장음표시 사용
521쪽
reane an aenea sumi debeant. inquiunt qui seno aes praeserunt hoc leuius esse 1 es siethuq tractari, minusque rubiginem trahere u serrum: contra qui ueri serrum anteponunt vallatorem huius materiam laudant aere emni esticacius ro
bustiosque serrum est atqui de ferro couenit, si natus esse sed superuacuum estetiimium robur; ubi eiu nulluς est usus, cum liceat haec ex aere fabricare quod molitu; est & satis roboris habet licet tamen & ex ferro. Quoa si ex aere sant sumatur id quod ducitur nam quod cogatur facilius rumpitur comminuitu que ita ut presset ex ferro b c parare quam ex fuso aere sed quoniam serru cito
rubigine obducitur; ideireo aliquot interpositis diebuq subinde pingui aliquo
inungendum ac ne rabiginem sentiat manu perfricandu . At arcet quis si serta iorum neglectum rubigine eorrumpatur id culpa gomini ipsus organi seri Ex quibus partibus organa constent,& quis sit earum usus. Continetur omne organum non omnibus sis qui biicia ex iis que numerabo, nempe bas cruribus, transuersariis cubatis, axibus, regulis testudi nibus cochleas; tympanis clauis manubriolis ductariis vectibus; baculis vertasantibus obicibus cuneis item lunatis lignis orbiculis trochleas foti is operculis vertebris sbulis radie bus,uncis,catenis sors cibus sedilibus priapiscis, ad haec cochlea foemina quς graece Qibi, appellatur cuneolis chiniscis,colu bariis ergata. haec sere sunt, quibus organa componiatur, quorum usus sigillatim iam nunc exponendus nobis est. Basis ad id potis4ntium struitur, ut stiper i oeam erecta organa statuantur. Crura in organis & latera dicuntur in ii , quae erecta collocantur proprie crura minus proprae latera, sed in tractoriis proprie latera dictitur minus proprie crura. haec sere in organis statuuntur, ut ipsorum
machinationes contineant: proprie autem in organis erectis crura recte com
modeque dimensa ad illam pertinent conAendi ratione, quae excitanao prae statur Transuersaria, quae siti diu res sicuntur,ut graecum nomen indicat, ad crurum laterumque compaginem sunt aa quem usum primo praecipueq; destinantur 2hue aceedit quod machinationes quoq; sustinent vi puta troch leas eubito; atque alia quaeda. Cubiti ad eum usum in organis comparantur, ut per ipsos quae suo loco mota sunt a superiori parte extenta reponantur queadmo- 3 odum videre lieet in organis pabri atque Angreae in quibuς cubiti per si peritiqtransuersarium demisi4 in testu3inem figuntur, ut hac elata que prolapsa sunt a superiori parte intenta reconclatur latae cubitorum summitates alae ab archi tectis dicuntur imae vero partes quadratet calces hi ergo proprie cubiti nomi nantur, ses quidam vocabulo abutuntur. spathae impellendo sunt a sonear, ea autem spatha quae in Fabri atque Andreae machinamento est, viamia ubi extrahenao impellimus,ad semur in poseriorem partem erumpens, sunt & aliae
spathae in quibusdam organis ad alios impelle ii modo, fabricatae. Radice; &sbulae complures usus in organis praestant. primo enim radix & sbula in organo sal, et spatham distinet ad testudinem. est qui de in testuatne rassis spa- otha vero, qua parte quadrata eu medium habet eauum; in quod radidi ea Hem inditur.deinde sbula eontinendi eausa in spatha ac ra3icem pertusa inseritur. proprie ra3ices ad id sunt vi reeipere uncos post ni,& alios essectus praestare sea fibulae ite gratia est, quod machinationes immobiles seruat, ut puta a Xes. Cestetiae eo pertinent ut fbuit ex ipsis suspensantur quo seruentur in organis, neque decidant.Vnci aὰ cititur,ne mobiles machinationes moueantur, veluti axes,quoue in radices coniecti quaedam organoru machinamenta sistant. pervertebras
522쪽
i vertebras quas graeci ue dicunt fere id efficimus, vi quaessam organa immobilia moueantur sicuti crura organi Andreae.crura enim in organo trusi uersa secta vertebris fibulisque cotinentur ut organo moclo erecto, modo pervertebras inclinato circumducendo impellamus. ad exemptu huius structurae organi Andreae plinthii eruta prope basim secta sunt rursusq; vertebris conti
nentur,ut organu modo erigatur, modo per vertebras motum; adiunctis cruribus innitatur, viamq; illius organi praestet, quo δ planum eollocatur. hi sunt essectus vertebraru in organis. Axes ad eorporu 3uctaone; hoe est intelionem spectant,quoru quidam ab una parte ad alteram penetrant, ae per se mouetur,ao quidam latent,& per alias machinationes conuertuntur.penetrat avis in pliniathio Nilei & in seamno Hippocratis latet in Apellidis organo,quod,quia per tres senes circumuoluitur trispastum appellatur & in Nymphosori glosso como penetrantes igitur axes per se manibus couertuntur, latentes aute per alias quacia machinationes, exempli causa in Nymphogori glosso eomo per tym panum, & eoAlea as lentis imagine fabricata in trispasto per sanes alligatos. Ad elauos,qui in axibus infiguntur sun es alligantur vel habenae atque huius mo3i alia ad extendedum pertinentia. Manubriola dueharia, haetila versantia& vectes omnes hae machinationes ad axium cochlearu i; versationes statuu iunprimas occupant manubriola ductaria secun3as vectes,quibus minus eU-1o cacia sunt bacula versantia. plaeraq; enim ex ipsis exigua quum sint, una manu conuertuntur Chinisti cuiusmodi sunt in lyra, excogitati sunt ad aves continenδος.vbi enim sbuit no sint qui3 poterit aliud utilius inueniri quod enim ad vim pertinet, usum habent sibularia decoris autem causa, insculpta habent anserina capita lignea. Statutatur in organis phliae, ut ab uno latere ad alterum penetrates axes cotineant, cuiusmodi sunt in scano Hippo eratis & in nostro. Est & alia media lilia in organo Hippoeratis ad similitudine liter . u. eo nomine sabrieata,vt ad eam impellendi rationem,quae extrahendo iit, ubi femur excidit,accommodetur. Trochleae in organis collocantur, ut funes libere duci possint veluti in organo sabri quoil duplice troehleam,qua testudo mouetur, go in superiori transuersario cotinet.in nostro quoq; organo rursus trochlee sunt, quae per in3itos senes axes attollui.verum trochleae fere a3 id sunt,ut axes &habenae eeleriter ducatu sinusque ut ad intentione. quae alio intercedete motust accomo lentur orbiculi struuntur ad trochleam motionem qu per se sunt immobiles collocatur autem in medio earu quemaginosum in Demosthenistis p . ,& as senes cotinenclos ut in trispasto Apelligis Cuneus presertim paratur ad humeri caput in alam prolapsum, ac deinceps ad alios quoq; usus. At lunatum lignum prodest, ubi humeri caput in priorem aut posteriore partem excidit Est aute polus lignum infixum superioribuq cruru er tremitatibus in organo philistionis. luxato enim humeri capite braebiu extengitur, polusque o obiieitur ad hominis ceruieeg. Epipodia vero, quod & Epipigma ducitur, est u .sgura in ligno instulpta in quam coniicitur.u inversinqualis conspicitur in
eo organo, quo9 Hermes dicitur fit aute hoc ne ab Hermis vultu corpora te tantur, ut in organi copactione ostendemus G vero & mi nou comuniter parata sunt ut epipigma serat. Est quiae ostio itu lignum sex sigitorum in medio hebes. ιλὼ θωὴ vero lignum sex gigitorum rotusum, quod angustiori basi nititur.& quas illo simile est. Sut & in organis quaeda eolumbaria instuliapta ad similitudinem columbarum, quae ornandi causa facta sunt, atque ad id
523쪽
etiam,vt aliud serat epipigma. mpanis haec gratia est quod quaeda organo- irum machinationes quae madiimu usum prestant per ipsa paulatim mouentur, ut axes & cochles est autem tympanum rotunga machinatio dentata. At Delia phines fetibus inelus, machinationes motu phibet quod unci quoq; essici ut. Testtigines in organis ad id collocatae sunt, ut corpora quae restituuior paula tim. & minime concussa extendatur. quemadmoῖu enim testudines animalia sento gradu procedunt ita machinationes quibus illa reseruntur. porto autem ex testuginibus nonullae trasuersariis similes sunt,aliae oblongae,aliae cubi speciem repraesentant. trasuersariis similes sunt,in organo An3reg fabriue:obs5gae in quailrata columna quae appellatur Hermes: cubu refersit in rotunda co- 1 olumna praclidae Ephesi. praeterea testudinum aliae cubitos & spatha attolliat aliae cuneatam & lunatam appedicem quaeaam nihil attollunt, sed solum sunt ad extenden3um inuentae.etibitos attollit testudo quae sursum fertur,in orga no Andreae: cubitos & spatham testudo, quae est in organo fabri. cuneata, Se lunata appendis ea testagine excitatur qui in Herme est. nihil attollit sed se summodo extegendo est ea testudo quae in rotunda coluna Eraclidae Ephesi collocatur, smiliter & quae seorsum fertur in organo An3reae. Alae autem &gracones fibulaeq; infixae clauoru usum praeuat proprie aute dracones, quod ad materia pertinet in vice manubrioli ductarii fabricatur. Quoniam vero te
studines plaerunq; a cochleis mouentur proximu est, ut cochlearum structura, atque usum expona. comparantur ergo cochleae in organis, ad alias machinationes impellendas puta tympana & testudines quo paulatim & nulla ratione concutiendo extenJant Cochlearu quaecla quadratae sunt quaeda ad imagine lentis,quae sgurae nomen inuenerunt relatae ad capreolos, at non aὰ structura scapi quaelibet enim cochlea rotunda est ag tornu rotungata. disserui cochleae
capreolis, s alis quadrat alis ag lentis imagine dictitur quadrata eochlea est, quae capreolos habet quadratos atq; ex iis non solum Moglminei,sed etiam 3 eauu est euiusmodi eo lileas videmus in organo Andreti quae in letis speciem sunt id capreoli qss eatiu est alte angustu habet alia vero in sumo contra quod siminora bus laeti vertice ipso tenuatur. similis aute est huiusmodi eo , o preolus letietiit 3imidiati a qua figura eochlea lige ad imagine letis dicta est. cochleae igitur ta qua3ratae,il ad imagine letis ad motione Aiuersalu machinationu statutatur.quas ratς enim testudines copelliat que sunt ad imagine letis, primo quide tympana interdit etia testudines i ijs,quq pericochlia nucupatur.
Qua ratione quadrata cochlea tepudinem moueat.
DEmus testtigines esse ita fabricatas queadmoAu in organo Andreae,qua tu singulae pertusae sint,atq; in id cauu cochleae demissae, ab interiori autem parte caui ferrea,vel aenea lamina testudini infixa sit quae quidem lamina dens nucupatur. hic igitur dens testu3inis in cochles capreolo a lactuclitur. quost ut in quadam eochleae conuersone lamina; quae detis nuncupatur testudi- 4oni infixa, atque in cauo capreoli conteta testuAinem moueat. pr terea eti iis ipsseochleis quadi alis alia simplex est, alia duplex, simplex cochlea est, quae uno suntaxat capreolo est exeavata, unaq; testudine unpellit: in dupliei, bini secti sunt capreoli haee & binas testudines mouet, qualis cochlea reperitur in magno Andreae organo,quo3 plinthium nuneupatur. excavatum enim lignum est a medio ad transuersaria capreolis inter se aduersis,ita,vi quadam cochleae conuersone orsae testudines vel a medio vestis transuersaria,vel a transuersariis versus
524쪽
triis versus me3ium impellantur. est de alia cochlea stiplex an eo, quoa k tiqui appellatur excavata a summo prineipio usque ad extremum aduersis capreo lis quae rursus duas testudines mouet, quemadmosum in ipsa organi structu ra vademus. At cochlea ad imaginem lentis tympanum mouet, siquidem ca preoli cochleae tympani dentibus insiti machinationem conuertunt,quemadmogum cochlea,quae baculo versante vel manubriolo ductario conuertitur in
tympani dentes conueniens machinationem mouet: mouet interdum eadem
eochlea testudinem sed no amplius per detem quemadmodum quagrata,ve ium in scemina eoestea contenta,quae in ipsa testudine sentitur. quoniam te io studinis cauum,in quod cochlea gemittitur, excisos habet capreolos aduersos iis qui sunt in eoel lea lentis sormam referente sic ut id quod prominet ea ea preolis cochleae lentem reseretis, in cauo capreoli foeminae cochleae recipiatur; quodque cauta est in capreolis cochlear id quod extat edi capreolo cochlear sce minae capreolis a3mittat.Accidit aute in cochlee conuersione ut testudo mo do sursum moueatur modo deorsum quum cochlea in ipsius capreolis volva tui. huiusmodi structurae plurimae adhibentur ad organa que plana collocantur. ad id enim fabricantur ut homines, quibus luxata restituuntur, inclinatis organis insidant.organa enim quae plana collocantur,ita parata sunt, ut aegris super ipsa,vel sedentibuς vel euhantibus luxata reponantur. Priapisius,qui de, o stiliscus & scalmus nuncupatur, in quolibet organo, quod planum collocetur, statuatur.fit autem ea de causa ut ei parti quae inter anum & naturale est ob exiit ubi qui prolapsa sunt restit nuntiar. est igitur priapiscus ligniam octo digitorum,magna ex parte rotungum,ab eo quod superest qua Gratiam, sic ut qua drata ipsius pars conii elatur in eauum,ad literx.n similitudinem quadratum, in organo quoa planum collocaturrieliqua vero pars que extat inter anum Mnat rate obiiciatur Consgitur autem in trasuersarium. n. serreum, ut firmiter priapis eum cotineat sed in nostro organo vigere licet magnum. D. serreum ad
alium usum comparatum,nempe ad gibbam spinam per pressum impellenaa:
Opercula in organis paratur ut machinatione; sub ipsis occultetur, ne, si abs 3o que operculo suetirit idiotis pateant. Annuli a thibentur ad organa tractoria, ut alligari possint: ad alia vero, ut machinationes cotineant queagmossum in Menecliti Bucranio ubi axis continetur, atque ea te de causa in alijs organis. sollices in organis arcte transuersaria cu eruribus iungui ad hunc enim usum infixa, sorseea aeneas inuenimus. Adiuncta crura id efficiunt, ut organa, quae erecta collocantur illis innixa inclinataque eundem usum prestent,ac si plana statuerentur. Praesitus ex quibus omnia organa parentur, 3c quorsum singulae ipsorum machinationes spectet Aeclarabo in sequentibus quaenam ex organis
immora, suo munere fungantur,& quae mota:tum ex iis,quae mouentur,quae nam suo loco maneant quae locum mutent,dum mouentur: rursus ex ijs, quae
o immobilia sivit, quae perpetuo de ubique immobilia maneant quae eximi ponsint ad alios quoque usus igonea. Haee itaque immobilia sunt in organis,basis,
crura,latera, transuersaria, cuneata & lunata appensix,sedile, priapisci, atque alia complura. Vsui sunt quum mouetur vertebrae,unci,axes, tympana,cubi ti, eoel le testudines,atque huius generis plurima. Mouetur in eode loco manentia vertebrae unci tympana,cochleae,ps aerique axes.Locu mutant testudi
nes cubiti Forum,quae in organis immobilia sunt quae a m semper & ubique
immobilia sunt, quaeda dc eximi,& inseri possunt. semper quidem immobilia
525쪽
inanent bassicrura latera, transuersaria,raaikes sed ilia lunata appen si xi e Y trahi possiant in quibusdam organis, quamuis immobilia sint tum cunei, tum pri pisci qui ad alios quoque usus facti extrahuntur & immittuntur. ΕΜ Galeno de machinamentis.
ARticulis reponendis Hippocratis scamnum per se abun te est si quis au tem velit aliis quoque uti, est polyspaston ita appellatu, quoniam multis orbieulorum circuitionibus facilitatem pristet quod iter facientibu maxime
idoneum est refertur autem ad Archimede auctorem in urbibus vero no alie num est Fabri vel An3reae organum,cum erecto opus est: ubi plano scamnum Hipnocratis praecipue aptatur. De Glossoremo machinamento.
Non ali re quidem mihi glomoeomu vigetur a iunioribuq megicis inuen
tum,quod seu femur seu crus comi nutu sit,ubi callus circu3atur, como-ὰissime αδ mouetur. Habet autem ab ima parte axem, ag quem extremi laquei in si uersa extengentes deligantur. Inii elantur laquei extremi, partibus ossis quo3 curatur santque ex guabus habenis se vi quatuor uterq; capita habeat, bina a dextra totissem a sinistra ex iis eapitibus qui inferioris laquei sunt, per soramina facta in inferiori parte glossoconii ad axem duci debent: quae superioris, primo procedere ad superiora, deinceps ipsa quoque per latera glomoeomi perforata trais ei quibus foraminibus trochlear includantur.utrinque ergo ab exteriori parte glos ocomi, superioris laquei capita seren3a sunt ad axe his enim lici constitutis, una adiis couerso pariter ambos laqueos extengit Aeorsum velitis illum qui ag inferiora fracti ossi alligatur,sursum,alterum sic ut eomposta fracturain posterum liceat quoti3ie hanc laqueoru in diuersas partes intentionem corrigere,valentius vel lenius extenssedo.laqueum igitur,qui in inferiori parte est directa auctione axis extedit .eum,qui in superiori parte, intercedente alio motu, graeci δα - H Mga: Φία vi dicunt.
Α Avis,ad quem laquei alligantur.
B Laqueus superior. C Laqueus inferior. D Inferior pars glossecomi. Ε Trochleae.
F superioris laquei capita ab exteriori parte glo comi.
526쪽
FActum est plinthium Nilei ad eoru organorum exemplum, quae vocatur tractoria quadrata obl5ga. 3uo enim habet latera longa palmos quatuor, aigiti erasitudine quae extremis partibus trasuersariis inter se compacta sunt. Est autem transuersariorum crasssitudo dc latitudo, quanta laterum, sea longitudo palmum implet.merito igitur quum talis coinpactio sit, ut latera quatuor palmos longa sint transuersaria unum totius organi quadrati structura oblon ga consecta est.Licebit aute s quis voluerit latera breuiora quam dictum est, efficere, quandoquidem organum, per unicum axem essectum praestat. me ici dia itaque latera pertusa sunt rotundis ae perutis foraminibus; per quae axis traiicitur, qui media parte elauum insaeum habet, capitibus vero, quibus latera exce9it, vectes aeneos, vel ferreos decem digitorum magnitudine. Sunt item in organo quatuor annuli lateribus agitii b1ni ab inferiori parte toti/ema superiori. Antiqua huius organi sti uctura auctore Nileo talis est. Heroclo
tus quidam architectus transuersariorum priores partes medias excauauit ad figuram literae ne habenae . quae a corporibus, quibus vis adhabetur, ad axis clauum feruntur,extantibus angulis atterantur,sed recta proceὰat. hactenus Herodotus. nos vero quam accepimus, historiam reseremus. serunt Paseratem architectum Sidoni organum hoc vidisse, quod a statua cotinebatur, Lo aliter tamen fabricatum. nam quum eadem compactio esset conspiciebantur in eo organo ab extantibus axis capitibus gneoru draconum complexus,quo rum capita e regione ad caudas spectabant, sed quo pertinebant hi draeones non alio nis ut in vice vectium axes couerterent: tum in organo, quod Sido ni erat me3ia transuersaria pertusa erant rotundis foraminibus que clauo avis responderent. constat autem foraminum e dem esse usum qui in organo He roὰoti,nimirum ut habent,quibus corpora extenduntur ad clauum recte per
ea foramina porrigantur. Retulit insuper Paserates axem inclusa habuisse in vicinia laterum tympana quatuor ex aere dentata, duo ab inretiori parte, totidem ab etiteriori atque item in lateribus foramina fuisse detium orsini respo-3o dentia ut postquam abunde extenta corpora fuissent,sbulae inter detes eo de missae ubi in luxatis rectit aedis opus esset adiem sueret.sed recentiores tym panis omissis priori parte latera pertuderunt, pertuflerunt item in orbe aliquo intermisso spaeio, es ipsa axium eapita quo ad usum dictu fibuli inditae axem immobilem tuerentur.Ego autem,quum sbulae deeidant,aὰ eum, quem 3idii,sum,uneos lateribus infixi : axis vero capita foratii se, ut huius foramina illis conuenirent,quae erant in orbem in lateribus aliquo spatio interiecto, quo ubi vellem in luxatis condenssis axem immobilem religere uncum includerem in foramen, quod esset accommodatum. Communis plinthii tractorij sabi eatio huiusmodi est verum ego aliter plinthiusitivi, salua enim eadem laterum o mensura inserius transuersarium sursum transtuli quatuor digitis infra trans
uersarium extrema crura relinquens. axem vero collocaui in medio transuersariorum cui parti graece uita nomen est,&scamnum quoddam, quale in tu do videmias ab una extremitate excidi cauis quadratis atque oblogis, ut pro
postorum crurum extrema in eiusnodi caua conuenirent,ipsa item latera extremis partibus trasuersa pertudi, foraminibus ab uno latere ad aliud penetra tibus ut fibula in foramina coniecta plinthiu eontineret. Haec ge organi structura,nunc ad ipsus motionem aggrediar.
528쪽
A Duo latera. B Transuersaria. C Rotunda ae peruia soramina. D A qis qui media parte Hatimn infixum habet. Ε Vectes aenei. p Annuli. G Transuersarii priores partes excavatae ad figuram liter e . A. H AEneorum graconiam complexus. I foramina rotunda.
Κ Tympana mea dentata. L Fibula indita. M Vncus N Seamnum quale in ludo videmus O Caua quadrata.
529쪽
Voniam tractoria organa impersecta sunt; nec praestare quidquam per
se possunt sed alterius operam requirut, puta scalae lecti scamna quae ubi non sunt eorum vicem exhibet pauimentum terraq; ad prolapsa restituenda mihi opera preeium videtur quasi doceam in ludo gratia eoru quae nunc tractantur super scalam praeparatam,organi motum enarrare. 5eala praeparata ad humerum restituendum in alam prolapsum.
P Aratur scala una ex iis, quot in communi usu sunt, non lata quae oblique collocatos gradu, habeat, siqui 3em talis luxatis reponen3is est aliena seg
aeque erasse sit quadratisque gradibus constet,seuatis angulis,ne corpora con- i oterant, atque in rotunAam figuram redactis. huiusmo31 stalae ubi eopia non sit quo mollius corpora ins Jant, grassus lana inuoluantur. Ordiar autem ab humeri capite in alam excidente. Oportet igitur, ubi id restatu:tur, cuneum funibus suspensum collocare super gradum idoneum cui brachium ut ostendi)stipei imponatur & per funes acl eum alligare. est autem ille gradus reponendo iὰoneus quem retuli.brachio superiniecto intentioneque adhibita sus peindedus homo est se,ut guos palmos a pauimeto recedat. & cuneus ag gra dum firmiter alligandus non temere sea eo obseruato vi ex partibus quς cum cauo quodam capitulata est ad humerum gelur,quae gibba iuxta est ad latus A cuneo vero 3eorsum versus alteriug, siue tertii gradus interuallo, organum 1 oad scalam vinciedum est per eos quos habet annulos & funes aut habenas, aut alia quaepiam traiecta ipsa item scala in pauimentum fortiter adigenda est, ne in extenδedo moueatur sed stabilis maneat ac sine visa inclinatione. quatuor praeterea trochleae siue solidae, siue ex duobus lignis curiosus factae alligetur quarum gue a summo gradu suspenis deorsum spectent cluae ab imo sursum. qua fabricatione parata cuneus ag id,quod prolapsum est reponesum admoueatur tenui lana molisque obuolutus, tum vi lignum, quoJ guria est circumdata sana minus tactu laedat tum ut sudor qui proprie oriri solet ala plurimum calefacta magisque aegrotantis metu ac labore, lana cuneo imposita combibata 3 otur. Hare autem scala, vel contineatur stabiliter ab assistentibu vel extremis partibus in pauimentum Aes gatur, eunes ue ut propositum est) cosrmetur.
Illuὰ autem in aperto est statam bene togam esse δebere,ut postquam demissa
in terram fuerit quod extat ubique pro magnitudine eius qui curatur, abun
de longum iit.scala confirmata subsellium iuxta collocetur. A Cunetis senibus suspensuri ac super gradum alligatus. p Oiganu ad scalam alligatum C Tioehlear dot a summo gradis suspensae deorsum spe ia
D Trochleae duae ab imo grasu sospensa ,sursum spectantes.s subsellium. De humeri