장음표시 사용
21쪽
tum,uel erysipelatum est solutio continui cum dispositione impe
diente consolidationem,& egreditur sanies: ergo haec uulneris inflamati est diffinitio. secundo dantur quaedam ulcera sicca,& ita sicca,ut nihil egrediatur neque pus neque sanies,neque tantillum humoris: quod in morituris apparet. quaero tunc, si ex uulnere debet exire sanies uel pus, haec non erunt ulcera proculdubio. tertio datur ulcus cum putredine,& ulcus sine putredine: si putredo est dis ferentia ac ueluti forma ulceris putridi,quod est species:ergo non ulceris,quod est genus. aliter forma humana esset animalis generis, cum sit species.shominis.Quare alia diffinitio mea sententia inuenienda est,quae magis faciat ad rombum. Author de constitutione art.cap. 6.uidetur ad rem magis accessisse,cum inquit,quod solutio cotinui si puenit ex erosione in osse, uocatur teredo,in reliquis partib' mollioribus, uocat ulcus. tacite nobis inuit, quid sit ulcus. dico igitur ego,2 ulcus,de quo sum tractaturus,est solutio coposita continui carnosi,immediate facta.Nulla melior a me inuestigari potest diis nitio,si uolumus hac speciem Blutionis esse distincta
a uulnere,aut a causa est assumenda ratio. aut igitur una cu Galeno
omnem solutionem carnis,a causa ista,uel illa proueniente ,&ulcus uocemus,aut quemadmodum facit Celsius,li. s.&.6.qui haec collandit,& aliquado plaga,aliquado uulnus, aliquando ulcus ideappellat. Dixi esse selutione cotinui,quia Gai .de ulceribus tanquade solutione continui loquitur. nam decem species solutionis continui in I.&. Methodi. constituit: Inter quae est missi per qua uocem graecam, quandoque intelligit uulnus, quandoque ulcus. Sed aliquis uestrum dicet soluta ista cotinuitas,de qua iam loqueris, est per te composita,ut ais: sed Gai nunqua haec prodidit. Avicena,Cociliator, & omnes recentiores infinitas species solutionis enumerant, uas nunquam ad immediata sua genera reuocant. Sciatis igitur solutionem continui ex sententia Gal.in lib.de dist.morborum cap. . &.9. in. 23. N. 8. Meth.& passim,esse morbum simplicem, quia una tantum qualitas uel dispositio naturalis coryoris patietis aufertur,quae est naturalis unio: nam simplicis moi bi ,& compositi haec ratio est, quod hic plures dispositiones naturales aufert, ille una tantu,quod patet excplo in qualitatibus.sequet ergo quod
ulcus,cum sit selutio continui, sit morbus simplex, quod Domini falsum
22쪽
Disium est. ergo compositus.concedo.ergo solutio cotinui siqua
composita. concedo.ergo male Gai. nego consequentiam . Nam
sciendum,quod Blutio continui uere est morbus simplex;& optime dicit Galenus: nihilii; est nisi illa partium unio disiuncta & separata: ut plurimum tamen iungitur ista solutio cotinui cum aliis morbis simplicibus & intemperie uaria, cum sit cum imminuta quantitate & quantitate adaucta,cum substantia immutata, ac similibus; & ita fit morbus compositus Sed quoniam ex adiunctis inteperiebus aut morbis unasuqq; prius sanatur quam selutio,atque illa usque ad integram sanitatem,semper remanet; hac ratione huiuς modi morbi appellatione potius a selutione cotinui,qua a quanti tale,aut intemperie,aut quid simile sumpserunt. Exemplum patet in quolibet ulcere,aut herpete,cancro,nstula, ulcere cavo,ac similibus,cum carne addita aut imminuta. Quare doctissime Gal.in. Meth. I o. loquens de ulcere simplici,ut,eo,quod uere est solutio continui, dicebat eos falli,qui credunt cauitatem, inflammation carnem stupercrescentem,erysipelas,cancrum,dolorem, esse disserentias simplicis ac solius ulceris,uel solutae continuitatis, cum hi
sint magis morbi quidam compositi quam simplices, quod etiam
optimc obseruauit. . Meth. cum loquitur de erosion uam dicit esse aisectionem unitatis & quantitatis. Igitur ulcus de quo nos loquimur,cum semper disiunctione partium habeat, soluta est continuitas. cum semper de substantia aliquid desit,aut supercreuerit,aut quid simile adiit; fit quod compositus sit morbus,uel solutio
compolita,cum a diuturniori nomen accipiat. atque hac ratione
diiseri ab ulcere limpi icis stino, uel uulnere. Et quonia sunt quaeda
lutiones continui composits,ut uulnus inflammatum,uulnuS callum,uulnu Scancrosum, neque nos de his tantu compositis fusius
sumus loquuturi, sed de ijs,quae ab istis ulcera uocantur; propterea adiunxi causam efficientem pro disserentia,c intemperie uel causa interna:nam in ulcere cavo deest quantitas, in uulnere cavo deest quantitas,pariter in carne:&in uulnere,quia a ferro excisia est: in ulcere,quia ab intemperie eliquata. Dicamus igitur sic Vlcus est solutio continui carnei, sine sectione facta, cum deperdita quantitate . Et quando dicimus continuum carnosum; cutem,cuticulam,&carnem intelligimus,ut facit Gahy. Meth. I qui inquit, ulcus est Plutio continui in parte carnosa postea cap. ait ulcus esse solutionem
23쪽
sonem continui uel in epidemide,uel in cute tota,uel una cum cute subiecta.Vnde colligimus carnosium cotinuum intelligi pro carnosa parte & cute etiam,quae naturam carnis sapit.Sic enim ego intelligo. Ex hac dissinitione patet ulcus esse morbum organicu, no autem similarem . primo quia est in quantitate morbus: secundo, quia est in continuitate,quia solutio continui. est etiam passo organorum secundum Gal. quamuis ego in hac sim sententia, quod sit
tantum organorum morbus.Sed ualeat pro nunc. cause ulcerum .
IAm uidendum,quae sint ipsius ulceris causiar, quoniam inde etiaoriuntur plurimae morboru differeti . Aui. quarta primi cu dicat quod ulcera generantur a uulneribus & ab exituris eruptis,& a pustulis; uidetur constituere causam ulceris.cuulnus, exituram, & pusulas;non tamen id huic uiro imponendu est: sed quod generetur a uulneribus,intelligitur,quod succedat illis.Nostri chirurgici Di-nus,Guido,&alij,geminas causas proponunt,alteram antecedentem, alteram coniunctam. Antecedens causa cachochy mia est ali quando P in quantitate,aliqnando sine quantitate. humores enim fluunt ad partem cutis,& cum sint maligni &erodentes,illam exulcerant,ut Gal. I.de loc.affcap. 3 .Huius autem ex Gal.sententia assisnantur causar,uel totum comus male affectum,uci hepar,uel lien, unde fluunt in totum hi uitiosi siticci. Haec causa appendiculam requirit quandam. nam non semper ob communem cacochymiam fiunt ulcera,neque affecto hepate aut liene: sed tamen ob humorem prauum. ulcera enim pedum ac manuum ob frigus oriuntur,
quia sanguis fluit ad partem dolentem,ibiq; hepar,putrescit, & ulcus facit. haec igitur altera cst causa antecedens, malus humor qui talis fiat in parte,pariter excrementum quod gignatur in parte ipsa, illamq; exulceret,uel aliunde descendat,ut salsum phlegma a capite ad pulmones.Secunda causa quae ab ipsis proponitur, est comauncta intemperies.s uelut aiut,malitia illa complexionum, quae in parte uulnerata uel tumida,uel pustulosa excitata est, atque eadem maligna. usam procatarticam diuidui,& ratio h c est,quod quauis illud,quod incidit, laxet,distu inpat, coin moueat causas in te nas ad saniem gignendam tamen non subito facit: nec statim cum causa
24쪽
causia agente inest pus uel sanies.Sed hi no merito propter hoc procatarticaS causas pertranseunt, cum sanies no faciat ad naturam ulceris, ut antea dixi. At supponamus uerum id esse; nihilominus datur causa procatartica ulcerum aliquando,ut testatur Gai. q. . Meth. I .cum loquitur de erosione, quae ulceris ac soluti continuitatis est sipecies mam illa habet causas internas & externas,ut ualen S medicamentum,uel etiam illud,quod scepticum uocatur, quantitate
imminuit,cotinuum soluit,& simul & semel sanies adest.Certe hoc apparet.sed sanies illa quamuis non sit piaescns,nihil facit adre. i tertrigo , quae oritur inter femora ob iter & inter digitos pedis, est ne ulcus Θ A quo fit ξ non a causa interna, sed ab externa: ergo &corpus fricans & causa externa ulcerum dice da est. sed miror quomodo reliquerint contagium, quod est tali momenti.Exemplo adsit ulcus pectoris . a qua causa hoc oritur nonne a uaporibus illis infectis putredine, & erodentibus atq; ulcera excitantibus e scabies nonne eodem modo excitatur ξ si quis enim tantum cum scabio Bdormiat, uel in lecto scabiosi iuuenis,nonne scabie occupaturὸNone cariem in cole patitur iuuenis,si cognouerit mulierem, quae ca- riosum habeat pudendum, neque optime se abluat postquam coierit Θ quae causiae sunt istae λ ssent ne internar minime. ergo & ulcerudantur causae procatarticae,aliquando medicamentum,& ignis, aliquando corpus Dicans, aliquando materia conta Siosa,vel corpus fricans,uel tactus eontagiosus. Habetis iam quae uni ulceris causae effcientes, tum internae, tum externae, tum coniunctae . descendo
modo ad differentias,& species.
Disserentis ulcerum Cap. 9.SEquuntur differentiae ulcerum: in quibus inueniendis recutiores ita inepti sunt, ut nihil dicat quod ad rem faciat,quia artem ignorat. Hallabas 8. Theor. c. I9. multas differentias ulcerum nominat,sed inordinate. Ira Avicena,& Rasis.Vlceris istius,de quo nos loquimur,Galenus differentias non assignat,sed simplicis solutionis continui. in quo decepti sunt iuniores . Tagauitium dico, si ea quae dixi Galenus optime, confundit cum praeceptis Guidonis. Di merentias igitur ulcerum a tribus posse sumi afferunt, a causis, asymptomatibus,& mctabris, quavis has a membris postea miXtas faciant
25쪽
faciat.Quare dimissis illorum nugis,uobis sontes, unde nascantur, non solum ulcerum differentiae,sed etiam omnium morborum: ante oculos pona. Hos credo esse fontes differetiarum . primus est compositionis ratio. i.ipsius morbi ratio,& ut dicam, natura, & in sentia.secundus cauis ipsius affectus. tertius effectus ipsius morbi. quartus a partibus ipsius affectionis. quintus & ultimus ab extraneis rebus,& quae nihil ferme ad curationem faciant; unde disseretiae accidentaliae sumuntur. Aprimo igitur fonte tot significatur,unde possint oriri differentiae. essentia morbi,& quantitas discreta ac decisa,immutata magnitudo,uel quantitas, figura, numeruS, magnitudo secudu omne di musionem.Vlcera igitur alia sunt magna, alia parua magnum ulcus in magna solutione continetur, hoc est
longa uel prosunda: paruum quod breui ac superficiali solutione
conliat.& quoniam in ulcere semper cum solutione est cauitas,igitur ulcus aliud erit multum cauum, aliud paruum: ulcus totum patens,ulcus ex parte rectum quod cauernosium uocat. ulcus pariter latum atque amplum,uel angustum ac breue. quare miror de Gui- done & Tagaul. qui dixerint ulcus profundum, sinuosum, ac similes species ulcerum,constitui a differentijs sumptis a causis . nescio quae causa profunditas uel sinus ulceris costituat ipsum ulcus tale. A figura etiam nascuntur differentiae, a rotunda, ab in quali,obliqua, recta,intorta pampini modo,fistulari: unde ulcus fit rotundu,
suod dissicillime sanatur ob figura illam.iInaequale ulcus est, illud, in quo maior copia remota est carnis in hac parte quam in illa, in quo magis caro stipercreuit hic quam ibi,uci creuit stipra modum , uel in quo solutio continui inaequalis facta est.rectum ulcus fit,qd per rectam linea est ibi utum,uel per rectam figuram patitur cominutionem: obliquum & intortum fit ulcus ad pampini modum, ut in fistulis dictis, plurimis accidit . fistulosum , quod angustum, rectum,ac productum est,ac circulare,ut fistularu cauitas. Numerus etiam nobis uarietatem ulcerum indicat, an sit unum ulcus, an simplex,an compositum:& si compositum ut hoc de quo nos agimus, an in hoc genere aliud compositius alio: atque ita a componente morbo oriuntur differentiae,atque appellatio speciei. Morbi aut qui possunt coniungi cum ulcere, sunt intemperies,abscessus, instimatio, erysipelaS, corruptio,vel gangraena,cancer,callus,uel ostra cosa duritiesios cariosum,uarix. hinc fit ulcus cum intemperie calidas
26쪽
lida, frigida, sicca, humida, in quo copia saniel atque sordis, caro
humidissima, ac mollissima. ulcus cum apostemate apostemo surri appellant,quod ob adiunctum morbum differt ab alio.ulcus inflamatum, ulcus erysipelatum,ulcus corruptum,foetidum, putridum, ac gangrinosum, ulcus cancerosum, ulcus callosum,ostracosium,denigratum, ulcus cum osse corrupto,uaricosum.istς sunt species ulcerum sumptis differentijs a compositione,ac uarijs modis compositionis, uel a uarijs componentibus, ut rectius dicam. neque possum satis mirati, quomodo recetiores has differentias ex sympto- atibus oriri dixerint, cum haec non symptomata,sed morbi sint penitus. Habetis iam quot sint species ulcerum, quae constitutitura sumptis different ijs a natura ipsius ulceris.sa magnitudine longa,lata,& profunda: a figura circulari,recta,Obliqua, quali,apparute,& non: a numero,uel simplicitate, uel compositione cum hoc, uel illo morbo; eo denique simplici, uel composito. Haec penitus naturam ac modum essentiam ue ulcerum sequuntur. At aliquis nobis dicet. Tu nobis has differentias enumerasti, cum tamen Galenus non ulceris differentias dicat, & illos reprehendat, qui disserentias uocat. Recte Galenus,quoniam in eo loco ulcus ut simplicem solutione continui explicat. hae autem solutioni additae, non simplices spccicsessiciuntur, sed compositae solutiones . at nos loquimur de composito morbo.
riungenda hae sunt, qua impressoris oscitantia disiunctasuerant .
SVccedunt cauis: quaru aliae,esscientes, quae erat cacochymia, intemperies partis,acre appositum, corpuS contagio sum. Ab his differentiae sumuntur: hinc ulcus cacochymum, ulcus rheumaticum apud Galenum, ulcus melancholicum apud Auic. Ab intemperie nulla differentia sumitur, cum sit causa coniuncta atque semper magna, aut parua, aut minima adsit. Ab extrinseco erodente aut urente,ulcus ambustu. Ab atterete, intertrigo, uel intertriginosum ulcus. A contagio, ulcus dicitur per contagium acquisitum, Atque ita disserunt ab ulcere,quod causam internam habebat. Causa materialis nobis etia differentias subministrare potest.Scitis materiam morborum duplicem proponi, alteram ueluti ex quo constet morbi: ut materiam inflammationis dicimus sanguinem,athe: C romatis
27쪽
romatis phlegma; quia hi tumores ex hac materia fiut & constat: alteram esse ueluti subiectum in quo consistat morbi, & ab hac oriuntur differentiae ulcerum . nam ulcus culaneum est, ulcus carne arripiens,ulcus tunicas oculi occupans, ulcus in parte duriori ac sicciori,ulcus in parte molli, ut muliere & puero, ulcus capitis, ulcus oculorum,faciei,aurium,oris,colis, totius corporis, & similia. A fine etiam,qui est sanitas,disserunt ulcera, de quibus nos loquimur,ulcus sanabile,ulcus lethale:a fine enim haec oriuntur.Tertius fons differentiarum proponebatur effectus. per effectum intelligimus aut proprietates, aut accidetia, uel symptomata.Proprietates sunt mores r unde ulcus rebelle,malignum,ulcus contagiosum, nocontagios im. hae sent proprietates uniuscuiusq; morbi. Accidentia sunt actiones laese,ulcus dolorosum,crucian S,pungens,pruries, ulsans, exurens, ac similia quae ad sensum pertinent: ab operius naturae,ut ulcus excrementosum, sordidum, purum, ulcus saniosium multum,ulcus putridum, ac foetens. Quartus fons partes affectus uel morbi continet: ulcus incipiens , crescens,declinans, ac sanescens: ulcus recens,uenustum, chronicum, ac inueteratum. Vltimum capitulu erat ex numero eorum quae non faciunt ad naturam affectus: ulcus Chironium, quod Chironem requirat, ulcus
Thelephium quod Telephus passus sit,ulcus gallicum,S.LaZari,uel Iobi, & similia. Habetis ergo omnes fontes,a quibus differentiae ulcerum duci possunt. Sequuntur iam signa et prognostica.: De ulcerum signis O fontibus. cap. Io. DE signis ulcerum recutiores multa nobis scripta reliquerutrde ijsdem Avicena in fine primi cap. terti j tract.quartae quarii. Verum ex his,quidam confundunt prognostica cum diagnosticis: alij distinguunt,sed ea ratione, at quid prosit ad signa inuestigada,nescire si indicent. Ego tamen lucidissime, & breuissime de his quantum potero,tractabo. Scitis quod a medico exercet ars medica,& quod in illa nihil aliud continet, nihil intenditur,aut qu ritur quam sanitas,causae sanitatis,& effectus sanitatis,uel morbus cauis morbi,effectus morbi, uel constitutio neutra,causa neutra, effectus neutri. Scitis praeterea signorum usuui maxime facere ad cognitione
28쪽
gnitionem uniustui usque horum. Ulcus est morbus: habet seas
caulas, & habet seos effectus: quae omnia a medico sunt cognoscenda. ratio cognoscendorum est signum. De siqnis igitur a Oamus. sed methodo procedendum . primo ergo uiueamuS, quae nobis fiunt cognoscenda circa ulcus,& quid sit significandu . secundo quot sint signorum fontes, a quibus omne genus signoria pro cognoscendis ulceribus oriatur . Ad primum nos cognoscere debemus , primo an aliquod ulcus debeat oriri, nec ne: secundo si ortulit suae sit natura ac essentia ipsius, quaeve species: tertio quae pars ipsius ulceris,uel spiritus, quis motus,quae successio: quarto, quae sint cauta praesentes,uel antecedentes: quinto,quis sit locus affectus: sexto quis nam effectus, ut mos, proprietas, ac symptoma.
Haec nobis sint cognoscenda summa dilitentia, si uolumus recte ulcera curare . atque de ipsis signis dicendum. Quare fontes,unde signa lumuntur, iam enumerabo. Quorum primus proponitur a Galeno in art. med.c. 8. cum inquit horu autem dignotiones sunt ab iss quae siecudu essentiae ratione ipsis insent.J Igitur essentia uel natura res,& quae illam conssequuntur,primo fonte nobis propon tur cognosicendorum . secundus fons signorum elicitur ex Galeno in primo de differet. seb.tertio,cum quaerit signa febris ephemerati primum signum dicit assiimendum esse a causa procatartica: neque hoc istum in febribus seruit, sed et in omnibus alijs morbis.
ergo secundus fons erit causa uel cauis ipsius ulceris. tertius fons signoru pariter traditur aperte in art. med. loco alleg. cum inquit & ab iis quae ex necessitate cosequutur operationibus symptomatibusq; quae nihil aliud sunt quam effectusJ ergo essectus ulcerum
uel moi bi erit tertius fons, locusve atque Origo signorum . quartus atque ultimuS, no quide proponitur a Galeno aliquo in loco, quod ego sela, quamuis utatur eo crebro pro cxcplo, ut primo ad Glauc. .quaerit signa febris tertianae: &plurima enumerat: inter quae hoc unum est,quod si contingat plurimos ,'qui eodem temnore laborarent,tertiana esse correptos, possumus pariter dicere hac tertianam esse. hoc signum non ab essentia,non a causis,non ab effectibus suinitur: sed ego dicere, quod ab analogia ac similitudine
quadam ac proportione sitimitur, quae reperitur inter morbos, e
cem tempore. igitur quartus fons & ultimus,unde sent petenda signa,erit analogia,ac proportio,vel similitudo ipsa. Antequam ad C a rem
29쪽
rem ueniamus, unum est uobis notandu,quod in quolibet capite uaesitoru non omne genus signorum requiritur: nam causς aliqua Orem patefaciunt,aliquando forma rei, aliquando symptomata, aliquando analogia. Ad primum igitur cap. in quo futurum ulcus, per signa praeuidenda est, a forma,ac natura rei nullum signum habere possumus: res enim quae non est, nihil nobis indicate potest, quare nullum signum inde. ab effectibus pariter, cum consequan t rem ipsam ueluti umbra corpus, & res ista non sit; signum nullum oritur . quare duo tantum loca remanent,a quibus oriantur signa, quae futurum ulcus nobis indicare ualeat, a causis. & ab analogia. A causis igitur efiicientibus nos postumus pr uidere ulcus : atque primo a remotioribus,ut ambiente aere, ac statu coeli,ut si hyems aquilonia fuerit,& sicca, uer aut pluuium aut australe: ut plurimusolent in aestate succedere ulcera, ac tormina intestinorum , teste Hippo. tertio Aphor. II. similiter aduentante uere nOS praeui demus lepras, scabies, ac pustulas ulcerosas , quae eo tempore solent oriri, teste Hippoc. eodem lib. 3. Aph. ao. A causa existens si apponimus dropacem, ita uocatum medicamentum,aut sinapi sinum alicui parti corporis,ut coxendici affecto; statim praeuidemus ulcus successurum.ideo paramus quae requiruntur. si qui S dormierit cu insecto scabie,aut ulceribus gallicis, aut elephatiast, & cognoueris mulierem infectam gallico morbo, nos prquidem uSulcera ab hac causa oriunda,atque prae cautione statim utimur. Acausa uero interna efficiente si uideamus cacochymiam in corpore esse praesentem; atque praecipue humores serosos, uel bilem
crassain quae cutem impetere solent. nam si fricatis delibus ac scalptis,sanguis egrediatur salsus, si pruritus quidam leuis occupat catim,si color plumbeus, liuidus adsit,si calor cutis sit satis acris,si uictus fuerit ex salsioribus omnibus rebus; tunc censemus esse caco-chy miam ex falso phlegmate. quod de hoc dixi,de reliquis etia su- pei abundantibus humoribus dici posset: sed singula dimitto, ut breuis sim. A subiecta materia etiam signum aliquod oritur,si prinsentibus reliquis subiectum uideamus aptum ad hunc morbum, ut in iuuentute tabes,si reliqua adsint. Ab analogia pariter hoc idem dicere possumus : saepe accidit ut plurimi laborent hyeme quartana eaque finiat in scabiem: cum igitur hoc uiderimus eo tempore, in plurimis; eodem morbo affectos praeuidere noscimus. Secundo
30쪽
cognostendum est ulcus,quod quide signis non egeticum sit ex ijs quae oculis subi jciuntur,praecipue si fuerit in exterioribus,& tactui subijciatur.quod si fuerit in partibus internis,& c cis,utpote in uesica, primo a causis cognoscimus, ut si sciamus bibisse catharides
uel acrem urinam ipsum ut plurimum excernere hominem: ab effectu,ut ait Hippoc. .aph. 7 .si sanguis,uel sanies uel urina crassa cufurfuribus quibus lam, si dolor grauis in his partibus adsit, si urina
admodum foetens sit,inquit Hippoc.signa sunt exulceratae uesicae. ab analogia etiam,si aliqua aestate ut fit uagentur dysenteriae epidi miales,statim cum quis quaeritur de dolore uentris, iudicamus in
osse ulcus,& praecipue cum non adsit causa alia,ut pharmacum,a scessus,uentus,ac similia. ulcera igitur occulta per liqc signa cognoscuntur: atque ipsorum saepenumero compositio cognoscenda est;
an cum intemperie calida,uel frigida,uel humida,uel sicca. haec uero a causis cognoscuntur gignetibus,si ab humore calido, sicco, frigido,& humido. Si ab extrinseco calido ut igne,inedicamelo adurente,seu erodente. Ab affectionibus,si aeger calorem ustionbmue sentiam est loco affecto,& iuuetur a frigidis . si frigus sentiat,atque iuuetur a calidis.pariter si humiditas,uel siccitas, adsit ; mollities, uel durities,uel asiperitas este Gale. q.Meth. Color ruber inquit , Avicen. indicat calidam intemperiem,albus frigidum, uiridis, uel niger,frigidam,& siccam. Cognoscendae sunt species. cognoscendum est an cum aliquo alio genere morbi sit coniunctum. quare signa illoru morborum sunt peteda. Aliqua ex parte a Tagaultio id is actum est in cap.de signis ulcerum. Ab ipso ergo petatis,nam a me habebitis tantum curationem singulae speciei. Tertiu quod cogn scendum proponebatur,est pars ipsius,uel tempora quibus ulcera aetates distinguuntur. primum igitur principium dignoscitur a natura rei,tactu,& uisu,a causis quae incipiunt tam externis quam internis, ab assectibus,incipiente dolore,pruritu,uel alio morbo qui coniunctus sit. secundum,augmentum per collationem ad principium a re ipse sensu,tactu,ac uisse,a causis quae augeantur atque intendantur, ab effectibus, qui et ipsi intendantur. idem de statu,&declinatione dicendum . Caulae,quae erant quarto loco cognos α'dae,significantur ab essentia morbi: si est cancerosum, stimui causam esse materiam adustam . si herpes, scimus esse a materia biliosa. s inflammatio,scimus ella a sanguine putrido. Si siccu & calidu, scimus