Johannis Dolæi ... Opera omnia, exhibentia non modò Encyclopædiam medicam dogmaticam, in qua affectus humani corporis interni; & Encyclopædiam medicam chirurgicam rationalem, in qua iidem affectus esterni; atque sic in utriusque omnes morborum ... Hi

발행: 1748년

분량: 878페이지

출처: archive.org

분류: 약학

41쪽

im ad statum debitum re ter disponant, di majori copia ad pilos propcl- detineat & vari modificet, mensum. limina gramen arini noctibus.&s spissius pristino ornate vin sit alta'

omposito septu, eaput est abluendurnium tendat, ut sumentum illud peregrinum, ventibus & attenuantibus palliculas viscosas, constans particulis ni inutie aeutis aeribus & duia quibus siccus nutrieras 1ἰutet, plexus nervulo- netur, depaitieul, salse a priori rura in cute agglutinat S plure Q i di milium, sed niam qua

illi ea praecipitatae ititur de blandi ut & suta iuxta di immatum, sed nia quas prodiga ad cu

rva sit in auras , aut ticulae poros perveniat, eosque dilatet, di inter

e praellant sudorisera. cetraria suscitetur, corpii: exerceri, & sudor ibito, Sassastas, Herb. stinat. sol. roii, dum cile iubent, quodin specleperAnabi iis Ex his enim .atia componi polliam multi, ieu constrictionem tili, quo transitus ultio sitit me a, sive Eslentiae , live: succo glutino, fieri sollet, item illud a

Qia volatilia viperar. C. C. lumbricor. die. Ei miis constringendo in Potin ea probantitetne loeus alnei saliquoties ablilatur Decocto media, quorum virtutem soloni per petien- blandiori, ex urina humana, cui radiu lapath. tiam unitam habent, de a nobis postmodum malv. tota cum rad. ct heib. item pisi incocta mani se Lbuntur. sint. Vessuri pisorum additur aliquid siti Vii & in Porrigine particulae illae aeres corrigendae t caput abluatur. Pro illinitione susticite potest sunt ut euticula noli amplius dera latur, unpu-ol. O . per deliq ciam ol. myrtili. aut amygd. ritates autem A squamulae abstergendae externis dulc. commistum & agitatum. Oleum etiam daccitas si vacilis bra ignis, impria in vade- lautitium ciun e non re ieiunt. liii Motum cocto, & pilorum in urina iacto, dis .ha C lvitie ipsura senium sequuta prios de- se permittunt ut credant, putanteium de epi- iis isti, agrum ulterius non esse ferre paratum, sed aridum, Me eonuenienti succo irriguum sermentaque, 'On acida, sed ii iiii uota ta laudabilia , semel deperdita fore irreparabilia. Vorai l b. 1. 64 .alen

ratis , ne vero revertantur, glandulae pilariplexus ner ei destruendistitit, potique cutis plande oeeludendi, de eorum figura transtrauari .4 seopo adquirendo nonnulli sequen ut vel sponte auis experti promittunt, adhibitis medicamen

iis iuperi ullam in Alopecia prolatis, quibus aliquando ad ungi pollitiit liquores limaeum de tinguisugarum, Iale in vitio iis inspetita si s locustamina au- eula plati conden D pori constringentur, ut nulli pili tam ulterii s peis orare valeant, funesque succii sui N pines Italicae laevitatem quibusdam iri luet tibi

42쪽

ro ENC LOR CHIRURG. RATIONAL LIB. L

ententia. quam pluti s inanifestatutu Quod proiniam, Ophi ni, caesitiem, si pili

an iis radicitus exstirpati sunt, eos denuo pro

ducere velle, esset,liniopiei itiin & tigridi in es ille defectus, quo ooripi- figi amplius mi ta peeifici, Liam tamen non sustinent, cum haee non semper satisfaciant. In Area praemissis generalibus absorbentibus educantur particula salsae, per diaphoretica, quibus semper additur aliquid Vii dulcis; hine lorum inter se eoalescunt, eo si amplius m - U M nimc potest. Qitando vero nili quidem deplo Parum cum V is, musicarum e ita unt, ita ut nihil de illis, qui deeiderunti reliqui unguentu, quod a pluribus prosecte amplisis appareat, radicibus tamen ipserunt sae- M.f a roran. mar adhibita renasei pollutit, clim alioquin & e uehis pilos barbae producite in

reant , sol see aut novicula instructae speculum salutare opuς habente, ipsam ergo desectuum horum carationem prognostico seinper prinia illo, de desperatum malum relinquentes, pro

sae, quae primum auso. 4. 4 , mron

item oleum papyr. item Linimentum Fontis ima e i. observi. In C hea conveniunt absorbentia α sudori- laudatur. Joh. Crininis bubulae . non ves inungatur, sed me semper deseruit id reme dium; alii commendant pinguedinem talpae &serpentum in VI mellis destili. solutam & illitam. Aqua nostra ad Alopeeiam Castalina dignaestitia laude. Linimentui quoque illud quod ex ladano oleoque lentitano constri, non contemnendi usus eiit si uero affectus hic sit ex actibus salsis partieulis glandulas pilosas corrodentibus, in principio solus lactis e dimcet , vel lotio eum docto nialvae de lapathi: te-ahie degit, quaesequente Emplastro Tib

43쪽

CAP. II. DE PILORUM AFFECTIBUS.

Oleum Ui per deliquium cum sponsiolastis applicatum raro me sesellit. Vel sc Am d. δε e. q. s

Aetiri in aut, in pisa. gnoscat Medic Si Vermes erodant capillos. A qua Aloetiea Poloni vero a nostra egregii erit uius, cum oleo Colocynth. suadent lotioi vel felle tauri malitati liquores ue item myrrhata, rientibus & es actam corrigere

te omnia de hoc morbo eonsulantur poloni, ubi morbus hie endemius est ; genium et o deinc

imaggrediatur. ra capatis per decibili ratibus parata, Dranca utuna ec lupulo, quibus heirib, ubi simul elandulae pilo des co divin adjici pollunt. Maxire

nullo modo potest, ct in par- externe, tum interne comin

, ablatam, detis. q. s. ad stauedictum aut sumunt per se, ieilli quotidie bibunt etem emporis omnino ablatam , de novo pro- remem, ipsis plicariam dictam. Musci gignere sit impossibile; se S ille assectus, quo lum terrestrem cum Manea ursina aquar

pinis mininis potest. Ini

seu cieatrice cutis, vel in ea Alopecia, ubi pili iuseuli quotidie bibunt S comedunt. Externhradicitus erosi sunt, eos restituete velle, esset verbe deeocto hoe instat lixivit parato oi ut Tigridis cutem mutare. Prognomeo ergo pra- bis ter septimanam lavant, nullo ampliustis, hederae, boomae, salaparili.

P. nutantur ante omnia, si laece

universalia, praeparantia & absor praecavendam A: retardan3am calvitiem , pro- tis, hsunt frequentes stictiones moderatae. Myn- Nos isichtua ad C ritiei praeservationem commendat instar luis Pae, quare cius in Plicaeertissimum Tincturam suam proprietatis, item rotulas im- exissete potest remedium, qui optimus lymphae Penates: quo pertinent omnia cephalica ambia- domitor existit, interpositas vastis aperientibus,ta, inoschata, ibi rit viii. noehieus M si di praesertim Essentia viperina, alexiph. ii a C. C. Inter externa prosunt cucuphae ex cephalicis pa- luce. quae remedia maxime corrigunt vitia lyi ratae, de inunctiones ex ladano, aliisque mo- phae quacunque. Ad ptiivirim vinum vidi ct adstringentibus. Hie omnia eaeonducunt, tium corrigendum, conducere possunt Emeii quae superius 3e Alopecia diximu . ca tutiora, dein ad lympham glutinosam corti- Iii Canitie, ubi senes rejuveneseere eat, de gendam, ex fluxiorem reddendam, portisque juniores quoque, si in eertistoeis tri ea quaedam confirmandos conducunt alexirharma a S su- pilorum alba observatur,eam reliqui, pilissim- docifera. Inter Topica sequens lanimentum Iem reddere cupiunt, quod sane arte eo litoria cum 'hirii pio arcano censendum. potius, qua alius e olor, instabilis tamen, impri- N. De b. 3-ι.torseri re m. mitur, efficitur, uti videmus in equis, quorum Raa. byon. M p. aq. pilis sape appinguntur varii colores. In senia , Uti Friniace q. f. bas ergo varia spirituos aprosunt, de ipiritus In vasti tris q. in a. M. per hora , Ossocillantia, Cephalaea dicta , hine prode lepos La. Un uentum, cori ne Aqua Cephas. e. V. Aq. Regin. cum quo raaices pilorum complicatorian i

res pectinationem cum pectine plumbeo . vel argenteo, aliaque laudant decocta pro ablutione, in lirivio, vel aqua pluviae, aut cisternae, aut extinctionis ferri, ex gallis, nuci ius d. Ad crines fui. reddendos, in quo maxime laborant Callae de Venetae mulieres, commenis Eamus lixivi iuri tingens M Uihi ι -, abluantur etiain aqua aluminosa divitiosa, addita Vi pot-

si leum in quo rasura buxi, ra-

addita myrrha. Lixi via possunt parari excin prae aliis ea assecta, maxime articuli dolentes bis iti iungenda sunt. Hie & proderit Axiiugia vel Esseritia viperatum. Abscisso eirrorum ho Ad odoratos pilos reddendos herba: Moratae naevis eo .eniunt, ut sunt solia naasormae, N. M. Mosella br. E e. sapiIn Porrigine omnia condueunt, quae lymphae P. sal seditiem & acrimoniam corrigunt, ut 1 t praeter pialia, iam dicti liquores viperitii & v latiles su inati, Salia volatilia oleosa, Essentia ruinar lignor. Rad. iaponar. boon. possitnt cotevisae ii di . vel ex iis palari Tinctu taed Esen hiae, imprimis pulvis nollet spasmodicus Cin

Toli ea hie adhibenda sunt absqueadstrictio

que oratiis Italieus. Ubi Piti in locis non conveniem pMaerescunt, Decum de Pr a Germanici, ceu lono mitiori . conducunt omnia psilothradacta medicamenta. η raro consulatur Meateus. adeoque perdisseile In hoe casti sanguis ab ichoribus diserositatibus si aliquam exinde habere ei perientiam, hine prius purgantibus hγdragogis pluribus munde Octus iste in pluribui aestimatur sem ineutabis tur, Gudotes balneo praemittamur. talo-

44쪽

s utendus est. Et sequeus Diop pilos eve

l 1 ENC pCLOR CHIRURG. RATIO L. LIR. I.

thra dicuntur illa medicamenta, quae Cui in superciliorini ac totius capitis; in lariferi sua vi potissimum amant, qua urendo ut absce- ydant, essiciunt. de si validius agant. vehemem etet adurunt, iit etiam radicibus absumtis eieatria Iceque indueta pili non amplius renascantur , Effetutit. Optimum pillothriir't isee viva & auripigmento, beneficio olei cuius ignem parum eo . postea piam, vel lixivii ; hine adeo praestans est Un- a 'asi fragia sma deis omentum de Calce viva vnsit. Tum: situm magiationem remn habent rusna, quod paratur ex ealce riva&Sale aurire theorim aleat dicho eum argilla iugobos reducta & sie sura Ἀ-Huj- pHi uncisa alia Atilem pilosum applicara, . ad seris, Mi, pilosi, applicat. Lae suillum illitum a m m δι hamr, pse que in emplastro e 47Mν.

nostris mulier dis laudatur. Unguentum aurei tant,ω si quid ri emplastra ramoveat, M. amo coloris, quod, ceu superius, paratur H c o cale. vlv. de auripigmenta p. j. Sue nati lorum, Hyoseiami. eleutae, k Oniae, sui tar. semperviv. alii commendant, Rnem vespertilionis calid. illitum : qui

im Fis, is a pluribus negliguntut , si nus iam. d tet. si pili pars tenuior erit ulterius u. sui dantur. Inuncto selleanguilla pia quodam pilos rii extremitates seste, vel aqua

sed nos

iura. Quod praestet tu nunquam viseo aliteolludi, ilia pilos tut

iterum pili crescant, quale ouidem Hel in s turi tempus inutilitet perdunt, quod heden . tibi notum misse gloriatur, liquorem scit . quo bis smiliter d)catur, a prolixiore leuieuli huius

CAPUT III.

De Contusione Capitis, s Pericranii Vulneribus.

tissimum agnoscentibus nunc progre- etim instiganti tr. ire cadeandem ita seiam urnaen

d ur ad illos, quorum origo extruse- sutam, seque mille modis varient, variae ab Au . solvente provenit, qui cum vehementioribus nitet in essentiales & accidentdri dividere sindoloribus de graviorabus stipati sin aliquando lent ι illas sesumunt a vultietis essentia, partis symptooratis, citius etiain Chirurgi manum ex- vulneratae eonditione& eausa, has veto a sendi poseunt. Tractabimus autem inpraesentiarum modo, stu de tempore. vulnus tape cum

Contusone capitis, de petieranti Vulneria conrufio Graecis λαm , dicitur de morbo& t specie solutionis continui, eum grave vel durumariquid supra corpus incidit, ac id ipsum collitionem non sistam substanti 3. Gmus,nu capitis subjectum sunt omnia paritis velamenta, di in iis existentia vasa san- aa. eta de lymphatica : se nuper vidi contu em, in qua nihil mater serum sub cute ev vGuli, vel arietiolis erasatiis sula cute colligi- in V Imritas capitis o parte affecta eadem tui. hine de aliis suis o , nonnullis sugillatio vasa eum cute& reliquis earnosis di membrano vasa lymphaticas ab cute rumpunturi Contuso mum 3 petiolium. in speeie dicitur et ii vel calvariae recessus m f. q. Quoniam Contusones&ipsa vulnera tita rvatio a violenta illitione absque fractura. Capitis, quoad editetnam nempe faciem, insi- is. Deseritu ergo potest contuso capitis, quod sus incurrunt, ananem luderem operam, ii te si evasatio & stagnatio sanguinis uib cute ca- eensendis signis daagnosticis diutius immoratipitis a solutione es ruptione vasorum suigui se- vellem, quod veto ipsorum interiorem attinet rotum. statum, litum, di magnitudinem, ea non nisi vulnusueto petieranti desctibi potest, quod sagaei eonjectura & aeeurato Medio iudiciosi eontinui iuutio in partibus mollibus car- sciri poterunt, squi dein non semper facile sitiosis, eum petieranio de per ostio ab inaru- dicatu si, quae partes intrinae uulneratae sint, merito aliquo externo pungente ves secante ει quousque vulnus penetraverit, eum tale scru

45쪽

mine nitatur: sed hi ste Contusonibus capitis Contusonibus obevasitum sanguinem vel lym- cile accidere post int valia peissima signa, prae- pham, vacique & poros compressa vel lacerata , sertim ii ex violenta contusiones simul cerebrum adeoque sanguinis S lympiue motum impedi-Cepti a iae, auditus dissetistates , splendores In Contusionibus leviori s& sere supersei ante oculos, vim debilitas , omnium artuum libus non multum effunditur languinis . nec stlassitudo, memoriae abolitio, Epit ita, Con- eum laceratione plurium partium carnosarum de vultiones, Apoplevia , Lethargus de Mania; neruosatum , & hae Contusones insensibiliter me eiusmodi violenta contusione novi quendam ius ti possint. In travioribu vero phites eum suctum, alium sirdiun, alium apople- contunduntur partes, hine necesse in . ut sup-cticum, alium plaDE dementem redditum ob- nuratio subsequatur . suppuratio enim nihil servavi. sic etiamsi pericranium suerit laesum, aliud est . quam partium contusaeum mortisca- per plura id indieatur sistia, ae eadem prabet, tio; in gravissimis vequae videmus in nervis latici, vomitus enormis ne cariam ne miolet aegros in flare, quare in vulnere capitis luso mi

imprimis uidendum, an aeger pin ictum in ani- puis ibit deliquium incidat, an vomuerit, an mens iantibus . facile partibus janipsi constiterit, nam si hae simi tomata appa- L. o

ius animalibus destitutis ira e possit. Ipsus vero Contusonis cnediata a Cenanda venit nostro. udiei. iae spirituum animaliui in in inpibus esse extra fatum. Si absunt deliria febri , lignum est nullam adeste insanuitationem, nee ex raualatum esse singui aliquando vasa ruit t

nem in cerebro, sed potius serum. videtur statuenda ipsa Contuso ab instrumento πι- s. Contus is capitis causa juxta veteres duro , stravi atque obtuso, ipsi cranio S peris G, - ω em mestres externa gr.ivis, ponderosa&cib- e in o illata. raj- tuta: qua caput .el peicutitur, inalia quadam Coiiciun summus philosophorum Caput caustatione offenditur, ut dum casu alliditur caput vocat membrum divini stimum, di reliquorum parieti, vel alii euidam rei dura . ita ut cute ex . omnium in nobi, prineeps. Resimen ibi san- ' - r. Est Ammae, & ipsus Viee Regis Microcosnetoris, h. e. litituum seu succi inetvel in statuit ibidem duo illi Animω divini cireuitus, ruisera rumpantur, te anguinem Et undam, qui cuti si ibjectus eandem distendit, doloremque de tumorem s ileitat, de uis in tempore disciniatur, tandem abit in putredinem. s. Viatio , petieranii caul unagnoicunt rem ex ternam acutam vel puncturi, vel sua, vel super eutem ad perieranium penetrantem, ejus que continuitatem se ungentem & dilibi ven-ν- s. c. parara sus similiter corus o causam dii si

sunt, congelatur & corrumpitur.

Capitis ebra petieranti loces is & piudentiae sedem. maereliquis ta. elle imbecilliorem. Visi ut id tum alias,

ctibus capitis hic conspicuis , tum si exti 1 in elatur iniuriis. jam paucis de hujus Mi. eos metoris Metropolis uulneribus agamus.

msi de morborum is horum emtis eum prioribus stat sonentia, statu abus nempe Gnt An vel ictii. vel caiii a re quadam eY-- terna auia & obtusa excitari, unde cute non soluta venulae vel arteriolae conquestatione dilaeerat sanguinem profundunt, qui extravasitus, nee in desitas viri regrediens cutem extollit, de pro malori vel minori sui eorruptione filumenta membranea decutis nervulos plus manu, ex gitans, vel vehementiorem , vel remissiorem causat dolorem ; etiam pelicta s. r. Mina ex sententia Co istasiones i

sus nec sanguinis oriuntur ex causa extemtionibus genuinis haestit natui . in hiae, contundendi , perforandi , merito sub

rum mediatarum nomine veniunt, qualia

sunt sagittae, gladius, acus, hassae. dentes animalit uti, globi selopeiorum, aliaque innumera , quibus elatis capitis dilacerara ac dividit' continit, fit ut di separetur sensibilis illa membrana perieranti, erakio scit. imposta, orta adura matre per cranii sui uias exeunte. Quidam

separari possint a perito Inatomico, alii unam& eandem est enimnbranam contendunt Causa eleto immediata vulneris ipsus est soluta unitas irem recens ac cruenta . intumescentia causa est hu-dis. obstructionem citea vulnus adcile.

niter s. s. Conspectis hucusque satis quae ad pH κ. 7 theoriam faciunt, nunc dicenda restat P unosiis c is ni is saluti, & mortis. Hoe ab initio notandum, - quod Contusiones capitis omnium sint pessi-ὶ mae; delirant aliquando, & minacibus verbis au- gestibus adflarates invadunt, nece sagnoscunt, i oe delirium ad plures di at dies, ceu exemplo

46쪽

M ENC LOP. CHIRURG. RATIO NAZ. LIB. I.

Via si obs . c.Ania saeps Germ. constati mento concludi posset, ut

- - ο magnus ratione essen- rueret, neca Lyrae Caeteris eo pejor, natura sola v mmcorpori Astura nom vulnus; scdu , o tat; masniri etiam intuitu remotioris a statun tet deliganduin timeamine cales Mortius, ut ab mkνo Moturali dispositionis di i mptoinatum 1 magnus acte se nimis defendatur. η'tu praesertim ratione nobilissimae sedis auimae de victus in tenui, , cibus eligatur optimus de Macrocosraetoris. Iurra oppocr.s s. c. ηι ix talis, qui particulas imititivas de suaves admo- non tantum illa comulio&vulnus est κακι, seu dum iectura vehat. Potus si calidus mediocris cerebrum ipsu rapertingit, ea cerevisa seeibus orbata, hei bis cephalicis nlethale. quod ne sutidare potest. si febri, de sinum est. Sie in puero filio, quia sola contutione rapitis ita decoctum cephalicui

interdicatur, conceditur vero in modica quan-nimi affecti is sint pacati, exuleiat poralias, . . . . terror, tristitia, spiritibus nociva sinsula

rebro post mortem reperium fuit cocliteat epim Hine adversarii quoque adventus aut praeientia nunt seri limpidi acris evasiti. caveatur . ne succi eirculantes peticulum creentvulnera periclanii, ut & omnium partium reliquis spiritibus animalibus. membranosarum gravioribus stipata sunt sym- Venus ceu ipsa pestis fugienda. quia cereptomatibus, hine periculosissima, & ideo pru- brum nurus commovet. ct humores stagnate sis dentem Medicum de appropriata exposcunt re- cit: vites ut imprimis in vulneribus capitis risus, media. Conuulito ceu spatinus in vulnereca L eu us noxam vide apud Hi nam Cevii.U .in tota satis superveniens pernitiosi est, esu OH y p. xs Excernenda promoveantur. t. teri aph. a. Si, juxta Eundem, in magnis vulneri. s. ii. Nunc sit praemisi ad tam pharma bus de pravis tumores non ap arcant, ingens revisese nos conseramus. aliorum ea senten tinus y Galeis ei ergo monitis ou capia

vi odibus imponunt medicamenta , uti di-l , ii alatra, qualia volunt ei te emplastrumini, quam ii si ex parte tantum laceratum. Isis, de setonio, e niat telylo & Gratia Dei; dic de vulnus capiti, piuictam inlinum plus ha- quando veris partes illae valde sunt tritie de i set periculi, quana quod ea siti iactura. in iis, - . . qui Gallico vel ceorbivi eo laborant morbo,dis . his peccat inplurimum humor acido-corros viis, vulnerum sanationi apportans impedimentum. si e &vulnus canitis magis aut minus pinticulosum est, plout huic vel illi loco capitiori suo animam reddidit lore ac convulsivis motibus, monstri si Perieranium aut Periostium in tot recisum usque adci ad promovendam supputationem adh

Olera iosaceo; suppuratis istis partibus acc

i vi, labarum, hordei, lupinorum, qui bii,

parti infligitur. sie vulnus occipitis ob sient mel ros ceuin es loco assecto impicia stiem osss minus periculosam a limatur, si veto ut eratiopatequam in oslebresin itis, quia cissiculum tenerum eiciunt cavum istudii de vicinum suturis est sic de vulnus tempo ri . t rum , ubi nuisti illisset emporalis contectus est petieranio , maxinis periculosum est , de in s 3

quia in his locis arteria& nerviislaesus spasmum plastrum nigrum Atti . aut quod in Gumini Deile inducere potest , hinc de i pe ob hums elelmi paratur. euli oppositi contractionem oritur oris tor- in A. iis robo capitis eum perierauit lasotiei iversitan, S detectis ille Midem adhibiant, quae carne ulcus adimplent, qualia sunt pulvis ex thure, itide, arist nexa exposita. eo sucilius sphacelantur, quale exemplum habui tu milite Planovietis . A rustico Hailo. In sui, ecto eae bynaico, de aestivo tempore, vulnera irare capitis denotarit anguem inhelha. Vulnera venenata sub pelle vul- Dunque humorum assiiuum, tum ad dolorem, tum ad ipsim morbum seu vulnus. sangui uls. vel aliorum humorum afluxus, qui callia inter nae rationem habet, si insummationem sulcitat, ergo segnes scili eos & lenta remedra non exte- contrahatur, vel niti contractus ad locum affetum . quare h;e momentum temporis est obier- ctumauluat, quod impetrare con ut levium is, imprimis acii iis , utpote qua solus ita deliruere potest . . α sicco, coagulare, ut gangraenae ape-

50쪽

CAP. III. DE CAPIT CONT. N PERIC. VULN. 29

SEARCH

MENU NAVIGATION