Opus insignè & praeclarum de collationibus aeditum, ac de nouo recognitum, per excellentissimum iuris utriusque licentiatum D. Vitalem Nemausensis , regis Francorum consiliarium in quo multae & perquam necessarie quaestiones continentur

2쪽

tionum est frequens cessaria dc in foresibus controuersiis nequenter occurrens,ideo decreui illam altius attingere Iureconsulti in.LIegaui. ff. de Iibe. leg .dcdoctrinam insequutus. Inuocato tamen prius ex corde dei omnipotentis respiritussancti auxilio procededo pro uberiori intelligentia per coclusiones:vt practici in quorum manus forte hic tractatus inciderit facile dissicultatum decisiones adinveniat. Et quia eaque ordinate traduntur: dilucidius intelliguntur. l.i. ff.dedo.excep. dc in prohe. insti.in verbo partiri procedam per ordinem. Primo diffiniedo quid est collatio. Secundo de personis eoru qui debent coferre illorii quibus fit collatio, Tertio de modo conteradi in quo in uestigabimus tepus, res,larmam,

dc quantitate rerum conferendarum. Quarto quesit pena non eonferentis: dc istum ordinem tenuit Aeto .in sum. C. Ban vero in .l. si emancipari. C.decolla.tenet Misi ordinem qui in quasi in idem recidit,excepto eo quo iure fuit iducta collatio, quod

non continetur in membri .d.Azo.

3쪽

T R A C T. DE

Primo quid est Cossarios A ZO. in sum. C.decolla. dicit quidam dissi

niunt hoc modo. Collatio est ius quo res non

haereditatia afficitur hereditaria.i. redigitur in comune. Ista diffinitio videtur displicet Azo. quatenus dicit est ius: quia secundum eum cum collatio nil aliud fit quam in comuni latio &quaedam comunicatio istuduidetur magis faeti quam iuris. ff. de cv.su .l.c5 Gog.fi.&. l. in facto .ff. de condit. 8c demonst. Et ideo G y. Bar.& Bai in .l. si emancipati. C.eo.aliter diffiniunt 8c melius,quamuis de diffinitione Azo. non faciat mentione dicentes. Collatio est rei inprie in communi latio facta.i .comunicatio I.iη. in prin. ff.de coli.bo .lcillam. C.de coIre ideo dicit rei proprie: quia si esset comunis non esset conferenda sed diuidenda. l. filiae. C.de colla. Isa diffinitione Azo.non placet quatenus dicit in per collationem res efficitur haereditaria: quia sequeretur collatio non haberet locu nisi iacente

haereditate:hoc est nondum adita: quia tunc bona dictitur haereditaria. ff.deacq .re. do. l. haereditas rein aede stipu.seruosa. sed post aditam haereditatem non sunt amplius haereditaria: sed propria haeredis .ff.de vulg.ὰ pupil. substi.l .sed si plures. ii lio: dc tamen collatio habet locum etiam post aditam haereditatem dc apprehensam possessionem a. si soror. C. eo.ti. α declarat Bar. in .l.pater, in pe.q-sf. de col.do. Sed quatenus in diffinitione dicitur est ius, potes defendere hanc partem ab obiectionibus Azo. considerando q, aliquando collatio accipitur prout est in fieri: ae tunc quia illa expediri potest per officiu iudicis:si persona que debet con-

4쪽

COLLATIONI B US.

ferre possideat res que debent conferri: 3c ad hoe compelli potest per officium iudicis,ut tenentBari

colla. do t. tuc collatio potest dici ius,capiendo corutationem in iure disponente collationem fieri d here:sicut capitur. C. in ii.de coli. ubi tractatur de iure quo collatio fieri debet. Aliquado collatio capitur prout est in facto:& pro ipsa comunicatione actuali, dc in communi repositione:& tuc illud est

facit non iuris. Conclude ergo magis communem

esse diffinitionem C γ.Bar. k Bal. collatio est rei

proprie communicatio. vel sic accipiendo collationem pro iure quo quis tenetur conferre. Collatio est ius quo res non hereditaria: sed propria unius in communi redigitur vel alias prout expedit confertur. Et hoc dico:quia collatio non semper fit comunicando,sed quando v minus accipiedo. C.decolla.Ι.dotis.quando m liberando vel cauendo.I. η.C.eo.ti.&per doc.in dicta.l.si emacipati. Sin hoe posset reprehendi diffinitio docidum dicunt si, coliatio est rei proprie in comuni latio: quia non semper ita fit collatio ut res propria communicetur: ideo ego addidi illa verba,vel alias prout expedit confertur:cogita in re adde q= moderniores perii- sint in. d. l. si emancipati, addunt pro hereditarηs portionibus diuidende,quia alias sequeretur φλcietas esset collatio: quia ibi res propria communicatur sed addendo illa verba vel alias,prout expedit confertut hoc non est necesse dicere:quia in societate ineunda non fit collatio minus accipiendo

'inberando sed solum communicando. Et quot

5쪽

TRAE T. DE modis accipitur collatio .vide Bart.si. eo. in m.ra bu .in.I.i. C. eO.Bal.& SMy.in .l. si emancipati,& satius Albe de rosa. in suo dictionario, in verb. collatores,& dic.in silio in potestate secundu tempora.is collatio accipiebatur improprie pro quadarepositione in coi: quia nihil poterat habere proprium,ut est glo .no .in .l.i6fi. ab ipso .ff. de colla. hono . sSecunda quem iuxta ordinem Bart. quo iure fuit introducta collatio : premittet tamen in ideo fuit inducta collatio : quia equum fuit ut hii qui petunt bona paterna:sua quoli; in mediu con-

ferant. I.i. in princ. ff. eo. aliam rationem dat Cy. in.l.si emancipati,in .i. col.quia de iure. ff.quicquid acquirebat filius existens in potestate patri acquirebat insti.per quas per.no .acqui.in prin.&.l.placet.F.de acqui . hereia emancipatus vero acquirebat

sibi.& quia uidebatur in equale ut filiussa. omnia haberet in bonis patris: & de illis emancipatus haberet patrem dc non econtra : ideo inductum fuit

ut emancipatus etiam sua conferret, ut seruetur equalitas. C. de stu. dc Ii .expen .l. fi .ff. deIe.η .cuna

pater Geuictis, S. l. si. C.cd. virtus. iudi .dc quibus infert emancipatus confert omnia que habet secundum istam primam inductionem. Sed hodie cessat, quia sillusia. non acquirit nisi profectitia. ideo inter emancipatum S suum fit collatio professitiorum,tantum secundum Cy. dc BaLin.d.l.si emancipali: dc Bar. dc est ratio quia si hodie filius in potestate mancisset non quesisset patri nisi profectitia. l. cum non solum. C.de bo.que libe. ideo hodie sola profecititia conferuntur. I. fi . C. eo. αhoc tenent omnes communiter. pro quo est casus

6쪽

ratione Cy. transit Bar.in .l. si emancipati, in.η.q. licet de eo non faciat mentione Sc quod dicunt vemancipatus teneatur conferre omnia bona sua limita hoc esse veru de bonis que acquisiuit invita patris .secus in quesitis mortuo patre etia ante editam hereditate.l. i sinec castrensem in ratione sui, re Mi emacipato, &6si impuberi .ff. de col. bo. αC. eo.I.nec emacipati. ratio in Cy. dc Bar.non vi detur bona:quia sequeretur op si filiusn.nil acquisiuisset:&sic nil de bonis suis inueniretur in bonis patris tunc emacipatus non teneretur coferre suo, quia cessaret dicta ratio que est finalis: ergo &.ll. dispositio .l.adigere Au auis de iure pa. Spectar. in extraua.ad reprimendu,circa prin .in glo. super verbo ne ex eoru abiatia, in fi. S.I. generaliter. C. de epi.& cle. 8c no.in .l.i.sex suin. ff. de posthu.α per do. An.de bu .in. c. post translatione,in. V.col. de rensi. re correcta rone.l.corrigitur ipsa lex. g Io. est no .qua tibi poderat.Bart.in .l. i.ff. deleg .iu.α sequitur.d. Alex .in .l.si couenerit,in .iη .col.ffide re iudica .re tamen hoc est cδtra.Li.in prin. ff. decor. ho .ubi tex. dicit in verbo bonorum paternorum, Ecc.* ideo emancipati confertit: quia pretor iacit eos participes bonorum paternorum . nec dicit de bonis quesitis a fratre existente in potestate: ideo credo veram rationem esse que colligitur ex illoi teX.w emancipatus erat incognitus de iure ciuili re quia Pretor illum admittit ad successionem faciendo iniuriam suo. Ideo fuit equum ut emancipatus omnia conferret: & ista ratio licet.

Barrulus.non dicat colligitur expresse in

7쪽

tus nullam faciebat iniuriam suo: tunc non conserebat.l .i. pater filiv.3 poties.sLe.ti.Vbi est exemplum .s.quado emancipatus nil aufert suo : qui etiam petiit contra tabulas: dc istud dictum ΑΣΟ. in sum. C .eo.titu .post prin. licet Bar non alleger,ded hodie ista cessant: ut dixi re sola infectitia coferuntur.l. fi . infra eo.&.I. ut liberis :in fi. C e. dc redeundo ad.q.quo iure introducta extitit collatio. dicit Bar .in. l. si emancipati.circa hoc esse sex aut septem iura Primo edictit in pretoris in.I.i. me. de quo secundum Bar.fit mentio in .l. si emancipati, quod edietiim habet Iocum secudum esi quando succeditur per contracta,vel ad intestatoa .filie. C. eo. Bar. Aduerte quia in .l.i. F. eo.non est aliquod edictum pretoris insertii. Sed verba Vulpi.referentis ita statuisse pretore, Spresupposito q= ibi probetur esse edictum pretoris illud no loquitur nisi

de successione contra testainentu. s. perconi. tab.

ideo non potest dici Q in. l. si emancipati, &.l. fille de illo fiat metio quia in dictis II .dicitur q, forma edicti perpetui cogit filium ad collationem etiam ab intestato no intelligitur ergo de dicta. l.i. sed alio edicto generali.

Postea dicitBar.esse necessarium ut omnes eodem iure succederent ut habeat locum collatio I. penulsivideamus. ff. de bono poss. con. tabu.hoc idem tenet Balan rub. C.eo.in prin. declaro: hoc est omnes succedant: vel per con l.tab. vel ab intestato per unde liberi: S sic ex hiis habeo elicere unam conclusionem in hac materia. inter succe

dentes diuerso iure non habet locii collitio.simile

8쪽

COLLATIONI B Vs.

videmus a, inter succedentes diuerso iure non habet locum ius accrescendi. ff.de bo .pos . I. sed cum patrono in princide quo perdoc.in.I. Vnica. C. qnnonpe.par. dc perdo Alex. in .l. pap.F. ad trebel. de quo in latius infridicetur postAre.in. l. si emancidati.Ex quibus videretur inferri ad decisionemq.que sepe occurrit in palatiis di foris. filia dotata renuntiauit bonis paternis δc maternis cum iuramento querenuntiatio valet.c.ii. depact Ii. vi.ca clausula. q, etiam ab intestato no posset succedere. postea pater decessit in testatus vel testatus:ista filia per rescriptu principi ad dispensationem pre-- lati rescindit illam quictantiam dc admittitur ad

successionem una cum fratre an teneatur conferre

dotem: posset dici q= no per dictam regulam : quia ista succedit iure speciali principis recepto: dc filius

succedit iure communi. ideo cessare debet collatio per dictg. videamus,& glo.in l. i.in prin.fLeo. Preterea coin uniter in dissis renunciationibus filie expresse renunciant cum iuramento: Iegitime earum & falcidie. ergo eis non debet conferre: quia penes doc. Ista est comunis conclusio q, ad hoc ut conclusio habeat locum est necesse q= legitima de-heatur illi cui fieri debet collatio,vel q debet conferre, ut patet ex late nox per Bal.& do. Alex.in .l. si emancipati. C.eo. it. Contrarium tamen seruatur in practica dc credo esse verius quia tunc non habet locu collatio inter diuerso iure succedentes quando unus non facit alii iniuria secundumBar. in .cU.si emancipati.in .ii.q.ergo a contrario sensu

si unus facit alii iniuriam diuerso iure succededo

liabet locum collauo.ded filia iacit iniuriam statri

9쪽

1 R A G1. D E contra proprium iuramentumveniendo ergo Item esset magna inequalitas ut filia haberet dotem precipuam contra propriam ronuntiationem, de nihilominus succederet equaliter cu fratre: ideo debet teneri ad collationem. l.pe.inLeo .l. h. C .c5. Vtrius in iudi. dc inst. eo. I. ut liberis. ibi equa lance Sc. de quo forte,inis. latius dicetur preterea princeps dispensando ut succedat intelligitur dispensare ut secundum ius commune succedat.l.si quando. C. de in ossi . testa .ergo debet conferre se lidum ius comune: quia ad illud reducitur beneficio principis,pro quo faciunt no .per doct.in.I. gallus grequid sit tantum .is delibe. dc posthu .maxime quiae ubi priuilegium conceditur cum onere dc grauamine alterius est strictius intelligendum .Lh.& ibi doc. ff.de consti.princi .l. cum filius .ff. de testa.mili.

I ii .fisi quis a principe.ii. ne quid in Io. publico. ecl. i. . de eniaci .libe.inaxime quia hodie inter sucia cedentes iure diuerso habet locum collatior ut i ner Bart.in .l. pater. circa fi .ff. de col .do .de quo tamen vide Are .in. d.l.si emancipati. Secundum ius

quo fuit inducta collatio appellatur equitas Sceu Ole, qui videns ς, edictum pretoris loquςbatur de succedentibus eodem iure induxit idem esse si Possent eodem iure succedere quamuis succederet diuerio.l. si filius. ff. decollatio. bono. Simid ap- Pellatur equitas Scevole. Tertium ius fuit constitutio imperatoris diui Fh de qua sit mentio. ff.decollatio .do. in princi . nam de iure ciuili suus non conferebat emancipato : quia suus nihil proprium habebat cum omnia patri quereret. Diuus pius in

d.Li considerauit quod de iure.ii. i a poterat ha

10쪽

COLLATIONI E VS.

here proprium scilicet dotem lege pompo . philadelphus digest.fami. hercis. ideo statuit ut dolent conferret: re per to.ti. de colla. C .εc istud ius non est generale sed speciale in dote. Quartum ius fuit constitutio leonis in .l. ut liberis. C eo. per quod fuit inducitu in ut filii tam in potestate constituit quam emancipati conferrent donationes propter nuptias dc dotes, re etiam induxit ut emancipati conferant simplicem donationem a patre tempore emancipationis vel post profectam dc non solum illud introduxit leo in descendentibus per lineam paternam i veru metiam in descendentibus per lineam materna fidos vel donatio propter nuptias fit profecta ex substantia eius, de cuius hereditate agitur: ut dicta. l. vi liberis. intum ius est do. Iustiniani qui introduxit ut nepotes non solum

conferant inuicem: verumetiam quando succedite cum patruis ut patrui eis re ipsi patruis conferant. Item statuit q, non solum dotem datam, vel pro pter nuptias donatione ipsis nepotibus colarent. verumetiam dotes datas vel donationes propter nuptias eorum patri vel matri debent ipsi nepotes conferre. C. eo .l.illam.Sextum est ipsius Iustiniani:. qui statuit ut aduentitia non conferantur, quia hodie non acquiruntur patri. l. cum oportet C .de bo que libe.instit. per quas perso .not.ac. 6 i.

sicut nec olim.castrensia vel quasi quia non acquirebantur patri quo ad inprietatem,l.i. sed nec ca

ut. ex testo per quod Iustinia. induxit: vidc testa meto habeat locii collatio licet de iure antiquo ab

in locu haberet nisi ud Perimeretu