De judice competente ex causae continentia

1쪽

SERENISSIMO AC

PRINCIPI AC DOMINO,

CLIVIAE AC MONTIUM, SACRI

ROMANI IMPERII AR CHI MARES CH AD

LO ET ELECTORI, LAND GRAVIO THURINGIT, NARCHIONI MIS NIM ET UTRIUSQUE LUSATIAE, COMITI MARCAE ET RAVENS BERGAE, DYNAST E RAVENS TE INII, M. G

DOMINO SUO CLEMENTISSIMO,

Disputationem hanc inauguralem

subjectissima animi devotionei l a r

a. o.

uisitiam, Goc

2쪽

Ulli prorsus audientiam se praebere

velle, L. B. qui dividit causae contine tiam, dicit Imperator Constantinus inliso. C. de D. P. Unde & saepius accidit,ut Mae Judex aliquis habeat cognitionem causae

iii i , qua . non haberet, si regula non dividendae

causae continentiae non obstaret, Cum ita lite pauci iactenus seripserint de hac peculiari fori compreotia,' operae pretium esse ratus sum, paucula de hac causis continentia , quatenus operatur peculiare forum, con scriberem nomine dissertationis inauguralis edere .

THESIS I.

Gnoscit autem aliquis sorum compe-

tens sentem ex causis i. Ratione domi

cilii. bὶ 2. ratione contrastus sc vel q uasi d) j. ratione delicti . ratione rei sitae s ratione cauis qualificatae sψ 6. ratione juris ac privilegii singularis hin p. ratione continentiae

Quidam pauciores competentis sori causas con- stituunt,quidam plures,inter illos est Zaverus d. Excepi. p. a. cs .in I. ubi saltjm quatuor constituit i. Doniici-

3쪽

lium. r. Contractum. 3. Delictum. q. Rem. iu in

m. ad jus Can. tit. Esto comperente. V. K. seq. sex constituit i. Rem. r. Cormactum. 3. Causam qualificatam.

. Delictum. s. Privilegium singulare. 6. Domicilium ;Et alii plures. Inter hos vero, qui plures scilicet causas competentiae constituunt, est sis an Summar. oro

competente, ubi tredecim causaS ponit. in Summ. C. de furisae omnium uaecum. quindecim caulas competen-- tiae fori refert. Speculator in Tir. de compei. Juae ponit quin-- quaginta duas. Verum enimvero neque illas, neque hasce opiniones tolerare posse, cum proprie septem fori competentis modi inveniantur, ex sequentibus patescet.

b) Et hoc verum est, sive actione personali, sive

reali reus conveniatur per c j. in vers. SED ET C. Hi iurem actio B. Dn. Ungeb. in com. ad sub Cara. tit. d. foro com- Ietente n. . co n zra Unda maestro l S. cast. 3. in pr. Zane r. lo .cit. n. 2 6 . ubi competentiam in realibus solum ad forum rei sitae restringunt. Neque interest, sive res illa, propter qWam contenditur sit mobilis, sive im- inmobilis Pere in C. Dii in rem actio. Sed quaeritur hic: An etiam ex quasi contra tu aliquis conveniri possit in foro dona cilii. E g. Tutor administrator, qui alias conveniri possunt in loco Tute ae vel administrationis semeia Resp. Multi sunt qui negans, inter quos est Zaver. d. Excepi. p. a. cap. I. n. 37s.s alii. Nos contrariam opinionem veriorem putamus cum H m. et uocis in L AC ubi de nu- tiocis. ex natura sic. actionum personaliuni

Est autem domicilium illud duplex: Vel originis,

vel habitationis. Hoc praevalet, ita ut mutato domicilio originis reus ibi conveniri nequeat. Gai a. os . 36. quod quidem, & ut mihi videtur, magis ex autoritate Panormitani

4쪽

mitani atque aliorum,quam legis vigore limitat: Nisi reus ibi reperiatur. n.u. Cui tamen contradicit communis . hodierna consuesudo testante Zavero sic. cit. p. a. cap. I. .

n. s. Illud domicilium originis praesumitur. Gam carae Zprob. l. r. Contara . hoc vero domicilium habitationis probari debet. Fran lib. a. Resia. Io. n. II. I s. Unde, si a reo opponatur declinatoria sori, & allegetur mutatum domicilium originis, propter contrariam prae sumptionem, quae onus probandi transfert, ipsit incumbet probatio; quomodo autem illud probetur, nostri instituti non est hic apponere, videatur de istis late an-

rus dict. sic. n.'. usque n. IOS.

eb In loco ic. destinatae solutionis Magn. Dn. Carri.

in proc Q. Tit. I. Art. a. n. . Zaver. d. Exce .p. a. cap. I. n. D. Contraxis e enim unusquisque in eo loco intelligi- -

tur, in quo ut sol veret sese obligavit Lai. f. d. Quid vero si de loco solutionis expresse nihil dictumὶ Resp. Ibi, ubi negotium gestum est, esse locum destinatae solutionis. Zarier. d. L Quid si inter absentes per lite-

ras contractumὶ Resp. Contractum tunc ibi intelligi, ubi utriusque partis consensus conjungitur, nimirum ubi literae acceptatae. Berhch. decf.37. Quid si Reus degat eo, in loco qui habet privilegium de non evocando, pote' ritne conveniri coram judice loci contractus t Resp. . Omnino,per dilectis ii 17. defori compet. Carpzov. Res . lib. a. res jur. ap. Zaver. d. L n. IOS. & qui alios adhuc citat. Praedicta tamen non aliter procedunt, quam si ibi Un loco sic. contractus praesens sit & reperiatur reus cap. Romana I. g. conixahenus X, d for. co . in Scio. . Dn. γῆ. Proc ur. tici Art. a. n. ι . Gail. a. Ol 9 6. Nequa mςtest, sive contrahens ipse sit,sive haeres ejus, qui repe'

5쪽

ritur. meter. n. M . sive ad implementum, sive ad rescissionem contractus agatur Arg. . . g. 4. C. d. nou numer. Aec. l. a 7J. d. condita. in V.,Coler. d prae. Exec. a c. r. n. . Neque obst. l. a. C. ubi σ apud quem cogni Ubi dicitur consequens esse in causa restitutionis adire principem provinciae, ubi domicilium habet, contra quem petitur restitutio: Respondetur enim: Ilnius positionem non esse alterius exclusionem. Licet conveniri

possit reus in foro domicilii id quod Actori semper licet, i& in electione ejus est. Ritterab. in Exposit. Novia. ρ.s. c. Io. n. 2.9 in puncto restitutionis in integrum; non tamen seqnitur, quod non possit hac actioue etiam comveniri in loco contractus, si ibi reperiatur. Vel: respon- detur l. cit. a. loqui de reo absente a loco contractus, non vero praesente. Necessum tamen est, ut ad tempus ibi commoretur, & non tanquam advena statim sit recessurus. Risuras l. cit. n. 6. Zang. sic. cit. n. Os. per L ip. f. aproinde F. aejudici non obstante generalitate cap. q. g. com trahentes X. de foro comp. in σω. explicandum siquidem de restringendum hoc est ex jure civili. Insinuata vero semel citatione inducta est litis pendentia Gail. r. Ob tam card d. Probat. voLI. conta la ar. n. L per is quis. r.

U. Dcc. Atque deinde ibi sive absens, sive praesens situsque ad finem actionis respondere tenetur, cum ubi judicium coeptum est, ibi & finiri debeat. d) E. g. Administrator in loco administrationis, tutor vel curator in loco tutelae vel cura telae gestae L . C. GA ae nutiocis. l. is. g. r. . deis P. Sicharae ad La. C. Ajuris dict. omn. judic. Neque interest sive reperiatur tu-t vel curator in loco administrationis, sive non; citati enim l. a. indifferenter loquitur. Sic etiam ex qs contr. haeres

6쪽

ha resibi eonveniri poterit, ubi defunctus conveniri potuit,si sic. ibi reperiatur per L Gres ab ens .djudic E. se: Mercator Upsiensis Debitor moritur, haeres ejus habitat Dresdae, jam si haeres Lipsiae per aliquod tempus commo retur, ibi conveniri poterit, quod ali s coram Senatu Dresdensi fieri debuisset. Secus tamen est, si lis jam coepta sit cum demortuo , tunc enim haeres ibi se defendere debet, ubi demortuus, sive ibi reperiatur, sive non per L cit. haeres absens. Ex ratione sc. litis pendentiae Zanger. ZAEAc. n. rao. m. Iaa. Idem juris est in condictione indebiti, quae eo loco, ubi indebitum solutum, intentari. potest. La . . de condict. N indob. e) sive reus sit absens, sive praesens. Dn. Ha cinio rυ. ad tos b. pari. r. pag.36. Gua . . Carpin

Sive ipsi citatio insinuata fuerit in loco delicti, sive non,

Crim. dis. . M.f. Γι. B. Potest enim citari per edictum, si siti copiam non faciat, uti quotidie practicari deprehendimus. Imo judex domicilii vel deprehensionis noces ario tenetur remittere delinquentem ad locum dolicti, ita ut remissionem declinare non possit, licet seipsum ad jus reddendum paratum dixerit. Zaver. d. L

s sq. per risu. cap s. l. aD s. U. F. de Hen licet plurimi hoc in quibuslibet locis desuetudine abrogatum dicant, quod tamen adhuc hodie Praesecturae in Electoratu Saxoniae ejusmodi jus avocandi reum habeant, per Oxae Provinciae d. Anno tWF. non neque ratio instituti patitur, ut multis deducamus, videri potest de hac quaestione Carse in se. o. p.3, 2P. it e, N I s. σ ID

7쪽

ubi late explicat. Quaeritur An etiana ex quasi delicto

aliquis sortiatur forum. E. g. Ex conducto &ad tempus saltim, non animo ibi permanendi, aliquis inhabitat domum in urbe Lipsias cui tamen ratione domiciliis enatus ireibergensis judex competens est j jam vero aliquid dejectum vel effusum est a ministris inhabitantis, quod nocuit praetereunti cuidam, quaeritur igitur, quia inhabitator ex quasi delicto tenetur actione de dejectis vel effusis l. i de his qui dejec. vel es d. quae personalis est, An etiam coram Senatu Lipsiensi conveniri possit ὶ Resp. reg

Quia actio de dejectis & effusis est actio personalis, &

consequenter in foro domicilii instituenda ; Neque obstat quod delinquens accusari pollit in foro delicti. LI. . de Cl. 7. g.pen. N de .ucus Respondetur enim, aliam esse rationem veri delicti,aliam quasi de- licti. Licet in vero delicto introductum sit in odium

delinquentium, ut in loco delicti commissi accusari ataque puniri possint, non tamen hoc statim extendendum ad quasi delictum: praesertim ad praesentem casum, ubi habitatorem ne quidem accusare,sed saltim contra ipsum de dejectis & effusis agere permitti.ur. e) Sive persona, quae actione ista in rem convenitur, sit Ecclesiastica sive secularis, nihilominus tenetur stare coram judice rei sitae, sive ille sit Clericus, sive Lai cus. Gad. I. O 37. per Avib. Clerici C. de Epist. ξν Corie

qui putant ne quidem consuetudine introduci posse, ut

8쪽

persona Ecclesiastica propter rem sitam eonveniri possit coram judice seculari: Verum quam debili haec opinionitatur fundamento in conflictu videbimus. Neque livid refert,utrum persona,quae convenitur tali actione, inveniatur inloco rei sitae, utrum vero non, uti quidem distinguere voluerunt Paul de Cata σ Susaiam tu C. ubi in rem & post eos Iacob. Cujac. in Parat. ad Tit Cod ubi de haereae agi Non. dicentes iniquissimum fore reum ex domicilii loco extrahi ad locum, quo res sita est, i eumque nunquam ibi habere forum nisi & ibi reperia. tur. . Sed nos generaliter reo propter rem sitam tribuumus sorum, sive idi reperiatur, sive non, cum Zavero de Excepi. p. a. cas. ι. n. assi per generalitatem V C. ubi in

rem actio..

g) Tales sunt 1. Caula Ecclesiasticae sive spirituales, quae ventilandae veniunt coram judice Ecclesiastico, eo, qui illum repraesentat, uti hodie Principes Augustanae Confessionis, qui ex coacti tutione pacis religiosae Anno

31 1 .Passavit sancio, & Anno is 1 s. Augustis confirmata liniversia jura Episcopalia sibi vindicant, atque rursus

Consistoriis illain cogAoscendi potestatem ex parte deferunt, de quibus late mi. Carpet. ita Ium . Ecclesias. lib. 3. tit. Io. def. a. Sed quia ram sunt talea causa Ecclesiasticarὶ Q. De causis matrimonialibus nullum est dubium tam jure Canon. per cap. accedentibus ra. V. de cess Praelat. quam jure ordinat. Eccle s. cap. r. Eo etiam spectant causae usurarum Iol. tit. X. de Usur. Ludo b. Sunuder defudispari. I. qu. I n. a . Licet praxis hodierna cognitionem

de crimine usurarum deserat quoque Judici seculari Recessi Imper. de Crino is oti Rubrici Ton muti erlichen

9쪽

Illoque in Provinciis Electoratus Saxon. vix quicquam certius est, ut liquet ex ordis Tory. de Anno VII. g. Dei unuriis contractibus. Ejusdem porro juris sunt causae decimarum tot. tit. x de decimis in Go. It. causae de beneficiis Ecclesiasticis, juris Patronatus, causae de suspensione Clericorum eorumque depositione seu destitutione, &aliae plures, de quibus Autores hinc passim evolvi poGsunt. 2. Ejusdem etiam qualitatis sunt causae fetidalest Eificiunt enim forum competens Vasalli in judicio Senioris seu Domini laudi, quantumvis litigantes alibi alias sortiantur forum, a. FFu. cap. ivn. g. tiat. Si vero imter Dominum & Vasallum lis oriatur, coram Paribus curiae, h. e. Convasallis, ab utraque parte pari numero electis,sortiuntur forum,sive Dominus sive Vasallus partes rei sustineat. o. . ιε. cap. . Videatur Du. Struvius

in Synt m. Jurissuae cap. ι ubi late & eleganter de hoc foro disserit. Quanquam hodie in terris Electoratus Saxon. causae laudates non semper constituant judiciu mi singulare, videmus enim eausas seu dales ac lites de se vitutibus& finibus bonorum laudatium etiam in Curiis provincialibus, praesertim quando Reus est Schris stas. sius, immediate tractari possG. h) Gaudet autem ejusmodi privilegio vel Actor vel Reus. Actor quidem autoritate i. o. C. quanae Imperisui.'p. ve id Cujus vigore pupillis, viduis & aliis fomtunae injuriis miserabilibus personis indultum est adversarios suos e provincia, in qua sunt Rei conventi, evocaro ad auditorium&curiam Imperatoris, non obstante be

neficio

10쪽

neficio primae instantiae ; Quod beneficium linet hodihin aula Imperatoris & Camera Imperiali ab observari i1 recesserit,atque ejusmodi personis,uti & aliis, non nisi incas lenegatae justitiae per mandata in Cain. Imp. succurratur. GH. I. O I. In Principum tamen & Statuum Imperii judiciis, uti & in Electoratu Saxoniae sanctionem hanc suo vigori & observantiae relictam esse asserit On. Carpet. a. r..is. Qu. An hoc privilegium etiam spectet Q

ad Virginesὶ Et assirmamus cum Hag. in Donest. Eni α lib. I p. cap. ao. lit. B. contria Gaili. Ob i. Non enim ea solummodo in jure nostro dicitur vidua, quae aliquando nupta fuit, sed ea quoque quae virum non habuit La a. 66.1. d. v. S. Qu. An privilegium hoc spectet ad viduas in& pupillos divites λ Et resp. quod sic. Loquitur enim Imperator generaliter absque distinctione; verba autem generalia generaliter sunt intelligenda, donec specialitas aliqua demonstretur per i. r. g. generaliter Τ. de Ogat.praesanae Et haec de privilegio Actoris. Respectuxero Rei peculiari privilegio fori gaudet I. Imperator,

qui in causis ipsum Imperatorem concernentibus coram Electore Palatino S. R. Imp. Archida pilaro convenituri f. B. cap.s. 4antita lib.I. Aricia ins AN . infaddita tamen ea limitatione, ut non in praedicto Palati- natu stare teneatur, sed in ipsius Imperatoris aula,aut ubi alias degit,judicium institui debeat,per verba expressa in

iratii3 iii, Ad quem vero in casu male administrati Imperii vel Exauctorationis spectet cognitio & dijudicatio