Animadversiones de febre petechiali

11쪽

moerore, capitis gravitate aut dolore, temulentia, vertig Ine, somno turbia lento vel vigiliis, doloribus membrorum theumaticis similibus et vel coryZa, tussi aliisque symptomatibus catarrhalibus, vel nausea, vomitu, alvi obstructiones sive di arrhoea et aliis ga tricis symptomatibus, Urina modo lympida, molo turbida et c., quibus Consueta febris symptomata,

ut plurimum tam εn lenia, etsi versus noctem patii taliam ingravescentia, accedebant. Plerumque circa quartiam diem, inter Irim serius, pete Chiae erumpebant, nonnUNqtiam Clam symptomatum levamine, saepe Vero sine hoc, vel adeo cum illorum exacerbatione. De echiae vero exhibebant maculas praecipiae in collo, pectore, brachiis etc. apparentes et punctulis minutis, seminibus papaveris vel milii similes, pleriamqrio ria bras vel roseas, cutis superficiem non CACedentes, ne ille Pression eva

nescentes; rarissime singulae aliquantum eXStantes sive prominentes et quasi pia stulas rosei COlOIis sistentes reliquis interspersae erant. Majores Veio maculas, quale; pote chia symptomaticae formare Solent et quiae recte pro ec Chymoissibus habotitur, tantum in nonnullis aegrotis vidi, quorum morbus ab initio neglectus aut male tractatus ad putridam indolem versus esset. Ceterum petechiae post aliquot dies

palloscebant; saepe tamen no Ua earum erupti a secrata est.

Circa septimum aut nonum diem ipsa quidem febris plerum quo valde minuta est , aut . Prorsus deferbuit,

12쪽

ut adeo pulsus tardior quam in statu naturali et debilis ε,-set; saepe vero aUt g a Uitas capitis, vertigo, susurrus auiarium . delirium est lassitudo invalescebant, atque, ut pati cis complectar, morbus ad febris nervosa' lentae, ploriam quo tamen mitioris, speciem prope accedebat, aut, si ilia sγmpto

mata nervosn Non accedebant, major certe vitium languor

comparuit, quam qUi post sebi sim actitam simplicem, vel

catari halem et rherimaticam superesse solet. In aliis longe mitior erat morbus et vel septimo aut nono die, nullis symp- tomatibus nervosis Cum illo consociatis, in sectandam valet Udinem Conversia S et praecipue sudoribus judicatus est. Quin nonnunquam adeo mitis erat morbus, ut aegri petechiis conspersi ne lecto quidem affigerentur, sed incedere et negotia sua obire possent, quod et in aliis epidem iis observatum esse legimus. Ciarati ix quaedam aegrorum, quae initio hujus epidemiae febre perechiali labora Uerat, postea id ratidem a petechiis sine febro occupata est, quarum erriptionem an X te taet, respirandi difficultas et alia symptomata praecesserunt, a quibus vero emptione perfecta ita liberata est, ut nonis ni; i lassitii dinis sensus sDperess t. Ubi vero ab in illo neglecta vel praepostere, in priuiis p Urgani ibris aut calefaci intibus, clarata fuerat, gravioribus Dbris nervosae Vel putridae Fymptomatibus, et praesertim quoqtie alvi si rixia immodico vires exhauriente stipata incessit atque adeo aegrum Piaecipitavit.

13쪽

Plures et praestantissimi recentiorum febria pete chia

lis scriptorum' statuerunt, gastricam esse praecipues illius indolem eamque a primarum Viarum caco Chylia originem ducere. Hanc vero sententiam vel historia prioriam epidemiarum febris petechialis, cuius naturam iam PETRUs A CΛ-sTRO inconstantem et incertam iudicavit, non omnino Confirmari crediderim ' ). Verum et nostrae febris pete chialis

das Angelien ersatiraer Aergio. Ructores vero hanc Sententiam tuentes Citavit praecipue STRA CRIUΜ, STOLLI UII , BI CN-HOL ZIUM et Q UxRINUM. Non tamen placie negavit, morbum hian C aliam formam in diaere posse, addens p. 150: , , ICH Sage

) Da febre maligna puncticulari, secl. I. aphor. I. oov) Cons. quae de varia si multiplici febris pete chia liq indole,

14쪽

10 constitutionis accurata observatio mihi probavit, illam sonis

tentiam vel idoneis argumentis destitui vel certe ad plura, quam par sit, eXempla tractam esse. Neque enim in hac constitutione ulla signa gastricae cacochyliae comparuere, neque in ejus claratione opus erat purgantibus, quae potius

noxia comperta stant.

Cl. KREYsis io' causa primaria febris petechialis , sicut morbi maculosi haemorrhagici Gerthosii et scor buti a statu ab normi vitalitatis systematis venosi pendere Videtur, qUam sententiam et ipse Cl. PUcII ELT amplexus est, etsi hic concedat' ' , petechias cum febre synoch a conjunctas ab atafectione arteriarum originem ducere posse. Ille Vero contendit, tribus his morbis haec symptomata Communia esse: Saragri inem nempe e vasis sub epiderm idem effundi, magnam ad hae moralia gias proclivitatorii Coso, aegrosque magni lango oris sensum habere. Sed haec potius ad symptomaticas et in febribus putridis apparentes quam ad primarias petechias spectant. Ipse etiam Cl. KREYsIGIUS professias est, eos vald errare, qui causam primariam febris pete chialis in dissolu-- Dio Kranklieiten dus Heretens, Th. I. P. 174. sqq. Das Venensystem , P. 522. qq M M) L. C. P. 56.

15쪽

tione sanguinis et magna totius corporis debilitate positam esse opinentur, illa iri potius ad propriam affectionem venarum posse referri. Neque negat, febrem petechialem initio plus minus inflammatoriae indolis esse atque magnum malo praesidium esse

posse in Uenae sectione. Causam Vero horiam morborum non in systemate arterioso positam esse absentia eorram Symplomatum,

quae affectionem arteriarum, comitari Soleant, probari contendit; inultis contra phaenomenis affeCtionem systematis venosi demonstrari. Sanguinem scilicet et sub opidermide stagnantem, et per os et nares effluentem nigricantem minusque Concres Cenintem, sive Uen Ostim esse; fluxum sanguinis sine ulla mutatio novis systematis arterio i fieri; sanguinem quidem copiosum e. g. per os et nares profundi, verumtamen duntariat stillatim, Don rivis prodire At vero haec omnia, quanquam in morbo ma Cialogo et pete chiis symptomaticis ita se habere lubens concedam, haudquaquam tamen ad petechias primarias referenda duco, quarum quippe Color ruber et roseus Sit et quibuscum nullus sanguinis fluxus conjunctus esse soleat. Si Cut Uero arguinm6ntis a Cl. Κ REYsIGIO allatis mihi non persuastam est,

causam fiabris pete chialis praecipue in affectione systematis venosi positam esse, ita neque rationem illius affectionis illustratam esse video. Equidem potius crediderim, fomitem petechialem, qualiscunque ejus indoles sit, saltem non solis Venis, sed praecipue quoque irritabilitati cordis et arteria-

16쪽

rum, quae In omni febre eXCitata e8t, nec minus vasis capillarib iis cutis stimulum inferre.

Do prognosi in febro pete chiali recentissimus hujus

morbi scriptor, Cl. PERCIVALI Us ') stat riit. ad eam accuratius formandam facere potissim iam hanc clis: inctionem, nemini huc aqque Cognitam notatamque. Eas nempe peiechias, quae in junio libus hominibus ante quartum aut qDintum sebris diem appareant, duobus aut tribus fere diobus aere frigidiusculo, lotione aquae frigidae et alvi purgatione frigari, neque eaSdem,

qu Antum ipse observaverit, periculum adferre. Eas Contra, qtlae seriori stadio, vel sub crisin febris, posteaqriani necessaria evacuantia remedia adhibita fuerint, calorque Corpo iis modum paulo excederit, in conspectum Venirent, pericillo Sas ESSE.Sed hoc discrimen neque plane n OVum, neqNe ad Cottam prognostra Rimandam semper idoneum judicandum est. Primum enim dudum ab aliis ' animadversum est, primarius pete chias ad quas prima species FE BCIVALII referenda est maturius, circa qUartum pleriamque diem, interdum quoque citius, erumpere, easque saepe benignas esse; secundarias et symptomaticas ad quas secunda species PERCIVALII pertinet , derius et morbo Utplurimum provectiore, sive ad finem veris' Account of an epido mic pelechial febricula, in the Duhlin Hospital Roporis and Communications in Medicine and Surger1. Vol I. p ai 5 qq.

17쪽

gente, aut ad interitum properante, apparere, et in i ἰς prae- Ciprie aegrotis, quorum Sanguis regimine et medicamentis calidioribus praepostere et Vehementer concitatus aut ita depravatus sit, ut ferme putrefiat. Deinde vero nec primarias aut maturius erumpentes semper periculo Vac Are Cominpertum esti sed potitis praematurae nonnunquam valde e Xitiosae a Ronon ΕΥΟ ) aliisque observatae sunt ' . Non ergo, ut iam rocte monuit BURsgni Us ''' , solum eruptionis tempus, sed alia nec minus simul attendi di bent, ut prognosis fausta, aut infausta eliciatur.

Cura se biis petechialis, quod iam alio loco eXposuit ,

ad curandi rationem generatim eXanthematibus Con UeNien tem 'Ccomodanda est. Nonnunquam, tibi nempe morbus benignus, regularis et simplex est, res vel nat Urae omnino

committi potest. Inflammatoria febris in primo stadio indoles methodum antiphlogisticam indicat. In universum tamen non adeo vehemens ost, ut sanguinis missionem qtiae tamen in magna inflammatoria diathesi, plet hora et c. omitti non debet exigat, sed vel in gravioribus symptomatibUS CR- Pitis aut pectoris tutius sanguis per hirudines vel cucurbia

18쪽

tulas scarificatas detrahatur. Utplurimum vero seniora antiis phlogistica conveniunt, atque a sortioribus eo magis abstinendum, vel saltem cautissime et parcissime iis latendrina est, qtio facilius vires vitae in lioc morbo dejiciuntur vel adeo

febris in nervosam inritari potest. Ita liae in nostra cotistitutione plurimis utilissima visa sunt mi X tura temperans ex sale tartari ciam aceto vini s. succo citri satiarato, aqua fontana s. rubi idaei et Oxymelle simplici s. sγriapo rubi idaei, vol decoctum althaeae cum o Xymelle simplici, sive, praeSertim morbo parillu iam provecto, sale amni Oniaco aut spiritu uel indereri, qMibris potus refrigerantes, demulcetates et victus tenuis iungebantur. Quin haec remedia, sicubi mitior esset mali vis, ad sejusdem cinam absolvendam sufficiebant. Ubi vero

circa septim iam aut Donum diem morbus febris nervosae speciem prae se ferebat , tum, praesertim sensibilitato aucta aut a taxia nervorum cum debilitate ita DCta , praestantissimum auxilium offerebant Valeriaria, aut Si malum gravius esset, camphora, vi sensifera vero torpente flores arnicae et alia excitantia, sicut extrins CCUS VCSi Cantia. Atque Universim curae febris nervosne convenientia rθmedia . Sin vero duntaxat virium languor sUporer3t, methodUS roboratis vario do bili

tatis gradui accomodata ad curam absolvendam idonea erat. .) Vide supra P. 3.

19쪽

Ceterum emet; ca et purgantia ut remedia primaria sobris petechialis post SI BAORIUM in primis b. RicΠΥRRUM pracdi-Casse, iam Mapra ) memoratum est, atque nuperrime etiam Cn. ili artica laudarunt Viri illustres et expolientissimi KREYsΙ-C1Us' ') et Psin civΑLius. Addidit vero Ric IITER Us ), se. εicubi emetica et purgantia Dr remedia primaria febris pete-cbialis praedicaverit, non nisi febrem pete chialem simplicem spectare, atque ad ejus curationem praeter emetica et Cathartica medicamentis opus non esse , in febre Contra Pe- techiali putrida, ner osa et inflammatoria sola e Vacuantia non SUfficere, sed i t alia remedia, quae valia febris indole indicantur, sine purgantibus ad morbum tollendum non Valere. Sicut vero ad sententiam, febris pete chialis indolem praecipue gastriCam esse, accedere non poteram Cf. p. 9 - io. , ita ne que Cori Cedere possum, pili gaiatia semper et ubique in hoc morbo locum habere. Sordibus re vera febrem petechialem gignentibus aut comitantibus et alentibus utique indicantur; sed in febre potechiali simplici illa non modo non NECessaria, sed etiam Saepe noxia esse, ja in loco supra laudato' a') P. 9 - IO.

20쪽

me dictum, atque nuperis meis ObserVationibus confirmatum est'). Nam cum in nostra Constitutione generatim signa saburrae gastricae deessent, neque ulla evacuantium indicatio urgere videretiar, cum quo obferVassem, Cmetica et piargaritia ab alii initio morbi adhibita morbum neutiquam levasso, sed potius pejorem se ci88Q, ntque praesertim quoque di. arrho eam stiper 'O Uientem e Xitiosam fuisse, tutius mihi visum est ab illis plane abstinere. Atque vel absqtie illis cuia rationem febris petechialis simplicis optime absolvi posse vidi et mea leniori et simplicissima medendi ratione omnes illa Iaborantes, dummodo ab initio nec neglecti nec praepostere curati essent, ad secundae valetudinis Ustam perduxi. Plaeterea hic speciatim mentio facienda est mercurii dulcis, cui in remediis febris petechialis primum locum tribuit Cl. Hi MLYUs' ) EX Qiris vero sententia non solum ad alvum aperiendam idoneus est, sed multis aliis virtutibus in hoc morbo commendatur. Morbum scilicet putat ut plurimum per contagium gigni et periculosis affectionibus hepatis praecipue sive capitis, aut inflammationibus lentis Visceriam sociari, atque ad ea debes lianda illud medicam es Diatum maximam vim habere, ideoque Se plurimis aegiorum Cons. supra r. 9 - IOLGς L. c. P. 55