Statuta Hospitalis Hierusalem

141쪽

sunt aut quibus per statuta nostra permittitur. Postqua vero partes ipsis iura sua coram sgardio deduxerint, dii nittuntur:& fratres s ardii secedentes de tota

causa inter se conserunt, remque accurate eXaminant. Tum demum afferuntur

duae pyxides siue urnulae affrinatiua scilicet& negativa. Qui pro actore sententia ferre voluerint in affirmativam spherulam, quam balottam, idest, calculum dicimus, mittent. Qui pro Reo, in negativam. Haec est suffragiorum dandorum ratio, in quibus da iis gradus antianitatis unicuique seruatur. Collectis spherulis aut balottis, priusquam caput seu praeses fgardij sententiam ferat vocantur pamtei & rogantur: An s ardij sententiς stare velint, nec ne ξ si consenserint, ex uissi teru illis, caput fgardij suffragium suu dat iniecta balotta in pyxide. De hinc pyxides coram figardio aperiuntur, & balottae palam numerantur. Pro parte quae plures habuerit stabit sententia, ea per vicecancellarium scribitur& partibus pronunciatur. Quod si partes aut altera earum negauerit se id iudicium suscipere velle, num pratiS per viς cancellarium balottis & suar ijs, scriptis mandet quot quaeq. pars balottas habuerit. Id scriptum apud fgardij praesidem deponetur:

ubi secretum permaneat & ad remphortium procedatur. Si neque hoc partes contentae erunt, ad rensortium rensoriij ,& deinde ad fgardium Baiuliuorum deuenitur Vltra quod progredi non est. Cum autem rensortium rensoriij Baiuliuorumq.igardium habetur, preses primi si ardij cum aliquibus fratribus eorum qui in primis sgardijs interfuerunt adesse debet, ut audiant an partes quicquam allegambunt , praeter id quod in primis sgardijs allegarunt: non enim eis licet quidpiam ad confirmandam suam causam adducere in hoc postremo iudicio quam id quod in primo sigardio attulerunt & proposuerunt. Etenim ipsum hoc cum Prioribus unum & idem iudicium esse censetur. Partibus tandem quantum satis erit auditis, secedent primi s ardi, fratres praeter praesidem qui inrenfortio & rensoriij, rensortio suum locum semper obtinet. Postremo cum ad sententiam sigardij Baiuliuorum ventum fuerit, Praeses primorum fgardiorum ante praesidem figardii Baiuliuorum per balottam suffragium dabit. Apertis postea pyxidibus & numeratis balottis, praeses priorum s ardiorum ipsorum suffragia scripta proseret astatibus aliquot fratribus qui in ipsis prioribus fgardiis interfuerunt. Quibus suist gliscum ultimis Baiuliuorum nominatis, pro parte que plures habuerit feretur lintentia, quae eXecutioni mandatur. S gardiorum autem suffragia occulta esse debent non solum partibus verum etiam sigardiis ipsis inter sese, donec controuersia sit diffinita. Hoc iudicium maiores nostri iustitiam domus appellarunt: in quo contra etiam absentes legitime citatos per contumaciam proceditur. A cuius sententiis appellare non licet quia vim compromissi habent.

DE si VIBUS RETVS CELEBRA

sgardia oriuntur ex quaeretis siue planctis per Magistru siue cius loy cutenentem vel marescallum aut alium superiorem faciendis. In figar diis

autem quae oriuntur ex talibus quaeretis interesse debent tantum Octo Baiuliui conuentu ales, siue eorum locatenentes,vel fratres octo & praesideam siue caput per Magistrum assignandum, qui sit Prior vel Baiuliuus, aut per marescallum, cum de planctis suis agitur, aliquiis frater, qui unico suffragio fungatur. Nec de tali recurritur ad rensortium & alia sigardia, sed hoc primum sententiam dat

142쪽

TITVLVS OCTAVVS.

dissinitivam in quo Baiulixius linguς cuius est is de quost quaerela interesse potest,& debet: Quodq. per maiorem partem decisum fuerit exequi debet. In S gardio autem quod celebratur per quςrelam marescalli aut alium superiorem prς ter Magistrum & eius Locumtenentem adsunt statres ex octo linguis, vel alij pro ipsis ubi ex his non reperientur. Nec de tali recurritur ad ren ritum S gardij sed illud primum dissinit. Alia quidem sunt Sgardia quς procedunt ex demanda siue differentia & lite inter aliquos vertente. Ex quibus Sgardij s, siue causa sit ciuilis, siue criminalis recurritur ad rensortium, & rensortium rensoriij, ac etiam S gardium Baiuliuorum.

si OD SUPER MEAND TO SUPERIORIS

Ι quid a Magistro vel alio superiore cuipiam fratrum ordinis nostri prς-s S i ter tenorem statutorum nostrorum & consuetudinum mandatum fue- ων A rit, Frater ipse S gardium petere poterit. quod si Magister illud dare re'

cusauerit, aut distulerit, perseueret nihilominus frater in eo petendo. Nec tali mandato obedire teneatur, donec per Sgardium cognitum, iudicatumq. fuerit.

F. IO ANNES FERDINANDVS DE HEREDIA

Nterloquutorijs sententijs S gardium non utitur, aut incidentia iudican- η C da suscipit ante dissinitam totius causis summam, ad quam solam respi- ιμμα cit& tendit.

IDEM MAGISTE R.,

' On datur S gardium super re vj Ia aut negotio concluso, aut dissinito,ves etia cςpto in Concilijs, nam quicquid in illis csptum iudicatumve fuerit sequitur formam illius iudici j.

F. IO ANNES DE LASTICO.Eque super controuersiis motis api moμ dis inter iratres milites ex una, I Nm& capellanos, vel seruientes armorum elx altera partibus , neque super emergentibus aut dependentibus abcillis.

Eque etiam ubi agitur de iuribus communis nostri servij aut ipsius pra D Nae rogatiuis : nec super praeheminentijs & authoritate Magistri, ac in his rebus quae ipsum vel eius prςheminentias & authoritatem directe pro prie & immediate tangunt.

III. IIII.

143쪽

VIII.

scere debet an tenendumsit S garrium vel non

T multis controuersijs occurratur quae oriuntur ex modo concedendi

Ut Sg rdiacit tuimus quod quandocunque aliquis frater petet Sgardium

a Magistro, di pars aduersa contradicet: eo casu cognoscatur per Maoiurum & Concilium completum an tale Sgardium dari debeat. Quod si1 nulla partium Obstiterit quominus Sgardium concedatur, tum Magister illud abso ue υlla mora & dilatione dare teneatur. I

QUOD CAPUT ET FRATRES

S ardiorum assignentur absque dilatione de δε- stitione habita de fratribus Rarsi.

F. BAPTISTA DE URSINIS.

omnem iustitiae dilationem &suspwionem remouendam, Statuimus, A si q uod quotiescunq. S gardium statrum ex consensu partium, aut per Ma F g. gistrum,& Concilium completum datum & concessum fueri a die contacessionis infra terminum duorum dierum Magister caput Sgardiorum assignare teneatur. Alias urgente necessitate Concilium ordinarium, dilatione semota, caput deputet. Baiuliui autem & Pilerij linguarum in termino unius diei pari r miter suarum linguarum fratres pro Sgardijs deputent idoneos. Quod si renuerint:ipsum Concilium prouideat, si partes suspectos aliquos allegauerint, causas suspitionis legittimas ostendere Magistro & Concilio ordinario obligantur: qui de hoc deliberare debeat. Capita enim & fratres S gardiorum cum silentio & aDtentione partium rationes audire teneatur absque aliqua interruptione vocis aut sermonis me fauor alicui dare videatur, sed squalitas erga omnes seruetur. si quis contrafecerit pars quae se issam senserit contra facientem sue caput sue fratrem pro suspecto allegare possit; qui tunc non reddita suspicionis alia causa a S gardioldiscedat.

S ardio.

- Tatuimus,ut praeses vel caput S gardiorum summa attentione, silentio,&η l prudentia partes ante Sgardium constitutas audiat ; & caueat ne verbo aut facto sermones & rationcs earum interrumpat, immo eas loqui permittat. Postquam dicendi fine fecerint fratres Sgardij sibi assistentes consulat, Spraesentibus partibus interroget si rationes & allegationes partium intellexerui :Quod si intellectae non fuerint, tunc partes ipsis suas rationes & iura compedio &breuiter

144쪽

b euiter ad intelligenti in Risistentium assumant. Quod si scripture vel bullae praesentate fuerint, eas e plic ri statribus Sgardis per ,icecancellarium sinat: ut audientium mentes Omnem Veritatem accipiant.

iuramentumpraestare teneantur.

z UNTatuimus, ut per caput lardij sumatur solemne iuramentum ab illis quis C fgardium intrabunt; quod secretum tenebunt, quicquid illic dictum&deliberatum fuerit, & nullo unquam tempore reuelabunt, ac iuste secundum stamia, & laudabiles consuetudines iudicabunt. Qui contrafecerint inhabiles ad obtinendas commendas & ossicia ordinis nostri in perpetuu censeantur.

F. IO ANNES FERDINANDVS DE HEREDIA.

Ancitum est, quod super Rardio nec peti,nec dari possit aliud siguardium inter easdem partes , donec primum fuerit finitum. CONSUETUDO. D EE re etiam per stardium definita &iudicata non datur aliud lardium.

'N Ancimus, quod cauit lardiorum tractentur & agitentur extra eccle- sammisi ea quae fiunt pro correctione & punitione statrum, ut consue i , tum est. XII.

XIII.

146쪽

D E MAGISTRO is

TITULUS NONUS.

QVOD FRATRES OBEDIANT

F. ALPHONSUS DE PORTU GALLIA.

ELI O R est obedientia quam victima. Nihil quoque

cxistit quod magis Religionis obseruantiam conseruet quam vera illibataque obedientia, qua inferiores superio- ri ceruicem submittunt. Ideo recte sancitum est quod omnes Hierosolymitani fratres quacumque authoritate fungantur , Domini Iesu Christi Saluatoris & Redemptoris nostri amore Maaistro obedire teneantur.

DECLEAREAT IO OBEDIENTIAS.

CON SUETUDO.

R EN regula cauetur, quod frater obediat in omni re quam praecipiet suus I ae Magister; in quo regula non egcludit aliquam rem, nihilominus est intellectum quod habeat terminum & limites: quia nulla res recte ordinata est sine termino & limitibus: & iste terminus est Regula, Statuta, & bonae consuetudines Religionis, & id ostendit statutum, quo cauetur ut omnes statres t neantur obedire Magistro contemplatione Christi : Quia quando Magister praecipit extra illud quod promisit, est malum & peccatum, & pro Christo non debet committi malum & peccatum: quin imo omne bonum; ea propter praeceptum rem gulae est clarum,& in hoc determinatur;& ideo est fancitu, quod quando superior facit aliquod praeceptum quod non est secundum statuta, usus & consuetudines Religionis, frater debet petere S gardium fratrum; quia nostra obedientia non est ad aliud intellecta, & non debemus esse magis astricti de obedientia, nisi quan xum nostra regula & bonae consuetydines ordinant, Quae superior noster promi sit tenere: & si facit contra iuramentum,frater non debet sibi Obedire.

147쪽

III IIII

si POD MAGISTER SIT FRATER

miles nobilibus parentibus legitime procreatus.

F. HVGO REVE L. Prest 'Ecet ut qui militi pr est militarem dignitatem prςseserat.Hinc statutum S D μ est. quod nullus assumi,aut eligi in Magistrum sacri Hospitalis Hierusalem possit,nisi sit frater miles ipsius ordinis Hospitalis , atque ex nobili bus parentibus legitimoq. matrimonio procreatus existat.

ELECTUS MAG I ST ER A CONVENTU

absens non excedat limites commissionis a conuentu data. F. FABRITIVS DE CARRET O.

Tatuimus,quod electus in partibus occiduis Magister, in suo ad conuen-S tum aduentu pro usu publico Religionis non possit expensis communis aerarij ex quibusvis rebu ; emere & conducere, aut pecuniaS a receptoribus aut depositariis Religionis capere, nisi tantum quatum a Concilio fuerit commissum & ordinatum: Si autem modum excesserit, de suo fecisse intelligatur.

V UOD COMMENDAE DIGNITATES OMflicta re beneficia promoti admagisterium vacarc

censeantur. F. PETRUS RAYΜVNDVS ZACOSTA.

B Ut 'Tatuimus,quod quando aliquis ex fratribus nostris ad Magisterium pros , t mouetur, adepto per electionem Magistratu, eo ipso administrationes commendarum, Prioratuum, Baiuliuatuum, dignitatum, ossiciorum, quae prius ante Magisterij adeptionem possidebat, vacare censeantur. Quorum concessio & prouisio deuoluatur Magistro & conventui,& secundum formam statutorum & laudabiles consuetudines concedantur.

magisterium sit mortuarium s vacans.

IDEM MAGISTER.

Miriolumus,quod per promotionem alicuius ad magisterium sit mortuarium V S in magisterio,&vacans in Prioratu, Castellania empostar, Baiuliuatu, commendis& bonis nostri ordinis, quae possidebat ante promotionem illlius qui promotus erit ad magisterium.

148쪽

Ancitum est, quod ex spolio Magni Magistri defuncti, successor Mactisters S r quς sequuntur sumere debeat, Videlicet, de frumento & vino quantita

HS tem sibi necessariam usque ad diem atalis Domini ab electione Ma gistri proxime sequuturam, residuum vero frumenti, commeatuum, & vini ad arium perueniat. De vasis autam argentes aliplicentur statui magisterij pro Magistro usqtie ad sexcentas mareas 'argema lx non ultra. De locasibus autem sumet unam cuppam auri&Vnum vas aquarium si in spolio reperiantur & non aliud, caetera vero praeter haec aerario nostro ascribantur. . I I .

D E CAMERIS MAGISTRALIBUS.

F. CLAUDIUS DE LA SEN GLE.

Am olim a tempore cuius non est memoria, ad sustinenda & supportan- I ae da magistratus ordinis nostri onera,& ut Magister ipse decentius & co- modius eam dijnitarem gerere possiet,fuerunt illi assignatae & ipsi magistratui annexae & in perpetuum unite per singulos Prioratus singulae Commendae, quae magistrales dicuntur, quae nunquat ab ipso magistrari separari possunt, Solet tamen Magister eas locare vel ad certam pensionem dare statribus sibi b nevisis; Quae quidem comme s sunt quae sequiantur,

In Prioratu sancti Aegidii commenda de pesenas. In Prioratu Tholoste commenda Podis bubruanta In Prioratu Alvernis commenda de Salins. In Prioratu Franciae commenda Hannoniae. In Prioratu Aquitaniae commenda Templi in rupella. In Prioratu Campaniae commenda Metensis. In Prioratu Lombardiae commenda Inuerni. In Prioratu Vrbis commenda Mugnanti In Prioratu Venetiarum commenda Triuisij . In Prioratu Pisiarum commenda Prati. In Prioratu Capuς commemda Ciciani. In Prioratu Baroli commenda B adusij, siue Marugij. In Prioratu Messanς commenda de PoliZZi. In Prioratu Chathaloniae commenda de Masdeo. In Prioratu Nauarre eommenda de Calcetes. In Castellania empostae commenda de Ailaga. In Prioratu Castellae commenda de Olmos. In Prioratu Portugallie commenda de la Coua. In prioratu Angliae commenda de Pescens. In Prioratu Alemaniae commenda de BueZ. In Prioratu Boemie commenda VVladis ladiae.

. . a s. . . .

. . .

QVOD

149쪽

P si V D COMMENDA DE LA FINICA s c amera Magistratis.

F. IOANNES l DE VALLET A.

4st 'Nter alias Commendas quς Magistratui annexae & in perpetuum vnit I sunt annumerari etiam debet Commenda de la sinica,regni Cypri,olim constituta

EPOD MAGISTER LOCUMTENENTEM

constituere possit.

R PETRUS DE CORNILIANO.

'ν Agister in conuentu residens Locumtenentem ac vicegerentem designa- Μ e re & constituere pro suae voluntatis arbitrio, authoritatem quoque sibis beneuisam pro suae praeeminentiae facultate concedere potest.

fratribinpermittere potes.

Rimum potest dare licentiam tenendi vestes proprias & aliam supellecti v P φ Iem. Item peregrinandi deuotionis gratia. Item comedendi priuatim in proprijs domibus. Item recedendi a conuentu. Item conferendi ha bitum Hospitalis. Item congregandi linguas. Item Baiuliuis praecipiendi aqua potum : quem nullus remittere potest post campanae sonum. Id enim reseruatur soli Magistro.

QU AE DELICTA MAG I ST ERremittere potes.

F. CLAUDIUS DE LA SEN GLE.

Agister nulli ante condemnationem parcere potest neque in perpetuum Μ il habitu priuatis : nisi de Capituli Generalis consensu: quod non nisi exco S causa fieri debet. Poterit autem Magister poenam commutare eorum qui propter effusum alterius fratris sanguinem habitu secundum formam statutorum nostrorum priuantur. Dummodo a Concilij Baiuliuis id facere sit rogatus & loco priuationis habitus, delinquenti unum annum de Antianitate vel plures, circumstantiss & qualitate delicti consideratis, demere. Quae quidem antianitatis diminutio cedat in commodum filiorum Arnaldorum, & hoc ubi mors &mutilatio membrorum non fuerit subsequuta: quoniam in his casibus statuta ad literam seruari iubemus.

150쪽

FP Atuimus,quod donationes quae a Magistro pro tempore existenti sient de X II Ι. I S iuribus, pr rogatiuis,praeheminentijs,& prouentibus Magisterij, in prς- iudicium successorum irritς sint.&ba vim px sentis statuti pr fata iura prςeminentiae & prouentus, donatore Vita functo, eo ipso deuoluta ad Magisteriucenseantur, nisi donatiqnes ipsas capitulum generale confirmauerit. Quod sine certa scientia S causa legitima facere non debet .

F. CLAUDIUS DE LA SEN GLE.

Tatuimus,quod si Magister in infirmitate costitutus aliquam vel aliquas S ex cameris Magistralibus,vel alia bona magisterio annexa unita & in-οα- corporata de quibus ex capituli generalis licentia disponere eidem co- cessum fuerit cuipiam concesserit ad vitam vel ad tempus, aut alias de illis disposuerit, talis dispossitio & concessio nullius sit vallaris, aut effectum habere possit,nisi magister qui eam fecerit ex illa infirmitate conualuerit,& post talem concessionem vel dispositionem dies triginta superuixerit. Idem volumus in Prioribus &Baiuliuis circa membra camerarum prioralium,& in commendatarijs pro membris commendarum de melioramento Observari.

Tatutum est, quod Magister bullam plumbeam in cuius cuneo superiori imago persons eius sculpta sit, habeat, Quodque cuneo inferiori bullae

δω δ communis cuneus ipse iungatur, qua quidem bulla utatur in his expediendis, bullandis,& corroboi andis; quq authoritate & prseminentia magistrali expedita suerint .,Bullam quoque argenteam teneat, qua in cera nigra bullen, tur, liters patentes & claus , atque alia,qus sub dicta bulla expediri solent.

DE PROVISIONE UICTVALIUM

-Τatuimus,quod Magistri pro tempore existentes, faciant debitam & n 35 8; cessariam prouisionem iiiiiij & frumenti, Ita quod ad minus sit semper ων , munitio unius anni iuxta suam possibilitatem -

XV. XVI.