De cognoscendis curandisque infantum morbis : dissertatio inauguralis medica ...

11쪽

peritus lacile intelligit, et ex partu nimis laborioso nimisque diuturno, et ex aliis quibuscunque rebus

prosperum eventum arcentibus, quae aut ex matre

aut insante pr0sicisci possunt, iniquos in prolem

redundare essectus.

Dein insans, relicio utero malerno, disiunctoque funiculo umbilicati, propriam suam naturam, Suam salutem suaque pericula habet, gravissimis, quae iam prodeunt, totius organismi commulationibus, ansa innumeris praebetur assectionibus. At-niosphaerae vi ad respirandum compulsris infans aerem suscipit, quo facto pulmones, quorum vicessim placenta antea Oxhibuit, collapsi extenduntur. San- si uis venosus, antea ad placentam delatus, eosdem alii a complet, chemica cum oxygenio affinitate invitatus. si IIuic subitae circuitus commutationi apoplecticae lsiissocatoriaeque assectiones, quas paulo P0at Par- sisti xtum Observamus, Originem debent.

i 9 Similem essectum apla in totam exserit cutis umperficiem, quum infans, siquoris amnii ossicaciaenmedioque calidiori subductus, asperioris atmosphae- ae submittatur irritamentis, quibus superficies cx- erna Vigentiorem induit colorem eiusaue lancito

12쪽

Secretoria, neonatis maxime necessaria, causis levissimis turbari aut supprimi potest. Quocirca etiam tribus aut sex diebus a partu elapsis subsequensi otius opidei midis desquamatio, quae, Caro 3uctore, in omnibus sanis Neonatis Observatur, cum OpΡΟΓ-tunitatem quandam ad exanthernata securia ferre soleat, respectu infantilium morborum memoratu digna est. Si xdspiciamus mutatam post partum nutritionem camque, quamquam matris lacte perficitur, nihilominus a priori, qualis in utero fuit, longe discrepantem ne dicani de nutritione artificiali ca-que multo diversa); si porro intueamur tubum intestitialem, assimilat ori nunc dicatum, si motum ius peristallicum excitari et lanctionem nou malimentis consumendis manifestari coeptam me libemur, facile est intellectu, i in tanta partium OL nium, praesertim ventriculi, sensibilitate plurimas digestionis perversitates et obstructiones et diar- rhoeas oriri posse.

Dd inde sexcentae causae externae in unaquaque insantiae periodo inveniuntur, quae in ejus valetudinem inimicissimam vim exerere Solent: Curam

13쪽

ius. Ist

innuo iiegligentiorem, domicilia humilia humidaque et aerem corruptum, frequentiora refrigeria, alia diaetae vitia, quae ex pravis nutrimentis proficis

cuntur.

Haecce ratio, qua de' insantis neonati, quae sunt, mutationibus exponere Vi Sum est, cur tot rebus infantum integritas itubetur atque salutis discrimina satali augmento cumulentur, enucleabit. Sod insantis salus et praesens et futura eo potissi-ium in periculum vocari videtur, quod minor ha-j datur ratio diversitatum physiologicarum rerumque ibi ganismo infantili propriarum, in quibus saepe-laumero curationis minus prosperae causa cernitur. inevera infantum morbi, ut suam habent Naturam, tu suam reposcunt medendi methodum; res igitur si gravissimi momenti, ut omnes ;nfantilis adlatis, roprietates medicus examinet. Primis vitae annis reproductio maxime pra0 alet, partesque consumtae assimilatione non so-um instaurantur, sed reformantur. Haec ipsadproducendi indoles ob tantum vigorem saepissiae, praesertim ubi negliguntur diaetae praecepta,

i iis Misenditur atque Ossendit morbis, quibus simul ad

14쪽

pseudoproductiones divertitur. Multa exanthemata, quae insantibus superveniunt, hanc perversam reproductionem probant. Reproductionis systema, praeterquam quod plurimis infantum morbis inficitur, per sympathiam quocunque alio casu Prias mitius assicitur, quocunque morbus quidam in alio systemate principium atque sedem habet. Res medelae faciundae gravissima, quippe in qua cernatur ratio, quod medicamina reproductionem inimis luxuriosam reprimentia sere ubique prosperrimos praebeant essectus. Mira illa reproductio a partu ad pubertatem usque non eodem Semper vigore excellit, sed in aliis aetatis periodis alia systemata principatum obtinent,

Quo minor natu infans, quo mollius ergo en- cephalum omnesque nervi, quo encephalum corporis ratione maius, eo major receptivitas et sensibilitas, eo efficaciora omnia incitamenta conspiciun inr, eo celerius irritamentorum essectus evanescunt; id, quod plurimis insantum morbis confirmari vi- .demus. His quoque elucet, cur infantes saepius quam adulti systematis nervosi assectionibus, quae variis notantur nominibus, submittantur et cur medicamina promtius in sensibilitatem agentia,' l: sii

15쪽

ut vinum, optum, similia, quibus humornm impetus ad caput, per se rapidissimus, insuper acceleratur, insantibus plerumque summa detrimenta inserant. Adolescente aetate sensibilitas pedetent in m nuitur, irritabilitas augetur; neque minus irritabile est insantibus vasorum systema, quippe quod causa levissima excitari possit. Encephalo insuper jam irritato, sanguinis asiluxus statim adaugetur, qui inflammatione atque exsudatione exitium inducit, nisi matura et apta curatio instituatur. Quanta saepe celeritate insantes encephalitide corripiunturi Eximia haec ad exsudationem propensio, insantili organismo praesertim propria, summa fluidarum partium copia ac praevalente reproductione nitituro Si totam insaniem aetatem a partu ad puber-

tatem aut ad eum terminum, quo adultis adnumerantur, intuemur, Vitae quasdam periodos, in quibus hoc illud systema, haec illa lanctio prae ceteris excolatur et vigeat, absolvi videmus. Tota illa aetas iam natura in tres periodos stricte dis-

16쪽

cernitur. Quae evolutionis periodi per se quidem morbosae Π0n sunt, interdum autem conditionibus sortuitis dispar quaedam variorum systematum proportio, seu aequilibrii, quo inter se continentur, turbatio Oboritur, qua multarum assectionem seminia adaugentur. . Quicunque morbus eVO-lutionis periodo supervenit, evolutioneque impedita ossicitur, evolutionis morbus nobis dicitur, qui quidem haud minus sunt numerosi atque diversi, quam Systematum functiones perversae. omnes

cum exaltatione Sustematis nervosi aucto humorum asiluxu ad locum assectum et lymphaticarum materiarum secrectione, ad formandas partes organicas idonea, conjuncti sunt, ideoque caloris, ruboris, tumoris et interdum doloris symptonia exhiberit. Si organismus hisce processibus nimis violenter assicitur, ipsae sebres aliaeque functionum perturbationes 'ascuntur, medicorumque attentionem desiderant. Suos quaeque periodus morbos habet, 'inanquam secundae tertiaeque periodi morbi locum nonnunquam Commutant. Periodus prima eaque, ut brevissima, ita periculosissima a partu usque ad aetatis mensem octavum aut decimum porrigitur, prima detitione

17쪽

limitatur; qui in hoc stadio habentur morbi, terminos periodi excedere haud solent. Numerus eorum atque indoles. ex omnibus hactenus expositis satis apparent, neque minus cur plurimi infantes h3C aetate morte occumbant, intelligitur. Sub sinem huius periodi corpus aliquantum corroboratur , motus arbitrarii amplificantur, primi dentes emergunt, quibus natura indicare videtur, corpus

iam solidioribus cibis esse adaptatum. Qui processus nonnunquam placide absolvitur, non raro vehementioribus symptomatibus premitur, quae si modum excedant, aptam expostulant medendi rationem, saepius vero natura eorum damna avertere

studet, nihilominus perperam agit, vi morbum, quem primae dentitioni proprium esse intellexit, negligat ac praetermittat. Periodus secunda, quae a prima dentitione ad annum Vitae septimum aut ad dentium vicissitudi-Dein protenditur, minus quidem periculosa est, sed in hac quoque reproductio omnibus functionibus praecellit, quamobrem morbi hac aetate exorientes, praesertim reproductionem perversam aut degenerationes et deformitates exhibent. Irritabilitas sonsensibilitasque iusta carent energia, incitamentis

18쪽

externis, iisque insolitis, parum renituntur; ceterum celerius adolescere, maiorem firmitatem, aequabiliorem sanguinis circuitum corpus nancisci Observamus; systematis VasOrum assectiones saepenumero occurrunt. Hydrops Ventriculorum cerebri liuic .

stadio quidem prae ceteris proprius, sed primo quoque et tertio in stadio communis est. Exclusis primis dentibus, insans ab uberibus prohibitur, solidiores cibos assumere incipit, quo fit, ut abundantia quadam cib0rum ad cruditates, vomitum, Ob- structiones, diarrho eas, praesertim ad helminthiasin corpus pronum reddatur. Neque minus longa morborum Series ex tempestatis vicissitudinisus, coeli temperie, quibus insans iam saepius, quam

antea committuntur, deducenda est, vim pessimam istae res in tenera respirationis organa eXerere solent, unde tussis convulsiva, asthma, alia.

Tertia periodus ad pubertatem usque pertinet et a secunda tantum eo dissert, quod corporis organa, maiorem adepta firmitatem, stimulis externis minus assiciuntur. Primi dentes sensim sensimque amittuntur, maior maiorum dentium numerus emer-

git. Qui processus minoribus, quam prima dentitio, coniunctus est Organismi turbis. Systema

19쪽

ille illi ala

ue es

vasorum ineunte hac periodo incitabilius, exeunte demulcetur. narius quidem morti Succumbitur, morbi vero non pavet, 'nisi jam superati sint, superveniunt; praesertim exanthemata, quae saeyissime epide mica grassantur, quapropter certis periodis dosc ibi non possunt. Pedetentim infantis

ma sexuale evolvi ejusque functio vigere incipit, unde magnus in totum ὀrganisurum redundat essectus. Cui rei, in pueris sine maiore perturbatione fieri solitae, raro therapeutico auxilio opus est, at ii in puellis haec rerum mutatio, quo impeditior, eo medici attentione dignior apparet, quia novael et insolitae lanctionis, mensium dico, initium sit,

quorum profluvium saepe numero multo puellis damno coercetur. Quam ob rem crebrius puellae, ι quam pueri m0rbis; ut clitorosi, epilepsia, chorea. st. Viti etc. afficiuntur. Nec non vocis et respili rationis organa cum genitalibus singulari utuntur consensu itaque simul assici possunt

20쪽

Diagno Si S.

Accuratiori rerum supradictarum ratione habita, quibus neglectis, diagnosis por se dissicilinia

dirimi non potest, multa nobis suppeditantur indicia, altera autem parte multa desunt, quibus in cognoscendis adultorum morbis utimur, auxilia. Si ex imperfecta adultoriam de morbi cuius lain conditionibus anamnesi vix aliquid certi obtinemus, quanta opus Vt industria nemo est, quin sciat, ad explorandas conditiones insantibus insestas, praesei ina neonatis, qui iudicio et sermone carentes, doloris sedem, indolem atque vim verbis exprimere ne leunt. Medicorum dein est, ex infantum in- i quiete, ex animi torpore, ex trepidatione, 'ex Vagitia, ex pulsu, ex aliis valetudinis adversae crite- .riis aegrotorum conditionem conjicere atque Suspicari. Haud dubie in cognoscendis non solum adultorum sed multo magis infantum morbis pnysiognomiae contemplatio summi est momenti, quippe ex qua Symptomata pathognomica, quorum sua quisque morbus aegrotorum vultui imprimit, colligere atque ex liis Veram morbi naturam cogn0scere liceat. Sunt infantum morbi, qui laci