장음표시 사용
391쪽
Contrarium tamen tentat Hierony.Verri num. 133. sed sutilibus nititur iundamentis, quae relatu digna non Videntur. M Haec eadem conclusio non procedit in eo, qd pollicitatione fuit promissum,quia non est debitu, nec ciuiliter,nec naturaliter,ut supra fuit conclusum,ita probat Bartolin.nume. .cui contradicit Verri nuo mero.I .motuS ea ratione, quia ex pollicitatione promissum,naturaliter est debitum, quae conclusio comuniter est reprobata,non enim Verum est quod pollicitatio naturalem pariat obligationem, ut an tea fuit diffuse tra statum,& conclusum, de dato in subsit nainralis,m non est efficax. Ideo in consti tueto contrahendo non sufficit,ut saepe dixi, per textu in l.iij. I. primo.sside constitu.pecunia, & hoc proce dit in pollicitatione priuato laeta,& ita sentit Bartolin.caeterum si sit pollicitatio Reipublicae ex causa iacta non est dubitandum quin de ea re consti tutus contractum Vires habeat. nec ulla disserentiae ratio adduci potest,An autem ex dispositione legis, sine conuentione debitum, in constitutum deduci pota sit non leuis est quaestio,neque contemnenda, quas sequenti capite tractandam reseruo.
constitutum an habeat lacum quando alia actis compea
Latitersocerum. * conuenit. 1sde puctis dotalibus. nu. a.
392쪽
Rctiois duae subsidiariae an cocurrere piri ex aequitate. FL de pecoribus. C. de lege aquil. . 6.G' g. constitutum non ualit*per dcbito nondum contrum,li
cet in confusio,quis is debitor,nu 9 constitutum super eo quod ex lege tibitum est, sit no
Pactum seuper eo quod ex lege debetur, an ' efficax es. tru constiturun an citra stipulationes quod no. ixi VBITARI solet utrum ex λl Jegis di- ω D spositione,sine conuentione debitum possit in consti tutu deduci,qua in specie Bar tolii .col xin. nu. .existimauit oportere omnino id quod in costitutu3 deducitur, ex aliquo contractu esse debituria,nec sufficere obsone3 a lege inductam .Hanc opin.fulcire Vr tex. in l.is. debitu, in Verb.ex contra stu. Ede consti .pecu.postea dubietat Barioli tanten ante eum hoc magna authoritate comprobauit Ang. in l.legitima.Edepact. Secudo munitur haec sentctia fri Ang.ex eoo actio de constituta,nunis locum habet si alia aetio potest competere,ut Vc sentire text.in I.de constituta, . Inst.de actio.Vbi consti tutae actio locum non habet si stipulatio erit contracta. 2 Hsc tamen facile tolluntur,quia adf.debitum mdetur non negari,quin et ex delicto, re ex alia qua/cuno caula debitum,possunt in consti tutum dedoci,si alijs iuribus vel ratione probetur.Ad tex. in d. s.de constituta,dic illud procedere in conuentione
quae fit constituendi ca, haec si fiat animo stipuladi. non producit actiones de consti tuta, nos loquim urde
393쪽
de debito praecedente super quo fit constitutum,ct cum hac obibiae psit concurrere,i.Vbi quis. .de coesti .pec. Tertio pro opinione Ang. Vr text.in Linter socerum. I conuenit.Tdepa idola.iunc'.l.siquis. puxore.il .de don.inter Vir.5 VXo.Vbi conuentio inter Virum,oc VXorem de refundendis impensis fa vitis in itinere non parit illi actionem, sed datur uti lis assitio in facitu3,uus subsidiaria est l. quoties. Edepraesc.Verb. ergo actio de consti tuta no potuit com petere alioqui ad subsidiaria actione non confuge remus.Fulg. tenet contrai i una, in imo constitutum
fieri possit super eo acrex legis dispositione est de hi tum,& hoc presupponit Bar. in d.Uegitima colli. h.ante fi. nu.3.qui ait hoc casu non esse necessarium consti tu tum,quia fm eum, Paetiim nudum appositum super debito legali assitione parit, quasi sentiae l3 non sit necessarium fieri in posIe,re sequuntur c5 muniter Doct.& in specie constituta cotrahi possit,defendi i Alex. in d .l.legi tima,cOl.h.circa me. nu. 4 ibi Iaccol.Vlt.ante ii.per tex.in d.l.is. debitum qui gnati ter loqui turde debito,ex quacunq; , α non potest negari,quin legitima obm habeat cam,d.l.legitima,& hoc loco Mod.nu. 4-&Γbat Gali. nu.7s.col.xviij.in fi. Vbi gnaliter concludit in debi tum etiam ex delicto,Vej q uasi delicito,& ex ob ne legali in consti tutu deduci pol,&admittit Verr. hicnu.IV.Melius probat text.in l.qui iniuriarum. E de conssipec.Vbi qui iniuriarum tenetur vel furti, vel vi bonorum raptorii acitione consti tuendo tener, oc sic ex alia causa, in ex contractu debitum pol in consti tutum deduci.facit tex. a nemine allegatuς in l.pen. I.V: igitur. Ceo.titaquς simplY dicit constitu,
tum super debito fieri posse,nec distingui aliquod genus debiti ab alio, dummodo Vere sit debitum .Lefficaciter debitum, qualecunt igitur rone,sit de
394쪽
hi tum,lex illa locum habebit, quae simpli loquens, simpla est intelligenda,l.is maliter.T de leg. praest.
l.de pretio.ff.de publicia Non obsta.inter soceruis. conuenit.Ede passitidotal.Rndet Alexa in da legiti ma.nu.4.aestionem Vtilem de qua ibi,posse concur. rere cum actione de constituta,quae a prstore in subsidium ex aequitate suit introducta, ad hoc addit cit Alexa.de pecoribus cum glo.C. ad leg. aquili.&inl.quemadmodums magistratus, ct ibi not.fLeo. tit.& l.item si obstetrix si quis hominem eo. tici quihus in locis actio utilis, Oc in factum aestio cocurrui quia anabae ex squitate competunt,Vt no.glo. in d. l.de pecorib.&in d. f.magistratus,ec Barto.& Alin. α Iac&alh,ind.l.legitima,quo exemplo idem po/test defendi in terminis quaestionis nostrae, Vt .Lac tio de constituta concurrat cum utili in iactu actio
Aduerte in concurrant ambs ille actiones de quibus loquitur glo.in d l.de pecoribus,t in d. f.magi stratus,apud me non est omnino eX peditum , nam tex.in d a.de pecoribus,proponit casum in quo pG cora per iniuriam fuerunt inclusa, Oc lamae necata, ct tunc datur actio legis aquilis da.de pecoribus,diuersus est casus,de quo in d 9.magistratus,ibi.n.sine ini uria suerant inclusae pecudes,hoc est sub praetexetu pignoris custodiis,& dum creditor cibum affer ri non patitur latras necate sun hoc cas datur in factum actio, d 6.magistratus. Et sic non concurrui lis actiones, sed altera altero
casu competit,&cum hac distinistione intelligedus est tex.in d.l.item si obstetrix.f. si qui s. g. ad Ieg.aul. vi.snulla ini uria circa hominis inclusionem fuerit commissa,& tunc si sanae perij datur actio in factu ut ibi,si per iniuriam fuerit inclusus, datur legis Mquilis acturidd de pecoribus, autem ambae actio
395쪽
- nes ille concurrant eo casu,nulla lege probes, qui quid dicant Alex.& Iacin d. l. legitima. s Secundo aduerte circa teX.in l.inter socerums couenit.fl.de pac.dota.mihi Videtur probari ex eo,n5 Competere aetionem Ullam ex pacto illo nudo,ctsie non subesse constitutam utilem in in laetu3 danda esse scribit quae aetio meo iudicio, ex eo competit, quia mulier literis mariti euocata,ad eu .pse sta est, ut ibi exprimit lex,ideo aequum est sumptibus mainriti iter fuist fuisse, reppea impensas in itinere fa
istas a stione illa recupera mulie quas etpacto non intercedente maritus sustinere debet.l.si quiso uxore,in prin.ff.de dona inter Vir.&vxor.&cum dada sit utilis non diressita aestio,not.MΟder.in l. legitima. n. .F.depac. aestiones no oriri ex paeto sup eo quex lege debet apposito, alioqui directra copeteret. 9 Sed mirii videbi tur,cur no cotracta sit costi tuta, cum praecedat debitu es Ma d.l. si quis pro uxoremdeo mari tu teneri incipere, faciti sim pensis seu d4 fiunt, sed anteaq; emerserit necessita non pol cogi,
nec dici tur debi tor anteaq; impenss iam fuerint,&propterea in constitutum deduci non potest, quod nondu est debitum nec speratur debitum,l.is.dini tum .Ede consti .pecu. quod si post impensas facitas conuenisset maritus de eis soluendis puto constituis' tae pecuniae assitio competeret, reconsequenter stat firma conclusio cUiter recepta, P etiam super dehito legali constitutum fieri Vtiliter potest, re hac c6munem attestatur hoc loco Verr.num.I4 . α hanc declarationem ad tex.in ds.conuenit diligenter no ta.& memorie commenda ; quia plurimum suffragabitur adsensum, l.si tibi.C. locati.de qua disti,
396쪽
arbitrantur non subesse constitutum, quia non fuitia sta mentio de priore debito,quod mihi no placet, quia est contra d. l. si tibi.C.loc. Z io Ad aliud aduerte,quod tradit Bar.in d .l.legitima
non esse necessarium constitutum,in eo quod ex lege debitu3 est,id no procedit,si forte tertius aliquis
non debitor,onus lolucdi subire velit, tunc necessa rium est constitutum,ut animaduertit Ias. in d.l.legitima,circa finem.
1i Amplius ego existimo etiam esse necessariu3 hoc idem,qn debitor ipse,quod ex legis dispone debet,
in conuentionem id deduci t,tunc.n.no aliter ex coeuentione tenebitur efficaci ter, qi si constituta fuerit contra sta,aut stipito interposita I de costituta, Insti. de actito. nec. n.lege probatur axioma istud a Barto Io excogitatum,oc a caeteris comprobatum, Oc propterea recite id redarguit Fulg. regulam. n. habemus in ex pactio nudo a filo no oritur,l. iuris entiu36.igitur nuda,a qua non reperitur exceptus casus huius.
1,Non ob. teX.in l .non impossibile.is de pat h. que3 adducit Alex .in d .l.legitima,loquitur.n.de pacto incotinenti apposito,in ipso cotractu quo casu nemo ne patefficax esse paetum,l in bonsfidei, l. peteS.C. de passit.l.iuri cntium f. quin imo.ffeo. titu.sed si eae interuallo fiat paestum nudum super eo quod ex logis dispositione debetur,quod ex eo pacto,nascatur actio,sine stipulatione,aut sine constituto, id nulloi ure probatur,fateor tamen quod erit constitutum, O de costituta a filo dabitur,si caetera ad constitue dum necessaria concurrerint.
397쪽
c A P. I I I. Constitutu confessu contrabitur, sine eo non uulit r. constitutum non contrahit qui bipulari uoluit, n. I. constitutum ad solutionem , er sui actionem referri
Pactum constituti debet habere relationem ad prius debi
Alioqui non facta mentione primi debiti non ualit,nu. s. Expressu relatio ad praecedens debitum feri debet, ut sit
Forma constituti est ut pro debito praecedenti fiat, . 9.Forma ex praebumpto constensu non impletur. nu.'. constitutum uerbis fieri debet aut scriptura,nu IO. Expressum uerbis non dicitur,quod ex coniecturis perucipitur, numero. I l. V IE R I etiam solet quomodo contrahat constitutum,qua in re no est dubitanduquin consensu fieri possit constitutuue,Vt exprimi t tex.in l.i.in prin.ffde const. pecu. ibi constituta excosensu facta custodit. Iccirco inter absentes fieri poterit, prout re pacisci,l.Vtrum eo. titare quibuscunq; verbis,l.qui aute in fi.eo.ti OcPer nuntium,Vel per epistola d 6.viti. oc de epistola est exemplum,in l. litius,oc in l.quidam eo.tit. 8c in I.cum quis.Iulianus eo. ti t.Itaq; sine consensu costi tuendi non contrahit,&sic non sufficit l, re animus sese simpli obligandi, sed ops animum eonstituedihre,alioqui non tenetur de constituta qui nonanio trio constituendi aliquid Imittit, exemplum in eo qui per stipulationem promittit, is.n.non renet de
398쪽
consti tuta,sed iure ciuili obligatus est.f.de constituta,Inst.de actio.quo fit,ut qui stip stari voluit, si ininutiliter stipuletur,nihil agit,non. n.agere poterit ex stipulatione inutili,sed ncc de consti tuta experietur quoniam no animo consti tuentis, sed promittentis factum sit. l. is. eum qui, st. de consti t. pecula. ex qui hus apparet aliud esse promissionem simplicem, a liud constitutum. Σ Existimo autem consti tu tum,ad solutionem, seu satisfaistionem debiti iam contracti esse reserendit,d6.de consti tuta, ibi soluturos se constituerunt, ita concipit Verba tex.in l.iiii.&inl.eum qui, in princire ins.lulianus,&in s. item Sinl.qui aute in priri.&in l. promissor.i .ec 8.eo. tit. Oc alibi *pe praesertis in au fit. si quando.C. de consti.pecu. 1 Quamobrem non leuis quaestio esse solet, utrum' secunda haec conuentio, quod constitutum Voca mus,expressam relationem ad debitum praecedes lire debeat,an vero simplex promissio sufficiat nul Ianaetione facta de priori debito,dumodo postea reperiatur eadem esse rem,eiusde qualitatis,&quantitatis,ut in I. cum qu ritur, ecl. seq. isde exceptio.rei iudic. intelligatur esse constitutum.
4 Multi arbitrati sunt oportere mentionem fieri in costituto,de priore debito, ita Vt appareat sua quo celebratum fuerit constitutum, exemplum sidixe, ro,decem quae calendis Iulia promisi, vel quae titius tibi debet,ego tibi soluam calendis Septembribus. vel de eo satisfaciam, iura ilia exempla proponuntur in l.eum quis Iulianiis quoque.is de constituta pe cunia,& in l. litius,&. in l.quidam,oc in Lultima, eodem titulo.
x , Quod si quis simpliciter promiserit se illi daturii
stichum hominem,non facita mentione prioris oblimationis,licet postea de ea appareat non dabitur de
399쪽
eonstituta actio sed erit simplex,&omnino nudus Pactum,quia no animo constituendi, sed promitte
6 In hanc sententiam ire videtur Bartol. in d .l. pri
mas.l. nume.2.clarius amplecititur Bartolin. quem Bald.noueli. Vocanti hoc loco column.X'. circa me dium,nume. 6.ct ante eum hoc tenuit loa. Petruc.
de monte Sperellant. aista quae contra.C.de pactis Oc in d.l.is.debi tuminenti t Bald.in Rubri .Qde comstitu.pecvn.& Azo.in summa,cum ait sufficere quscunque Verba, dum tamen apta ad eXprimendum hunc sensum, sci licet quod paciscatur se toluturum debitum,& Ioan.Baptist Sariseueri.de Pact.q. Penu. Idem admittit,cum di stimione quadam,clarius Iason hoc loco colum .iid .post princi . numer. 1.qui in constituto exigi texpressam relationem ad debitus
7 anterius. Et licet quidam crediderint eum exige re, promissor utatur Verbo constituto,iamen fal/luntur, na3 suit tam supinus Iacut ignorauerit teX.
inl.qui autem in fin.eodem titu. sed dicit constitu tum contrahi si fiat expressa relatio ad priorem ob gationem,ideo perperam redarguitur a Mod. hanc eandem sententiam, scilicet in exprella relatio fieri debeat ad debitum praecedens, probat Rip. hoc lo/
3 Hanc opinionem sulcitI.is. debitum. Ede constitu.pec. i debitum ex quacunq; causa incomtutu
400쪽
deduci potest igitur op3 super debito fiat, quod
vix fieri pol sine eius mentione expressa. Secundo tacit tex.in I.de constituta.Insti. de acti. Vbi pro se Vel pro alio soluturii promittit qui costi tui is sic fit mentio de eo quod solucdum est. Tertio exempla ola consti tuti, i n titulo de const. pecu.proposita habent expressam relationem ad priorem obsonem tini titius seio,ct in l. luidam,&ml.Vltaeo tit.quae exempla lice t non restringat, tamedeclaransit .damni infecti .isde dam .infectis Q uarto forma consti tuti hςc est,Vt pro debito antecedenti fiat Gallia. nu.68.& Leo.num .97.qui dicit huic contra qui sormam a praetore traditam fuisse, re admittunt ocs qui contractum hunc nominatus esse arbitratur , sane forma nunci subintelligit, sed exprimeda est in ipso actu,8c in ipso costituto Imo. Pau.Cas .Alex.. Are.ini si quis mihi bonas.iussust de acqui. hqre.Alexa.consi cxvi .lib. i.l.cum hi si praetor is de transac. nec sufficit tacite,aut ex subauiditione id subintelligi, per ea quae tradit Areli.int. Rallu in prin.col.iij. er.ex quibus iurib.ff. delibe.
oc posth.ubi ait a stu3,qui pro forma interuenire debet ex sola iuris prςsumptione non impleri, qS sci tu notatum dignum reputat Gallia.inl.Lin princi.
que sorma constituti super promissione soluedi de bitum iam contrassitum Versetur,vel suum, vel alie num sorma limoi exprimenda est in ipso costituto contrahendo,nec sufficit praesumptio,vt dixi.
io Quinto lex requirit constitutum verbis fieri ex
parte constituentis,& licet sufficiant quaecunq; Verha,in Verbi S opus est,d. l. qui autems. Vlti.ffde conosti tu .pec.igitur consti tutum no intelligetur esse coetractum,nisi verbis expressa fuerit conuentio,& itaeoncepta,Vt ex Verbis ipsis rei ultet constitu tu nec