장음표시 사용
11쪽
continet pars Secunda state Tertia quibus inseverobargumenti similitudinem aliqualem prima Hondorum nauigatio in Guam instituta, ut talia eorundem, arumnosior tamen spericulosior perstetum augata in nouam Zemblamsi cepta , haud incon g ut 'eramus consilio addita sannexa est uana eia totius operis pars magna ex parte historiam herbarum sirpium , animalium emmarum, milium in his terris nascentium, dilucide expedit cui tandem etiam probandarum scensiendarum, dignos pretio redimendarum gemmarum praestatiorum regul ubiuncta M. Hic automprimi nostri ossi menti in initio tutus limes erat. Sum Deia dei deprater dictas in his quatuorpartibu profectiones,alia quoquestubinde a nationibus diuersis; comprimis
vero Hotandi eodem nauigationes decernerentur fAerent,quorum ex commentariis etiam noua indies terra , noui populi detectino fierentur omninὰ operano acturos pretium arbitratissmus,
Ol. quae prateriam a nobis edita uulgarentur poria priuatim q. auctaria necessaria tot nostri operis complementis colophoni
adiungerentur Postrema itaque baca uintaparte beneuolo Lectori ferimus uniuersam nauigaponem recursum octonarum istarum nauis qua ex Hotandia n. Ἀρά. in Moluccana. sulas instructissima oluentes,po erit Ooo anno, hau aucis emant latis periculis cum ingentibus aromatum Oariorum diuitiis
in patriam reduces elicissime reuerssunt,maximo ne sprofusi mo eorum gaudio quorum eas luas esse , quidintererat , aut quibus istorum bonorumpars aliqua appertinebat. Omnis autem sintegra illa nauigatio, uis circumstantiis uniuersis illustrata,
prim quidem Hosiandi lingua ab eorum quodam , qui itineris, ius, sini o gestorum miserum omnium pars haudpostrema fuit delissime consignatas descripta est: quam novostea,puriore Germanico, spor 3 ex hoc Latino Hismate donari accurauia mus,ac insuperfiguris aut Iconibus,artificiose inus incisis,coorna- simus illustrauimusque ut uos hocpacto omnibus linguarum peritis accommodaremus,memmi arum intes tentiam viuispiacturis iuxta positis planioremfaciliorems redderemus. m res et-snobis constiterit quam maximo nussis tamen aut laboribus aut
12쪽
impensi/sparcendum duximus, dummodo hac nostra opera Lecto ris stillitati m isdelectationi conpuleretur quam maxime.
Cuius etiam instituti nostrisummam,si cum Lectoras plaustu shomisgratiis esse intesiexerimus hau egniter isto, stimulo perciti adalia quos,his nihilo ingratiora aut iniucundiora propediem fauente Christo accingemur. Caterum,quod prioribus quoque aliquibus librisfecimus,Mhic coronidis vice repetendum eis, rogandusique benevolus Lector, O simplicem hanc si in vertendo Germanico adhibitifaciem contemptui non habeat. Non enim venustas verborum pha leras,aut nitidossententiarum stulos impendere aut inuectere ei licuit,qui historiae,ex oririnal ut erat, reddendas liciterindulgebat ut nimirtim ipsa rerum veritas Lector, hocpacto sine fucis addito a Veret constricua Sedae cum crebro interrupta narrationis eries esset, latums quid Helim nunc hic actum, nunc istic obseruatum,nunc usi raestu tum a nauigantibussi q. iis phemerides relatum con xi fiet: non in certe in vertendo Attica adhiberi elocutiopotuit , quam continua alterius histori , aut cu
iusdam orationis iugis defluxus aliasproposicisset Quodhic obiter,s subsultim propter eos qui nihil nisi sublime pompaticum s
asse fatum expectant, rursus inculcari opus visum erit. Seddein ceps vale , Benevole Lector Franco ad Moenum o Aug. n.
15쪽
RELATIO DESCRIPTIO a VENAVIGATIONIS, AB OLLANDIS
eum octo nauibu in in iam orientalem. comprimis autem insistulas lauanas s Molluccanas si cepra qui A fel redamo on. 1sj vel eceruntis An Gos atquei σοί. cum maximis diuiti,s aromatum fe-
N No salutis, redemptionis humanae I 0 8.pr ceres quidam Belgij, studio, fama, & amore patriae suscitati naues sex instructissiimas expediuerunt duabus celocibus ornatas, quae prima qua-uis occasione in Indiam Orientalem excurre rent.Nauium vero haec nomina erant. Nomina e e. Prima Mauritius indigetabatur , cui Almi et mm Wrans Iacobus Cornelius Nech, Amstetredamus prae Maii min. erat.Huius patronus, Guaeri Ianset, vocabatur.
Secunda LAUAredamum appellabatura Mariam. quam vice Almirans. brant arυvic Amstetredamus , patrono Cornelio m μ' Ians Eorruise constituto tetiebat. Tettia Hulandia erat:cuius patronus Simon Lambens a nominabatur. Quarta re t,patronum Clae Iam Mel napagnostebat. Quinta Gelde an seu Gellia patrono Iohanam, parebat. Sexta nuchi,pesrono Diani a gubernabatur. Septima,CeIo maior Dieilandia erat, patrono Ioan Comessisubdita. Octaui, minor Celox erat, Ouerasse vocata, cuius patronus SimonDormnlcebatur In his octonis nauibus manus virorum centenorum sexaginta erat: qui numerati&Iustrati seuitiauca orati die Martijo.sunt Die 13.Mariij cunctis his in naues collectis, s zzz II. Die . April. Holgaudia iuxta Enckliuiam in arenarum molem impegit An.ys. ubi ventorum tempestatum violentia infestante, malos detruncari opus
16쪽
Dieret.April.7 melia appulimus, ubi octiduum morati. cundum ventum,& mare tranquillum expectauimus. Cal.Maij,ad naues recepti,notozephyro spirante bono auspicio Tentia seluimuS. Die 3.Doeumn praeternauigauimus:quo in confini obviantes quasdamnaues bellicas allocuti sumtis. Postridie ita noritin &amese conspicati
Die 1o.In Oceano Hispanico nauis Enckhusana nobis occurrit,ex Aue- mi egressa quam dein duas post horas pinassa nostra minor iterum inscctata est, ut illi literas in patriam perferendas committeret. Quam cum attigisset, ZOO O poma aurantia empta exista abstulit quae postea viritim inter 1bcios nostros distributa sunt, ita, ut singuli octo acciperent. Die n.altitudinem mmo tenuimus ubi more nautico viri ciciter aue .in naui etsi baptis ti sunt. Die 13. Insilair Ble de Mad ra& Sattera prouidimus. Die 7. Tempore ante meridiano, Canaria Insulas Gomeram&Palmam praeterlegimus. Die 23. Inmulas Salis uel de Movi S.Iago praetervecti fuimus. Dieas. Sex graduum altitudinem tenetes, Vel astringere coacti fuimus, quod turbines procella horarum fere duatum spatio fremerent. Cal. Iunii nostratibus marina testudo I 3 libras apponderans, captata est. Die, Gerrit Iuni Alamariensis e tabulis celocis maioris in mare se praecipitem dedit. Die 6. In Geldrium nauem piIcis volatilis illapsus est, nouo multorum spectaculo. Die g. Lincam septentrionalem commodo Vento transmisimus: quo tempore iciorum seni vel septeni cantharum Vini unum acceperunt. Dieas Quivis septent, tres vini cantharos seu mensuras sertiti sunt in symbolum gaudij, quod breuia ad Erasit, I 8 gradibus a linea septentrionali
versus austrum declinantia, exuperassemuS. Die 16.Minor celox propter densam caliginem a nobis aberrauit. Quare motus Almirans, Hosiundiam nauem, perditam celocem quaesitum redu
Diea 8. naues versius terram quandam impulimus: aqua nonnihil distantes,scaphas geminas emisimus, de commeatuin necessariis alijs explor
Die au. Holiandia cum celoce nobis iterum seiunxit ad quorum aduentum ex causis certis iudicium in Getierland naui fiebat. Tum temporis maximum volucrum, ciconias magnitudine aequantium, numerum conspeximus. Diea . Iulij altitudinem cibo de bonaeseranea occupauimus, quae a linea aquilonari gradib.33.distat. Die et . longas arundines seu algas in salo fluctuantes, quarum nomnullaea o. aut 23. orgias porrigebantur, spectauimus. Aues itidem frequentissimas obseruauimus, quae certo indicio cibo de bona efferant vicini
Diea8. funes anchoris iterum innexuimus:cuius sub noctem latus turabo concitatus est, ut complicanda nobis vela essent. Sed eodem tamen tem pore ex corbe seu specula nauis ignem faculς modo splendidi damum consputati sumus.
17쪽
Die as. A caeteris,quatuor naues aberrarunt disiectae sunt: quaru tres die. o. si sub noctem ad nos redierunt, una: quarta saltem,qua Ciae Ians Die 34.sub auroram terram cibo de bona speranu vidimus. Diea Augusti,dolijs cereuisiae omnibus inanitis,de aquae distribuendae modo deliberatum est, statutumque, ut singuli in dies cyathos quae qualem nos, lini ternos acciperent. Dies . Vento austroZephyro valido spirante, cursum hauium inhibere coacti sumus. Dies.sub vesperam aer crebris fulgetris S tonitrubus fremebat adeo, H. ut collectis velis opus esset qua tempestate valida factum est, ut noctis cali re fis gine concurrente, nauis praetoria cum uolgandia nauid celoce minore aeno 'his disij cerentur. Diea . Curator&patronus nauium cum vice Almirante cogregabantur, quoru consilio statutum est, ut deinceps vini cyathum unum cum dimidio,aquae vero cyathos se quotidie singuli acciperent. Die 13. Locus in planoOceano a nobis quidam conspectus est,cuius unda non secus ac in cacabo attollebatur,&ebulliebat, valde viridis ierba-cea:cuius commotionisvi efferuesccntiae spatium tantum erat in logitudine, quantum siclopeio emissa glans assequi possit latitudo vero naue longiuscu Ianon porrectior fuerat. Locum hunc impulsis nauibus transiliuimus quidem; sed nullo nostro periculo aut incommodo. Die 17. De quibusdam rebus necessarijs in naui nostra iudicia facta
Die 8 Vento aduersis impetiti, cursum nostrum intra austrum orta obliquauimus.Hoc die bal tiarum magnum numerum conspeximus. Diego. impetuos pluuiae cum nilgure tonitru tam fragos incre . huerunt, ut vicerit mirantis antenna in tria frusta comminueretur sed&hoc ipso die ventus conuersus est, ut deinceps cursus noster versus Caeciam institueretur,succet ii tamen non infelici. Die a Melandia nauis se nobis iterum coniunxit, hiam diebus integris 23. desideraueramus. Sic ergo nobiscum haec iam quinta pergebat. Die et . Seelundia naui recens malus ex na naue promptus est, cum priorem antegressis agitata procellis tempestatibus tauis perdidissetvi perfregisset. Eodem die terram S.Laurentis lata Madagas car prouidimus, magno , indicto omnium nauigantium gaudio. Die 23.igitur terram illam aggremiari,cum angulum eius obiri commode non posse prouidistiemus,anchoras excussimus ab eo tempore primas postquam ex Texelia emoueramus. Die 26. Scaphaequatuor viris necessarijs munitar versus terram contenderunt,sipecstatum,an quid forte cibariorum nancisci possent. Hi iam littori Viciniores cum ement, scapharum una, viris naui Stichide Dremis ascriptis onusta, se euertit: quo casu officiarius quidam submersius perij t. Huic nomen Iamrimere Amstetredamo erat. Eodem quoque die turbo saeuissimus coortus est, qui littus tenere nostrare prohibuit. Namin Seelandia, lice Almirans,& celox maior, Stichi de Vi rech naues, singulae suas anchoras perdiderunt. Navis vero Geldria arido defixa obhaesit. Diea7.circa auroram leuatis anchoris vela cςterarum nauium insectationi applicuimus.Vento itaq; com modo secundo oboriente cursum versus Euronotum refleximus ad cibo S. sebolian transmittendum. Quam me
18쪽
Die ac cibo de Iuliam praeternauigauimus, cu vento nullo pellente ageremur. Paulo post tamen aduersus ventus cum nubiloQ aere sese intulit. ut m er Dies . Septembr. apud vice Almirantem cum mercatores, tum nautae Omnes conuenerant, deliberatum latutum an vela in sinum Anunguimpellenda forent,an vero recla in Bamam agenda. Sententia tamen hac vice, porro currendum esse,obtinuerat. Die ue singuli tres vini cyathos acceperunt, cum aquae cyathis quaternis. Horum tamen loco pultes suetae ademptae sunt,quod quae parum iam superesset.Hoc ipsis die vento valde commodo Vtebamur,Vt versus ortum feliciter
Albia c. Die 17. insula quaedam nostro conspectui detecta est steriam vocata.
Uiρmρη ρμ quae terram ostendebat valde eminentem&montosam, Ut inueniendae nobis potabilis aquae spes non leuis fieret iam etiam dum spe hac omnes fruebamur,cum storbutus paulatim nauigantes infestare occiperet. Die 18 horis ranatisti nis,cum scaphis binis aliquot socior tam nostroru ad terram Blido me emissi sunt, qui de refectamentis quaerendis occuparentur. Qui,cum diu secundum littoris longitudinem promearent, locum egrestiti aptum nullum repererunt. Qua causa commissarius corum ad vice Almirantem contendens, nostram scapham quoque emitti petiit, de aditu com modo inueniendo laboraturam. Haec septem viris onusta, cum propius in littus impulsis esset, portum accommodum tutissimum nauibus reperit,ueo. nauibus capiendis sui scientem, contra Ventorum omnem iniuriam approbe munitum,&insuper adfirmandas anchoris naves valde opportunum .Quibus probe exploratis scapha sub vesperam ad Almirantem rediit ad
quam simul octo vel nouem aues grandiores cum quamplurimis minoribus manibus facile omnibus captatis attulit. Quod vero primarium erat, limiapidam quoque ex faxis desuper profluentem undam copiosam inuenerunt. Quonuncio nauigantes omnes apprime gaudio perfusi sunt. Erat autem po tus iste omnium pulcherrimus,&ad reficiendas naues largissimus, quotquot in confini illo inueniri poterant. Die itaque postero. Is ad candem simul egressi, fundum anchoris aptissimum inuenimus: quem ossiij I . occupauia
Diero populus prope omnessiam in terram expositus erat Per conci natore itaq;,qui in naui vicerit mirante erat,ssermo publicus institutus illic eae
ιις ' ζ 'Hoc connumerato die, iam in cnssibus'. dic b. zo terram nullam tenuer halia. ' mus: quo ob publicam sisten nem laetitiam omnibus vinum duplici quam litate ministratum est, hanc quoque simul ob causam, quod eodem die Amstetredam Encaenia seu nundinae agitarentur. Toto ergo ibidem die quieccentes,pr terqua binas concioneS nihil audiuimus, Deo trino&vntingetes gratias personantes, quod nos in locum tandem aliquem, nobis exhaustis re ficiendis commodum, deduxisset. Huc siquidem si non impulsi fuissemus, certo malo plerisque res ea fuisset futura. Narri& scorbutus iam pasisini o
mnes lancinabat,&aquae quod residuum in nauibus erat, omnino putescebat,& instar nauteae sordebat.Hoc ergo loco pro nautaru aestimatione ad seo. milliatia a Bantam adhuc aberamus. Insulae vero nomen Mauritius erat. Dicat aurora promicante scapharum nostrarum quaedam insulta me tam aliquam obivit, homines aliquos eam inhabitantes exploratura Diuotius ergo promota, homines quidem nullos reperit, flumen tamen seu riauum ti mpidum desuperlabentem opportune inuenit, ex quo postea ad usus necessirios aquam sufficientem hausimus, cum scaphis ad illum aditus pateret commovissimus. Hac
19쪽
Hae ipsa in Insula nostrate auium tantam multitudinem captaue Ais. Misista, runt, ut pro cibo nauigantibus omnibus satis essent. Ad quas siquis propius aptata. . accederet,immota persidebant, nec loco vel minimum se movete conabantur, ut nullo negotio nudis manibus praehendi pol Ment. Quod nobi gumento erat, terram illam desolatam , nullisque honi inibus excultam esse. Die a Scaph aliquot minores piscatum egres sunt,retibus illis tensis, quae vice Almirans nauisprompserat. Nam piscium ibidemiumma copia visebatur. Die a .E sociis aliquot scapham littori circumpulerunt, vitri, an adi gremum nauium locus sors pateret alius praeter illum , per quem impulsae erant.Nam ad eatidem viam relegendam ventus tum temporis minime commodus spirabat. Die aue Emissiliorum aliquot reuerti sunt, nullorum hominum inuentorum muncio allato.Cstera dies uniuersia invasianda aqua consumptus erat. Diea .COcio alia habita dispulum est,in quo indus etiam quidam erat, Qui priore nauigatione ex Madara carinductus fuerat Aic attentius audi- udita
taconicone Christianamidem amplaxus fuerat, ibidem quoque lacro baptismo initiabatur, lauremsi nomen ibrtitus. Postea &stapna altera redi si , cum nullum locum,transmittendis nauibus fatis profundum reperisset.bieas. Sociorum quidam, qui tetre1tri itinere Insulam perlustrabant, redierunt.Ηi nihil quicquam offenderunt,praeter locum quendam , Cocos π-boribus consitum quarum fructus aliquot secum quoque attulerant. Die 3 o. Ad Co Hauserendos itidem nostrum aliqui excurrierunt. Hoc die prima panis dispensatio incepta est,ci ordinatum, ut cuilibet in dies panis libra una cum quadrante porrigeretur. Diea.Octobr.Vento optato &commodo flante,ad naues recollecti illo ossi iocosiluimus Aciuo, cum altius in mare iam emoti essemus,summa venti tranquillitate orta, segnius promouimus,clum eodem tandem valentius audio,versus Baistam vela omnia dirigeremus. Die 1 .Butyri partem nouissimam distributam accepimus.Ventus hoc dielpirabat rigidus Die M.kao Aquam marinam valde albam habuimus, ut a terra aliqua non longius nos abesse siuspicaremur. Terram tamen nullibi notauimus. Eodem die medio, Solem recta supra verticem nostrum positum habuimus ' in '
quod iam altera vice nobis similiter euenerat.
strum alinea eptentrionali 1 gradibus declinantis.
, versis austrum septentrione Agrai-bussita, fere milliariumstatium habet. Ad qua qui collimat intra duos altissmos montes impellens, relictis ad dextram sex minutis Instulis profundi a tem Io orgiarum te-A nere
20쪽
a nobis instula Heemsherxen indigetata cuiussinum nomianetis Almirantis nostri Fnum de Varvuichane abamus. Huiusportus amplissimus , capiendis Io nauibus h
Dicta Mauritius Infula habitabilis non est, nec znim habitatafuisse a nostris deprehendi potuit Acam nec bis factis excursionibus vestigia uia hominum notari potuere. Sed Sex auium cicuratione colligi licebat idem
Terra caeteroquin ipsa valde eminens, montosa es ade), t nubibus 'leruns intecta, malitibus eufumisanis densis circumdatasiit, ut iis proxima aegre videri queat Solum glareosium paxoseum est Terra penitis arborumseraci ima, quae tanta ibi densitatestu resecunt, ut transitu fere non pateat tua ver ilia arboresonte seu artura , Ebenisiunt am generose,quam, iam produci sciaistur Limum ce fere nigrius, uius autem polito ebore eis. Foris arborrea se cortice usita est, in cuius intimis Ebeni laudiatur. Eiusdem generis ligna rubentia quoque, ut salia cera
modo fauentia reperiuntur quoru omnium portione certam nobi cum attulimus, domi pulcherrimam genuinam,
Ibidem spalmites nascuntur , ex quibus novercommode refecimus. f. cocos arborum more proueniebane, quarumsuperior arte nodusseu caput protuberabat in quo resecto meduliam inuenimus suauissima vi quam stabamur, se eadem nonnunquam acetaria parabamus, tun ventri purgando, tum eidem roborando tilia. erlociprobe temperatus alutari videtur. Nam cum agros nostros e nauibus extuli stemus quisu erecto imbernaculis cubabant breui statio valetudini sua restitu bantur. Omnibus ergos imuli terram collectis, concione habita, Deo laudes fgratia peracta sunt, quod adlocum tam commodum es salubrem nos deduxisset quemnis arripuissemus, nostru orsanpauci confecti itineris testes esse potui sent