De eventibus tragicis

121쪽

suis, non virtutem sibi priore bello,sed fortunam delaisse. Pr hibitis commeatibus, onsessaque urbe, in summam desperatio nem Carthaginenses adduxerunt. Interea Cartalo Machaei D cis exulis filius, clim praeter castra patris a Tyro, quo decimas Herculis serre, ex praeda Siciliensi, quam pater eius caeperat, ECarthaginensibus missius fuerat, reuerteretur, accersitusque Epatre esset, publicae se religionis ossicia executurum, quam priauatae pietatis, respondit. Quam rem etsi aegreserret pater, non tamen vim asserre Religioni ausus est. Interiectis deinde di bus , Cartalo petito commeatu a populo, clim reuersus ad patrem esset; ornatusque purpura , & insulis Sacerdoti; , omnium se oculis ingereret, itim in secretum pater adducto ait: Aufus ει nondissimum ea A tua purpura,stauro ornatus, in consectum tot miserorum Cissium venire Et mota, ae lugentia casera circumfluentibus quietae felicitatis insignibus, velut exultabundus intrare e squam ne te a*s iactare potuisti Nullus locus aptior, quam

fordes patris, ct exilν infelicis aerumnae fuerunt auid quoae paulo

anu vocatus, non dico patrem, ducem certὰ elinum morumsuperbδormisi ξ Et quid porro tu in purpura i a coronisque aliud, quis

visoriarum mearum titulum geris niam igitur tu in patre infit nisiexulis nomen agnoscis: ego quoque Imperatorem me magis, quom patrem indicabo, statuamque te in exequum, ne quis ps haci eucibus miserijspatris illudat. Atque ita cum ornatu suo, in altissimam crucem in conspectu urbis assigi iussit. Post paucos deinde dies Carthaginem capit, euocatoque populo ad concionem, exilis iniuriam quaeritur , belli necessitatem excusat, co temptumque victoriarum suarum . Punicis authoribus miser rum Ciuium, iniuriosi exilii omnibus se veniam dare dicit . A que ita decem Senatoribus interstetis, urbem legibus sitis reddidit . Nec multo post tempore assectati regni accusatus, duplices, ει in filio, & in patria poenas dedit. Auacho succedit in Carthaginensium imperio vir quidam nominet Mago, cuius industria, & opes Cartha inensium, & imperis finga, dc bellicae gloriae laudes creuerunt ; sed ob rem male gestam contra Syracusanos se ipsum interstcit: ob quam rem in F cI

122쪽

crucem sublatum est corpus mortui a Carthaginensibus . rareb in Tinxia. Reliquit duos filios Hasdrulairi & Hamilearem, Qui per vestia paternae virtutis decurrentes, sicuti generi, ita &magnitudini patris successerunt. Is Ducibus Sardiniae bellum infertur, in quo Hasdrubal grauiter vulneratus, imperio Hami eari fratri tradito interijt. Nec multo post Hamilcar bello S1ciliensi interficitur hoc modo; cum ipse Syracusas oppugnaret, ei sacrificanti praedicitur, quod Syracusis vespere coenaturus siti, Quare oppugnationem de nocte instituit, cui tempori Syraculani insidiantur,&viano eius exercitu Hamilcarem Ducem captiuum in urbem adducunt, coenare iubent, & trucidUt, caput uite eius in Affricam mittunt, relictis tribus filiis Amilcone, Hannone, quorum primus in Sycilia in locum Hamilcaris I perator succedit, de Mo infra.I In.Plutarch.Diod.Orb.

CHABROS Dux Atheniensium, in Cyprum auxilio Euago prosccturus, Spartanorum Duci, qui apud retas in praesidio erat, insidus struit, Ducem occidit, & mururos caedit, hoc stratagemate, quod Xenophon narrat, nempe et In Cyprum Chabrias Euagorae laturus opem cum octingentis cetratis ac decem triremibus nauigat . Cumque seum Albetet,&naues alias, & grauis armaturae pedites sumpsisset, ac noctusex AEginam descendisset: una cum cetratis, loco concavo vltra Farum Herculis in insidijs se se abdit. Prima luce, quemadmodum conuenerat, grauis Atheniensium armatura Duce Demmoesto aderat,vltraque sanum Herculis ad studia 16. adicendit, quem locum Tripyrgiam a tribus turribus4 vocant. Ea de re Gore as certior factus, una cum AEginatis, & milite classiario,

&S rtanis octo, qui forte tum istic aderant, ad coercendos hostes properat. Praeterea per praeconem denunciari iubet , vh copi naualibus quot quot essent ingenui suffetias ferrent.

Quo factum, ut misiti ex his accurrerent, Instructi armorum genere quodcumque ad manum erat. Posteaquam pet locumia Maarum praeteresjssent,surrex&e Chabriae malites, stari ut

123쪽

iacula in hostem, ac tela vibrabant. Iam & grauis armatura: pedites irruebant , qui e nauibus in terram dδenderant. Ita que primi celeriter interempti sunt, quod copiae consertae non essent. In ijs, & Gorgopas, & Lacedaemoni; periere . Postquam hi occubuissent, ceteri fugam πιripiunt .

N EPHEMTES succedit PGammisi , qui annum unum ii

AEgypto regnarat, sed post duos menses trucidatur , quin interempto completa est vigesima mona Dynastia Mendesiorum , & succedit trigesima Sebenitarum, in qua primus fuit Nectan , qui regnauit in Alaypto annis Ι 8.

G OAS, & TACHOS Duces , qui a Persarum Rege desec

rant,dolo quorundam trucidantur , atque ita appar tus belli, quem auxiliantibus Spartanis, .& Rege Aegyptio contraxerant, dilabitur. Diod. LI s. ARRo M. TELEVTIAS Dux, Olynthiorum Vrbe obsessa, copias abducit, ut si qua vel arbor , vel terra culta reliqua esset, eam prorsus vastaret: egressi Olynthiorum equites sensim proch debant, & amne secundum Vrbem labente traiecto , sedate is aduersus hostium copias pergebant. Eos cum Teleutias colla spexisset, indignatus ob ipsorum audaciam, mox Nemonidam Cetratorum Ducem cursu in eos irrumpere iubet. Olynthij vero ut cetratos ante reliquas copias procurrere vident, conueris agmine placide pedem reserunt, .amn que rursus transeunt. Sequuntur hos illi audacthr admodum, ac fugientes , ut Vrg rent, amnem, ac ipsi transeunt . Tum vero equites Olynthij transgretas opprimi a se posse rati, conuertunt se se , ac in cOSirruunt, ipsumque Tlemonidam cum alijs pluribus quam ce tum occidunt. Id ubi Teleutias fieri vidit, excanduit: mo que sumptio arma celeriter grauem armaturam ducit, simul n - F χ cctro is

124쪽

cetrati, & equites hostem persequerentui, ac nihil ei spatis relinquerent, imperat. Itaque factam, ut quemaedmodum , & alij complures extre tempus hostem propius ad moenia persequuti, perincomode pedem retulere q. sic illi quoque de lucribas telis petiti simul,& retrocedere perturbato agmine cogerentur,&a i lis fibi cauere. Tum vero equites in eos emittunt Olynthij, quibus opem laturi etiam cetrati excurrunt: denique grauis armatura consequitur ,-turbatam phalangem inuadit Atque hie eleutias pugnans interficitur: quod clim accidisset, statim , de illi pedem reserte coeperinit qui erant proximi, sugeruntque Om

PHAEBIDAS ab Agesilao Spartanorum Rege Dux Theia

piensibus praeficitur cum mandatis, ut Thebanos vastaret, qui elim aliquando equitibus Thebanis vehementius insisteret,& ij tamen effugere non possent, ex desperatione in Spartanos irruunt, eos vincunt, Sc Phoebidam Ducem trucidant. Xenol. A O M. 36 9.

EVAGORAS Rex Cypri, postquam maximum exercitimo' contra Persas comparauerat, hominum nempe trecento-Tum millium,& classem trecentarum nauium,Rege etiam Aegyp- Pti in societatῆ belli assumpto, non uim a Persarum classe vi citur, & Salaminae obsidetur , sed etiam non multo post ex intadsis trucidatur a Nieocle, qui hoc modo Regnum Salaminorum .sbi rapuit. Dio . Sica. i s.Xenopb.L4. A RRO M. CLEOMBROTVS Spartanorum Rex adLeuctraBoeotiae ol pidum in fines Thebanorum cum exercitu accedit: Th hani Imperatorem fecerunt Epaminondam, qui & si omnibus quibusdam terrebatur , tamen ad Leuctra pergit, ibique certa Tatione aciem instruit, Cleombrotum Regem cum . quatuor Spam

tanorum millibus occidit, & innui victoria potitur' Xenopba. I.

125쪽

Thebanus praetoriae Choorxis praesem cum apud. Manthinaeam Thebanorunt, & Spartanorum exercitus. constitis. sent,de praelio faciendo consilia initis & veritus Thebanos in acie, segnitus pugnaturos, his verbis, & oratione hortatus est , ut diceret captiuitatem uxorum, liberorum, patriae sibi ante oculos proponerent, ipsius quoque urbis maenia solo paulci post ad quanda, nisi sortiter agerent. Quibus animati Thebani ciues, Lacedaemonios acri pugna superarunt; sed Epaminondas tres elus hasta, sanguine, & spiritu deficiens inquit Uriem. Max. creare se conantes, mimam an clypeus suus saluus esset, deinde an penitus fusi hostes forent interrogauit: iniae postquam eganimi sententia comperit. No nis, in 'tui, commilitones vitin meae,sed melius auctius initium aduenit. Nunc enim. vestir Epaminondas nascitin, quiasis moritur. Thebas ductu, asia s meis caput Graecia factas video: sertis,er animosa ciuitas Spa rana iacet, armis nostis abiecta: amara dominatione Graecia libearata es. Orbus quoque, non tamens M liberis morior, quoniam mirifcasfilias Leuctra,-Mantinaeam relinquo. E corpore deinde sito hastam educi iussit, eoque vulnere expirauit Vulnus

hoc ipsi intulit ut Pausanias habet Grisius filius Xenophontis

derator esse volebat, denunciabat enim oppidis, ut boues,doues , capras, sues alerent: seq. compararent ad sacrificium .

Fexebatur autem tametsi moderate admodum oppidis singulis aliquid imperasset, tamen consequutus esse boues non paucio res , quam CID . reliqui pecoris supra CCIDD. Praeterea petPraeconem significari iussit, futurum victoriae praemium coronam auream, si qua ciuitas bouem ducem pulcherrimum illi Deo p uisset . Etiam hoc Thessalis denunciabat, ut ad expeditionen μ ω Pararent, quam id temporis, quo Pythia celebrantur, stu

taque

126쪽

tique haberet in animo , cum lustrationein, equitatiis Pherae rum institueret, & periculum de eo facere vellet, iamque cons disset, & responsurus illis esset, quibus aliqua in re opera ipsius opus foret: a septem adolescentibus ad ipsum accedentibus , quasi quadam in causa dissiderent, iugulatiir, ac conficitur Cumque impigrὰ satellites sis , qui aderant, ad opem ipsi sere dam accurrissent: unus adhuc Iasonum seriens hasta percussus interficitur, alius cum equum conscendisset,compraehensus multis acceptis ulneribus, & ipse moritur Mortuo Iasone fiatresibsius Polydorus, & Poliphron Duces creati sunt. Cumque Laris. rum ambo proficisterentur, noctu Polydorus a Polyphrone fiam, ut caedis paternae conscius interficitur, regnatque Polydorus

ARGIVI ingenti seditione conflictantur,& suorum Ciuium

prae caeteris eminentium mille, & sexcentos' occidunt, poenitentes facti,accusatores illorum trucidant.Diod.Sicu. t s. i

secit fiatrem, anno uno imperium tenuit , m nusque Ducis cum Tyrannide commutauit .. Nam, & Pharsali Polydamantem, aliosque ciues odio praestantissimos intersecit.& Larissa multos in exilium eiecit. Verum , & ipse venenatapotione a fiatre suo Alexandro Pheraeo necatur; POIydori mor tem vindicante , ciusque Urannidem cucrtente. Xenoph. Diad. si

PTOLo Vs Amyntae Macedonum Regis filius, fiatrem

suum Alexandrum, qui annuo spatio regnarat dolo inte ficit, & ipsius loco regnatannis tribus. Diod.Sic.I. l .

EUPHRON Lacedimonius Dux, cum Sicyone dissiderent inter se optimates, ac populus , ducto secum Athe dis

127쪽

Mercenario milite, in patriam redijt. Itaque urbem una cuc populo sua in potestate habebat, praefectus vero Thebanus a cem. Clim autem intelligeret non posse se quandiu a Thebanis arx teneretur, urbem suam in potestatem redigere: coacta pecunia Thebas prosectus est, per eas Thubanis persuasurus, ut optiamatibus eleetis urbem ubi restituerent. Verum ij, qui prilis acta fuerant ab ipsis in exilium, cognito ipuus itinere , ac instituto , vicissim, & ipsi Thebas prosceti sunt . Cἰimque familiariter eum cum Magistratibus versari viderent, Veriti ne quae vellet imperraret : adito quidam ex eis periculo lixarce homiuem iugulant, di mortuus est. I. AH VO M. 363 R. PTOLOMAEUS Macedoniae Rex,cum triennium regnasset, a fratre Perdicea dolo interimitur, qui regnum occupat, O tinetqtie annis quinque. Diod G.is.

TIMOLEON Corinthius, cum sensisset fratrem suum Tia

mophanem considia agitare de tyrannide Corinthi occ Panda, aegro animo ferens ,& illius vitium suam calamitate esse ducens, illi persuadere conatus est, ut banc insanam animi Cupidicatem exueret, & malefactorum erga ciues emendati riem quaereret. Neglectus Timoleon, atque expulsus , cum ex

necestiri, Aeschylum, uxoris Timophanis fratrem assumpsisset, ex amicis vero augurem cui Teopompus Satyro , Ephorus autem, atque Timaeus Orthagorae nomen fuisse scribit, paucis di bus Uapsis, rursus ad fratrem abijt, illi cum circumstarent, Tisin hanem ut emendationis signivn ostenderet, suppliciter ro- 'gabant. Vbi primum illos ridiculos habuit, delude rem grauis ter ferens,ad iram conuersus est,Timoleon paululum secessit, do se ipsum tegens, lachrymas effudit. Illi autem strictis gladsis subito Timophanem interfecerunt. Hutarch.in Timia.

PELOPIDAS Thebanorum Legatus ad Alexandriun Plu, ubi venit tu Thessaliamjuvenit Alexandrum cuta

128쪽

magno exercitu, nihilominus tamen cum eo pugnat, & vincit,

sed post victoriam, & ipse cadit, & a Thessalis summo honor elim id a Thebanis impetrassent, sepelitur. Diod.

TACHOS Rex Aegypti, dum ipse bellum suis confisis ge

rit, & copias in Syria transfert,a praesecto regni Aegypti ci regno exuitur,&Nectanebus eius filius Rex constituitur.Diod. ι. I s. Vertim eodem anno Agesilaus paucis militibus numerosissimum Aegyliorum exercitu fundit,& trucidat, & Tachum in regnum restituit, a quo etiam magnis muneribus cohonestatus est.

D Est iusto DARIO Notho Persarum Rege , successit

xerses Mnemon, cuius stater Cyrus iunior ad bellum gerendum contra ipsum , magno molimine se se praeparauit, auxi-Fjs undique contractis, omnemque quanto potuit studio, apparatum dissimulauit, ut Regem inopinatum adoriretur. Quod cum nunciatum Artaxersi esset, accersitum ad se statrem. innocentiam dissimulatione belli simulantem , aureis catenis vi xit : interfecissetque nisi Mater prohibuisset . Dimissus igitur Cyrus, iam non occulte bellum, sed palam parare coepit. Habebat in exercitu suo a o. currus selcatos, & centum & duodecim millia hominum e Persis, Graecisque conreactos. E contra inis exercitu Artaxersis crant quadringenta militum millia , & cum rus Dicati ducenti. Aciebus hinc indε ordinatis , Cyrus cum globo militum suorum Exercitum Regis magno impetu invadit, ordines regios statim perrumpit, sex millia in fugam vertit, Duocem corvin manu sua occidit. Cum autem Regem vidit, continero sic amplius non potuit, sed iaculo in Regem emisita per thoracem pectus eius vulnerauit. Quo vulnere Rex

accepto e pugnae loco qui Cunaxa fuit soo. stadijs a Babylone distans secessit. Cyrus ordines suos deserens, equo medios intra hostes sertur, dumque interficiendi statris laudem, pugna que suo marte .disceptandae feruentis , quam prudentius alta

129쪽

ctabat, his vulneratur, semel a iuuene quondam Persia, Mitht date nomine, qui iaculo tempus eius iuxta oculum transverberat: postea a Caunio quodam , qui Cyrum , ignarus qui estet, iaculo a tergo ferit. Vulnerata poplitis vena prolapsus Cyrus, tempus simul saucium ad saxum allidit, unde animam exhala uit. Sic Uictor Artaxerses, & praeda staterni belli, & exercitu potitur. Iustin. Plutarch.Diod.SicLXenoph.

A RTAXERSES vero fastuosa arrogantia videri voluit manu sua Cyrum statrem interfectu, ideoque missis ad Gorem, & Mithridatem muneribus, praecepit cis,qui dona ferebant reserre huic : Hisce te praemi s Rex ornat, quod equestrem Cyri pileum inuentum retuleris. Et ad Canem hoc donum tibi Rex, quod secundus selicem nuncium ei attuleris, mandauit dari. νis cum praemium illi a Rege offerretur, dcdignatus est illud a cipere; sed fraemuit testans Deos, clamitansque : Cyrum a nullo alio, quam a se peremptum, eaque gloria immerito se priuari . Quibus relatis, tanta ira exarsit Rex , ut ceruicem homini a scindi imperaret. Assistens autem Parastis mater Regis, quae Cyrum filium iuniorem maiori quam Artaxersem amore semper complexa est; ideoque multum de eius occisione contra Caroni hunc nefarium tam leui defungi poena, sed mercedem a me temeraria sua lingua dignam recipiet. Permittente et Rege , iussit carnificibus Parysatis, ut abriperent hominem,ac per dies

decem excruciarent, inde oculis effossis inaures aes sectens in finderent, donec expiraret. Plutareh.in Artax.

Neque similis poena, si non grauior defuit Mithridati

quam sic describit inuitatus ad coenam , cui & ROgis , ει matris eius Eunuchi intererant, accessit ad conuiuium veste, & auro, quae acceperat a Rege, comptus . Inter epulam dum ille,qui inter Parysalidis Eunuchos poterat apud illam se rimum,hisce eum verbis affatui: Vt elegantem hanc tibi vestem Mithridate, Rex donauit, elegantes etiam torques ,& armillas, iam Pretiosum acinace, quibusbeatu te & omnibus reddit suspiciencium . Temesentus tim Mithridates , linguae suae iam impos, inquit: Quae simi haec, Sparamixe t Nonne maiora LSO,

130쪽

&praeclariora, quo die conflictum est, sum meritus a Rege 3 cui arridens Sparamixes: Qignam , inquit,illa sunt Ibi Mithridates praesentibus arbitris, haec insolentia verba protulit: me ma-- O rus occisus es: Tempus enim Cyri telo attigi , atque traieci , eumques ut, ctos ex eo vulnere uis mortuus. Sermonem eum Eunuchus ad Parysatidem, illa ad Regem defert, qui veheme ti ira exarsit, quasi redargueretur, pulaherrimumque ammitteret victoriae decus ; necari Mithridatem scaphis, instigante Pa-

satide, iussit. Est vero illud supplicij genus quod M. ι

opellat tale: Scaphas duas inter se congruentes accipiunt . in alteram supinum eum, qui poenae destinatus est, locant; indoinducunt alteram, & coaptant ita, ut manus pedesque cum c pite exserantur, reliquum corpus inclusum sit: tum cibum necando praebent, quam si reijciat, compellunt eum oculos fodicando sumere . A cibo mei, & lac confusum ei ad potum insumdunt,. tum ad solem obvertunt assidue oculos eius, ut incumba itum examine muscarum tota facies integatur . Cum autem

intus a se rei ciat, quae homines qui edunt , & bibunt , necesse habent reiicere, tineae, & lumbrici ex tabe,& putredine excrementorum proueniunt, 1 quibus in viscera penetrantibus , corpus corroditur, & absumitur . postquam constat expirasse hominem, ablata scapha superiori corrosam cernunt carnem, dc Ve mium huiuscemodi examina mordicus visceribus adfixorumia, eaque edentium. Ad hunc modum Mitti Maus excarnificatus,

s plendecim dierum spatio contabescens tandem intersit.. Fuit adeo sibidini deditus Artaxerses, ut centum quindecim filijs susceperit ex concubinis,& tres tantum iusto matriamonio, ne E Darius, Ariarates,'Ochus. Vxores tres habuit,. Matiram , aussam,' in; quariim hae ditae ultimae erant simul filiae, de uxores, Statima a socru sua Parysatide veneno ii tersei ha fuit, qvia omnem bellici tumultus inter Artaxerseo , et Curum caulam Parysalidi imputabat : Parysatis contra defendit serociter. Qua ex re grauissimaaccensa indignatione, vitae eius insidias struxit. Cum enita amicitia reintegrata cis sit conuenire, atque una coenare coepissem: masna Cur