장음표시 사용
231쪽
Quod ad eo verum est ut non solum poenitentiam a se imponendam , sed etiam ab alio, etiam Romano Pontifice impositam , ex causa immutare , vel minuere possit episcopus. cap. latorem. 33, quaest. 2. gl.
I. In d. cap. tempora. ver. in tuam. in cap. accedens. 1 O. distinct .commvn.ex TIraq. de poen. temper. in praefat. num. 26. Nau.supra.nu. 22.quamuis contrariu vellit. d. 2,in c. a.de
sortileg. Dec. io d. f. de adulter. num. 7. Soto in .dist. 2 o. quaest. 2. art. 3. & alij relati ab Henric.sup. num. I, Quorum
opiniones concordari possimi ut per eundem ibi & Naualup.
t i Disputatio igitur nostra Vel fatur tantum in illis casibus, in quibus lex Canonica , autius commune aliquid statuit, aut prohibet simpalciter, absique eo quod de aispensatione agat. Quo casu secunda opinio
quam probaui sup . num. I . verior est, & hodie magis reis Cepta Qua retenta non obstantiundamenta pro contraria adducta. anum . .
Nam pro responsione ad i.& E. constituo si cialem potestatem dispensandi aliquando concedi Episcopis expresse, aliquando vero tacite seu vir tualiter. Veluti cum ius abs lute dicit dispensandum sere, vel dispensari posse ; non tamen exprimit aut declarat a quo sit concedenda dispensatio. & tunc eo ipso quod non denegat Episcopis , censetur
mo. de matrim. libo 8. disput. s. in princ. Et Probatur in d.
ibi non retinuit & ibi eo ipse mi. detur . Et quia verba aliquid operari debent. cap.si Papa. de priuileg. in s. Cum igitur a thoritas semper reseruata censeatur Pontifici. cap. significasti. 4. de electione; necessario debent intelligi de Episcopis &alijs Pontifici inferiori
232쪽
Nec contrarium putes pro bari in cat. Cum ex eo. de election. in sexto. & in cap. I. de aetate & qualitate. eodem lib.
Nam propterea illic metio fit de Episcopo : quia per illa iura conceditur illi noua dispensandi facultas,quae antea deneis
3- Sic etiam ex verosimili i tentione Legislatoris, & benis gna iuris interpretatione cenissetur etiam tacite.& virtuali.
ter concessa Episcopis dispensandi facultas contra Canones,& illorum prohibitionem ininonullis casibus, vel propter materiae leuitatem, vel proditer illorum frequentiam, graue scandalum, imminenteminecessitatem , seu dissicultatem maximam adeundi Ro manum Pontificem ut alium
legitimum Superiorem. Ma sis enim creὸendum est a vitem Canonis per genera tem prohibitionem noluisse in his terminis interdicere Episcopis dispensandisfaculta tem ; sed Potius voluisse sprae seram in iro conlinentisi illam illis concedere. argumen. cap. in generali. de regul. iur. in sexto. cap.quia circa.de consanguinitate & assinitate. Qua sententiam post Diu. Thom. Caietan . Sol. & alios probant Henriqueet libro Io. de Sacr. Ord. cap. 3 I. numero tertio.&lib. I 2. de matrimon. impedimen. cap. 3. & alij relati a Sancti E. tom. r. de matrimon .liabro L. disputat. 4O. numero 3.
Ex quibus facilis est responsio
ducta, ideo ibi dispensiare Episcopum posse: quia in eis e presse vel tacite , & virtualiter conceditur illis dispensandi facultas, & ita loquuntur extra terminos nostrae disputationis iuxta supradicta num.
14 Neque obstat.tertium fundamentum contrariae opinionis. Nam ad texti in dicta lege necnon . respondendum est Iurisconsul. ibi non agere de rerstitutione , quae saltem direrere conceditura contra lcges
sed magis praeter illas ; Ze pro pterea non requirit quod lex' concedat, sed ratis est, quod non prohibeat restitutionem, ut Praetor illam cocedat. Quod longe diuersum est ab specio
233쪽
contra ius commune, necessario requiritur lex aliqua , quae dispensandi facultatem expres se vel tacite inferioribus con cedat. Quo casu procedit reg. quae habet prohibitum dici omne id, quod non reperitur
concessum. vi in d. cap. 2.de translat. Episc. et 3 Nec obilat text. in dicto capit. nuper. versiculo in secundo. de lententia excommunicationis. Nam illi respondent Doct. communiter ibi non a
gi de dispensatione, sed de ab-
1olutione ab excommunicatione, quae a dispensatione differt , & facilius conceditur. M- umen. cap. cum illorum. 3 2. e sententia excommunicae.
ει tradit glos ver. suspensos. in
cap. cupientes. veruculo caeterum. ae elect. in sexto. α resiluit Gulier. libro primo Cainnonicarum. cap. 3. numero 4.& sors Verum quia ad materiam dispensationis adduci solet comuniter text. ille, dicendum est datis terminis paribus, nullam quo ad propositum essedisserentiam inter dispensatio nem, & absolutionem ab ex-
Ommunicatione , de qua ibi tetenim ab excommunicatio ne propterea absoluit inferior, ubi lex vel Canon, aut illius conditor sibi absolutioner non reseruauit : quia excommunicatio de qua ibi, quate-DuS c usura , ex natura sua &dispositione iuris , 5 inten tione excommunicantis, pr fertur semper donec tuommunicatus satisfaciens absol- . iuatur. Vt in cap. I. de iudic.
in cuius explicatione seura dixi in lib. meo Selactar. Jnter pretat. α quam uisi simpliciter prolata sit, & nihil de absolutione dicatur ; perinde est ac si fuisset dictum excommunI-co te donec satisfactione praemissa abituaris. Vnde . dum expresse lex vel Canon superiori non reseruat absoluti nem , censetur inferiori conis Cedere. iuxta terminos: dictiversiculi in secundo', Sicuti de dispensatione diximus. Et sic in his terminis non est disserentia inter absolutionem& dispensationem, de qua agimus , licet sit quando C.
vel prohibens , non semper supponit aut includit dispen-
234쪽
sationem, nec Ilitus, mencionem facit, de in hoc sensu proceditsel pccipienda est dochra Aur. α aliorum sup de hactenus de proposita. disputatIO-
x Dieta ea duplex , Aia legalis', alia mero mulgaris, in quis
3 auodlibet miltiare constat mi es se passibus, passes quisque ρ dibus , di pes sexdecim δο-
4 Vulgaris. diua , dieitur, qua
s meta tomputatio tu amona' perbonati fieri diser afine diu ceps rei eitati, ad loetim is
sine diaeresis babitationis rei
8 Diareesis proprie loquendo diacιtur , im qua quis habitat o domicilium habet. 9 Domicil m far mansio rei νον uenis attenditur pro eo utandis distis . Io Interpretatuir tex. in cap. cule. Tus. de rescriptis. Ii Hatitans in duobus locis, rane demum tu miroque do eilium habere dicietur, quando aqua liter in miroque habitat ; si autem inaequaliter , ibi Ire
quentius commoratur. I 2 Lιceι ιure commum uouiorι a
tento reus erati non possit --tra mnam Hetam, in eommisi fionibus apparationum causa - sum rammitti mitra duas distas , -mmodo non mi fatres, qua clausula *ecialem iis sudiuiduam aerogationem
ruris communis inducit. ii 3'Md Δrogationem iuris communis regulariteν pussicit Hai se lageneralis, non obstanti bus legibus & constitutio
235쪽
Dietae computatio in a uione reali an fie ' ori debeat a fine dice-i i 'cesis, in qua res existit ; an Vero a fineis
dioecesis in qua reuS domicilium habet p
est in iure reum ultra duas dietas trahi non posse. ex cap Olim de except. Capit. nonnulli. 18. in princi p. Cap. dilectus. 1 de rescii pl. cap. ex parte. 14des O Competent. Unde merito dubitari
potest a qua loco debeant coinputari huiusmodi dietae Pro cuius dubij perfecta resolutione & materiae indelligentia . Praemitto die tam nomen Pa
cum esse, quod latine propries n i ficat unius diei ciuum. l. diarijs . et i cssi de aliment. &
ctu.leg.licet apud Iurisconsul tos plerumque accipIatur procmaculo m aedibus, vel pro habitatione In hortis amenitatis vulgo hic Romae miners vocatis. l. aequissimum. II. g. sed si aedium. E. de us fruct. l. Senatus. 4 r. is de legatis primo. l. I .f. hoc aute.Ead Syllan. l.Lutium 3 2. E. de donat. cum allegatis a Bris & Prate-io. de,verborum signification. Ver. Hieta . Vnde serui , qui in huiusmodi dietis ministrabat dietarii dicebantur. l. quaesitum. I i. g.hostiarij. T de fun-edo instrueta, instrumentoque Legato. Apud Germanos Uero dieta accipitur pro Concilio seu Comit ijs Hispano se mone cortes, dictis , ut refert Rebuss. in l. 3. versic. tertio.ff. de verborum signis . an terminis autem nostrae
disputationis accipitur pro itinere unius diei. ut in dicto capit. olim. & simit. sup in principio citatis. & est duplex alia legalis,alia vero vulgaris.Legalis in via terrestri vigintii milliaria continet. l. 1. si quis
caution. l. 3. E de verborum. Isignificat. l. L. F. si praeses. E. quis ordo in bonorum Possessi
236쪽
texu glos in I. si cui. 3 8. g. tan- diu. Ver.. pra lat. E. ex quib. cau. mai. In maritima vero quinquaginta milliaria contInet. secundum Bart. in trach. de insula. & Dec. in d. c.olim. num. 2 . Quorum sententia nec in iur e probatur , nec in praxi defendi potest. ex Menoch. de
arbitr. lib. 2. calu'4. num. O.
sit in potestate nauigantis iter agere ad suum velle sed a fortuna dc ventorum agitatione
pendeat:arbitrio boni viri Relinquitur. ut ex Gomesio in Comentar. ad Reg. Cancellariqde verissimi. notitia. quaest. F. in fin. resoluit. Menoch. d. nu.
3- Qu libet autem milliare constat ex nulle pesti m pa
u , Ruix in quinque pedibus. - . ind. l. 13. Pes autem sexde cim, digitis transuersis. Vt EX
Isid. & alijs probant. Cou. lib.
cut antiquitus. 17. quaeit.: istimet constar e quindecim uiguis quam sequitur Par dadjudi rer. quotid. cap. 19,
num. 6.1Vnde Romani itinerum spatia milliariis distinguebantu. suus quoque. 4.S.pu to.ff. de haered. iust. l. i. g. cum urbem. fi. de ossi c. profecti urb. l. scire autem. I j. aliud. l. plane. 41. ff. de excusat. tutor.
pide erecto. ut notant. Orosc. Cou. & Partard. sun Brito. lib. 3. sellectar. cap. 8. Quomodo intelligendi sunt tex.lia d. l. I. de in S. Qui excusare. init. de excusat. tui. dc in l. propter litem. 24. g. I. E. eodem titulo. Hispani autem & Galli itinerum spatia leucis distinguunt, quod nomen Gallicum est. vi ex alijs probat Cou. su p. dc illius mentio tantum fit in iure in cap. ex parte B. de foro compet. de licet pro regionum varrietate, alia: alijs logiores sint quales sunt leucς catalmain1-bus tamen milliarijs C stant,dcua una dieta consistit 1ii se,ptem leucis ; licet de iure nostro Hispano quoad materiam nostrae disputationis decem
237쪽
regionis, temporis, & loci. ex communi usu habitantius iuxta. gl. ver.duas dietas. In d. cap. nonnulli & ibi Abb. nu. 6. . in capit. Cupientes. Veri commode. de elect .in 6. Facta autem dietae mentione,de vulgari potius, quam de legali intelligenda ell. iuxta text. in cap. praesenti. g. loca. Iunctata, . verbo legales. dc ver. specialiter. de praeben. lib. . 6.&Paul.& Iassin d. l. i. E. si quis
caution. Mandos inreg. de verisimili notitia. quaest. q. num. 2. licet aliter distinguat. Bart. ind. l. I. quem sequuntur ibi. Bal. Salic. & Orosc. αParlad. sup. num. 9.
Quibus ita praemissis in praxi solet saeptisime controuerti quomodo diaeta sit computanda, a fine dioecesis rei citati ad locum iudicis citantis, an ab ipso loco rei citati Et computandam esse a fine dice-cesis rei citati ad locum iudicis citantis, significat. tex.ind. cap. Olim. 7. de excepi. ibi emera Fuam dioecesim dc in d. cap. nonnulli ibi extra μι- ῶαω-
d. cap. ex parte. pernar. Diam in prach. cap. s. in fin. Rota decis. 3 . de rescrip. in nou. ouamuis. Alc. & alij relati ab Orosc. in d. l. r. contendant computandam esse a loco habitationis rei ad locum iudiacis citantis. Et hcc de actione personali. 6 Quomodo autem fieri debeat dietae computatio in actione Reali nostrae disputationis est. & faciendam essest fine dioecesis in qua res petita extitit. pr at d. magna. in fi. in d. cap. dilectiis. de rescript. Quam sequuutur plures relatia Fel. Ibi . num. 3. & communem dicit Aret. in d. cap. ex parte. num. t o. qui mouentur ex sequent. Primo ex tex. in d. cap. dilectus. in cuius rex. specie admittitur exceptio, quam reui Opposuerat, ne traheretur
ultra duas dietas a fitie di ce
sis, in qua res sta erat. Secum do. ex tex. in d. cap. ex parte. de foro compet. ibi in castram, de quo ρι aestio mertitur, in eadem est dioecesi, qua . Turonem. ne u quam mitra duodecim leucas di
fiat. Ex quibus verbis clare deducitur dietam computaria fine dioecesis, in qua res petitas Diuitigod by GOrale
238쪽
rita, sua erat. 7 Contrarium tame imo etiam actione reali dictam esse computandam a fine dioece-
sis, in qua reus habitat, & domicilium habet, licet res alibi texistat,probarunt gl. v r. Unam die tam .lnd. f. cum aute. Abbi
num. 9. imo. I 2. india cap. ex
de friuol. appellat. g. si quis
S. Primo nam sua dioecesis proprie loquendo ea tantum,
dicitur, in qua quis habitat,&domicilium habet , & huius
trahentes ibi atiarum dioecesim de foro competen. In sexto . Sed in dietarum cc inputadio ne attendi debet sua dioece- sis rei conuenti. capitulo olim. Ide excepi. dicto capitulo nonnulli. & dicho capit. dilectus. de rescriptis. Ergo recte sequitur dietam esse computandam a sine dioecesis rei conmenti, etiam si res sit in alia di aece si sita . 9 Secundo pondero. text. i d. capitulo ex parte. pro contraria. sup. num 6. adduc. ubi principaliter in decisione sumi Pontis ait cuditur domicilium & mansio rei conuenti ad computandas dietas. ut constat. ex rex. in fin. ibi. mandos quatenus s mobis constiterat dictum nobilem terram in mansionem habere in Andeganenis isi diaeresim qua interdum consueuit commorara , ipsam dioecesm mitra duas . Tur m. notidi stare Hetas. .c. Non obstan'
cibus exceptionibus per partes oppositis, ex quibus tandam ertum contrariae opinionis tuis deductum. vi constat ex eius,
absque dubio dicendum est non a dioecesi, in qua res sit est, sed ab ea, in qua domici lium & habitationem hab
reus conuentus, dietas esset computandas. o ' Nec retenta hac opinione
obstant fundamenta pro con traria adducta. Nam ad primit detex. ind. cap. dilectus.om illis alijs interpraetatIoniabus de quibus . per Abb. num. . Fel. I 3. ibi. dicendum est ex mente illorum.& Ant. in SE e cap.
239쪽
cap. ex parte. quod licet tex. ille referat allegationem partis id praetendentis, non tamen approbat, nec super ea pronun
ciat Pontifex : quia solum decidit dubium super iurisdictione, ita ut no iudices a quibus , sed iudices ad quos appellatum est , de huiusmodi
dubio cognoscere debeant.11 Ad secundum detex. in L cap. ex parce. Ultra proxime dicta num. 9. dicedum est quod licet habitans in duobus locis, tunc demum in utroque do micilium habeat, ubi aequaliter in utroque habitat, si autem inaequaliter, ubi frequentius manet. l. assumptio. 9. iuris prudentibus. Ead municip. cap. 2.de sepult. in s.clem. causam vers Quod si. de eieci .
Vbi d. ver. communiter. late Tiraq. de retrac. tit. I.s. 9. d. 2. num. 26. Vbi tamen cum habitatione etiam minus frequenti concurrit existentiata
rei, de qua agitur, perinde estae si ibidem reus domicilium
habeat ad effectum ut abeae adlaece si fiat computatio dietarum. Unde mirum non est si in d. cap. ex parte. ita fuerit statutum: cum utraque simul concurrerint, & habitatio, &existentia rei, de qua agebatur.ibi,in qua interdiam consueuit commorari. & paulo inferius ibi in in eadem litigiosam rem esse .
tex. in cap. statutum. g. cum vero. & b. cum autem. de rescript. in 6. Quibus cauetur reum trahi non debere vltra unam dictam. Dicendum igitur est decisionem .d.cap. Olim& d. cap. nonnulli. & d. cap. dilectus.ὶ& d. cap. ex parte.re strictam & limitatam fuisse ad unam tantum dietam a Bonifac. VIII. ind. g. cum vero.& d. f. cum autem. Frequentissimum tamen est in commissionibus appellationu causas iudicibus committi ultra duas dietas , dummodo nOIL. Vltra tres , quae clausula specialem & indiuiduam derogationem dictorum iurium inducit .
, Sed dubium est qua ratione dictorum iurium necessaria sit specialis derogatio: cum regulare sit in quocunque rescripto vel priuilegio ad derogationem iuris communis BDficere clausulam generale non obHantibus quibuscunque teribus
240쪽
Cui dissicultati duae solent assignari rationes. Prima teliquod constitutio. d. cap. nou- Inulli, in qua id primum liatutum fuit, est Cociliaris,& ideo requirit expraesiam oc specia diem derogationem in quibuscunque gratiJs & rescriptas so-
te. de aetat. & qualit. quae fuit iopinio Archid. in cap. I. de constit. in 6. Quem sequuntur omnes. teste Fel. in d. cap. . nonnulli. num. 3. Cou. lib. q. Var. cap. I 6. num. 3. Rebus
responi. I 34. Gut. in l. nemo potest. num. I73. deleg. I. Emil. decis r 6. & 168. I. pia licet contrariam sententiarria defendat Sarm. lib. t. selecto. cap. Iq. num. II. Zenedo. in collect. ad decretal. cap. 123.
ind. cap. nonnulli habet clausulam derogatoriam ad omnes litteras vel rescripta incintrarium;, & ideo ad illius de . rogataonem requiritur exprςOsa mentio, quamuis constituestio non esset Conciliaris. IMP. rex. In l. s. C. i si nupt. exerc- scrip. pet. & in cap. I. VbI notat. Io. And. de excess. Praelat.& distinctionem Iuriscons mi si quis. in prinde legat. 3 .ctim doctrina Bart. in l. Omnes populi. num 3 i. U. de iust. S rur,
recepta Communiter . ea Fel. in d. capitulo.nonnulli. num i
1 Sed neutra ratio sitisfaciacum non conueniat omnibus iuribus,in quibus una vel duldietae assignantur. Nec tex. ind. cap. nonnulli habet clausu, iam derogatoriam expraessam futurorum rescriptorum. Nec tacita quae subintelligi poterat, habet eundem enectum, cum expraesta. iuxta. l. fi n. deleg. 2. ubi notant. DD. & late Tiraq. de tum mariti. o 7. n. 66. Cou. in rub. de teliam. 1. 'num. 2 O. ad finem, Quare
probabilior mihi semper visi, est ratio, quam sensit. ψ. u. ind. cap. nonnulli. Quod curria Ee i Pon-