P. Aerodii Andega. I.C. Decretorum, rerumue apud diuersos populos ab omni antiquitate iudicaturum, libri duo qui ad formam Digestorum & Codicis Iustinianei redacti sunt, item usui forensi ac moribus Gallicis accomodati. Accedit tractatus de origine &

31쪽

DE ORIG. ET A vCTO. RERvM I v D. Nisi leges de Ieribvi duntaxat: meruisse νι ex eoru m mine Ius ciuile Papyrianum, Flavianum, AElianum, edictum perpetuum Iuliani, Codex Neodosianus, Iu sinianeus diceretur. Μe quidem non postulare , tbος Ius,AErodianum appelletur nam Thuanum ego m

lim) sed hoe solummodo Quia, ut lex erat Achivorum. ine Praetor cum de bello conquieret, ipse sententiam dic vet , ita aliorum huius veris iudicium, non meum esse necesse es:ut si quis alius a te in bae inciderit, si legat, perlegais audie sententiam disserat in extremum. Nas hoc perse eris, imo vero si cognosceus tuteprouu'

claueris: ut vereor quidem ne pars alisa secundum Dam cuiusque rationem,aliquibus nou probetur: ita e- - tiamste Dre,ut omnibus uniuersitatem Narietas ipsa commendet: quemadmodum in ratione eonvibior

quamuis aplerisique cibis singuli temperet, totiua tamen coena apparatum laudare sient: nec ea qua fasidium Iomacho, Us quibus delectatu gratiam atque Dauitatem

32쪽

nui decus quaerit celebris Patroni, ait bonusprimum e studiis peritura oras ct dicat: iuuet in Senaturita clientum.' Hoc decus quondam Cicero ac Pericles, Et tuus nuper retulit T H VA N V S.

Di diu magna tum Patroni Laude peregit: Nune sidens primi in stis Senatur. Litium nodos repitus Forensis, 'Et graues caussas dubiasque mira

Diluit arte. Huie tuos sacras merito laboret: Iudicem talem merito requirit, ιem ducem nactus poteri3 per ora

Ire virorum.

Da tui pensa ingenii quotannis, Arduas caussas age quoidiebuσοῦ . Sic tuis annis referes T HU NI Pnaemia laudis. d P. Erodium Magdale- Iarrius. UBrii,Perse, Graecique,Remique nepotes, Et quacunque poli Gens sub utroque tacet harsa per auctores varios sua scita legebant, ut legit*r variis Indica gemma vadis. Tot disiecta locis assectum cogis in unum, Inque suum corpus membra redire iuber. prior ingeniis debeba t pluribus alas, Uni accepta tibi sicuti nostra ferunt.

Parisiorum Senatu Patroni, Ludovici Galopaei Carmen. Viuere qui rectὲ, qui nullum ladere,quitur Optat dr absque Gis reddere cubue suum:

uoc eualuat opus. Nam qua Cretensibus olim

Iura dedit MinoisHercuri que suis:

33쪽

aua Draeo, uase solon Graiis, Spartaque Deurgus Vel qua Romulidis Eomulus Iliades e Iuod Natura iubet, quod Gem,quod ciuica scripta, E RO D II υigilans continet ista labor.

P. AErodii fratris sui amantissimi Iudicium,Lector,cur vis de hoe ferre libello' . Non opus est iterum,iudice iudiciis.

TJEiustitia&iure.Tit. i. D. I. De senatoribus. Τit.xii. t. 8. De fide &religioe,ut nemo De ossicio Tribuni plebis. Tit. publice de ea contendere au- xiii. f. 48. deat.Τit. ii. l. 7. De officio Praesecti vigilu. Tit. De sacrosanctis ecclesiis, & de xiiii. so. 9.rebus ac priuilegiis earum. De Officio Praesidis. Τit.xinso. Τit. iii. fol. 16. De Officio Procuratoris Caesa- De Pontificibus,Auguribus, E- ris vel Rationalis. Τit..i. svpiscopis, aliisq; sacerdotibus De in ius vocado.Τit. xvii .f.sῖ. ac priuilegiis eoru.Tit.iiii 18 De postulando.Τit.xviii. λ.s . De Episcopali audientia ,& di- Quod cuiusque uniuersitaais nouersis capitulis quae ad cura mine vel contra eam agetur. ptinet episcopale.Τi. v. f. 19. Tit.XiX. D. 37. De haereticis & peruersarii op1 De minoribus.Τit. XX. D. S8.nionum auctorib.Τit. vi. f. 2 . De iudiciis, & Vbi quisq; agere De iis qui ad ecclesias colagilit vel coueniri debeat. Tit. XH. vel ibi exclamant, & ne quis sel. sq. ab ecclesia asylove alio em De inofficioso testamento. Τit. trahatur. Τit.vii. f. 28. xxii. sel. 63. De legibus &senatuscosultis & si quadrupes pauperiem fecisteloga cosuetudine. Tit.viii. 3 dicatur.Tit.Qtii. sel. 69. De costitutionibus Principum. Ad legem Aquiliam. iiii. f. o.

34쪽

Depositi vel contra.xxix. fol. 7. De Senatusconssilio Silanian.

Mandati vel contra. xxx. sol. 8o. & Claudiano, quorum test De cotraheda emptione,& quae menta nec aperiantur. Titares venire possiit. Τi.xxxi. f. 8I. xlvii. sol.ra

I ocati & coducti .a it. xxxii. f. 86 De legatis & fidei comissis. rata De euictionibus, & duplae stipu- xlviii. sol.12 latione. I it. xiii. sol.9i. De adimendis & transferendis De probationibus & praesum- legatis vel fideicommissis. ptionibus.Τit.xxxiiii. sol 93. Tit.xlix. sol.1ῖ De iuris & facti ignorantia.Τit. De iis quae ut indignis auferun-

De secundis nuptiis. Ut. xvi. De conditionibus &demonstrasel. 98. tionibus. Tit.li. sol. i*9De pactis dotalibus. Gl.xxxvii. Ad Senatuscosultum Trebessi fol.98. num.Τit. Iii. sol.iῖ9. De diuortiis & repudiis . Tit. Quando dies legatorum vel mxxxviii. sol. loo. dei commissoria cedat.1it.liii. De tutoribus 5 curatoribus da- sol. i i.

ti ab his qui ius didi habet: De suis & Iegitimis haeredibus di qui & in quibus causis spe- Tit. liiii. sol. i-cialiter dare possiit.Τit. Xis De damno insecto.Tit. lv.f. Ississet. Io4. De publicanis, vectigalibus &De administratione & periculo . commissis ait. Di. solas Glutorum & curatorum.Τit.Xl. De liberali causa. Tit. Iuli. fisa. IO . De acquirendo rerum dominio De curatoribus iurioso & aliis Tit.lviii. ibi. i63. extra minores dandis.Τit.xli. De re iudicata. rit. lix. sol.16s., sol. ios. Quibus ex caussis in possessio-Qui testamenta sacere possunt: nem eatur.Tit. D. fol.I67& quemadmodum testameta De rebus iudicis auctoritate sant. Τit. xlii. l .io8. possidendis seu vendendis. De iis quae in testameto delςn- Τit. lxi. sol.368. . tur, Inducuntur vel inscribu- De priuilegiis creditorum.Titatur. Tit.xliii. sol.iii. lxii. fol.i69. De haeredibus instituendis. I it. De fuminibus ne quid infum, xliiii. ωI. Ir . ne publico ripave eius fatDe xulgari & pupillari substitim quo peius nauigetur. Ti.latii.

35쪽

De surtis.Tit. i. ΩΙ. 1 7. Ad senatusconsultum Τurpillia- De in ecdio, ruina & naufragio. num,& de abolitionibus cri-Tit. ii. sel. rar. minum.Τit. i. sol. 337. De iniuriis & lamosis libellis. De L stionibus. Ti.xxii. f. 3 6. Ut.iii. l. t 8 3. De Poenis.Τit.xxiii. fol. 3 7. De extraordinariis crimini s. De bonis eorum qui ante sente- Τit. iiii. lal. Istr. tiam vel mortem sibi consebDe sepulchro violato.Τi.V. Lao9 uerunt, vel accusatorem cor- De oraeuaricatoribus . Tit. Vi. ruperunt.Τit.Yxiiii. lal.3sq. sol. a Io. De interdictis & relegatis &De accusationibus& inscriptio deportatis.Τit. XXV. fol.3s 9 nibus.Tit.vii. sel. 2I2. De sententiam passis & restitu- De custodia & exhibitione reo- tis.1it. xxvi. λ. 362. xum. Τit.viii. sel. 22s. De appellationibus. Τit. xxvii. Ad testem Iulia maiestatis. Tit, Di 36 . . . . . ix. l.23o. De appellationibus recipiendis ZAd legem Iuliam de adulteriis vel non.Τit.xxviii. tol. 367. coercendis & stupro. Τit. X. De captiuis & de postliminio fol. 276. &de redeptis ab hostib. Tit. Ad legem Iuliam de vi publica. xxix. sol. 368. t. xi. fol. 287. De re militari.Τit. XXV. λl. 369. Ad legem Cornelia de sicariis De decurionibus & filiis eorti.& veneficis.Τit. xii. sel. 289. Tit. xxxi. sel.399. Ad legem Pompeiam de parri- De muneribus & honorib . Τit. cidiis. Τit. xiii. fol. 3oo. XXXii. fol. goo. De maleficis & mathematicis De iure immunitatis. Τi. xxviii.& caeteris similibus. Tit.xiiii. sel. io. sel. 313. De legationibus. Τit. xxxiiii. Ad legem Corneliam de falsis. Di. tr.

36쪽

DECREΤΟ RVM, R ER VΜ- ue apud diuersos Populos ab Omni antiquiatate iudicatarum liber primus.

si o

v s ciuile est quod in legibus, Senatu scosultis, rebus Iudicatis, Iurisperitorum auctoritate, edictis magi. stratuum, more, aequitate consistit.

II. Ex Fabio Quintiliano, lib. VI I. cap.V. I v s omne continetur natura, vel costitutione. Natura, quod sit secundum cuiusque rei dignitatem. haec sunt, pietas, fides,continentia,aliaque huiusimodi. Constitutio est in lege, more, Iudicato,pacto. III. Ex Callistrato,lib.I. Quaestionum. QVARE & Seuerus Imperator ita rescripsit, In ambiguitatibus quae ex legibus proficiscuntur, consuetudine aut rerum perpetuo similiter iudicatarum auctoritatem,vim legum obtinere,

37쪽

Σ DEc RETOR vM LIBER LIudicatum quid si IIII. Ex auctore ad Herennium, lib. I I. Ι Y D I C A Τ v M est id, de quo sentctia lata est,

aut decretum interpositum. V. Ex Cicerone,lib. r. de Inuentione. I v D I C A T v M, est res assensione,aut auctoriatate,aut iudicio alicuius, aut aliquoru comprobata. Id tribus in generibus spectatur, religioso, . communi,ayprobato. Religiosum est, quod iurati legibus iudicarui. Comune est, quod omnes vulgo probariit,& secuti sunt,huiusmodi:vt maioribus natu assurgatur, ut supplicum misereatur. Approbatum est, quod homines cum dubiuesset, quale haberi oporteret, sua constituerunt auctoritate: velut Gracchi patris factum, quem Populus Romanus ob id factum, quod insciente

colloga in censura nihil gessit,post censura Consulem fecit.

Inter leges,edicta, Setiatus ο=yulta, res iudicata

quid intersit. V I. Ex Aristo tele, mλ l αων lib.IIII. D E rebus uniuersis, lex est: de singulis,Magistratuum iudicium. VII. Ex Cicerone, in Partitionibus. I v D E x statuit de praeteritis: de futuris, Sena-

in suturis pro legibus habentur.Itaque a Preiudiciis v

38쪽

Ds Ivs TITIA ET IURE. r3diciis valet argumentum. Eadem de re,cum iudicia diuersa reperiuntur,quid 'otiussequendum.

IvDICATA saepe diuersa sunt, ut aliud alii Iudici,aut Praetori, aut Consuli, aut Tribunopi bis placitum siti:& st, ut de eadem re saepe alius aliud decreuerit, aut iudicauerit. quod genus Marcus Drusus Praetor Urbanus, quod cum haerede mandati ageretur,iudicium reddidit: Se tus Iulius non reddidit. Item Caius Caelius iudex absoluit iniuriarum eum, qui Lucilium poetam in scena nominatim lasserat. Publius Mutius eum, qui Lucium Accium poetam nominauerat, condemnauit. Ergo quia possunt res simili de causa dissimiliter iudicatae proferri cum id usii venerit, iudicem cum iudice, tempus

cum tempore,numerum cum numero iud1cioruproferemus.denique,ut in legibus, quod postremo iudicatum est, inspici oportebit. IX. Ex Cicerone,lib. t. de Inuentione. OPORTET animaduertere, ne cu aliter multa sint iudicata, solitarium aliquod aut rarum iudicatum afferatur . nam his rebus auctoritas iudicati maxime potest infirmari.

Quis ut aliquando Iudex inique decernat. X. Ex AEschine in Timarchum. a 2 Qv ID

39쪽

4 Drc RETORVM LIBER I. Qv I D est, quod cum leges bonae sint in Rep blica: nihilominus decreta vestra, sententias , iudicum sepe OAthenieses reprelaedi manifestum est 3 Ego ratione afferam: Ideo quia leges a vobis sanciutur , omnis aequitatis habita ratione,non iniusti lucri causa, neque odio priuato, siue ex inimicitiis sed ipsius iustiti e publicsque

utilitatis contemplatione duntaxat.&cum ingenii dexteritate aliis omnibus antecellitis, non miru est vos pulcherrimas sancire leges. In co cionibus autem & in iudiciis, sepe neglectis ipsorum negotiorum caussis, animus vester ab improbis oratoribus alio traducitur: Iudicum oculis praestigis afferuntur. consuetudinem etiaomnium iniquissimam inducitis. sinitis cnim ut ii, qui causam dicunt, eos, a quibus accusantur,itidem simul accusent. X L Ex F.Quintiliano,declama. c e L X VI. Noti semper Iudicum culpa est, cum innocens damnatus erit. aliquando testis corrumpitur, aliquando parum diligenter causa defenditur, aliquando reo nocet & ipsa fiducia.

At quoquo modo iudicatum est, ius est. XII. Ex Paulo, lib. x Irr I. ad Sabinum.

PRAETOR quoque ius reddere dicitur,etiam cum inique decernit: relatione scilicet facta, no

ad id quod Praetor ita fecit, sed ad illud quod

40쪽

dicatarum auctoritatem esse, publice interest, ut aliquis sit litium finis. His itaque rebus iudicatis sari placuit. XII LEx Tito Liuio, Decade 1.lib. III.& IIII. C v u Populus Romanus inter Aricinos & AN deates de ambiguo agro iudicasset qua de re 'tit. de iudiciis ) apud Senatum quaerentibus Ardeatibus de iudicii iniquitate: censuit, quod

semel a Populo Romano scitum iudicatum es.set, eius salua maiestate rescindi non posse.

Non quicquid licet accusatori ieet reo.

XIIII. Ex C. Plinio nepol lib.v.VI.& VII. epistolarum. B r Υ Η Y v I Rufum Varenu Proco sule lege Repetundaru detulerunt,quem nuper aduersus Iuliu Bassum, Ad uocatum postularant & impetrauerant. inducti in Senatu, inquisitionem petierunt. Rufus non impediebat: sed sibi quoque postulabat. vi defensionis causa liceret testes euocare. Id Bithyni recusabant: etenim rem nec lege compraehensam, nec usitatam esse : quinimo& iniqua. Nam reos,sola se fere inficiatione defendere: neque ad proba dum quicquam eos a mitti, pcieter tostium refutationes. alioqui neminem unquam damnari posse noxium, si tantundem liceat reis in publicis, quantum in ciuialibus actionibus. alioqui & admitti oportere, Ut

qui legib' publicorum iudiciorum accusantur, a 3 per