장음표시 사용
12쪽
IBER TERTIUS. ΜpERATORE in Germania ereato Francisco Lotharingio conjuse, &Borusco bello ingenti Silesiae t tius jactura eqmposito , alios in Italiam duces immittebat Theresia
Austriam , alios exercitus ; neque tot fatiga- ita, deterritave adversiis multb alacrior ad Ita- licum bellum duabus magnis , gravibusque domi curis liberata consurgere videbatur. guibus recreatus nunciis Lictestentus intra ovariae Sessitisque amnis praesidia , qud Bo boniorum impetus declinans confugerat, tenere se jam non poterat, & reliquias , quas habebat exercitus copiis adaugere , quae totos ex Germania dies confluere Mantuam dicebantur, iisque Mediolanensem recipere pro vinciam meditabatur . Sardiniae item kex A miis
13쪽
, DE BELLO ITALICO, minus esse animo sollicito coeperat , adventantibus Germanorum auxiliis . Itaque , renovato bello, Campolianum statim colloquium dirimere . pacisque causii venientem ad se ex Gallia Comitem Mali bolum suis excedere finibus juslerat , nequam daret Austriacis immutatae voluntatis suspicionem . Quanquam non defuerint , qui colloquium omne temporis causa, non dissentientibus Britannis , quibus unis Sardiniae Rex confidere videbatur , institutum, neque verisimile dicerent esse, ut iis Sardiniae Rex conditionibus sfare voluerit,
quae, di millo one liensi tractu, & Philippi in
Italia regno constituto, praecipuum illud suum terra, marique amplificandi imperii consilium s non frangerent, retardarent quidem certe . Sed sive ex animo factum , sive simulate illud fuerit in animis enim hominum , m Ximὸque regum multae sunt latebrae, multi recessus ad ejus certe colloquii , pacisque mentionem ita Galli obtorpuerant , ut indormire bello atque hosti viderentur . Ille autem nunquam non Vigilans, &. temporibus imminens Hastam subito Pompeiam , uti superiore libro demonstravimus , caeperat, alie Daque laetus discordia , quae naturae dissimilitudine , & tacitis alta suspicionibus inter Hispanos, Gallosque serpebat in dies latius, non accepta solum incommoda sarcire , sed celeriter maioribus utilitatibus sanare sperabat. At Borbonii tecte primum inter se, deinde aperte , grau iterque dissidere coeperant. Erant Hispani, repugnantibus vehementissime Gallis, Mediolanum profecti,& contra, quam erat in concilio de communi sententi 1 constitu-
14쪽
LrκER TERTIUS. . rstitutum, Mediolanensis arcis oppugnationem urgebant: quae res , & offensionem illis non mediocrem ad socios afferebat intempellivam detegendo cupiditatem, & nimium diltrahendo vires infirmiores reddebat ad resistendum hostibus. Sed nihil commovebantur Hispani. Omnia omnibus viis ad oppugnandam arcem necessaria Mediolanum conserebantur: iamque, aggere iacto, collocabantur tormenta; neque
minus interea duces , praefectique copiarum intra tecta Urbis recepti scenis , ludisque obis abantur , prorsus ut videre esset, & belli apparatu , & otii deliciis eandem fremere Urbem, ac lascivire . Postea vero quam Camposiani colloquii certus increbuit rumor, Gallicarumque ad Hastam Pompeiam cohortium deditio non sine obscuro quodam consilio ,& quasi praevaricatione facta esse dicebatur, tum autem prodi se a Gallis , & circumveniri Hispani existimantes Alexandrinae arcis obsidionem repente dimiserant ἱ veritique uno
tempore & sociorum , uti quidem ipsis videbatur , infidelitatem , & hostium adventum
a Mediolanensis item arcis oppugnatione tormenta deducta omnia , in navesque subito undique contractas imposita secundo flumine. caeteraque terrestri itinere impedimenta Ticinum summiserant , eoque Philippus ipse, &Dux Mutinensium, Gagiusque proficisci quamprimum cogitabant, in hilque omnibus rebus consilia , copiasque a Gallis sejungere velle videbantur . Atque hi deseri se ab Hispanis cum viderent, ne superfluentibus Austriacorum copiis soli objicerentur , neu Genua , Galliaque Narbonensi intercluderentur, omni Aa cita
15쪽
circa Tanarum, Padum, Bormiamque amnes relicta regione , Novas sese versus raptim
In Hispania autem propter invidiam Camposiani colloquii male Galli audiebant, ad eout Rex ipse subita incitatus ira , & Reginae uxoris admonitu , non satis animadvertens quantam rem , quamque alieno temporem' veret, a Gallis discedere sociis tam ambiguis , novasque experiri amicitias condit ueret, caque de causa Hyeronimum Grimaldum Genuensem in excogitandis , gerendisque rebus prudentem hominem , atque alacrem iaCermaniam cum mandatis mitteret, quae Regi maxime Sardiniae ossicere , atque obstare dicebantur . Erat Crima idus , Aran quesiano consecto scedere , legatione functus Reipublicae tuae, cui cum inservire se posse existimaret, si, quae Viennae agenda erant, quaeque ad Italiam, atque ad Rempubficam aded pertinere videbantur, per se potius, quam per alios agerentur, suscepi: legatione, statim, ut erati uisus , prosectus est. Sed ea quoque legatio nimio ambitionis itudio suscepta , ut multa alia Hispanorum , frustra fuit . Nam neque liberum erat Reginae Ungariae cum Hispanis aduersus Sardiniae Regem consentire , inscientibus Britannis , quos tamen Sardiniae Regis commodis acerrimos videbat esse fautores; neque facile Hispaniae Regi initam cum Gallis societatem , mullasque necessitudinis, atque 'utilitatis nominibus coagmentatam subito dissolvere. Illa etiam Reginae Ungariae insederat suspicio, simulata legatione , haec ab Hispa- . Dis mandata interponi, quo aut suos ad Italicum:
16쪽
LrRER TERTI Us. ssicum bellum impetus femorarentur, aut Gallorum animum Camposiano colloquo sopitum , alterius aemulatione colloquii repungerent , atque excitarent. Genuenses porro , cum nova quaedam in
Italii misceri , & concitari mala viderent, diesque adventu et , quo die Principem Civitatis Ducem appellant) fieri ab ipsis in bienatum per deges oportet , Franciscum Brigno-liumSalium , quem missum suis e ad exercitum summo cum imperio demonstratum est, Ducem crearunt , perspectae domi , sorisque virtutis hominem , ut, si qua esset sormidolas temporis tempestas oblata , haberet in singulari viro magnum Respublica praesidium. Ita igitur omnia sunt subito mutata, ut trepidare , ac sugere Botbonii inciperent , qui
vincebant ; in spem autem uire riae venire auderent Austriaci, qui fuga sese hactenus, &praesidiorum latebris occultaverant. Maximis enim coactis copiis alacres , ac fiducite pleni altera ex parte Lictestentus Ut glebanensem agrum parato , atque instructo exercitu tenebat : altera Berenclavius , domitis ille Boiis . direptisque nobilis dux , cum X. hominum millibus , quos iam flumen Adduam transduxe rat, expugnato in itinere Codoneo , quo in
loco praesidium Hispani habebant ; & Love- uenius Laude occupata Pompeja, susisque aliquot & sugatis ad Melienanum Hispanis ,
instabat: tum Bro unius,& Pallavicinus Mantua profecti in parmensem agrum irrumpere conabantur, partemque hispaniensis exercitus, cui Castellarensis praeerat, a reliquis copiis interclusam distinebant, Quibus rebus perlut ba-
17쪽
tus Philippus tres modo menses ex medio I Densi regno laetatus maturavit Mediolano discedere, Ticinumque contendit, cum levis armaturae equites nonnulli Austriaci , Lambro
amne superato , extremum ejus agmen male
haberent , & carperent . Sed Ticinum cum elset ventum , castra Gagius apud Chariusianos habere eo consilio instituit ut ad Padum, Placentiamque oppidum aditum haberet expeditum , utque simul Fulvii Forum respiceret, cui Sardiniae Rex, pugnato Casali, pr pius iam imminebat. Magnopere etiam hortari per literas, nunciosque , & suadere Castellarensem non desistebat denique imperabat, ad se quam primum 'ut veniret, ne hostes , quorum in dies copiae augebantur, illius iter impedire, seque ab eo excludere possent: idque valde ad communem salutem pertinere arbitrabatur , cum , distractis viribus , neque Castellarensis satis firmus esset adversus hostes , neque partem exercitus validam negligere ipse posset. At Castellarensis aut sua nimium virtute serox, aut ea M lassis gratia fretus , qua plurimum apud Reginam Hispaniae valere dicebatur , oehementer Gagium contemnebat, & parere homini recusabat, omniaque eius consilia criminabatur , remorabatur id quod erat bello , summaeque rerum adversarium maxime . Itaque a
Gagio aperte dissentiens a Parmensi, & Gua distallensi agro non discedere perseveravit. Brounius intercludi Castellarensem a reliquo Hispanorum exercitu posse sperans , Nadastium mittit, qui in sinistr1 Padi riph oberrans nullo certo itinere ludificet hostem, pon-
18쪽
L33ER TERTI Us. temque ad Casale majus simulet essicere. Quae dum Nadamus exequi parat, Hispanorum stationes ut omni destra fluminis parte erant dispositae inopinantes ab Austriacis nonnullis levis armaturae, qui Padum silentio ratibus transgressi in eas impetum improviso secerant, opprimuntur . Brounius interim ad Burgum- fortem effecto celeriter ponte , suisque transiductis copiis Luceriam occupat ; tum inde Lucesius , & Novatus Austriaci exercitus decuriones Rhegiolo , Nadastius autem Uali rio potiuntur : quibus occupatis locis Guardi-stallum , quod erat medium , circumvallare Austriaci, atque oppugnare , ali iis tormentis , instituunt. At Coraphaeus praesectus castrorum Regis Neapolis, qui, ut antea diXimus. oppido praeerat , conatus est , eruptione facta , oppidum defendere , eique ad auxilium serendum Castellarensis advolarat cum Omnibus copiis . Sed Nadastius uno sere tempore , & compulso in oppidum Coraphaeo , & primo Castellarensis as mine ad Crustulum amnem fugato , illud quidem , desperatis auxiliis , in deditionem venire , hunc, amisso Guardistallo , sese
Parmam festinanter recipere coegit.
Quibus rebus Gagio nunciatis , omnibus consiliis antevertendum existimavit, ut Castellarensi subveniret, ne tanta exercitus pars tam longe abstracta in potestatem hostium veniret . Itaque Ticino cum omni statim exercitu prosectus Placentiam venit, magnisque itineribus progressus , subsistere ad Florentiolam cogitur , propterea quod assiduis aucta tempestatibus Trebia pontes interruperat, par-
19쪽
η DE HELLO ITALICO.temque exercitus intercluserat ; cuius morae beneficio usi Lictestentus,& Berenclavius suos& ipsi exercitus educunt . properantque Gagium praeoccupare, si e siet in perficiendis pontibus periclitandum, ut priusquam ille Tarum
amnem transiret, ipsi Brounio adiungerentur.
Quo facto, & Palla vicino, qui Castellarensem
observaret . cum iii. equitum , peditumque millibus , & Pyrochi trophorum centuriis sex ad Parmam relicto , copias ad Tarum omnes
Gagius resectis pontibus, expeditoque itinere ad vicum pervenit, qui Sanguinaria diiscitur ; ibique non longe a Tam castra facit, loco non satis quidem idoneo ad commeatus parandos , sed temporis brevitas , & rei cogebat necessitas. Postero die cum paucis equitibus ad exploranda loca prosectus advertam fluminis ripam obtineri ab hostibus conspicatur e numero esse armatorum ad xxx. millia;
Tarum autem nivibus solutis , & continentibus adeo pluviis crevisse, ut propter aquae vim, rapiditatemque amnis omnino perficiendi pontis facultatem non daret . Itaque nece sario iter supprimit , eratque uterque utrique exercitus in conspectu , neque alter alteri nocere poterat , prohibente flumine : & crebris Gaeti literis Castellarensis incitabatur , qu niam primo Praecepta, monitaque sua sprevisset, ut, cognito saltem periculo, Parmam relinqueret . Enimvero ille relicturum se neEare , neque ullo pacto commissurum ut Hispaniae Reginae urbs charissima hostibus indefensa prodatur s in eoque perseverabat . Sed
pertinaciam ejus stetit tandem Philippus li-
20쪽
LIRER TERTIUS. steris severius scriptis , quibus placere sibi de. monstrabat, ut, null1 interposita mor1, quamprimum Parma excederet. bQuibus acceptis literis Castellarensis , ad speciem praesidii cum paucis militibus Carolo
Lansranchio Protrib. mil. relicto , in noctem ipse conjectus cum reliquis copiis omnibus celeriter e conspectu urbis Parmae silentio discessit. Prosectionem ejus primo non senserant hostes, postea cognita re , equites peditesque miserant levis armaturae, qui consequerentur, & deprehensum in itinere opprimerent . Turrim vix dum ille Mulactianam
attigerat , cum repente circumfunduntur undique hostes : omnes obsidentur viae . Loca suberant aspera, saltuosa, omniaque erant nive, geluque oppleta , coelum coortis tempestatibus foedum , nullum auxilium . ne spes quidem sames urgebat. Tantis obiectis di facultatibus non desecit animo Castellarensis, sed virtute, ac perseverantia militum suorum. summotis hostibus, factoque per A puanos montes itinere dissicillimo, Spediam octavo tandem die venit, magna & jactura suorum &admiratione hostium, qui ex tantis emersisse
illum angustiis persuadere sibi comperta vix
Gagius , postquam conjunctas hostium copias , egressumque Parma Castellarensem cognovit, a Sanguinarii discedit Placentiamque eodem , quo venerat , itinere exercitum
reducit, castraque ad oppidum habere , &communire , pontemque in Pado sacere instituit.