam P paratus et supellectilis. Exemplo est Ommeatuum abundantia, quae dεtur
Quod ne quia ita intentem, quasi vo onditionum ae rerum diversitate eundem minem tum parsimoniam, tum munificentiam exere e posse atque etiam debere negaveri Unius et Iterius oeumenta edidisse legimus Tiberium Tacit Annal. II, 33. OII. 43. et Pomponium Atticum, quamquam diligentem ei familiaris tutorem et euratorem quam
tamen a eos indigentes destituisse Cornelius testa est. D. Vita Altiete. I. - P. s.
22쪽
Λgrie. e. 33. s. Sed aliud praeterea est, quod suspicionem moVet, quominus sententiam illam, quamquam probabilem, ratani et fixam habeamus Dietum est Supra constructionem verbi ducere eum Genitivo nominis, quo illud reseratur, ibi tantum Ioeum habere, ubi necessitatis suopte euique iudicio iniunctae notio et conditio aecesserit. Igitur, uti recte abundantiae vel opulentiae osse dicitur, ludos edere et inania honoris colore et ostentare, ita H
d moderationis esse nequeunt, quoniam ab ea talia non requiruntur, non
magis quam a Parsimonia. Plane igitur deest necessitudinis vinculum, quo
quicunque ejusmodi sententiam profert, duas inter se sive res sive actiones
eonnexas esse sentit Aecedit, quod rei peragendae ne mentio quidem facta est, quod et ipsum ab consuetudine dicendi longe abhorret; nam Iudi utique et inania honoris ex institutis sunt sollemnibus, quae si A leola sive moderationis sive abundantiae duxit, nihil feeit, nisi animi sensum suumque hisee de rebus iudieium manifestavic Quare non injusta aut vana foret dubitatio, certe si quis verbis pressius insistat, num Agricola ludos vere ediderit, an non Nihil enim prohibet, quominus hominem modestum et onsideratum assidua et diligenti quum ingenii sui reique familiaris, tum temporum et saeculi morum
aestumatione facta eo adductum eogitemus, ut rationibus quasi subduetis aequo a expertem senserit moderationi Servandae atque abundantiae, eoque saetum esse, ut ille prorsus a Iudis odendis abstinere maluerit, quam Peric
Ium subire, cui imparem sua ipsum conscientia coargueret Itaque meliushui loco consultum fuisse rediderim, si ui laeuisset pro sua divinandi saeuitate suspicari, num sorte Particula atque mutanda sit in neque 7 Qua levi admodum acta immutatione sententia evaderet baeet Ludos aliaque ubgaris ambitionis studia eiusmodi esse censuit, quibus ad moderationem suam in vulgus comprobandam se incitatum Putaret, non ad opulentiam ostentam dam. Cui sententiae eadem, de qua modo dictum est, obstat Ioeutionis eteonstructionis novitas et insolentia cludi enim ita haberentur quasi pro surusidiis proque instrumentis, quibus moderatio Vel provocetur vel manifestetues eaque dicendi ratio prorsus omposita foret ad modum strueturae Sallustio, Livio, Tacitoque frequentatissimae, qualis est exercitum opprimrandae Merim tis habet. Sall. De Phil. 3. - Valeat itaque moderatio, quantumvis bona et laude digna, retineaturque vestusta codicis seriptura modo.
' Video iam, idem ante me suspieatum esse Corerum Cujus adnotationem cluserrum reperies Commentariis editionis Geonov. Amstelod 1672. Vol. II. p. 7 7. - Quod ne audaeitis atque asperius a me dictum nonnuliis videatur verme Nam praeter obertinum etiam s. Beliverus moderationi lavet repudiatis et modo et medis, et Boeineher ia
23쪽
Verumtamen nondum eonsummata est disputatio; siquidem nihil adhue didieimus, nisi Ioeum varie esse exagitatum, huc illuc versum, denique etsi non inexplicabili, tamen flexiloqua quadam obseuritate involutum mirum enim a Paene prodigiosum est, tot et tam varias uni loco adstructa videre interpretum opiniones. Atque ipsa hae diversarum sententiarum farragine non nego me aliquando ad id desperationis redaetum esse, ut oeulam ins- Plane exstirpandam eamque per librarii errorem induetam crederem, antiquitusque seriptum ori ieerem nιorationis ' atque abund. Si ut vocabulo illo rariore quidem, sed Latinae stirpis denotatam existimarem ab auctore inutilem et Divolam temporis honestique otii consumptionem Mimerlust, milveriarbs abundantiam autem eum Boetiicher Significare putarem superi υacanei euiusdam operis et muneris onditionem. Attamen ipsa odi- eum Paucitas cautius agere suadebat, inque vestigiis antiquissimae scripturae insistere satius videbatur. Ne vero acquiescero licebat aut lubebat in notione verbi dueere, quam ni Ioeo plerique vindicarunt, ut a Pomm dueendis notione ad Indorum sollemnia translata quasi per 3necdoeben cognata habeatur signifieatio verbo et Ioeutioni longe usitatiori edere ludos novum enim id plane existimo et inauditum et quomodo ad inania honoris salvis rationis legibus resere potuerit, etiamsi a Zeugmatis forma aliquid excusationis petere Iieeat, vix ratiocinando assequaris. In hac igitur rerum ambiguitate dum circumspectabam nova aliqua loco Veluti aggravato levamenta, honae spei aliquantum adferre videbatur Marhlandi eruditissima ad Statii Silv. V, 3, 2 adnotatio, ubi multis et Iuculentis Variorum scriptorum, poetarum maxime, exemplis verbi ducere Propria et elegans eum nominibus quibusdam illustratur ompositio. Itaque quemadmodum sollemnes erant di-eliones dueere cantus, dolorem, status, SuViria, DroS, querelas, quibus nihil ore designari narhlandus ait, nisi actionem, quae nomine substantivo continetur, si ut ducere dolorem dictum accipias pro dolere, similiter alia nihil impedire opinabar, quominus ludos dueere eadem lieentia et onsuetudine positum existimarem nisi quod Marhlandi interpretationem artioribus
Lexie Taeit p. 306. alterutram hane seripturam qui adminserint, mimin in modum Ioel sententiam eontorrisse ait. Cui itaque erimini elai me quoque obnoxium sentio tamen ubi statione agitur et eo illo tale praejudietum non resormidandum est. φὶ Semeet errori caussam dare poterat eompendiaria se endi ratio, qua passim in voee modo designanda usos esse librarios odices produnt. D. rem in Indie Compendior ad Cie.
Orat p. d. p. m. et Drais ad Lis III, 35 3.
24쪽
Iimuibus eieci insevd,enita in esse iisdein, irae ille congessit, exenapiis docebar. Modum enim vir summus eo ni illi Exeessisse Videbatur quod cautus dueere nilii esse nisi eanere pro ueloritate sua asse eraret. Sponte enitu
intelligitur, duas potissimum singulares illius Iocutionis notas addi debuisse, quarum una haec est, quod verbo dueere diuturnitatis sive spatii paullo lonii loris notio inest cujus proprietatis docuinentum habes clarissimum Iocutionem illam notissiniam bellum dueere. Itera nota, qua dignoScere queas verbnm aliquod stinplex et dietionem ex verbo et non in con positam, priori illi adfinis est, sed propria. Quaecunque due dicuntur, non modo non Subit sunt et repentina, neque abscissa sive abrupta, Verum coutinuationis notionem requirunt quae qualis sit, exempIo quaeso Sumas locutiones passim usurpatas syros ducere, si Sam, Parietem, muroS, lauas.
Sed de his haelenus tempus est hujus dissertationis sacere finem itaque quae reliqua sunt, paucis absolvam. Et primum quidem id Praemoneo,
Martilandum milii non tam consultorem ae strasorem exStitisse quam ducein, quippe qui viam quasi aperuerit, qua ut Progredere quum Verborum proprietas ususque loquendi, tum sententiae eoncinnitas ejusque eum reliquis narrationis partibus eonvenientia impiitit. Itaque non dubito, quin hιeere hoc loe a Tacito eo sensu dictum sit, quo bellum ducere, vel eadem notione, qua Annal. II, 34. Tiberius memoratur Semionibus artis emptis atque iter dueeus; quod quid sit, interpretatione non eget.
Quid itaque fecisse putas Agricolam, quaeret quispiam, dum ludos et
inania honoris modo rationis alqtie abundantiae duxisse traditur Cui equidem respondeo haec Primum ludorum edendorum conlisuationem quandam .ndieare voluisse acitum existimo, si quidem Iudorum non splendor modo es magnificentia spectabatur, Sed tum numerus, tum Spectaeniorum repetitioi, per liti ef, dies continuatio. Deinde Sponte intelligitur, quam apte quam- quo eleganter modus ab Agricola observatus dieatur in Iudis protrahendis. Itaque eum cogites et numerum et amplitudinem Iudorum edendorum ad normam rationis atque abundantiae exigentem sibique quasi in sumptibus faetundis modeste ac prudenter temperantem, ne ultra saeultates impensas se-oisse sibimet ipse aliquando vitio vertat. Quod autem inodo rationis dixit Taeitus, id quidem, quoniam paullo insolentior hae voeabuli notio et olloeatio nonnullis visa est, inde excuSationem, si qua eget, habebit, quod si eationis modo, transposito voeabulo, dixisset, verendum erat, ne Igniscationis ambiguitas exoriretur proque adverbi sumeretur nomen Deinde optime et prorsus ex quotidiana loquendi consuetudine vocem illam eollocatam esse, id argu-
25쪽
mento esse poterit, quod si Tacitus non lira modum gricolam duxisse scripsisset, nemo tacite in verbis i aereret quaeeunque enἰm ducuntur, ad terminum quendam produci et trahi solent, intra quem OnsIstere vel necessitas rogit, vel sapientia atque consilium iubet. Rationem autem alii ad prudentiam reserunt, alii aecuratam computationem intelligunt atque neeepti et expensi omparationem , qualis quum lionestissimi uiusque apud Romanos fuisse traditne, tum etiamnum diligentis et Ircumspecti ei ivsque patrisfamilias ess solet. Quam quidem interpretationem priore illa potiorem ens inus optime enim convenit abundantiae notioni sententiamque mei talem, qua non aliam Ilam aptiorem aut veriorem dueo. Abundantia sellieet nobis non est exuberans quaedam aut larga popularium munerum apparatio, sed prorsus ad similitudinem Graeci vocabuli περιουσία, eam intelligendam esse censemus rei familiaris affluentiam, quae rationibus dilἰgenter subduetis ad sumptus honorarios iaciendos, salva o familiari, superesso videbatur. Proeti itaque ab sui Agricola ali insana o prava lerorumque intemperantia et Iubidine, qui ut et suae ambitioni et moribus saeculi satissaeerent, vel magno aere alieno contracto vel rebus suis plane deperditis et profusis ultra modum et facultates sumptu et magnificentia ludorum progredi solebant, ipsum enim nihil inanibus illis otioris sive officiis sive muneribus impendisse atque ex Penu suo quasi prompsisse credas, nisi quod abundaret, sive quod et quantum ex reditibus superflueret seeus agere atque ultra modum rei familiaris, quae euique suppeteret, sumptus profusos sacero luxuriem ensebat. naui denique honoris non explicandi tantum gratia addita puto, sed reliqua significari credo Frui munerum tui apparatuum genera, magistratibus in populi gratiam exhiberi solita, qualia erant certamina gladiatoria, venationes, naumacitiae. Adde, qui haud duhio requirebatur, amplior et sumptuosior et donius et totius supellectilis amiliaeque ultus et apparatus, eum altiore quovis dignitatis gradu augescens. Ceterum non est quod moneam, inania honoris ideo diata esse, non quod omnino essent -- gistratus sive cum Praetoris munere atque officio necessario conjuncta, ut optimo veluti iure ab eo postulari exspeetarique possent, quemadmodum ludi, sed quia vere honoris potius essent et haberentne quam omeli. Neque enim honore unquam eodem sensu vocantur, quo magistratus semper illis inhaeret aliquid dignitatis et excellentiae, qua fria Publiee matus et auctus Putabatur. Itaque quamquam non prorsus abnuerim 'o Taelia loeo, liis aliis multis, partieulam et atque uia cognatum que Prope aceedere ad n tiouem adverbii appositi x et omnino, tamen .ecu 'ativa ae verius hane vel
26쪽
particulae coPulativae vel sermonis proprIetalem osti Iei redo, si explicati diratio et formula adsumitur liaeei et quis illis adfinia sunt, sive Et Iuae ejusdean seretaeueris sunt. Solon autem in ejusmodi duarum rerum vel notionum junetur scriptores non promisen unam et alteram Conisestre, Sed suo quamque loe Ponunt primariamque et praecipuam anteeedere, inferiorem aut minus graVem sequi iubent. Cujus rationis locus noster insigne doeumentum est sed quo illa nitatur fundamento, eur ita verba ollocare Prorsus ne-eesse sit, nisi quis rationis et sanae mentia legibus repugnare velit, et sua sponte misque intelligit, et exempla passim obvia taeelarant. Pe rem quum rariorem apud veteres scriptores actam Ideamus meu tionem praetorum, quibus spectacula edere vel muneris, vel voluptati fuerit, quumque hae de re post avitium, cujus observationem parum accuratam editio Gronom exhibet, nihil sere ab interpretibus ad loeum nostrum adno
latum reperiatur, Ironum maxἰme, eessitatibus consuΙtum Putabam, si in memoriam eVocarem, quae ab Augusto quum reeens instituta, tum immutata traduntur a Dione Cass. XIV, 2. Ille enim, postquam summa rerum Potitus est, non modo Praetoribus Iudorum omnium et speetaculorum curam iniunxit utque iis ex publieo aerario aliquid levamenti daretur instituit, verum etiam et quis plus reliquis in eos impenderet ex suis saeultatibus sapienter praescripsit praeterea gladiatoria munera bina tantum singulis annis neque plus quam centum viginti gladiatorum edi voluit, neque nisi permissu Senatus. De qua lege quid et quantum posteriore tempore pro sua quisque -Pe ratorum vel potentia vel labidine derogaverit, Exemplo est Galba, qui Praetor laetus novum spectaculi genus, elephantos funambulo edidisse narratura Suetonio Galb. 6. Ceterum et in vetere republiea Romana Iudas quosdain sacros Praetoris urbani potissimum eurae demandatos suisse Livius te- , sit est Lib. XXV, 12, 14. Cf. Drahenti ad h. l. et Schwara ad Nieupori. p. 151. Nam quod a Plutarcii Brut. e. 10 passim lessimonium sumptum vidi, quo demonstraretur, Praetoribus antiquitus id muneris impositum luisse, ut ludos ederent et speetaeula, id ego equidem magis ad posteriorum amula
rum mores et instituta accommodatum axistimo, quam ex vera reipuineae,
ilialis tum erat, eonditione relatum CD. Pitise Lexidi Antiq. Rom. Tom.
27쪽
II. p. 241. o Savilium . l. . Nam et uo illinis στρα γος, quo usus est Τι tarchus, signifieatio anceps est, et Cassii ad Bentii m qitae ibi reseruntur veri r .ha, antini sunt vehem ntius e minoti et Plutaretio in rebus Romani enarra randis humani interdum aliqia id accidisse erroris hene norunt lituus seripto eis ceteroquin cujusvis Virtutis et veritatis amantissimi Ioelores. Videant iam geliditiores, num eram SeriPtoris Sententiarn asa reuius sim, meme eert non frustra loeum lentasse mihi videbor, ubi hae iis fa me disputata aequis Detoribus non prorsus ImProlint esse omperero. t. n. Qii a superest mei Pars quamquam Praecipua, postremum I en loeutu obtinere consuevit, ea Potissimum opinor o caussa, ut in twei assumpta magis sese insinuet in inminum an inios. Reliquum enita est, ut ad Sollemnia erastino die eoneelebranda mibile invitem iis INSPECTORES
GVmnasi SUMME REVERENDOS eivitalis nostea PROCERES ΑΜ-PLISSDIOS, rem nostrarum FAUTORES EXOPTATISSIMO Si quos
omnes hisco litoris qua deee Pietate et verecundia rogatos volumus, ut si a praesentia et diei sollemnitatem condecorent, et adolescentulis verba saetiaris ad optima studia persequenda honestissimi ineitamenti aliquἰ ad forant. Prodiliniit antem discipuli secundae classis quatuor, pro sua quisque di-eondi laeuuat verba facturi Et Primo quidem CAnoLL FRIDEB AUG. IOPPΜAm, Loi stetnensui, sententiae Livianae pondus et gravitatem orationa Latina explieabit laborem Doluptatemque societate quadam inter se uarurali esse junetas
earmine Germanico eum diei natalitii es Christ laesitis nam demistorum .
tum OTTO AnoL Ninnicus Tams, Geranus, Christisine Magni Gustavi Adolphi filiae, Sueetae quondam reginae, mores atque insevir m oratione Germanica describet Postrein OTTO IDELLEn, Geranus, pietatem in eum animique Probitatem optimam vitae nosti ae ducem armine
Est itaque sententia nostra atque non tam singulorem verborem in nostrum sermonei eonversio quam Ioel interpretatio hae seret Die viale modere rium MPeum. seines Amu delinis e niah ineae mas ala nae dem msse senatae Bereelinrens undavish hen Cebe resses d. i. rae,rtinis e aia das vasa dea dire weis Bereefinrens ex annis enmehri hen Vermo sens. - Si vita et laetis omprobavi Agricola, quid illud sit retinuit ex vientia modumn , . . exis quamque mete Praeceptum fuerit a Cieerone Legg. II, 23 in quovis sumptuum genere modum requiri. - Celerem notularum nume. ris inde a pag. 4 inter se diserepantibus ne Perturbentur quaeso Iectores.