Succini Prussici physica & civilis historia cum demonstratione ex autopsia & intimiori rerum experientia deducta auctore m. Philippo Jacobo Hartmann

2쪽

Virtutibus Nobili,

Nobilitate Generoso, Genere Clarissimo, Claritate illustri i

Electris Sambia,

Mari Baltico matreque Tellure faventibus; cedente Eridano & Pino ;affulgente

SOLE PRUSSLE dieam an GERMANIAS

SERENISSIMO.

utrique ELECTOREM gloria diversis adserit suffragiis 3 Hocillustrior quo dividuam secit virtus: Huic ELECTOR eligendo optimum

SOL M condidit:

ELECTOR illi

Electridum Aut rator Electrorum Dominus.

aras

inter thesauros nato thesauros esse cordi; quod magnos decent magna; MM IPSI DIvuM sIDus garm credidit, Sinu profert o explicat, Mysteriorum Naturae interpret

P. I. H. M.

3쪽

Benevolo Lectori

S. P.

Hysicae salutaturuS ady ta. quo facerem fa- γ cra, circumspectans gratius succino Smagnificum magis non inveni munuS.CujuS quoque beneficio initiatus, scio, si fas est eloqui, arcanae mysteria naturae non nisi multa σ citi penetrari experientia. Multa ; quoa non omnia una ferat

aetas ἀθοι , quod vulgi testi monium inscitia invidia,vanitas intestabiles suspectum & fallax reddant i quam δε Dinum illud quod experiundi cepius desit oco sto. Varie hisce colluctatus diffi

4쪽

cultatibus, ex omnibus eluctari nus valui Etenim Orientalium , sive exoticorum maviS, praeter unum genus, nulla , Ut e perimento addisterem, facta co- , , pia. Prustici tamen natales succini, praefiscine nulli aeque Scriptorum cognitos dixerim Qui p- .pe omnium temporum cognitione instruct m . υτοψία & cum

αδοπταις congressiuS erudi erunt pla- .

nius e Litus Sudavicum, cujus amore retenta Succina in Prussiau dentur con sedi Te, ter quaterve

peragravi. perlustravique sedulo, eoque percontando cui ingenio plurima si non omnia

debeo: perveni, ut ex accolis, rudibus quamvis, cognitu necessifaria maxime perciperem, terrae

5쪽

pluribus aliis in ulterius examen avectis: Accessit cum' peritioribus Electrotoreularum familia ritas , quae itidem Succinorum doctrinam juvit egregie. Caet rum praeter Physicum Politico delectatus studio, eadem opera, inclytaePrussiae illustr turusChre malisticam, ibinde annotavi va ria. Hanc* Historiam Physicam& Civilem olim edere seorsim, rei vero naturamdisputationibus excutere fuerat animus. Amico autem evenit fato ut gemelli viderent lucem , quam aequi, spero , rerum arbitri favore magis quam invidia exoptatam, si nonyminam,auxerint.'

6쪽

Clarissimum Dominum

De Succino disserentem.

Set crina Accincte scribens, Harimanne, mereris Uistatua tituat FAMA vel ipsaTibi. Hac tamen haud satis est, sed nec, si denique totus Hic Tuus ex lino fiat Electra Liber. GLORIA, prae tuis & Electro, nescia lethi Hoc opus haut fragiles collocat inter opes.

, . .

7쪽

I. Di ositio Hisoracorum : circa locum qua observanda. a. Antiquorum opiniones de loco Iecundum ordinem Alphabeticum. Examen istarum opinionum: de India θAfrica succiniferis : Sui prope ad veritatem accesserint ε, ubi de Eridano Clumerist

sententia cum illa Becani confertur. q. Iuxta recentiores Scriptores loca succinifera in Africa, erica, Asia. s. Europa, raeter mari Baltico alacentia. o. Examen harum tradisionum. 7. de regionibus mari Baltico adjacentibus. I. De Prusii a Succianorum Domina storica monumenta item de Sudinis. ρ. De locis Prusita a mari dismiis suciniferis : de saturigine an. Io σε. Io. An vena huccinorum totam Prussiam permeent, an casu aut sone Succina hie ubique inveniantur e de ductibus aquarum subterraneis. II. De Pomer antasuccinifera: de litore Gedanico : an hic venae asse rendae

S. I. N succini naturam penetrandi vixd planior erit via, quam quae ad Histo.

. riam

8쪽

s CINI PRUSS. CAP. I. sriam ejus prius ducit. Historia autem

'sicarum, cum sit generatarum Vel cor- , ruptarum, prout generatae Vel corruptae sunt, enarratio, patet non absque circumstantiis eam posse absolvi. Illarum vero ut aliae in aliorum corporum naturalium rela. rione sint potissimum observandae, in miuneralium sane cognitione puto princeps loci erit circumstantia; hanc insequetur modus, quo in illo loco corpus generatum se conspiciendum praebeat ; Cum hoc aliquando temporis, atque aliarum affectio num habenda ratio. Locum vero Consideraturis non incommodum erit prius in regiones terrarum indagare, ad quas succini referantur natales. Atque hic Antiquitas minime negligenda, ut eo attentius cΟ-gnitam sedem perlustremus, cum S illos de eadem solicitos fuis e legimus ; quam ut ne quid nos dissentientium in progressu turbet auctoritas. Inter loca Veto , quae proximorum seculorum Scriptoribus ho amemorantur nomine, peculiarem litus Biaticum observationem merebitur, quippe quod hanc gloriam tantum non propriam si5i vendicar. Sed & hoc non ubivis ea gloria se jactare poterit, indagandum itaque porro, quae ora potissimum opimo i

9쪽

ro LIB. I. HISTOR. gaudeat proventu. Cum vero Prussa eique proximarum regionum illa ipsa sit, hujus p culiaris, Prussica inprimis, narratio instituenda. Quibus expositis sed propria ipsissima in cunabula,sive matricem dicas) succini attente consideranda, quae consider tio nos ad aliarum circumstantiarum histo-

riam deduc t.

f. II. Antiquorum opiniones 'de locis ut recenseam , Plinii potissimum opera utar, & quas ille collegit sedulus,secundum ordinem alphabeti digeram. Loca ergo quibus Antiquitas Succini generationem asseruit, haec fuere. Adriaticum mare: si. In illo enim Insulas Electridas, ad quas Padus delaberetur , id quod diligentiores Poetarum asseruerunt: 2. In Adriatico litore Rhodanum i& Padum confluere, atque succina secum ferro, ut Euripides re Apollonius : 3.) Quod modestiores prodiderunt, in extremis Adriatici sinus rupi- hus inviis arbores stare, quae canis ortu gummi effunderent. A aptus: &in hac nasci, Niceas auctor est. CAEthiopia: Phaetontem in AEthiopia Hammonis Ο-biisse, ob id delubrum & oraculum esse,

electrumque ibi gigni. t ori r.) Vivit adhuc inquit Plin. Asarubas, qui tradidit juxta Atlanticum mare esse iacum Cephisida,

10쪽

sUCCINI PRUSS. CAP. I. 31 quem Mauri Vogant electrum. Hunc sole excalfactum e limo dare electrum fluitans. , L.) Mnesias Africa lacum Sicyonem appellatum,& Crathin amnem in Oceanum effluentem e lacu, in quo aves, quas Meleagridas & P enelopas vocat,vivant. Ibi nasci ra- ,

tione eade, qua supra de Electride lacu di- mim. ι. Theomenes dicit, juxtas nimmagna hortumHeseridum esse, ex quo in stagnu cadat,colligi vero aVirginibus Hesperidu. Basilia vel Baltia: Pytheas Guttonibus Germaniae genti accoli, aestuarium Oceani Metonomo nomine, spatio stadioru 6ooo. ab hoc diei oavigatione Insulam abesse Abalum Cluverius restituit Basiliam illove fluctibus advehi, incolas proximis Teutonis vendere. Huic & Timaeus credidit, sed Insulam Battiam vocavit. Basiliam adhuc Diodorm Si uias appellat, eamque Scythiae quae supra Galliam est, oppositam, insulam in Oceano jacere, in quam tempestas electrum plurimum ejiciat, imo in ea ipsa Insula electrum nasci asseverat. Cum mero ab incolis ad proximam deferatur eontianentem .inde ad nostra, inquit, apportatur lo- ea : Britannia. Sotacus credidit in Britannia arboribus effluere, quas electridas vo

cavit. Germania: i. Mithridates in Geo