장음표시 사용
281쪽
24. U. Semen , uitilli nascuntur Plantae quando maturum est , inclusum cernitur poculiaribus involucris, quae ei etiam uteri se
sum praestant. Multis in Plantis semen uiaque ad ed crescit , ut fructus evadat , quoves c, solemus . Ii fructus , ut Plurimorum examine liquet , fibris , oc utrieulis succo
Iurgentibus constant , quana quam fibra rurri utriculorum situs omnibus idem non est
Alii se irinus habent Peri carpium; aut earnem mollem, quae circumdat semen propri Edictum , ut scias , racemi , eo se , pomae die. In aliis ea caro pati latim indurescit&t ignea tandem evadit , qudii videmus fieri ita Hiietibus Nucis . Cupressi , Pinus &c. Ii, Plantarum nonnullarum fructibus semen est e X teri u S, caro interior, ut in Fragaria dic Denique usque adeo foecunda & va ria est Natura, in seminum & imilitium dispositi
I E , ut Omnia eorum discrimina notar, nae
et . Clim manifesta analogia , inter Ani, νυ alia dc Plantas, plurimis in rebus deprehendatur , hac quoque in re planὰ snausa ris est ; quod in variis cernere Iiceat laeeten, quamdam umbilici pertu si , ut in Cucuxbitis. Is umbilicus sensim porrectiis, quae dei nit, format involucrum , quod Amnio ara Iogum est. Semen seu forciis paullatim expeditur, dc primum ad extremum Amniciscernitur . Conspici uirtur illic ante omnia duo, solia aperta , aut separata , di corpusculum adnexum in acumen desinens, quo fit credibile illic esse existuam Plantam trunco radice de duobus soliis constantem . Ac sane clim foeeus ille , nonnullis in Plantis, ita quibus dilucidius cernitur , diligenter eontaderatur, in eo eaedem partes, ac in Planta, undδ natus est, inveniuntur.
26.Crescente Amnio, crescit etiam re
282쪽
. De manus 27suariis quidem in Plantis circa Amnion eernuntur. ordines utriculorum , oui videntur esse
Ioeo in volueri , quod in Animalibus Chorion dieitur. Sed in fructibus sellieulo contentis, cernitur,tant lim liquor, qui tamen membranae illius loco esse videtur . Fontem habet is liquor in alia parte Plantae , quae servata analogia Animalium & PIantarum, potest, unde versus sce- tum fluit.
et . in leguminibus haec Seeundina initio. est tumidior, quemadmodum & Chorion in
Plantis, in quibus eonspicuum est . Sed cre- sonte Amn.io, duae illae partes minuuntur, ae tandem Amnion plane incremento Plantae absumitur . Qua de causa nonnulli erediderunt , humorem seminoem ex Secundina in . umbilicum fluere, deinde per Aminnion spargi , ubi prima Plantae initia for
, Uidetur Amnion ereseere non sol una ope succi; qui per umbilieum subit, sed etiam humoris per Chorion percolati , quia pullatim Αmnion , oblitteratur . Et cum tanta seminalis, umbilico careat, per quem humorem quo alitur excipere possit, cumque
intervallum, quod est inter ejus solia, plenum sit laeeo Amnii contigvi ; fortasse succus percolatus per Chorion & Αmnion tenuissimae illius Plantae solia subit, atque indὲ in trun- eum delabitur. Non desent etiam Ailatomi, qui existiment , partem sueei, quo alitur scelus, per eius pellem subire . 29. UI. Procreatio vero Plantae seminalis
intra uterum , etiamnum inter arcana , quae mulla arte cognosci potuere , recensetur .
Saepe rami ex arbore resecti, & plantati , Ductus di semina emittunt; undὲ apparet, in singulis variarum Plantarum partibus, id suo, quod ad ea emittenda postulatur. Exi- M o guae
283쪽
pilae etiam Plantae, in gemmis pritis tale res , quotannis prodeunt , & Plantas ita Propagatione conservant. Conjiciunt non-Dulli particulas, quae augmento Plantae in .servi uiri , in hometonta hibus utriculis eam
sagulam inditiise , qua fit , ut simul ivn- Ciae novam tarment Plantam ; hoe est ,
congeriem fibra rutri perpendicularium , qui bus a. incaei imu varai utriculorum Ordines.
3o. Non sine admitatione simile quispiana sellamus , in metallorum i& saliun concretione , in stinois, atque in arborum extraordinariis tumoribus, ubi similis semper pari iam dispositio cernitur. Posset erego fieri , tu hic iis nutritivus P Iaistarum eamdem dispositio: em servaret , postquam earum van bus egressus est, qMIm antea habuit ; ad c d , ut cum sit in Plantis: , proue debet esse , ut formet ramino aut saltemiocmmam, ejus particulae egressae eodiem ordine di modo, quo antea, coeant , di summent , quod vulgo semen Plantae vocatur, antea quandoque femInalem Plant' diximus. Propterea extrema radix huius i Plantae seni per est versa ad ostium fibrarum, ex quibus est nata , reliquk, quae sunt vel ti ramorum iniri a , magis il hine recedunt,
Cernimus in remotiore nae parte exmuam
gemmam cluabus latioribus foliis , quibus seminis caro formatur, cinctam. Semen ergo nihil essa videtur praeter gemmam , quM Planta decidit, atque in terra solum germis
ar. Vertim ad consera an dum semen , non modo est uterus , de quo diximus, sunt prae terea duo investicia i quae cernuntur , post quam semen est e capsula evuls 3 . Lxterius est firmius, ct instar eartilaginis contextu omnium vasorum , qum in Planta cernu
tur, coli stantis . interius est spongiosum , dc
284쪽
plerumque tubulis pertusum, aut aliquotl aliust di ostium habet, quo succum extrinsecus trahit o Hae partes possunt Plantarum Leundina
vocari , Ut autehac fecimus. ' 3x. Ceterum, quamvis in Plantis Oranibus analogum qui piameernatur attamen est sum ma inter eas vPrietas, ria forma uteri, in involueris, & modo, quo partes illae augentur ,.qtiae
Minnia in hoc opusculo persequi non possu
rum , plurimas P Iantas sponte nasci, cum quia in illis missum potuetunt semen anima vertere , tum etiam , quia sine humana cura,h ibocis , in quibus nemo eas sevit , crescunt.
Sed primo potest esse semen plantarum itae exiguum , atque in iis Plantae partibus, ut veniri non potuerit. Secundo , quamvis laumana malin semina in terram coniecta uota fuerint, nihil obstat , quo minus ope ventrusparsa in ea. casint, in quibos eae Plantae si-οὶ hominum cura crescunt 34. Duo posteriorem iisne sententiam mi - νε eonfirmant. P smum est, qu bd nunaquam nasci in iis loeis Plantaε ignotas, sed semper solitas in restione crescere , videamus ; quod' non fieret , u , sinὲ semine eo cuisu sortuito succorum terrae, Planta sormarentur . Clinvenim nihil earum sormam disponeret, cori sta iti quadam ratione , c sequens esset Nua plantae sormarum , numquam conspectarum , quotidie e terrae gremio ederentur. rerum est petitum ex sumto , circa hane re ha,
.certissimo experimento . Clina in supersei etelluris possint esse, ut diximus, varia semina,ventishac illac sine humana opera sparsa effossa est profundior humus: κ fossa aliquor pedes alta deinde ea terra vas est injecta , quod rigatum & campana vitrea tectum, ne
quid seminis posset ingredi , MAR Soli expo
285쪽
sitiim est , & saepius etiam remota aliquantu- Ium vitrea campana , ut aer subire posset. Si Plantae sponte nascerentur, in ea terrae natae essent, non minus ae in ea, quae en superficie soli desumta erat; quod tameis numquam factum est, quamvis per plures menses vasa Soli exposita suissent, di rigata aqua puteali. Igitur Plantas omnes ex seminibus nasci , quam ob tenuitatem semper conspicita non sunt, eredibile est . 33. VIII. Semina matura in terram deeidunt, aut in eam eonjiciuntur, ubi humore per poros accepto tumeseunti, & germinant; calore Solis humorem agitante. Duo folia feminalia , de quibus diximus , quae analoga sunt album in i ovi, aut ei rei, quae in animalibus vivi paris Maeonia diciturit ea, inquam, solia humorem ex terra trahunt. Is humor, pinguiores sectos seminis Aloens , suppeditat Plantae materiam, undὶ crescat
36. . Hac autem via seruntur terrae humores Exterius involucrum seminum subeunt, id inde interius per tubulos, quibus est pertusum , ut diximus, aut ver exiguum sora
men , quod saepe in seminibus cernitur, undε in seminalia folia ingrediuntur. Tum solia illa colorem mutant, & praeter modum inflantur , donee deficiente humore siccentiar.eonei dant ; quod fit, ubi Planta ad modieam magnitudinem pervenit. Ea vero solia, si antea evellantur, quam sponte aruerint, aeger rimὲ PIanta erescit.
37. IX. Eo modo augentur Plantae, quarum semina in terram proiecta sunt, sed aliquid dieendum praeterea de iis, quae in aliis VIantis nascuntur 5t ere semit , quales sunt Quercuum Viscus, Museus, di Funai. Hae ergo Plantae sunt aliis veluti instae, con-Iunetis vasibus suis Plantarum , quibus inhae
286쪽
xent fibris, alimentum trahunta Nonnullae sparso semine speciem suam conservant di propagant, ut Quercuum Vilcus . Alia rua nullum adhuc ianimadverti potuit semen , ut Fungorum, & Mucilaginis. Hanc enim deinprehendit Mia roscopium consterae in plantu- Iarnm esse violacei coloris, & quandoque crystaIli instat pellucidatum. Ad funeos quoa
attiner, nolun est , eos ex variis materiis nasei, ac poesssimum eae nec quidquam in iis cerni potest , , praeter ingentem librCrum numerum, quae ex ligno prodeunt, quae in salaiculum, quo earisia1 caulia torm1-iur colliguntur - . oν I g. oportet tamen aut buce Plantis le-men esse , prae tenuitate inconspicuunγ, aut ramis huc illuc vento deratis eas propagari Succus, qui earum utriculis continerer, ier-nrentatur Recedente . novo succo , &erumpit v fila quaedam essingit, quae artolluntur, prout succo pelluntur ac. sultent alit .
Deinde simul iunes, fita illa ea ulem emetunt, qui, ubx copiosus deest alimentum , externo aere pressus , tandem inst itur Κgua inflectione , capita sungorum forman- turis videtur ergo ventus sun eoruna partic tis varia in loca deserre ; quae si incidant in lignum humidum, radicibus ulte avis., crescunt in fungos ν - q. X. Postquam descripsimus conreret umidi Germentum Plantatum, coronidis loco aIiquid de eaerum morbis , & interita dicendum est. Clim vita Plantarum contiee motu succorum , quibu&aluntur, per organta earu maperta & recte disposita, quont ut frondexti ramos mixtant , morbis earum amnes videntur oriri, aut ex corruptione. succorum, quibus aluntur , aut ex organorum Pern
ei e - Non possumus. haec singillatim. pers qui, satis erit Maedam monui
287쪽
tur ex sulco undequaque erumpente . Aia perrimunt etiam habent corticem , dc risini is nimium hiantem , propter sermenta Deci vehemetitiora , quae earum fibras per
a. organa arborum vi externa franstuntur, ut si rami maiores, aut nimia copia resecentur, aut cortex detrahatur, aded, ut succi circu- Iatio commode fieri nequeat. Tunc temporis laborare necesse est arbores , paucioresque ramos emittere , pauciores etiam frondes
aut e X terna vi aeris , in viscera admissa , corrumpi . Quemadmodum autem vulnera in animalibus , si nimis magna non sint, neque sanguinis circulationi obstent, diligenter,
curata sanantur: ita etiam vulnera arborum,
crescente corti ce , aut aliter inflexis fibris quandoque curantur. Sed ut , si in animali. bus nimia subito sanguinis effundatur copia, aut sistatur ejus circulario , vel multum inapea diatur, oriuntuν gravissimi morbi aut subita. sequitur mors r Idem etiam in Plautis an madvertere est. Quia per corticem fit descen dentis, ot nutriti vi sue ei circulatio, si detrahatur , ea circulatione impedita , brevi tempore.
Arbor interit ; succus enim, qui per ligneam partem adscen fit , alendae Arbori non sun
43. Tandem mors arboribus, aut maiore ae subitanea vi morbi, aut senio venit, ut animalibus. Ea nihil est, praeter cessationem ei Teutationis succi nutriti vi , per ea organa , per, quae solebat ferri; adeo, ut desinat Planta quidquam protrudere , ficeeturque, aut putrestat. . Hoc autem evenit vi subita , aut externa aut interna ; aut ipsa. circulatione diutur- .na organa teruntur, & vari' vitiantur, ut tandem muneribus suis singi amplius ne- . queant . Atque hoc etiam modo intereunt
An imalia lia aliis ei titi, prout organa firmio
288쪽
in iis sent, aut infirmiora , aut prout exter na vis seritis aur citius admovetur.
a. Qui plura de Plantis volet , adeat duos Scriptores , antea I nobis nominibus adpellatos.
s. π Nitio huius Libri, paueis potissima di- I serimina Plantarum & Animalium deis scripsimus, eaque in situ & motu sita esse diximus. Plantae, nimirum terrae adhaerentes, lac Cum , quo aluntur a radicibus trahunt ι neque alio,iii si vi aliena, transferuntur. Animalia vero solidiori cibo pleraque vescentia , ore eum sumunt, & quaquaversum va antur. a. Philosophi tanten inter haec media quaedam Viventia poni posse observarunt, quae ideo Graeei Adisina vocarunt, quasi Animalia plantas; quδd eum ore alimentum sumant , .eque radicibus terrae adhaereant , attamen membrana conehae adnexa ab ea numquam discedant , ut Ostreae , Limathes aliqua conchyliorum genera . Haec nullo motu flaudent, nisi quod concham , si eIausa sit, aperire possunt , aut corpus ex eoncha exserere , eamque ciret cum ferre rependo ; qua in re , , Plantis di serunt . Hoe etiam est inter eis discrimen , quod elim Plantae ex ea terrae parte cui radicibus haereiit , alimentum trahant , Zoophyta ex conchis natium ducant suceum, sed eas tantum munimenti instar habeant. Cum horum maxim E mobilia lenth moveantur , con stentque eorpore molli di viscida carne composito , sine ejusmodi tutamine nimis saepe eliderentur.3. Infecta vorantur minora animalia , sera volucria , seu reptantia , qualia sunt musca -
289쪽
rum ἰnfinita genera, vermes , formicae ml-noraque animantia, quibus podissimum tis rio nomen convςnit. Haec ' ἔντομα a Grae- .eis diesta sunt, quia habent in corpore varias, si ve inscisuras'. 4. Horum genera, quae innumera sunt, nee satis digesta a Physicis, lustrare aut deseri bere non adgrediemur . Nondum sat multa expertimenta collecta sunt, ut possit quidquam absoluti, in hoe rerum genere, fieri. Praeterea eum constet, ut inter Plantas, sic inter An.-ra alia, quamdam esse A nalogiam , satis erit' postea persectiora descripsisse, ex quibus de .caeteris iudicium ferri aliquatenus poterit. In-.tere , ut antehac secimus, ubi de Plantis loquebamur , varia etiam de animalibus minus persectis adspergemus. s. Physici veteres, ut.Suantas varias sin λ . semine oriri putabant: ha etiam sola putresa ctione , sive sermen ratione , nasci insecta existimabant . In hanc opinionem inciderant, Obd ex earnibus putre iactis vermes exire dein muscas evolare cernerent. Videbant et- . iam in Plantis tumores oriri, ex quibus postea
pertusis varia animalculorum genera erumpem
bant quod , sola sermentatione succi acidio in rix, fieri censebant. Ob haec aliaque id geuus experimenta , minus persecta animalia calore Solis potissimum generari contendebant. Philosophi. . t 6. Sed eum tutum non sit credere eiusmodi.
viris, qui quam primiim universam naturam in numerato habere volebant, ideoque pluri-ima temerὶ solebant adfirmare; recentiores Physici tem, ut par erat, Rd examen revo rcaverunt. Horum aliquot experimenta, de Insectorum generatione, proseremus; undae liquebit', ea ex seminibus, aut ovis, non secus. ac reliqua viventia, nasci . . I
290쪽
. I. Ineu irae aestate , vir diligenti I
mus in Etruit a tres serpentes , quos A sum tulapia vocare' solent , oco 'erat', eosque ut putrescerent in cistulam a peream conjec crat reor tuos . Haud n uillo ost vidit eorum carnes scatere vermiculis eo, i caesis urae nullo pedum ii iis vestigio apparente. Hi vermiculi carnes ferremium continuo vorare coeperiant , nec eorum corporum moIes dumtaxat, sed etiam nil merus quotidie augeri videbatur, aliique aliis majores erant. Eo in Ioeo manserunt , donee caro aliqua
in fuit serpentium adhaerens ossibus ; sed postquam carne nudata suere ossa , omnes ahi erunt. g. Vertim ut videret quid fieret iis vermibus tres e in em generis serpentes in . Iunii. Occillit S uast vitro Prum cadavera iniecit; qt. 3 ipei to , post triduum in putrescente earne in illa me ros vermi illos vidis . Abseraria carne , si h lubio abiissent , si 'qua via iis patuisset, sed cirm nulla esset qua evaderent ri-.ma I 0. e: usdem mensis, plurimi coeperunt velitri sopiri, nec loco moveri. Deinde eor-ruilati , atque in se eo necti sensim ovi fisturam induerant. donee 2I. ovi' eandidioris .in'sar piorsus evasissent. Is eo lor postea in au reum, deinde subrubrii ira , ac tandem in qu busdam in nigri cantem mutatus est. Ea autem ova , qtiae mitio moli ia erant, paullatim dura & fiastilia evadebant.
's. Citrio stis eonsideratis rubicundis illis &nistri cantibus ovis , aliquod inter ea diserimen animadversum est . Omnia quidem annulis inter se compositis constare videbantur , sed nigrorum annuli magis erant distincti ; rubi eunda vero tam altas strias non habebant , erantque serE polita . Utrisque