Georgii Macropedii Andrisca fabula lepidissima

11쪽

Argumentum in Andrassicam.

Iri duo integerrimi Bunscctii

Dii, , term sibi rebellem coniugc

Coriarius suis alter,alter agrarius, uuius taberna Andrisca poclis dedita, Illius autem Porna sacrifico obsequens, Nullo queunt suasu aut minis compescier, Et ab inli estis moribus divellier, Quapropter ille suam flagellis Pornulam Caesam insuit salitam equino tergori, Alter deuietam duello fustium Sibi subdit Andriscam suam, fit utraq; sic Ad optimos mores redueia gaudium. iramatis pcrsonae.

Prologus. Georgiis maritus. Andrisca uxor. Byrsocopiis maritus. Porna uxor. Hieronymus sacrificus. Caupo. Ponus seruus. Paedisca ancilla. Puer coriarii.

Chorus Bacchidum. Alius chorus puerora. Exceptis Choris, omnes versus sunt Iambici trimetri. .et,

12쪽

PROLOGus. SEmestre iam ferme est,quod in prosterio

Nel me quidem,nec histrionum quempiam vidisti, ut puto greges scholastici Commilitones candidi,quapropter SNunc maxime nisi fallar hanc dabitis mihi eram, ut benignis hauriatis auribus, Quod breuibus in vestrum omniu rem proloquar. Inter tot,inter adeo discrepantia Scholaria exercitia, nullum ut arbitror Ilaioribus milii prosequendum laudibus. Quam scenicus ludus modo absit sceditas Alfiusq; comicus. Alii versus canant, Alii legant scribantve crebro epistolas, Alii aliud exercitium honestum radiitent. Comoedia una facile praestat omnibus,

Si carmen arridet,ea versu labitur. Si prosa totius ita Iambus carminis Attemperatur,ut a soluta vix queas Oratione metro ligatam cernere.

Haec schemata grammatico tropost suginit, Haec rhetori administrat arma assedilium, Haec disserenti offert locos dialeelico. Quid tibi parit maiorem ad homines gratiam Quid, prioribus ornat adolescentiam

13쪽

Qitu ito p rei plus commodum scholasticat

Nam si in ea agenda exercearis sedulo, Linguae auferes stribliginem ac rubiginem, Quia agendo non modo promptitudinem,sedec Niram loquendi inconcionibus pallam Populo dabit fidentiam, si eius quo spe stator adsis, non modo obieetaberis, Seda optimis quibus p vitam moribus

ornaueris, quid enim per immortalia Diuina numina, ecquid est Comoedia, Nisi totius vitae hominis 3 claris imum hemium,S figura inplissimas in qua quid tibi vitandum erit, vel adiitandum, clarius Lumine videbis atq; contemplaberis. Facessat omnis itaq; qui Comoediae obscoenitatem,S comico aut tragico a qui Levitatem dc impudentiam improbe obiicit, Nam ut impudico nil pudicum dicimus, Iovi pudico esse impudicum nil potcst. Quandoquidem in hoc certo Pocta scriptitant, Vt vel probum instruant, vel improbum arguant. Itaq; mei dommilitones candidi, Excipite toti m entium atq; corporum Complexibus, quodam supcrno numine Vobis datam Comoediam qua nil si ius,

14쪽

Nilamius, nil gloriosius, nihil

ioca ditius coetus Libethridum tradidit. Nihi nulla de argumento erit Comoediae Praefatib,mox qui prodibunt huc viri Bunscotii partem indicabunt fabulae. Graeciac Latini olim Poetae comicas Scripsere Athenis accidisse fabulas, Haec nostra Bunstoti accidisse fingitur. Qio plus loci pariat locus nostratibus.1am adesto amator litterarum cataclidus, Tacitust Musarum clientes audiat.

Georgiis Andrisca Byrsocopus.

V gyx dibo Andrisca frumcntarium,

Videbo quid me absente verna sarriit, Si ab insitis fruges nouas etletaniis Purgauerit tu satage, ne qua sit mihi Nora prandiu cum rediero, atq; ut singula Haec vasa disponanturivi decet irobe, Prose sta matremfamilias nil ita decet, Romunditer curare rem domesticam. Audis ne satis Andrisca quod tibi impcro An.Curabitur mi vir, vale.Geo. curaueris Profecto si quidem sapis, ne quod volo Faciuna reucrsus denuo infectum arguam.

15쪽

Sat scio quidem quam ad pocula & conuiuia es

Propensa, Bacchanalia cauete euocent. An.Haud euocauerint quid adeo blaterat hic Ante ostium sol altior ad opus euocat.

Geo Vide, quod ego praeceperim nihili aestimes. Byr. Eho, quid intercessit huic discordia: Cum uxores Geo. Pol si mulier imperiosa sit, Indigna res, pestis p multo maxima Rei domesticae By .id quidem certissimum, ut ipsus experior domi.Gco. luis loquitur hic

Byrsocopus est, vicine salue Byx.saluus es George qui cum uxore non tibi conuenit Geo.Scitissime dicium mihi videor, id fore Pulcherrimum, si liis viro sit Theseus, Cui suas subinde curas inplicct. Te unum quidem e multis fidelem comperi Byrsocope, dc est quod non sine gemitu tuum Fundam in sinum est mihi uxor optimo quidem Genere orta, summis opibus, acri l ingenio, At moribus subinde tam difficilibus Et improbis, ut aequo id anitro non feram. Vt ab aedibus pedem extuli, aut iniri foris iridam operis exequor, illico potantibiis Se inlcri erit, creo i multo pluria.

Bir Rem permolestam disi cris Georgonam

16쪽

d. u

Et resticas mihi meam amaritudinem. Eodem enim quo tu laboras, ego malo aegresco tabescol Gco.doleo Byr.sile parum , Scin sacrificum qui habitat ad Agnc virginis ridiculam Geo ut te,nam toroso pectore est, Tuni ventre obesulo, rubentibus genis, Capite iispido admoducit a cincinnato.Byr.is est,

Hunc an magis mea uxoramet,an mage ab eo Adametur,haud tibi facile dixero, quia Hic instat, illa inuitat,ambo mutuis Se prouocant munusculis, quem iam semel Et iterum ab aedibus propulsumici rui. Geo. Prudenter id quidem egeras, sacrificus est, Exemptusivi volunt profanis legibus, Cauendum enim ne verberando clericum Vespasi crabrones licontra te excites, Non puto tamen trudendo quod peccaueris. Byr. Sed qui feram Pornete mcarictulantiam Geo. Durtim' iidem forct aggredi, si quis tam nVel acribus flagris, vel alio quolibet Acerbiore incommodo digne arguat, EYisti no quod ea denuo non pcrpctrct. Bir. Quis audeat ' eo quil audi re certe oporteat, Et id quidem primum omnium inisca ipsus Nunc cucr hi uxore cctio critust',

17쪽

i non ut impreaveram ris puerit. Sed di tacendum erit,crepant nostrae seres, Andrisca prodibit, caue ne quid sciat Sed ex corusco fulgure accipe tonita u. Byr.Talis mihi vide ur, ut nihil morer, Accinctus vivides laboribus abeo, Tonitru imminens ipse excipito,Vale Geo.vale.

ANDRISCA GEORGVS. A stas adhuc socors an est ruri nihil

Quod exigas tantisper hic nugarier Tibi libuit dum cuncta vasa munditer Vt iusseras componcrcino cum iam putem Opus peractum grande, mox famelicus Praesto crit lacrus post otium dc post fabulas, Cibum p rigidus, imperator extrat.

Abi in malam crucem, aut labora ut edas pigcr. Non est quod ante vesperem cibum petas. Abi inquam,abi deses,sa est garritum,abi. Geo. Ne rude mulier, nam meo pro arbitrio Abire statui, vel redire, tu tuum Fac sedulo negocium, caue caetcrum Ne quicquam eorum quae iubebo, omiseris, Aut ne quod interdixcro,patraucriS, Alias, hi de tibi serio cci tandum erit

mus r

18쪽

Pro subligaculo An.su est verborum,abi. Propulsus est, ita sunt regendi agrarii, ocStupidi viri, non redietante vesperem, Qtiod si redeat, haud hoc magis quod pransitet Parabitur,Iam nonne Bacchanalia mi sese in aedibus tenear, aut suo animo haud obtemperet quin ultro Porna prospicit, Obseruatius p ut assolet Ilium amasium, Nihilominus rogo num velit mihi cotaredi

ACTUS L SCENA III.

Porna Andrisca Hieronymus.

P Raestolor,at frustra decca Andrisca adest.

Quid te expulit mi charat num vir est domi An. No est, ad hoc veni te ut alloquar. PM.quid est An Abegi in agrum Geponum meum,& tuum. Aplatanon in coriariis laboribus Non ambigo quid si inihi coricesseris In cenopolitimi quis hoc Baccho die

Se tempereri iussanserem, lepusculum, Farcimina ,3 pcrnas parari lautius, Nitillaberit,si adsint modo qui combibant At pch: dant: non usq; Balchanalia ., Laetandum erit, bacchandum erit. tandum erit

His orgiis risu, iocis, d potibus

19쪽

Baccho parantur orgia Poria uidem libens Tibi congredere Andrisca, sed aliis mihi Charissimis condixi amiculis, quibus

e gerere morcin oportet,& concedere,

apropter hodie abire non est integrum, Cras quolibet me abduxeris. An te scio equidem Hieronymum opperirier quid amabo dic Cum sacrifico tanta est tibi communio An non sat est maritus, hunc quin advoces Por. Abi meribibula, tun laonestum ac sobrium Conui, tum amiculi milii impropcras' abi. An Vale meretrix, meres, tun pro bonis Conuitium nruaquam cisi inedia perieris Vermiculam panis tibi porrexero. Valeat meretrix Hiscret, ut ostia domus Acclusero, quaeram cas sympotrias, Por Illa abiit, ast ubi moratur amiculus Hie. Hem Porna. Por.ades ne amice quid Iaa fimus FIoratus es iamdudum enim te expedio.Hie.mcIn angulo hoc Andrisca stare compulit. Por. Habes lagenulam Hie habeo, pinguiusculam Qtiol ahilem. Per.bene est animule acceptus cs. Quam ocyssime, dum illa intus est, tedium subi. Factum probe,nullus videt, factum ostin , Andrisca iamredit parant se Bacchidcf.

20쪽

Hae valeat,illae insanum,nos clanculum Clauso osticinos nostra agamus ludicra.

ANDRISCA sola. Vid ostium Porna repente clauditure

An irruit praeda lupus, dudum cui Parabat insidias habeat ad nauseam Neretrix, sed eccas, prodeunt Mimal Iones, Coerus p Maenadum,quibus cum perstrepens Haec auspicabo sacra Bacchanalia.

Chorus Mimallonum.

Versus sunt Iambici Dimetri, ut d in reliquis omnibus

Bacche Iaccheoheohe, ornate bacchanalibus Bacchum coronaηJcchides. Iacche mc. Bacche Iac. Risu ocis, dc potibus Baccho parantur orgia Iacche Bac. Otac. Bacchi surore corripi tu oportet Maenadum.