Wenceslai Trnka de Krzowitz Historia leucorrhoeae, omnis aevi observata medica continens

301쪽

,, sunt eXempla, puellas interdum satis diu , , a fluxu albo ccurato) mansisse immunes; ,, ut primum Vero lac sumpsere, continuo,, recidivam fuisse passus , . Ideo vetat ille lacticinia, pingvia, flatulenta, &e. QVan-

tum vero hic vel soli alimentari ditet e rite observatae tribuendum sit, docet RAUL IN I q) casus , nempe matrona robusta ac sana, vita ab infantia ad nuptias usque in coenobio eXacta, primis matrimonii annis 2O annos nata repente contrariam priori vivendi rationem occepit, ' potui

Theae, Casse, Chocollatae, vini, spirituOsOrumque, saltui, vigiliis, &c. indulgens.

Unde somnos inquietos, ulvi constipationem , ardorem Urinae, aestum internum, pustulas in facie totoque corpore, & acerrimam leucorrhoeum sibi accersivit. His malis oppositae Vix balnea , ct ordinatum vivendi regimen. . Alimenta blanda & humectantia, ptisalia cum avena & lactucasurata, potus aqVae hordeatae, tenuis limo natae , &c. ususqVe lactis primum assinini dein caprilli, imperatus; alvus libera se

302쪽

HIS T. LEUCORRHOE AE. f. 6.vata, ct sub finem cuthartica ex intervallis exhibita. Quibus effectum est, ut symptomatibus omnibus pedetentim disparentibus leucorrhaea quoque desierit. Inde matrona observata porro legitima vivendi ratione concepit, ac ter eX ordine robustam enixa sobolem sana. in posteruin ViXit.

2. V ΕΝΕRIs usus moderatus vel nullus, salte in pro aliquo tempore. NaiuqVesuperius r) exemplis docuimuS , neonuptas haud raro ab immoderato veneris usu in leucorrhoeam incidere, licet nunquam antehac illam expertae sint, ibidemque etiam e RIEDLΙΝo vidimus, foeditatem hanc sola inirequentia concubitus pene fuisse abolitam : unde patet qualitum ad curationem hujus mali conferat relictus saltem aliqvamdiu) veneris usus. Idcirco etiam Ill. practicus Italus B. FoΝsECA sθ pro matrona Veneta leucorrhoeum patiente coll-sultus inter cetera diaetetica praecepta, , abs- , tineat inquit) a coitu toto praegnati- ρ) Vide 3. I 4.

303쪽

f. 6. PARS II. C A P. XII. at 3,, Onis tempore . . . post partum etiam

,, abstineat per a melis es a congressu Viri, ut curari possit Q. Verum quidem est, aliquando leucorrhoeas admisso viro fuisses sanatas, cujusmodi eXemplum refertur in Annalibus Vratistaviensium st) de femina, quae post congressum eum Viro, tamet11 impraegnata non fuerit, ab leucorrhoea nihilominus eX integro liberata; perinde J. N.

ΡΕ CHLΙΝUs u) narravit mihi ait ,, femina fidei probatissimae sibi, cum virgo,, esset, menstruis cum luita euntibus fluo- ,, rem plerumque successsis se album, frustu- ,, lis crasstoribus & instar albuminis ovisi cocti comitatum, neque ante desiisse , hoc vitium si ita vocandum est, quod si sine ulla valetudinis labe corpus succuse lenturn occupabat , qVam cum Viro coΠ- ,, sisesceret; tum enim suppresso illo fluxu ,, menstrua sola ordine profluxisse. Illa ta- ,, men ipsa, cum aliquando rei ΠΟVitatem stuperet, eX grumulis, qui naturam atqVO, , intersemitieum inquinars solebant. Unum manibus oculisque inploravit, reperitqVe

304쪽

at HIS T. LEUCORRHOEAE. f.,, materiam albo ovi cocto plane similem. cumqVe curiositate ducta digitum ori ad- ,, moVisset, tam perdite acrem, ut qVΟVi Sis 'hXivio certare posset, infectumque os fri- , gida diluere necesse haberet Sed id genus leucorrhaeae plerumque ab ipsa domestica solidorum humorumque citra ullam fere causam externam dispositione proficiscuntur, quam interdum facta insignis aliqua corpo ris mutatio aut systematis nervosi commotio abolere consuevit, quo sacto etiam ipse flu-Xus conquiescit. Id ipsum jam Ε. G. STAH-LIUS' ., , Vir acer Omino ac penetrantis judicii, animadvertit, dicens: se illud sem- , , per certum esse ab experientia consperi, , , nihil in leucorrhoeae, quacUDqUC me se dendi methodo tentatae, curatione dura- ,, bile obtineri, nisi ipsa vivendi ratio etiam di, pro re nata Vel per in atrimonium & in1,, praegnationem , vel libidinum fugam pror- , , sUS fuerit mutata, aut nisi malum sit ,, Vel recens vel syphiliticae labis haud eX- pers; postremum enim leucorrhoeae genuS,, prae aliis benignae indolis faciliorem ad- , , mittit curationem

305쪽

f. 77. s. PARS II. CAP. XII. et asS. I. g. AFRIs fusiqde mutatio. Qualitum haec ad maxime rebelles morbos ubigendos faciat, neminem nisi medicae historiae p orsus ignarum , praeterire existimo. In leucorrhoea quoque pertinaci prositisse est obse vata. Sic duae juVenes feminae Gallae, narrante BAULINO γ , paucis post ab adventu suo Viennam Austriae diebus correptae sunt leucorrhoeti rebelli , nec nisi reditu in patriam curabili. Nihil autem Cl. Virum moror , leueorrhoeam hanc suarum gentilium aquis Austriae , natura sua hujus morbi gene- si ut vult ipse faventibus tribuentem. Magnopere quoqVe profuit RAULINI et

puellae urbani aeris cum rusticano commutatio.

. S. 78.

4. MOTU s muscularis. Leucorrhoea enim teste P. FoRΕsΤo ca) vel maximedi, his ... accidit, quae prava vivendi ratione

306쪽

,, stes mulieres id profluvium) pati, sed

,, urbanae , & iliter eas, quae sunt magis, , muliebri habitu, ' quae sedentariam vi- tam perpetuo degulat se . Neque id mirum , qValidoqVidem otio corpus laXitatem selidorum contrahit, a qVa filior albus ortum ducit b). Hinc si siquidem ignavia , , corpus hebetat, labor firmat, , notante A. C. CLLSO c) , satis liqVet, quantum in quotidiano corporis exercitio praesidii insitud leucorrhoeam cum praevertendam tum curandam ; qVOd usqVe adeo verum est, ut nihil saepe proficiatur hocce in morbo profligando remediis, si salubris corporis motus aiegligitur. Sie R AULIM d puellae Io annor. candidissima facie, corpore ultra aetatem elatiore, palati fornix & gingivae ad modum pallebant, cum pulsu sanguinem minus compactum solidorumque laXitatem indicante , & leucorrhoea serosa ab aliquo tempore molesta fuit. Nutriebatur hactenus jusculis, lacte, columbis, similibusque. Ea b) Vide f. I9.

307쪽

propter inchoante medico curationem horum alimentorum in locum dabantur sicciora & minus humectantia, nimiruml panis me diae sortis, legumina , farinacea, OVa sorbilia; potui concessa tenuis eX aurantiis aqvasacchurata. Q.VoVis mane praebebatur jusculum e cancris , cichoreo silvestri, scolopendita, ac pimpinella paratum, cui infusum erat nasturtium aquaticuin, Chaeres otium, ac pauxillum rhei, non tam cathartico qVaintoni eo potius scopo , cujus dotis vel 8Vo quovis die augebatur ad alvum bis terve quotidie movendam. Sed cum corporis deesset motus, puellae rus concedendum erat in monasterium, ubi exercendi corporis esset occasio. Ibi continuatis in hinos fere menses sub motu musculari remediis, ct corpore quotidie mane ope setolais perfricto, leucorrhoea sensim remittens demum celsavit, & puella continuato solerter corporis CXercitio, observatoque debito vitae regimine robustius temperamentum est cousecuta. 9s

curatione liaud postremas sibi vindicant curas; qValidoqVidem sibi relicta felici remediorum successui magnopere ossiciunt, dum

308쪽

Pedum illud profluvium efficaciter fovent, idque mustiplici ratione, pro Varietate videlicet ipsorum. Neque hujus rei aut ambigua aut obscura est ratio ; quae enim leucorrhoeam proritare possunt , eandem &MVere praesentem utique valent. Oriri vero leucorrhoeam ab animi motibus jam ante e)vidimus: quidni ergo Ortam fovere quoqVevaleant Ιmo vero ita saepe fovent, ut curationem illa durantibus iis prorsus respuat. Meminit R A U L I Ν semillae, qVae e Vehementi ac diuturna animi amictione ob a-1nissam fortunam secundam in eadem incidit mala , qVae puella superius g) memorata perpessa est; quae cum iisdem Oppugnarentur etiam remediis; mitiora quidem evasere, at non prorsus desierunt, quod causa illorum semper praesto fuerit: idcirco aegram perpe

S. 8O. 6. VESTITUS denique ratio non est praetereunda. Magnopere etenim interest iii curatione leucorrhoeae perspirationem uberius Vide l. II.

f) l. c. T. a. P. 3. S. a. C. s. p. 3 I.

309쪽

ct aequabiliter procedere ; in vulgus autem notum est, vesti inenta ad perspirationem vel promovendam, si calori conciliando fovendoque sunt idoneu , Vel reprimendam, si te Viora ac rarioris texturae sint, quam plurimum facere: proinde tali quoque seminas leucorrhoese obnoXias tueri corpus amictu oportebit, qVi promovendae & aequabiliter fovendae perspirationi sit quam maxime idoneuS , eo praesertim tempore , quo diaphoretica in curatione Vel praebentur , Vel indicantur. Nihil vero tantam iii muniendis adversus frigus artubus exigit curam, qVam

ipsi pedes, quos a madore in primis frigido tueri necessum est; ii quippe concepto frigore non modo perspirationem celerrime interturbant, ac sufflaminant, Verum catamentorum quoque fluxum haud raro sistunt. Quorum alterutrum si eveniat, leucorrhoeam

ex facili post se trahit by , praesentem Veroiam fovet, atque ad omnia praesidia contumacem reddit. Quapropter non umbras sectantur, qui in leucorrhoeae curatione pedum a frigore defendendorum rationem esse ha bendum serio inculcant. b Vide r8. a g).

310쪽

Ovid morbus sit,i qVibit SVe potissimum

remediis cedat, Vetulis juxta ac em- pyricis est longe notissinum: at, quibus ille profectus e caUssis, eruere, atqVe remediorum non copiam modo ac delectum pro indole ipsius morbi & varietate causiarum sua in potestate habere, Verum & singillorum dandorum tempora, mutilumqVe eorum inter se ordinem ac neXHm rite pernosse, ne

que ab justa aberrare dosi, quidve, ubi alia simul ad)uncta inciderint, his ipsis remediis aut adjiciendum aut detrahendum sit, proVidere, id enim vero e Medici es: dignitate. Omnia quidem haec singillatim praesente in libello abunde opinor a rne sunt praestita , Verum cum multa illa , ac Varia, nee omnem in casum idonea sint, haud raro ambigere tironem faciunt , quid primum, quid paulo serius arripiendum , quidve ad

eXtremam curationis metam removendum

sit. Id imperitum vulgus ex praxi condisci oportere existimat, quasi dicas per discritnina mortesqVe aliorum. Ego vero, si quid video, nil ait tironem his dissicultatibus certiuS eXpedit, qVam eXempla e probatissimis