Disputatio medica inauguralis, de dysenteria : quam annuente summo numine : ex auctoritate reverendi admodum viri, D. Gulielmi Robertson, S.S.T.P. Academiae Edinburgenae Praefecti : nec non amplissimi senatus academici consensu, et nobilissimae facul

3쪽

Ex Austorii te Reverem'i adnio lum Viri,

ACADEMIAE ED IN BURGENAE Praefecti:

Amplissimi SENATUS ACADEΜICI consensu, . Et nobilissimae FACULTATIS MEDICAE decreto,

PLO GRADU DOCTORIS,

Eruditorum examini subjicit

NEC NON

Soc. Nat. Studios Soc. diem et . Junii, hora locoque solitis.

5쪽

Reverendo admodum

ROBERTO MASTER, S. S. i. D.

De Croston, in Comitatu Lancastriensi, Pietate, munificentia, ingenio, et doctrina, Viro maxime spectando ob innumera, quibus se suosque nunquari non affecit,. Beneficia i

De Ostington, Prope Newarh, Virtutum ergo; iEts a se, pariter actionsanguineos suos; Dignatus est, Amicitiae ι

Nec non,

Fratri suo, optimo, dilectissimo;

De Lotitii Arte salutifera peritissimo, Ob sngularem morum comitatem; omnibus qui norunt,

Caro, spectato,

Consilio, favore EtrQuamplurimis amoris fraterni documentis; Sibi devinctissimo ;Has studiorum primitias D. D. Dra

7쪽

INAUGURALIS;

α NTI Ii medici pes vocent ob εντερια plures intestino inrum morbos quam hodierni intellexerunt : Ea, scilicet, Hippocrates et Galenus exulcerationes et omnigenos per intes

tina fluxus significabant. Ititiis,' inquit Celsus, intestina e - ulcerantur ' et AEtius, dysenteria proprie ulceratio est in- testinorum serpendo depascens At nostrum erit id morbi genus tractare, quod apud nostrates et recentiores medicos subl

hoc nomine designari solet. Mihi definitiones singulas a cel. Nosologis propositas intuenti, et inter se conserenti, ea omnium accuratissime hunc morbum definire videtur, quae ab illustr. Culleno sic tradita est.

8쪽

6DE DYSENTE RIA. DEFINITIO.

Pyrexia contagiosa; dejectiones frequentes, mucosae, Vel sanguinolentae, retentis plerumque faecibus alumis, tormina, tenesmus

Dysenteria cum horrore aliisque pyrexi ae symptomatis manifestis saepe ingruit : Saepius autem tormina, vel intestinorum molestiae initio occupant, dum adhuc lavis, aut parum Observata, pyrexia subest ' ; vehementer increscit. Alvus compressa multo satu distenditur. Frequens desidendi cupiditas et tenesmus exercent aegrum ; et quoties desidet, exiguum faecum naturalium ; sed potius mucus, cum sanguine frequenter mistμs, excernitur, et quae descendunt sae-ces ms bala, seu globulorum speciem, induratae sunt l. Saevissima ventris tormina dejectionibus praecurrunt; sed aliquid percipi ur levaminis , ipsaque desidendi cupiditas sublevatur, post

sedes, quibus duriora stercora, aut naturaliter, aut medicamentis, qevelluntur. Crescente malo, dejectiones evadunt crebriores, tormina ac tenesmus intenduntur ; et his omnibus anorexia, et saepe nausea vomitusque accedunt. Symplomata jam memorata sere Perpetri Eunt, cum aliqua tamen varietate in Variis aegrotantibus. Pyrexia interdum est inflamma-- m Culi. syn. NOL edit. quart. Ed. 1727. t Sir I Pringle, Dis.

9쪽

inflammatorii generis, cum pulsu frequente, duro, et subinde pleno : Interdum tertianae speciem induit ; et saepe quidem ad indolem typhi, notas putredinis summaeque debilitatis prae se

serentis, vergit. Doct. Ahensi de febrem saepius abesse prorsus asseruit : Contra aequalis huic medicus Ill. Baher se rarius dysenteriam sine febre vidisse testatur l. Plurimique magni nominis audiores eam pro febrili morbo habuerunt. Et revera febris aliqua, seu pyrexia, totum decursum comitari solet, ubi morbus cito morte finitur. Sed in aliis casibus remittit, aut fere evanescit, intestinorum malum diutius permansurum post se relinquens. Quod reddit alvus id admodum variat in variis, plerumque autem solito magis graveolens est. Ut plurimum mucosum est, et saepe interstinctum vel omnino imbutum sanguine; qui aliquando etiam sincerus manat, et levamen affert, modo non immodica fuerit ejus copia t. Interdum materies mucosa sine sanguine dejicitur; unde nomina dysenteria alba, et

morbus mucosus a quibusdam medicis imposita. Saepenumero pelliculae membranaceae, aut moleculae sevum referentes in se dibus apparent f. Alias moleculae carnosae, vel demum faeculae loturis carnium non absimiles, et plerumque teterrimum odorem spirantes, excernuntur il . Solent etiam Vermes per os et anum, malo interdum omine, proserpere Tormina vehementius assiigunt eos, quorum 'alvus diu compressa fuerit. Jam dictum est naturales faeces parcius excerni et hoc quidem longe fi equentius accidit: Sed nonnullis casibus diarrhoea sub ini tio

10쪽

DE DYSEN TERIA.

tio fuit observata . In primis morbi diebus de cardialgia saepe

conqueritur aeger. Amarus in ore sapor, et post cibos sumptos ventriculi dolor, subinde sentiuntur. Materiae flavescentes, Vel subrubrae, vel etiam in deplorato morbo purulenta sanies, aut alvi excrementa reiiciuntur l. Lingua aut muco Obducitur, aut quod frequentius incidit, nigra est et ares adta. Urina parca cum dolore redditur ; et nonnunquam gravior subest ischuria. Est ubi delirium cum lethargo incipientem dysenteriam comitatur 4 ; quibus quoque malis. in pueris quandoque accedunt convulsiones cum sensuum privatione. Flatus molestias excitant, tormina intendunt, et interdum tympanitidi ortum praebent Nonnullis, et praesertim pueris, anus finem versus morbi procidit Si non cito succurritur, haec omnia in pejus ruunt. Sitis inexplebilis sit. Somnus ex toto fugit. Philis citatiores, debi' liores, subinde intermittentes, micant. Accedunt subsultus ten-

dinum, et convulsiones, et delirium. Sudores gelidi erumpunt, dum instar marmoris extrema frigent, pallente simul vel livescente vultu. Interea multis fauces, et exinde totus alimenti tubus, aphthis obsidetur. Faeces putridi odoris, inscio aegroto, dilabuntur. Animi desectione subinde corripitur, et cessante demum, qui cruciaverat, dolore, gangraena intestinorum scenam lugubrem claudit.

CADAUERUM SECTIONES.

Eorum, qui hoc morbo in eriliseiar, ii testina, praecipue colonet reictum, constricta, inflammata, ulcerata, nigra, fuere in-

, Venta.