장음표시 사용
211쪽
z a m In Physiogii . Atasti, telis
- . - quare sicut magnus est ventriculus, illi multo cibo est opus,&qui mulium cibi requirit,il. deest vorax,ergo cui magnus est ventriculus ille vorax est, sed cui maior est distantia ab A. ad B. quam a B. ad C. lillohabet magnum ventriculum, ergo cui maior est d istantia ab A. ad, B. quam a B. ad C.erit vorax, gitur vorax illa est cui maior est distantia ab umbelico ad
psincipium sterni quam ab eodem principio, usque ad ossa iuguli siue ad finem superiorem
ossispeetori sic ergo talem hominem voracem dixeris, neque id solum,sed simpliciter omnis cui longior , dilatior sit pars praedicta quam thorax semper vorax est, idem magnum habet os,& deforme, & dentes magnos, & turpes,& os multa pituita semper plenum,ut se riseis. Ie,dum loquitur, audientes conspurcellativa, videtur autem huiusmodi gentis hominum H, T debere referri ad lupos,sues,&canes, unde etiam morbosum quendam appetitum medici io. umem lupinam, vel caninam vocant, quoniam autem hic affectus ex atra bile ad stoma clium regurgitante eruitur, qui naturaliter tali propensione assiciuntur,eos esse atrabilia
tios probabile est,& ideo stomachi frigidioris, frigidi enim stomachi est appetere plus qua
digerere possit,& quoniam atrabiliosi sunt, ergo & pallidi,& macri,& colore lurido prediti,& multo fiatR abund tessium quoniam haec passio efi atrae bilis um quoniam, cum plus. edant, quam concoquere possint, a diminuto calore necesse est multam fieri cruditatunia copiam,vnde multus eleuetur frigidus vapor, quem dicunt satum,qui cum melancholicussit,& terreus, & stipticus dissicile de lintestinis exit, quare plerunque distendi, & disiumpi
videntur, aliquando autem putrescentibus cruditatibus magnopere latent, non seces solum, atque halitus inferiores, sed pedes, caput, axilis, ac demum oris etiam spiritus, quo ad affectu cum quidam nobilis iuuenis teneretur,nemo secum vel seri poterat,aut illi se adiungere, habent etiam gutturis bronchium, siue laringem valde prominentem, ut oesophago multos cibos admissum,detur etiam mistum spacij, Vox grauis est, & tarda, & debilis ut vix,& cum di ultate trahere spiritum videintur,costar debile exiguae subtiles,pectus glabrum, & convexum, ut melius post recipere pulmonem, si quando contingat propter nimium cibum in stomacho congestum ursum trahi, es adaucto vehiriculo cedere locum, manus graciles sunt,quare,& songae videntur,& tortuose, hoc est laxae, & extremi digit rum articuli sursum versi, quod causatura multa pituita,&sanguine aquoso, per totum . . 'oγrporis ambitum effuso,unde articulos laxari contingit, , sic torqueri digitos, & disiun. 3οgi,multus enim, copiosus cibus a medi bcri calore malec coquitur, oculi etiam sunt obscuri propter atrabiliosum vaporem,sunt magni quasi de capite exeuntes,&fere immo. . His a. billim ruentur, hoc idem fieri videtur quoniam impedita respiratione a nimio cibo sequi tur id ipsum accidens,superiora enim inlescunt,& exeri oculi, atque violenter elidi videntur,quid igitur sit mraxin qualis, ex hispatet,caeterum qui talis est,homo nequam,ireque: ingenio, stup memoria plerunque valet, fortitudine, magnanimitate, humanitate, de- . muni omni laudabili mNespoliatus, ac tuatus uiuit,visbi, & alijsgrauisab omni b. aut aut odio habeatur,natus tantum consumere fruges.
212쪽
Q Luxuriosus'. ess albi coloris, is hirsutus : renis capillis
.cio TON per luxuriosum tutelligo, quem latini vocant, nimis molliter ,&delicate viri uentem,quo nomen Mugu deducitur,significante sumi fluam , & nimiam reru, sed vitam pertinentium profusionζm, deriuariautam videt ut vox haec, aquin, deducto,
a veibu do,quod solustiastis sat , unde luxata vocantur, osse de proprio locomota, & ejecta ' & seluini, quarς imus, diluxuriat est: vita a recta vivendi ratione, & modo de-aeetati verseviscestum e lusa ; de hac igitur nunc non estpropositum Aristotelis ag an, sed de libidinoso,& de eoqui supra ab amatore contra distininus suit, illo scilicet,lii
omnessequitur,omnes pressi mulieres,cum omnibus rem habere, in omnςs arrigere .
. nςSquas uidet vehementar mire cupisy, qualem Boccata scribit fuisse, Rendam ser
o ugium impostoris illius,:quhostς si car nibus,&quibusdam penni sp*tpci populum et o deludere solebat, est4git buiusmodi luxuria simia umeristibido,&4ntemperata, &immodesta profundendi seminis avidit s ; io quodcunq; sese offerat obieci um,ad hunc iactumangrens ruabile: , M in histac λς pu parqm seminisaeperiri, suptigitur ii midi quidem, sed & multo calore, multoque vapore spirituoso de statui lingvi undant,
quare & humore salso, haec enim omnia ijs qui veneri dant 6peram adesse certum est,nisi enim adsit semen, non erit quod ei jciant, si deficiant flatus no rigenissiabfuerit calor ν si nonr a a bun utam staphis semey,pisis sto sit humor falsus, non erit quod titil 'Iet sensu rbaxque exsitet, Mener timur; portet pro ratione seminis calido,&humido, i. libidinosii ni, non simpliciter,i saltemis undym partes corporis inseriores abundar i, at proptoeflatus es salsum hum0pem, probahile est, hunc esse atra bile pneditum. , quar 3o ratio libidinosi de quo loquimur, posita estan sanguine cum subdominio atrae tuli prae-.ternatRxalis, ex assatione tum figuae bilis,l insanginis exortae,acconstituIae; haecigitur libido, est accensio mata unguineae, i melancholicίη ςX adustisne lacti cir cor ,: partes genitales propter aprima memittendi semen obgppλπnxem,&sibi pexsua sania voluptatem quam consequi facile sperat homo, qui libidiis tentatur, quoni Amigitur est multa spes ergo audacia, & in sanguine calor, & sine calore. nihil essiciet; et,il& si cupido est emi tendit semen, necesse est ipsum etiam adesis, deposi autem cRratur quodi utat, quo est, vel acre, Melamarum, vel salsum, h0c autem pituita, vel aliquo Mirapgusto sit hymore, quare h3som es materiae qualitate In hoς de quo loquimur ad rimi, ex quo sequitur quod libidinosus sit albi colous mst νζait Sues quoniam semen o sit album, .nam si quae cumque habent semen album essent libidinosa, omnesahe dirimal quopiam semen habet album,cuin peponibus, & cucurbitis, quae etiam, albo semine sunt plena, esset libidinosum,quod videtur esse ridiculum, sed dico ego libidinosum, i esse, albicolori , hoc est, . pallidam ,& subcinericiana habeIefaciem, qualem nimirum habent,qui plurimo abundatit hut re melancholico adusto, qui cum secundum se sit,ut Μς dici dicunt,incineratus,colorem etiam hunc in cute generat, i cuiu4 indicium sunt morbi quidam ait inei, ut lepra, . . cabi quaedam Alba , ct elephalitiasis, qui omnes cum
213쪽
monstr ni, si ergo libidinosus abundat atro humore dusto& salso, cum qui tali plenus est humorec im habeat cit ericiam,&ν llidati .ergo ibi dirilisus Wil dPI&cinerici Litue albam faciem habebit, quod fuerax oruniim probandum Haec secunda est libidinosorum nota, & nulla alia ratione satyri finguntur hirsuti,hoe Libidi. yst valde pilosi,nisi quoniam sunt libidinosiud icitur autem Virsutum, quasi setis horridu,
nosi bis est ergo libidinosus hirsutus, & praecipue cista crura, &partes genitales, ratro vide- ρη tur in promptu,ubi enim est multus calor o multa materia fuliginosa ibi multusta pilus, sed in libidinoso circa inferiora multus est calor igneus, deascititius, non tamen natur, is iis, & probus, & musta fuligo, min libidii simultus est pilus, quare hirsutus es', maior dubitationem non habet mitior probandalest nam in libidinoso supra dictum estprae Malere humorem melancholicum, multumque stilius esse , qui nunquam nissa diminuto calore procedit,ratio bile igitur est, niadesseealarem; An dicendum quod duplbi eislor natutatis, qui est aereus, & p ortionatus calori celesti, & hie est paucus, ct propter hoc flatu i fiunt, altervem est igite is, & hic multus est causat pilos, in libidinolo non
est prior; d postelior abundat &quoniam hiccato mulliusest , ex singliine melancho lico ab hoc calore praeter naturali, cum adurit contingat fit multa tuligo, qiue materiata est pilotum, & quoniam deficit caro, & ideo cutis in se ipsam concedit, & multo caloto quoquectougatur,effectum est, ut pilosa admodum fiant cruta, &btachia etiam,&pis. 1οdenda, dia nates,neque solium pilus,sed multus furfur etiam: membra occupet, ut ab eo. dem effciente nempe extraneo, & praetermaturali calore humorem salsum adurente generatur,liuncautem indibidinoso multum reperiri, supradictum est, hoc enim excitaturous appetit sis ad uentrem /- i '
., si Tm conditione libidinoserum capillis tribust, quod sintrem, quod crassi , de quod
nigri, capillorum hane erectionem sane non noui, tiam potius timidis aut aliquando in iram ruentis hominis est hoc signum ; quosdam enim'. tanquam porcos nouimus, ὀφ ut pros, quibus, cum in iram feruntur, attolli conspieiuntur eapilliciaU, S duri, quale credetam ita posse intelligi hoc signum , ut diceremus in libidinoMpilos esse ere ctos, hoe ςst, ut quidam exponunt, non tortuosos, non obliquos non crispos sed plano , directe extensos,mihi enim videntur qui libidinos sunt ex ipB sensu tales habere capillos, in quibus multum melancholidae; & terreae materiae elucestatiquae materia causa est,ut &nigri sint,&duri, non minusquam plani fridi xθ&extensii siergo Iibidinosus adusta melancholia abundat, quare & fuligine multa, &calorem habet igneum,necesse est attolli multos vaporea viscido ,qui multos generent capilloset os quontim crassa est materia.&cutis capiti rarior,nigros quoniam materia est melanctoliea;&nigra,&rectos,boc est
non sursum elatos, sed planos, & extenses, quoniam multa bile. & sansuine puro nos bbund*nt,a quibus flau i,&crispi fiunt capilli. . Sed dices. Aetlliopes, & Mauri sere omnes sunt melaneholici, ijdesti crispos habent capillos,&semper nigros At respondebo crispari ab externonon autem ab interno caloNIampliua videmus populos illos esse libidinosos maxime Zelotypos, de quo quisque populus magis ad meridiem accedit Zelotypia magis laborat,quiare si passio ost haec tibi Pt sursum eroctos,hoc est crispos, ita criipos ut ea pars ultimia tapillatum serisimi Vert Iur, quod arguit tortuositatem cutis, in qua exit, baec butem ilia uositas multo Ea iure sutim cogente,& corrugante solet oriri, aut materiae crassiij dui j a ealore agitatur:
214쪽
videmus enim sumsi picis, dum uritur tortuose sursumuiri, quid ergoisi diceram sisnum esse libidinosi hoc unu, si quis crispos,nigros, & crassos habuerit pilos capitis nam sane id verissimum est qRod siue extensi siue crispi siueapilli dummodo sint crassi duri, λ nigri semper libidinosum designant,Ad hoc dubium fortMihi potest in libidinos apit extensi sunt, cum externus calor est minoride internus non valde etiam intensus,sic Hispanos manus crispos videbis, quam Mauros, di hos minus quam Aethiopas, ai; in locis magis ad se plentrionem accedentibus idem libidinis signu est,quamuis capilli non ita crispi existandquoniam externum ambiens fion adeo calidum est einprimoisecundo. α xenio climatα
Q artum signum est,quod libidinosus habeathirsuta temporat passio baecominat
superioribus calusi 4 peodet; per tempora intelliguntur partes ille, quχ itima OS iugite calim Η, ὼ tis positae sunt, ex una parte frontem, ex altera aurem habentes. atque hae sent, quae mae id ii γο- canescunt, temporalis musculus hic positus,sub osse iugali occultatur, c loco Msdannve ra nae, & arteriae quatum pulsus etiam taetu precipitur sursum ieruntur, in liudin sti tist tempora sunt hirsuta, ac multi plena pilis, eadem ratio est.quoniam multa suggeritin materia,ex illorum temperie &illi praecipue obsidet loca, ad quae ampliora vasa peruςniuist, ut in temporibus, quorum natura est,ut raro, vel nunquam pilis exuantur,& calutacant, ni s id fiat morbo abxxterni caus exorto,ut lue gallica i valde igitur pilosa d o tempora Iu bidinosorum hac de causa quoniam multo crata, & melancholico abundant sanguine , aeto quo multi ad illas partes peruenientea vapores crassi,& visti dipilorum faciunt multitudiri
Ocidimg'e istis . Pingues,&lasciuos oculo quosvocant intrepretes, lemon,de alii dicunt, ocellos pulchros,sed stolidos, & male sanos, vocem,pulchros,dicerem, paetos, qualem habuisse vene- Oeultit rem fingunt poetae, di hoc modo sane intelligendum esse ratio suadet, lasciuum, &libidia usiuus nosum haberς paetos oculo boc est,qui huc,atq. illuc velociter ςonuertuntur est,enim paetus, qui oculos habe tremulos,&se facillime inquamuis potum momento vertentes; sic igitur dicimus intelligudam esse vocem graecam, quam illi, pinguia vocabulo reddunt, velso paetos hoc est,sursum verses,&dgistos,hoc enim proprium est uti paeli. 4 venςre ut se sum torqueat pupillam, unde nata est Aristoteli occasio in libro problematutisqumendi, curtum coeuntes,tum morientes sursum ducant oculos,passi 4haei ad proprietatem iamntium refertur, r*tio autem propterquam tibiainosus paetos habet, & sursum contortos ali. quantulum oculos, & benemobiles est, nam diximus bos atra bile, in sanguinemedio cri abundarejab hac ii incaluerit multi vapores calidi;& si eleuantur,qui ad cerebruia cum peruenerint,dc ad oculospraecipue,ubi hassio hec originem habet,eu in loco calidadi;& siccam. faciunt impresionem, qua quodammodo codueniantur, & contrahuntur nerui oculi inouentes pupillam.&sic sursum torquetur,sic ideo ocelicis paetos habere dicit Aristo
Alij lasciuos legunt; Suessi declarans quid per insanos , ut sibives Aristotelesti alti . nihil aliud significare nisi oculos sursum, de deorsum fluentes, ita ut insani solent, quorum 'oculi sic affecti sunt , at Hesichius vocem araecam ius terpret ur ita , ut petulantem, Prote' ruum, & improbes ibidinosum sisnificet, ut etiam rei m diminutivam designat Aristoteles,qui non oculos, sed ὀe illos ubeat, pinos, , in si nos poc est paetulanti ai& lasti viae diduentes, quorum meminit ouidius ex Helena dicens
215쪽
li ι Cumitaqberibulinosus atra biloabui et 3 & expres,ter Smasiae si immim desides lini conce erit calorenti titioiem circa corόi tunc oporci &spiritus; ut sic loquar, igni Ucaput; ε Ioeulo spetiant, sique vellenienter mi, mi&contorquelit Priet ii quodari turbata pleii in lachri Masetiam pene tauri inmintestante,spectant,quas ainant,ut pN redemtum cauuatibus exilirci vinoysideantur, tanto ardore tantaque pioeacidates eo ammt,ut nonsol untiaternum fatearum ignem, sed verba Issultusque petentis, 'instantis, tandem manum intentantis,&rapientis prae se ferant. Haec,cum in actu amor est,ac lasciuia exardescit, spectantur, cum nutem propensionem o
antimaehabet, auirgahamnatusest itam passiostem Hlirer die quidem lippares lint, a multo tamcim in M&a emissioraiigna; talisergo est Aristotelis de lasciuoIstue sibidino Alii iantentiai una autem: praecipua horum interassas nota est,ut sint laseim, ac amorib. dedi tae etiamsinopallidis vilium, iliud Poetae. Palleat omnis amans, altera est,ut facile supercrula vi pespebrae decidantinue tandem sin paucis pilis vestitae, cruta etiam, sam subtilia2dimam,irempe in semen nuerseatlimento, quod debebΙt in carnem,&musculos suram vementesconueni cressi'res tamen, quaesinitad talum particulae, pedina digiti breues, Miam sis, litis etiam, A raros capillos habentibus,pleruncine haec inest passio, siccitas cnim caluitiei causa est,sicca fiunt auteni venere corpora,amplius salso humore abundant, αδ quo,&Cinities;&caluities praecox venit; facies in aliquibae aliquando rubra quale de- ao scribunt fuisse Sylemvnsgrubor sit fit late,npn in nis, 'brevilocti coiiclusus, pall= at stant caeterae circum sitae partes,&venae frontis sint valde conspicuae, & statura non sit m gna admodum,quosdam ita nouimus summa libidine male affectos,ut fere nihil unquam i aliud ,praeterquam de venere, ac coitu loquerentur, quibus adeo pilosae ad exiles eAntsin cam larint miraculini esset' d ita stare it,& continuehuc, illuc cursitarent, Inter libidinoso etiamnumera ut laudos;& nci magna statura praeditos, & serie e dem ratione, dequq supra; nam alimetrum Nuod in corpus, aut partem claudam non cedit, totum in conuertitur.Fc minam Porta lasciuam, a procacem describiclide modo 'pallidam ,vel subfuscam, v desippi testatur Ouidius gracilem, non carnosam stativam 3sῶa labanterire stini,naarrunas paruas,mecia criter duras,pilos in crurib.'peci me,lllis,menomina,s etiani pus re,&circa podice nig Rc;rassos duros,asperosicapillos nigros cras Abre M' Meλτορ non subtilei'βltam clangiosam, audacem,tumultuosam superba, garrulani: crudelemn osam paucabbundantem menstruo; ad enasum simumό nar expansas, &latas,osmaginim,in lagrassa oculo sidentes,nigro eletiam ceruleos,siccos; ridentenvenis anmineis notato iri Caeterum mulier operosa cui hin sedere,non tacer non in gyanecio colanescere sit cordi,sed ager Scurri viris negotia gerere placeat; vhdefactu est, vetp-q. inulieres, quae viragines,ct heroinaeabanisquis cellabratae sunt libidinosae fuςrint neque id olim,sed etiam temporibus nostris,a veronon fuerit remotum; neque forte prae
ter unam Zenobiam,alia odit ereperias, ut Siphamies,si sapphon,si inlatam,si Ania.
Σonas pene omnes contemplatus fueris, quq castae fuerint,& pudicae; causam puto harum ερ passionum esse unam unicam,quoniam abundant calore multo,& atra bile, quarum unata ofad hac affectionem suppeditat materiam,altera causam effectricem;quod igitur,& quali , Scursit talia last idus es dictis iam est manimum.
216쪽
Commentarius il 2OIDE A MAI ORIBUS SOMNI.
,, e mauor somni . talent periora maiora : d uipedes, calidi, habentes carnem boni habitus, eleganinforma, hissuti circa mentrem.
PAGoliae , uius nunc signa traditurus est Aristoteles, magis materiam, & corporis Amuto temperiem sapit , quain caeterae superiores , somnus autem nihil aliud est , nisi ces- νεδε- satio,& quies animalis a sensu,& ab omni functione,quae ab ipso quatinus est animal es- mni gciuntur, causata a vaporibus humidis eleuatis a calore cirςa interna viscera retractό, o caput, ac cerebrum petentibus i videtur igitur in somno fieri quaedam quasi obstructio spiria tuum,qui per neruos,& artus perfecte non ferantur,estque ligamentu quoddam,sensuum, naturale tamen, quo sic vires reparantur,& tollitur fatigatio somnolenti igitur sunt,quib. talis humor pittitiosus abundat, aut vapor crassius caput occupat, quod patet exemplo lethargicorum, & eorum, qui sopo sis praemuntur affectibus, d morbis, in quibus omni bus pituita in capite, ventriculis cerebri abundat, s purgetur ad sanitatem resti- ας tuuntur. Superiora maiora Primum igitur horum signum en quod habeant superistra corporis maiora, h c est ca put praesertim,sic enim in libro de somno dictum est,& sic pueros, & pumiliones, quoniam magnum caput habent, videmus etiam viditos somno . Causam puto quoniam, qui magnum caput habent illud etiam multa materia, multoque vapore plenum pussident, mutitus hic varer, materia talis est, quale est cerebri temperamentum,quod cum frigidumst, ct humidum , tale hominum genus caput babebit multo humore frigido resertum, at quorum calvit iusto est humidius,issi sunt somnolenti, ergo amatores somni maiores hahent corpoxis parxes superiores quam inferio reS. l . At si somnolenti sunt illi,quorum capita sunt maiora quam naturaliter alij homines taleant habere,probabile est viros bos ignavos, & in ries in actionib. esse, oscitabundos nul lius ingeni j,nulliusque momenti, ita ut his mortua sit vivis prope vita,& videntibus,ut via gilantes stertant, cuius indicium est quod activi,& magni,& bellaces viri, ut de Alexandro Magno, Caesare Marco Bruto,& quam plurimis alijs legitur, parum admodum somnob
dulgebant, nam ut ille quid est sommsgellas nisi mortis imagoξVigilantib. enim, es. non dormientibus parantur bona.
qu i secunda passio,vel nota somnolentorum quam Suessanutad Vrsos dicit referri, si sunt Cumi. som:ticulos, o credo illumnuoquam ursin spedes vidisse,at si viderit non animadueri pedes. ijsse nunquid curui sint,nec ne, at hoc bene scio vocem graecam longe aliter,di legendam , . di interpretanda atque ille,nam voxilla,non eurui pedem, sed tardi gradum,& pedibua. elaudum, mutjlumque designati xt in thesauro gcaecarum voeum dicitur, neque etiam ad 2vultures transfertur,ut nescio quibusdam videbatur quid enim commune cum vulturibus diabent pedes humani dico igitur semvolentum esse tardigradum, & in suo incesso quin ,- istin segnitiemes pigritimostoidere, a ita est,quoi usum dolentur multo humore,&
217쪽
mediocri calore,ac crassis lentisque abundat stiritibus, qui talis est a calido,& sicco velle
amator sortinitii suis motinus ea & tanus, dum nacedit etiam dormire videatur, credo et i m,si pedes claudos,& mulga laabent,somn*lςntos esse,&somno deditos,cuius causam puto,quoniam qus alisaei ti lyhniuisar G pςdin exsiccatos, aut deficientes defit rideberet,tota ad superiora ascendit, unde,&corpus maius,& humidius cilicitur,quare α
, , Et calidi. Somyolenti etiam lim nota qst,sed vix video, an ad totum corpus, an vero ad solη pe iudes libestreferendum, suidam diculit hancein passionem somnum appetentium icali dot pEdes habeant,neque aliterebrinire sit possibile, ut valde difficile, ego exaduenori dia eo mitionem esse quendam incessum aloti ὀ circumlinentia ad centrum, quare ne cesse extrem frigesc re,&nsudant dormientes id fit quoniam multus vapor il calores, conceisato ςleuatus, pei que ambitum co*οRs dyspirrsit ut, dccum peruenerit ad cutiri lanatam' exit. t fit sudor,put thitiit quoi uis frigidi sub tyedes non dormire,iton pr6ptῆ- rea,quod filist abiit sed quoniam sensu iniucund6l&d6llatis pleno itfecti quiescere notar possitiit, Uia reiieque dorfirii 'bnis enim quidam est lol, sicliti volupta quiesest, θ-luptatehaine quietem patςt,quoniam in quadam perseditione operatiotiis r utilis consi, stit,pBlaesi, item omitii essest;di filii, ter minus iubi est qsie, ii 'ii id etiam iomagis cu textu griaeco videtur conuenire dicerem,somnolentos esse calidos secundum eor-pus, ita ut tactui eorum, qui manus ipsis applicant calidi appareant, sed calor quem iudicat tactus multiplex est hic siccus, ille h umid us, & ytcunque altus,es Maiissus, alius acu tus,vel Aprincipio vel in fine,ut in febri Ad mersis colit ingit cognoscere,porro calor,qui obsidet membr1Εstino deditorum est blandus ,' humidus siue vaporosus P&qualis est illorum;qRibus suiloniare culina Eppetit', de qtiales sunt manus adolescentium, &pueroruboni h1bitu aut etiam muliosum cum est quati et laborauerint; huius passionisi laec mi-bi vi lotus causay somno dediti multo humore plenisunt; qui cum in internis partibus collecto calore valde calescat ulti vapores calidinia umidi ad totum'corporis ambituinta 3εrunturi Meum ad extremamgorporisc em peruenerint anino eam calido illo vapore, inficiunt, &sic somnolenti membra tactu valida apparent alangentibus iud Mantur e calida, Accidi ctiam somniculosis,utems pedes te vera sint calidi & hinnidi,& plerun-- que istidi quoniam tot0m corinis humidum est,' eali radinsenora delatus superna fri
L Tertium hgma meandiem passione i11diearia MMElentos esse bbni habitus,hotest recte valςntis,quod ex eadem causa, atque somnolenti orienslati estoc ut intelligaturducamus, primum quid sit caro boni habitus,& sic patebit hanc in somno deditis reperiri; car nem esse sanguineae mau, sobolem iam dictum est,& nihil aliud nisi saliguinem clua mu- Α' scuturiam ῖbtagnaturalitu terescotemma Vieitumhite eoisi talas implens,de quasi
infaiciensyrobur illis aditigit,&praebet, Φflapillas musculorum motus operatronesper. i ficiantur, minus a motu fibrae laedantur,&s se quaein mustulis tepetitur proprie caro st, non autem gla13dularuni aut internorum viscaeniin substatia, quae impr6pridcaro vocatur carnis differentiae diuerisIn alia est humida,inbilis,lara laxa, spodigiosa flaccida, it etia m e aduerso sicca, dii densa,compacti,firma quae ire eodem mel 1ibro secundum pς ciem existens, in diuersis hominissus vatiatur, pro varietate sanguinis ex qua fit,ialein si
218쪽
. turaliter figerit dispositis, erit utique calidus, dehumidus, & aerem reserens in venis alios humore caeteris elementis respodentes superabitatu molesium virtute,quare,& caro;quet ex hoc eficietur sanguine erit tactu quidem mollis, quoniam sic humorem reseret, atq niam calor ea conueniens,qui illum terminat,& infatisti, & pleni erustent musculi; neque erit laxa caro,net flaccida,sed compacta,& firma, & solida; aheffectu igitur ad causam sic primum procedemu ,&cui caro est boni habitus,illi eadem adest mollis, sed compacta,& firma,cui carptalis illi sensuis adest calidus, & humidus, multus, & probus, emo cui caro boni habitus illi multusest sanguis, & multus humor calidus;&humidus, &e contra; s mni amatori multus inest sanguis prob. humidus, &calidus, cui hoc adest ille habet carnε
o somno carnem habet probi habitus,camosus igitur est,neque exsiccatus, aut emaciatus,tacutisunt, qui propter studia, aut dolores vagalias vacant
C, QDrta nota est Lmniculoserum ut sint forma eleganti pmdati,formosos voco,non autem pulchro , nam pularitudo potius m partium symema,&cextaquantitate videtur con- istat attulina in qualitatibus corporeis. nempe colorum varietare; & tactilium qualit audii concinna quadam daspositione videtur reposita , unde pulchros non dic us paruos in Aristo; is senteolia,sedformosos,& elegantes iure Igit somno ded1is,quoniam cadinem habet calidam,&humidam,quare,&coloresibroseam,di tinctu mediocriter firmam, im ompamm,ijdem sermossesse videntur,quo habitu quidamdicebat praeditos Esse, quibo store iuuentutis abutuntur,&eos omnes esse mmculosos,i&vinosos, quin&voraces, ct qui hae non aderant conditiones, nusquam tentandos Put potε qui a tetersimo vitio
alieni ouiquam pinerampersuaderi,sedullen tussimus nebulo,si de his seripsit; si Aristo-
. telem mWob, sectione quartaconsuluisset, non ita male de formosis, & calido; & humido habitapraeditis, sensisset iion enim temperi vetanilisesinculcatum est, ad quid Linivi- tisa virtutis cogit homines,stimquesnorma temperie bonh&mali esse possuiu, sed sudum praebet quasdam distrositiones.& habilitares,ut promptius; deperfectius auquid face- .re,assequi, aut pati possimus,uim collibus,dc planis nascunturinae.sed ut pluri intim laetim restamen in colli Matquoque etiamfelicius;&melius in planis proueniunt; nain nectaiscollisimi ocis; qui enim.autad septentrionem vergunt,am: occidente solem respiciui1L 36 R in locisaltioribusconsilii, aut numis ventorum statibus sum expositae multo minus generosae t quam mustae inlocis pistiscuit Meduinis ut veri dici possit, omnis feti ostianiatellus; arae,cul I mangonio mansirescunt planis1, & arbore industria, & educatione leonesdiscumparer homuumultumqueadeolerum est ingenium . quodnon mitesce
i Sed iam positum primum redeuntes,siElegantes,&sorinos somnolenti sun es lini
geniumheb abebunt nequeaure iudiciumipossidebunt,&isi memoriam notta felleem nacti fuerintineminiscentia tamen nonadmodum vaebunt' ria milia vestatiociniuin est' ei. vel eius -ie mediocriter ergo inlitteris proiiuila,nunquHag,tunad arma nati si ibrim' o sed habitudomuliebris veneri magis quammararii lis in aria respuit lab tes Austiae imodiigit hinnines ciuiles sunt; & oc1o p quemagiς commodare, reconditi, cauό familiam sua curam, inorem ducem, filiosa stituere, &ωhcstmeonuenien f pol t, quales qui adseruandumpaternum nidum coletuso ue propn tes ambre facti sunt
Vkimutnest somnolentorum sisnxim circa ventrem pilositas at de quo refitie sis mic stotelis
219쪽
stotelis sermo dubium est,nunquid de stomacho, qui medius venter vocatur, & a medici, ventriculus,loquatur,aut de imo ventre, qui continet intestina, & qui est ab umbilico ad pectinem, usque aut tandem de utroque sit intelligendum Aristotelis dictum, ut etian 'idetur posse intelligi. Ego sane puto, Aristotelem indistincte per ventrem intellixisse eam cauitatem , quχz uidi continet ventriculum, arb&lienem,&inferiora intestina, utpote cum cauitas haec una ventrε. contenta tunica; tanquam vire quodam, peritoneo appellato, omnia membra,quae nutriai trili Vtioni ; degenerationi deseruiunt comprehendat, est enim membrana,quam peritoneum appellant, vestis quaedam; aeambit, &continet stomachum,epar,lienem,renes, & inte ' stina tum gracilia, tuincrassa, quae, ut mihi videtur, imum ventrem concludit, si ergo res laitasehabet,perventrem intelligemus cauitatem membra generationis,&nutritionis cm.
tinentem,& pellem huic ventri superpositam dictauis esse pilosam in his, qui delectantur multo somno,causa est,quoniam pars haec,in his est valde calida,& humida, quare se m terit formari ratio,qu, probetur tyrii amatores habere ventrem hirsutum,somni amato res sint humidi, & calidipraecipue circa ventrem,cui inest calor, & humor in ventre muLius,in eo eleuantur multe fuligines,&vapores multi, in quibus fit generatio haru seligiast generantur pili , ergo somni amatoribus circa ventrem multi pili generabuntur, sic igitur erunt pilosi circa imum ventrem, S circa umbilicum, & ventriculi fundum hic enim praea cipue viget cum calore humor, in his qui sunt boni habitus. lAt dubitabit aliquisquamodo libidinoso, & semniculoso eadem insit passio, nam si 1ου -- lim, F egdea causi, qua i&ijdem in alijs etiam effectus. Cur igitur libidinosus uia i los haset paeto ,lascium, algeres, vademobiles,at somno deditus,qui vigilans dormit, se o tibi . misopima immobiles,& eonniventesint vix lucem posse pati videatur;At iam saepe responat si isum est, non esse abserdum duas passiones oppositasidem genus habere, neque etiam ata sint /a- surdum est unum consequi duo oppositas Q quae sunt. calida, . de frigida tactum mota vim β uelit, &dolaxem inserum , ' delectationes, quare non est surdum etiam ii somniculo- δ' ' e .sus, , libidinosus eadem h ant accidentia, quatenusinasquosenere, quamuis innominato, nueniant,ut hahere solidam ungulam asino, equo,&mulo sic quatenus,tumlubidinosus,tum stimiculasusin hoc conueniunt,ut multohumido utrique abundent, & eo sasubpingui ,& non pure excrementitio,ectetum est, 'tutrique idemhabeant symptoma,
ct utrisque venter sit pilosus. Amplius dico maximEdifferre libidinosemisomniculoso, tnam x lidior multo es libidinosus, iam sit humidia, e conuerso insomnplento humor c lorem superat, de ideo libidinos pii sunt duri,crassi,nigri,at somnolenti sentinollessub glbidii subtiles, unde 4rguitur etiam nolentum ejemeticulosum ibidificium vero as
At si quae hactenus dicta sunt,in se ueritatem habent, cum multo pilosiora,hispidiora habe ni corpora uiri,iqua ceminae,&adulti quam pueri, magis etiam deberent somno Ahisis eXperientia falsum docet,nam uiri sceminis, & adolescentibusadulii , miniuis, ιι Drmiunt, &ratio etiam id persuadet,quoniam sicciores,in sicin autem uigiliae,m humido piosum consistit somni ratio, ardictum est, quod qui somno magis dediti sunt, pilosioresexistunt, ψοhabeat hvi: estsi conseras homines inter se,carterisparibus,illi qui sunt pilosiores,etiam somnolem um rari liores existunt, at puetorum, & sceminarum alia est ratio,an etiam,multo aliter sentiendii est, Nempe humidiores esse somni amatores,d quo magis humido abundant, eo magis in sqninum serutur,quarecum in pueris, in sceminissit maior copia humoris,malo, etiam est propensio ad somnum,si uero conseras pilosos inter se dico pilosiores magis Npno ad somnum t pueri antequam adoleverint, neque pilosi, neque pilis priuati dici p ssum, de his igitur non potest Aristotelicum dictumuerificari, ut ile. canibus qui nondum octauumis
220쪽
quas enim sci mus caeteris esse pilosiores, eas minus dormire cognqui mus lex Aristotelis tamen sententia delirint migis diam iri s intaiere MininaruHRu Hosiores illae calidiores sunt,qusidiem Ealidio praeualente calore minus humidae sum, quare & minus somno sunt obnoxii,cuius indilluli1 Sst, useedephetia magis stini lasciuae, unde viil fici iago dictum est foeminas barbatas omnin o giendas esse enim praeualente calore in il lis, turbido sunt praeditae ingenio, lihil intentatum,cpm iii furus.ramque ruunt,reoinqutare solent, is uraut ςm sinit Imatha et indefiet uiui sui, Him plui iusto exfiliacatur menti,&labrorum cuti side internu c lor fit acutior, qH tena rore si scitur,xistiam citea od dialis dbminis bri imus , Atum: vi orium maxim stilitantus illi 'etentes, uso - πιχt, Enim doacti oddam vat ne atque humore simul iunistis tu melint inferis es p rtes,&materia,quae euacuationem quelit pruritum titillatidinem quandam excita sis ergo vi
num appetunt, at cum semelloeulos'occluserint si totus illabaturdi bis, non ta re noei
tur,& cum dormieri nidiset exluscitanturiptiis Hiuni bri una est,ut magnum habenat o caput,sed multo etiam calore pimum;genas igittifrubentes hibent;&όculos liems,&carnem mollem, calidam, de vaporὀam; qui veris stat,qui desii ierapore somno occupantur, at cum semel obdormierint diutissisti e dormiuii Ebrijs singlei latit/t multo hii mors,igneus quidam admixtus est calor, non sitie atrae billi vaporibus, qu, passio accidit laboranti-
bus affectu hyppocondriaco, nam quamuis non tententur se no,& diti possint vigillare , cum tamen dormire incaeperinrvix possunt aliquando expergisci,& marcidi videmur;qui vero,& semper dormiuntxde vix excitantur, & magnum habent caput, & plenum multa pituita,ut glires,atque vrsi,muresque montani,horum facies alba apparet tu morosactabia albicantia oculi semisomnes,&totum corpus in moremdbimientis accomodatum, frequentius oscitant,& quandoque'brachia extendunt,& Iocum quount,ybi corpus ponant, 3 ut commode accumbere possint 2 His oculorum vesiculas addit Porta, ego hanc putaue- Porta. rim,ebriosi potius, quam somniculosi passionem,&multos noui ex nimijsvisnijs vesiculas habere, idque ex causa;docent enim multam spirituum, &humorum effusionem factan esse;quate,& oculos,& anteriorem partem corrugatam,undevesi lae apparent, quae passio plerutique etiam sequitur illos,qui nimium'si sunt venere,eadein scilicet de causa quoniam exsiccat venus,ut vigiliae, studium, lachrimae, & dolor, quies angustias ineatuum, & . venarum ponit idem, & sane quorum venae sunt angusti, aut multa carne obductς illi maxime sunt somno dediti,& cum dormiunt,non facile excitantur, quod Aristotelas inlibris de somno,& vigilia docebat.